Youngtimer/klassieker banden
Moeten motoren als deze Yamaha XJ900F worden afgedankt als oud ijzer? Natuurlijk niet! Met de juiste banden laat onze al bijna cultwaardige vier-in-lijn zich weer richting de toekomst schieten. Acht banden in de maten 100/90-18 en 120/90-18 voor klassiekers, neoklassiekers, youngtimers of hoe ze zichzelf ook graag zien, in een vergelijkingstest op zeer bochtige, zeer steile en soms ook zeer natte wegen.
Wil je eindelijk eens een kleine tijdreis maken? Stap dan aan boord van onze Yamaha XJ900F en we zitten ineens weer helemaal in het vorige millennium! Zo’n dertig jaar geleden, ergens eind jaren tachtig, op een luchtgekoelde tweeklepper. Een heerlijk zachte toersofa, waarbij van alles beweegt, maar eigenlijk nog steeds leuk om te rijden. En het mooiste is: het kan nog leuker! Daarvoor heeft deze op jaren gekomen luchtgekoelde viercilinder echter geen waanzinnige tijdmachine van Doc Emmett Brown nodig, met flux-condensator en een energieboost met blikseminslag. Hij heeft gewoon nieuwe banden nodig! En meteen zijn oldskool-rijders van allerlei leeftijden weer terug in de toekomst.
Terecht zal er nu waarschijnlijk hier en daar worden verzucht: “Eindelijk, wat is nou de beste band voor mijn geliefde machine uit de 20-plus-generatie?” We geven meteen eerlijk toe: ja, deze bandentest voor de talloze youngtimers en huis-tuin-en-keukenklassiekers die er nog rondrijden was dringend nodig en heeft te lang op zich laten wachten. In de jaarlijkse planning kwam er echter steeds weer iets tussen: nieuwe generaties allroadbanden voor bestsellers als de R1200GS, opwindende 190-banden voor de woest snelle superbikeklasse, sterk geëvolueerde toerbanden met verbazingwekkend sportieve stuureigenschappen, met daaronder een lange-afstand-slijtagetest naar het verre zuiden met vier tot zes motoren – en dan was de tijd weer op.
We schuiven de schuld ook graag een beetje af op de bandenfabrikanten. Prestigieuze supersportbanden, alleskunnende toerbanden en nieuwe ontwikkelingen voor de meest populaire motorcategorieën stonden duidelijk hoger op hun prioriteitenlijstjes dan nieuwe banden ontwikkelen voor klassiekers en youngtimers – motoren die ook door onze lezers nog veel worden gereden. Dat weten we door de vele mailtjes die ons telkens weer bereiken. Ze zijn globaal als volgt samen te vatten: Ik heb nieuwe banden nodig voor mijn oude motor. Zal ik weer de BT45 monteren of is er inmiddels iets beters?
Ja, de BT45. Die Bridgestone heeft zich als geen andere band in de klassieker-scene gevestigd. Hij lijkt bijna ongenaakbaar, met de al bijna twee decennia die hij op zijn smalle zwarte schouders draagt. Na rondvraag bij collega’s, die ook bijna allemaal wel een al dan niet persoonlijk gekleurde rijervaring konden aandragen, was de vraag al vrij snel beantwoord: de BT45 is nog steeds een aanrader. Je kunt bij je dealer dus net zo achteloos als in de kroeg je bestelling doen: Doe maar het gebruikelijke!
Je kunt hiermee niet fout gaan, maar hoe liggen de zaken als je deze vraag nou eens echt nauwkeurig probeert te beantwoorden met een strak testprotocol? Dat is wat we hier op deze pagina’s gedaan hebben: een volledig actuele bandentest voor de oude en gekoesterde schatten in de motorgemeenschap. Eindelijk dan!
Eerst echter een nadere blik op ons testvoertuig, ons werkpaard. Natuurlijk is het vrijwel ondoenlijk om een standaardmotor te bedenken voor de 20-plus-generatie. Bij een bandentest moet het desondanks een motor zijn die destijds behoorlijk populair was en gezien kan worden als een vertegenwoordiger van een flinke generatie. Hij moet dan natuurlijk in elk geval veelvoorkomende bandenmaten hebben én een zo neutraal mogelijk stuurkarakter.
Daarmee viel de keuze op een Yamaha XJ900F. Deze machine is weliswaar een kind van de jaren tachtig (de eerste versie verscheen in 1982), maar als het type 4BB (bouwjaren 1991 tot 1994) wist hij het tot in de jaren negentig vol te houden.
Voordat we met de test begonnen, moesten we de viercilinder eerst nog even een kleine opfrisbeurt geven. De trage gasrespons en het niet mooi rondlopen zouden goed reproduceerbare testresultaten namelijk vakkundig verhinderen, net als de hakerig aansprekende vering. Daarmee zou een duidelijke, eerlijke vergelijking dus fijn in de soep lopen. We haalden de set carburateurs er af, reinigden ze in een ultrasoonbad om ze daarna eens goed te synchroniseren. Met een setje nieuwe voorvorkveren en verse vorkolie voelde de voorkant weer goed aan, waarna een collega van zijn eigen XJ zowaar nog een set ongebruikte Koni-schokdempers in de garage bleek te hebben liggen. Daarmee voelde ook de achterkant weer goed aan.
