Wintertips
Steeds meer mensen gebruiken de motor ook voor het woon-werk-verkeer, om de files te omzeilen. En daarmee neemt ook het aantal doorrijders deze winter dus toe. De bestuurders zitten dan dik ingepakt in een thermopak, met dikke handschoenen en een extra paar Noorse sokken aan op de motor. Maar hoe help je de motor zo goed mogelijk door de winter?We beginnen de ‘winterbeurt’ met een grondige schoonmaakbeurt van de motor. Want een spuitbus protectiespray op een laag vuil spuiten, dat heeft natuurlijk geen enkele zin. De voorkeur heeft natuurlijk een handmatige wasbeurt met een spons, omdat je dan in één werkgang ook meteen je motor kunt inspecteren. Voor de doorrijders is een goede wasbeurt eigenlijk een wekelijks klusje. Of zelfs een dagelijkse klus als de pekelstrooiers weer fanatiek tekeer gaan, want het is altijd het beste om die pekel zo snel mogelijk met veel koud water van je motor te spoelen, zodat het zout niet kan invreten op het aluminium, het chroom en de boutjes en moertjes. Gebruik voor dit afspoelen trouwens nooit heet water: dat versterkt namelijk de agressieve werking van pekel!Voordat je verder gaat met de preparatie van je motor, moet hij eerst goed drogen, bij voorkeur eerst een nachtje stallen in een verwarmde garage, dat zou ideaal zijn. Dan weet je zeker dat al het vocht is verdwenen en vocht is één van de grootste vijanden van de motorfiets in de winter. Dat vocht kan bijvoorbeeld in de koppelingskabel dringen en bevriezen, zodat de kabel geblokkeerd raakt. En zelf heb ik al eens wanhopig (en steenkoud) bij een tankstation gestaan met een bevroren slot van de tankdop! Daar was blijkbaar wat water ingesijpeld en dat was vervolgens bevroren. Ik moest toen eerst een busje slotdooier kopen, voordat ik de tankdop loskreeg. Hetzelfde euvel kan zich makkelijk voordoen bij de relatief vlak liggende contactsloten, waar makkelijk water in kan dringen. In de zomer merk je dat niet, maar als dat water in de winter gaat bevriezen heb je een probleem.Voor het winterklaar-maken zijn tegenwoordig superhandige spuitbussen te koop met een multifunctioneel goedje dat niet alleen roestwerend werkt, maar tevens de elektronica beschermt tegen indringend vocht en alle draaipunten smeert. WD-40 is bijvoorbeeld zo’n bekende, ideale alleskunner, maar ook gerenommeerde motoroliemerken hebben soortgelijke spuitbussen ‘protectiespray’ in de aanbieding, waarmee je de motorfiets perfect de volle laag kunt geven tegen de winterse invloeden. Bel-Ray heeft bijvoorbeeld spuitbussen MPF Motorcycle Protectant Fluid en van Motul kennen we de EZ Lube Multiprotect. Qua prijsniveau zitten al deze spuitbussen – verkrijgbaar bij de motordealer – alllemaal rond een tientje voor een grote 300 ml spuitbus, waar je ruim voldoende aan hebt om je motor goed te beschermen en gedurende de winter nog eens extra te verwennen.Als allereerste winterklusje beginnen we met het inspuiten van alle sloten (contact, tankdop, buddyseat en niet te vergeten koffersloten). En in één moeite door neem je ook even de schakelaars aan het stuur plus het veiligheidsschakelaartje van de jiffystand en de remlichtschakelaars mee. Wat WD40 of vergelijkbare spray smeert en laat meteen een beschermend laagje achter op de schakelaars. Trouwens, vergeet ook niet je ketting- of schijfremslot eens te smeren, want het kan heel vervelend zijn als die vastvriezen!Voor je daadwerkelijk in de winter gaat rijden is een servicebeurtje aan de motor heel zinvol. Dan weet je immers dat alle vloeistoffen (olie, koelvloeistof, accuwater, remvloeistof) in orde en op peil zijn. Dit kun je natuurlijk door je dealer laten doen, maar ga je zelf aan de slag, vergeet dan niet om te checken of de koelvloeistof nog wel bestand is tegen de vrieskou. Zeker als je motor in de winter vaak buiten staat, of in een onverwarmde garage is een vorstbeveiliging tot min 20º toch minimaal noodzakelijk. En kijk voor de winter invalt ook even kritisch naar je accu, of laat deze eventueel testen bij een dealer. De accucapaciteit loopt enorm terug in de vrieskou, dus als je in de zomermaanden af en toe al twijfels hebt of