Yamaha Dark Side Toer – Bokkenrijders Zuid-Limburg
Nederland kent vele donkere en duistere verhalen. Mythen en sagen die vertellen over vreemde, onverklaarbare gebeurtenissen met soms illustere wezens. De Yamaha MT-09 is voor de duivel niet bang. Om dat te bewijzen gaan we dit seizoen met The Dark Side of Japan op bezoek bij The Dark Side of Nederland.
Mooi weer rijders, dat zijn wij. Maar helaas was daar absoluut geen sprake van toen we met de Yamaha MT-09s op pad gingen. Was het een waarschuwing omdat we van plan waren in het spoor te treden van de bokkenrijders? We laten ons er in ieder geval niet door ontmoedigen. Er staat immers een flinke route op het programma, dus gaan we dapper op pad vanaf de Mookerheide richting het zuiden Limburg. Dat we in het noorden van de provincie beginnen is uiteraard geen toevalligheid. Volgens de verhalen reden de bokkenrijders één maal per jaar naar de Mookerheide om hun meester de duivel te ontmoeten. En hoewel wij Lucifer niet zien, is Pluvius wel aanwezig. Snel door dus en wel richting Sevenum. Op weg daar naartoe passeren we meerdere kleine gehuchten en oude afgelegen boerderijen. Precies de plekken waar bokkenrijders graag hun slag sloegen. Als zij dat op motorfietsen deden, dan snappen we dat wel. Het is hier namelijk fantastisch rijden. Eenmaal in Sevenum maken we op het historische marktplein een korte stop om bij de Sevewaeg. Snel even opdrogen en opwarmen om daarna met het pontje bij Bergen-Vierling onze weg te vervolgen richting Kessel. En hoewel de regen onophoudelijk op ons neer blijft vallen, hebben onze MT-09-bokken er totaal geen moeite mee. Zo komen we niet veel later aan bij Kasteel de Keverberg. Een prachtig gebouw waar we vanuit café de Ruïne mooi op uitkijken. Eenmaal bijgekomen, stappen we op het pontje om de Maas over te steken naar Reuver. Vanuit hier rijden we door naar St Joost, waar we bij het voormalige klooster De Kloosterhof een kleine stop maken. Naar verluidt zou dit toenmalige Caulietenklooster gebruikt zijn om nieuwe bokkenrijder-leden in te zweren. Wij passeren voor de eer, te meer omdat onze pakken doorweekt zijn. Dus besluiten we onze trektocht hier te eindigen en rechtstreeks naar Valkenburg te rijden waar op dat moment de Bokkenweken op het punt stonden te beginnen. De stad is onlosmakelijk verboden met de bokkenrijders en de schijnprocessen die tegen hen gevoerd werden. Limburg had namelijk de bedenkelijke eer de laatste Europese regio te zijn waar dergelijke bijgelovige, juridische excessen zich massaal afspeelden. Wie goed kijkt ziet overal in de stad verwijzingen naar deze toch wel zwarte bladzijde. Na de voettocht door de stad, stappen we met frisse moed weer op de MT’s om een bezoek te brengen aan de Bonderkuil. In 1776 werden hier 19 bokkenrijders terechtgesteld. Met de kennis van nu, vermoedelijk onschuldige mensen die alleen bekenden omdat ze gemarteld werden. Om die gruwelheden achter ons te laten, zetten we koers naar het Belgische Maaseik. De plek waar de bokkenrijders volgens de verhalen hun hoofdkwartier hadden. Daar komen is wel een uitdaging, want de route voert kris kras door de stad. Maar het is het zeker waard, want eenmaal op het plein is het, mede dankzij de doorgebroken zon, prima vertoeven. Dus eindigen we onze tocht in het spoor van de bokkenrijders in het daarvoor zeer toepasselijk genaamde restaurant De Bokkerijder.
De bokkenrijders
In de 18e eeuw werd Limburg onveilig gemaakt door de bokkenrijders die een spoor van overvallen en plunderingen nalieten. Een groep goddelozen die de duivel vereerden en op bokken door de lucht vlogen. In de donkere avonden, met alleen kaarsen om wat licht in de duisternis te werpen, zwierven de rovers door de streek om afgelegen hoeven en kerken te plunderen en bewoners angst aan te jagen. Zo ontvingen boeren brandbrieven waarin de bokkenrijders dreigden hun boerderij in brand te steken als er niet betaald werd. Maar ook overvallen en zelfs roofmoorden behoorden tot de acties van de bokkenrijders. Dat gebeurde vaak door met een grote groep een hoeve of pastorie te bestormen, de bewoners te martelen om te weten te komen waar het geld verstopt is, en weer te vertrekken terwijl de slachtoffers vaak dood of zwaargewond achterbleven. En hoewel veel mensen in angst leefden voor de gruweldaden van de bokkenrijders, was dat niet het meest duistere aan deze periode. In een poging de vele criminaliteit de kop in te drukken, ging de overheid meedogenloos te werk. Zelfs voor die tijd. Honderden mensen werden opgepakt en gemarteld, of daarmee bedreigd, in een poging uit te zoeken wie er allemaal bij de bokkenrijders zaten. Het zorgde ervoor dat velen ten onrechte een bekentenis afgaven waarna ze als bokkenrijder terechtgesteld werden. In de regel betekende dat de doodstraf.