Wat betreft de lagers was de Yamaha gelukkig in vlekkeloze staat. Daarmee wisten we dus: als de motor zwabbert, raar kantelt of slingert, dan ligt het aan de banden, punt uit. Kijken we dan meteen even naar het voorbehoud dat we ook vermelden onder het kader ‘Zo testen we’: “De met een sterretje aangegeven bevindingen zijn overdraagbaar op motoren die een soortgelijke geometrie/gewichtsverdeling hebben als de Yamaha XJ900F (4BB)”. Dat betekent niet dat de banden zich op andere motoren totaal anders zullen gedragen. Het is meer zo dat bepaalde karaktertrekken (zowel positieve als negatieve) op afwijkende motoren in afgezwakte dan wel versterkte vorm zullen optreden. Daarom kun je de testresultaten ook als niet-XJ-rijder in grote lijnen ter harte nemen. De grip op nat wegdek bijvoorbeeld – zo is onze jarenlange ervaring – is een vrijwel volledig universeel geldend oordeel.
En hoe deden deze banden het nou in onze test? We gaan de testdeelnemers in volgorde van hun leeftijd af en beginnen met de oudste in het veld, de al genoemde Bridgestone BT45. Die is er al sinds 1998 en wordt in Japan nog altijd geproduceerd. Deze test had voor deze klassieker in de klassieker-categorie een ontluisterende kunnen zijn, en hem eventueel een jaar voor zijn 20-jarige jubileum met pensioen kunnen sturen. Maar niets daarvan, de BT45 werkte alle testonderdelen zonder problemen af. Waardoor het voor de hand ligt te denken dat er in de loop der jaren af en toe ‘stille verbeteringen’ zijn doorgevoerd die niet aan de grote klok zijn gehangen. Wat we zeker weten is dat de rubbercompound in de loop der jaren is veranderd, aangezien door veranderde milieuwetten bepaalde stoffen inmiddels niet meer gebruikt mogen worden. Verder ligt het ook voor de hand om nieuwe rubbercompounds te gebruiken, aangezien dat een vrij eenvoudige aanpassing in de productie is. Voor zover bekend is de onderhuidse constructie echter gelijk gebleven.
Vanuit het verre oosten gaan we naar Italië en de Pirelli Sport Demon – die echter in Brazilië wordt geproduceerd. Het testresultaat van deze sinds 2002 verkrijgbare diagonaalband is niet zo best. Het enige lichtpuntje: de goede rechtuitstabiliteit.
Door naar Engeland, waar Avon in 2004 de Roadrider uitbracht. Op die banden vecht je tegen shimmiën, kamp je met een nukkig gedrag in koude toestand en heb je maar matige grip. Is dat een kwestie van de leeftijd? Gezien de BT45 niet, en ook niet gezien de volgende op onze lijst: de Michelin Pilot Activ is namelijk precies even oud en die laat zien dat je na dertien jaar niet hoeft te vallen in de categorie ‘ach wat leuk, die is ook nog leverbaar’. Integendeel: deze Fransman, die in Tsjechië van de band rolt, gaat er zowaar met het predicaat ‘Kooptip’ vandoor! Dankzij zijn dynamische rij-eigenschappen wint hij de strijd tussen de diagonaalbanden in deze test.
In 2008 klinkt in Hannover het startschot voor een nieuwe diagonaalband en de ContiGo! verschijnt. We zijn geen voorstander van leestekens in typeaanduidingen, maar los daarvan presteert deze nog relatief jonge vertegenwoordiger van dit segment gewoon goed. Vooral in de regen weet de ContiGo! te overtuigen.
Een ander Conti-product maakte echter nog veel meer indruk: in 2012 en 2013 verschijnen met de Road Attack 2 CR (Classic Racer) en Classic Attack de eerste radiaalbanden op de door diagonaalbanden bepaalde klassiekermarkt. De testresultaten – vooral op nat wegdek – laten er geen twijfel over bestaan: de toekomst ligt bij de radiaalband, ook in de klassieker- en youngtimer-scene. De ontwikkelingskosten ervan betekenen overigens wel een hogere aanschafprijs, al is daar in bandenland zoals bekend moeilijk een betrouwbaar getal aan te hangen.
Nog even wat uitleg bij de verwarrend overkomende typeaanduiding. Road Attack 2 CR (voor) en Classic Attack (achter) klinkt als een gemixte set, maar dat is het niet. De CR-versie van de Road Attack 2 is qua constructie en rubbercompound namelijk exact gelijk aan de Classic Attack. Er is voor de Classic Attack in deze 18-inch-maat alleen nog geen passende mal, reden waarom hij in de moderne Road Attack-vorm wordt gebakken. In andere maten (zoals de veelvoorkomende 100/90-19) is de Classic Attack ook als voorband verkrijgbaar.
De vraag luidt dus: wanneer volgt de concurrentie? Voor Dunlop, dat in 2013 de Streetsmart heeft uitgebracht, zal de haast bij dit testresultaat (derde plaats in de einduitslag) nog niet heel groot zijn. Voor Metzeler is er daarentegen meer reden om iets nieuws te ontwikkelen. De Sportec Klassik is weliswaar pas sinds 2015 op de markt, maar afgaand op het testresultaat zou je niet geloven dat het bij de Klassik (die net als de Pirelli Sport Demon in Brazilië wordt geproduceerd) qua ontwerp gaat om de jongste band van het gezelschap. Hoe dan ook: we zijn er zeker van dat we ons in de nabije toekomst weer met een vergelijkingstest zullen melden. Beloofd!