de motor zal aanslaan, wordt je in de wintermaanden waarschijnlijk een wegenwachtklantje.De cardanrijders en scooterrijders hebben in de winter veel voordeel van hun onderhoudsvrije aandrijflijn, een kettingaangedreven machine vraagt vooral bij regelmatige pekelritten toch veel extra aandacht. Een ketting is immers niets anders dan een enorme rij schakels die met ongeveer 120 scharnierpuntjes aan elkaar zijn verbonden. En de pekel doet zijn best om in al die scharnierpunten te dringen en roest te veroorzaken, waardoor de slijtage enorm toeneemt. Goed smeren met kettingspray is dus het devies, dat houdt de ketting soepel en roestvrij, zodat hij de winter zonder schade overleefd. Dat smeren zal bij wat langere ritten wel bijna een dagelijks klusje zijn, want de ketting moet constant zwart zien van het vet.De rest van de motor behandel je met de spuitbus protectiespray. Met speciale aandacht voor alle draaipunten: vaak zit onder al die draaipunten immers een stukje blank metaal, dat onherroepelijk gaat roesten in de winter. Alle scharnierpunten moeten dus flink ingespoten worden, denk aan de voetrusten, jiffy en middenbok, hendels, rempedaal en alle bewegende delen van het schakelmechanisme. De protectiespray beschermt het draaipunt en smeert het bovendien. Ook de kabels kunnen ermee gesmeerd worden en vergeet in dat kader de chokekabel en chokehevel niet. Dat is typisch zo’n stiefkindje die vaak vergeten wordt en omdat hij ook zo weinig gebruikt wordt zo lekker de tijd heeft om vast te roesten. Goed inspuiten van de kabels (daarvoor bestaan trouwens ook speciale kabelsprays) beschermt de kabels niet alleen, maar verdrijft ook het vocht uit de kabels en zorgt dat de bediening vaak weer een stuk lichter gaat.De elektrische installatie is natuurlijk erg gevoelig voor vocht, dus ook hier kun je de zaak met protectiespray of een siliconenspray beschermen. Spuit de kabels en stekkerverbindingen goed in om lekstroom en oxidatie van de stekkercontacten (wat ellendige storingen kan veroorzaken) te voorkomen. Ook de bobines, bougiekabels en bougiedoppen zijn gevoelig voor vocht, zeker aan de hoogspanningskant (bougiekabel, bougiedop en hun aansluitingen). Ook deze moet je dus ruim inspuiten, zodat het vocht geen kans krijgt.Nu we het technische deel hebben gehad gaan we naar het uiterlijk van de motor, want ook dat krijgt het de komende maanden zwaar voor zijn kiezen. Het meest kwetsbaar zijn de ongelakte aluminium delen van je motor, de velgen en spaken en remklauwen. Ook vele bouten en moeren van met name wat oudere motoren blijken doorgaans maar erg matig pekelbestendig.Met siliconenspray of protectiespray breng je een dun beschermend vettig laagje aan op deze delen. Pas bij het inspuiten van je motor wel goed op de remschijven: die moeten uiteraard niet ingespoten worden. Een paar druppels siliconenspray kan namelijk al desastreus zijn voor je remwerking! En omdat het lastig is om te voorkomen is dat de remmen wat meekrijgen van deze of gene spray geldt hier altijd het advies om de remschijven na afloop van je ‘winterbeurt’ even goed te reinigen met contactcleaner, remschijvenreiniger of desnoods een lapje met schone benzine!Siliconenspray of protectiespray werkt prima om de gevoelige metalen en kunststofdelen vrij te houden van vocht en pekelinwerking, maar de beschermlaag is vrij dun en gaat er bij dagelijks gebruik ook vrij snel af. Je hebt dus de keus om regelmatig een nieuwe beschermlaag uit de spuitbus op te brengen of ietwat rigoureuzer te werk te gaan en naar de aloude tectielbus te grijpen. Tectiel kennen we natuurlijk uit het verleden, toen auto’s nog niet zo roestvrij waren en alle holle ruimtes werden geïmpregneerd met dit kleverige vettige goedje. Tegenwoordig is tectiel gewoon in spuitbussen te koop en kun je het heel eenvoudig opbrengen op een schone ondergrond. Om eerlijk te zeggen lijkt je motor met de lelijke bruine tectiellaag wel meteen tien jaar ouder, maar alles voor het goede doel: in het voorjaar komt hij er weer fraai onder vandaan. Al kost ook dat verwijderen wel weer een dagje poetsen, want tectiel is hardnekkig en lastig te verwijderen. Als je echt fanatiek met de tectielspuitbus in de weer gaat, doe je er verstandig aan om alle rubberdelen en remschijven eerst goed af te dekken.Zoals gezegd: gaat het tectieleren je te ver dan is de bus WD40, MPF of EZ Lube een uitkomst. En in geval van nood blijkt ook kettingspray prima te werken als beschermingsspray: van het kettingvet blijft na het drogen een zeer kleverige, hardnekkige vette laag over en dat is ideaal om metaaldelen te vrijwaren van vretend pekel.De rubberdelen varen wel bij siliconenspray: dit verzorgd het rubber, houdt het soepel en maakt het minder gevoelig voor weersinvloeden. Ook op de chromen voorvorkpoten werkt siliconenspray uitstekend: het maakt de vorkpoten roestwerend en het siliconenlaagje voorkomt dat pekel en straatvuil zich vastzetten op de binnenpoot en de oliekeerring beschadigen bij het inveren.Zet tot slot alle lakdelen even goed in de was: daarmee ontstaat er een beschermend laagje op de laklaag, terwijl het vuil zich door de supergladde laag veel minder goed hecht aan de motor, zodat het schoonmaken van je motor ook weer een stuk eenvoudiger wordt.Doorrijden in de winter vereist natuurlijk een betrouwbare en veilige motor. Kijk daarom bij de winterpreparatie ook kritisch naar de banden, remmen, schokdempers en verlichting. In de zomer is grip al belangrijk, in de winter met veel straatvuil, regen, pekel en vrieskou helemaal. De echte diehards kunnen bij hun dealer eens informeren naar winterbanden, die tegenwoordig in een beperkt aantal maten voor met name off-roads en all-roads leverbaar zijn. Het rubber van deze banden is wat zachter, zodat ze bij vrieskou wat meer grip bieden. En ook de verlichting moet natuurlijk 100% in orde zijn, want de kans is groot dat je zowel ’s ochtends als ’s avonds in het donker deelneemt aan het woon-werk-verkeer en zien en gezien worden is dan een groot goed. Een felgeel motorjack of veiligheidsjack kan dus ook geen kwaad!Wat het motorblok betreft: de hoogste inwendige slijtage treedt op als de motorolie koud is. In de zomermaanden komt die olie vrij vlot op werktemperatuur, maar in de wintermaanden duurt dat wezenlijk langer. Ga er dus maar van uit dat het wel tot 10 kilometer kan duren voordat de smering in het blok optimaal is. De eerste kilometers dus rustig rijden en de motor niet te zwaar belasten! En bij extreme kou kun je wellicht overwegen om dunnere motorolie toe te passen (zie daarvoor je instructieboekje) of om de oliekoeler en/of een stukje van de radiateur af te plakken, zodat de machine ook bij korte ritten wel op werktemperatuur komt.Met al deze voorbereidingen kun je koning winter in elk geval met een gerust hart tegemoet zien![BU]1Voordat je de motor winterklaar maakt, kan een goede wasbeurt geen kwaad. Daarna natuurlijk wel goed laten drogen!2De elektrische installatie krijgt het zwaar in weer en wind. Misschien niet onverstandig om de machine nu een beurt te laten geven?3De bobines en bougiekabels worden ingespoten met siliconenspray of een protectiespray of ze vochtwerend te maken.4Om oxidatie van de stekkerverbindingen (en daarmee storingen in het elektrische systeem) te voorkomen worden de stekkers ingespoten.5Alle scharnierpunten van het schakelpedaal, de voetsteunen, de jiffystand en middenbok worden ruim ingespoten.6De kabels verdienen extra aandacht. Flink bewegen en rijkelijk inspuiten smeert de kabels en verdrijft vocht en vuil.7Hetzelfde geldt voor de stuurschakelaars: de protectiespray smeert ze en verdrijft het vocht, zodat ze soepel blijven bewegen.8Ongelakte metalen en aluminium delen worden regelmatig ruim ingespoten om ze roestwerend te maken.9De echte doorrijders kunnen ook kiezen voor tectiel op de ongelakte aluminium en metalen delen, zoals op de gepolijste vorkpoten.10Het lakwerk wordt zorgvuldig in de was gezet, zodat het vuil zich minder goed kan hechten en weer makkelijk te verwijderen is.11Grip is van levensbelang in de winter. Kijk daarom kritisch naar je banden en controleer de bandenspanning.12En ook de verlichting moet natuurlijk 100% in orde zijn, waarbij de koplamp ook goed moet zijn afgesteld.
