Stiermarken, Oostenrijk
Het MotoGP-seizoen 2020 betreedt overtreffende trappen. In vijf races zagen we vier verschillende winnaars, drie van hen wonnen hun eerste MotoGP-race, elf verschillende rijders mochten naar het podium – in heel 2019 waren dat er negen – en KTM won haar eerste MotoGP-race ooit. Dat deed een Zuid-Afrikaan in Brno, twee weken later won een Portugees in het KTM Tech3-satellietteam de Grand Prix van Stiermarken. Maar dat Miguel Oliveira de sensationele race zou winnen – het verraste zelfs de 25e jarige Portugees zelf.
Hoe wrang en sportief spijtig ook, het MotoGP-veld lijkt bevrijd van het juk van de heerser. Op de zaterdag van de Grand Prix van Stiermarken eiste de afwezige Marc Marquez toch nog de aandacht op. Na consultatie van andere specialisten had de 27-jarige wereldkampioen moeten besluiten om nog ’twee tot drie maanden’ rust te nemen. Daardoor bestaat de mogelijkheid dat het seizoen 2020 op 22 november in Portimao wordt afgerond zonder de Spanjaard. Miguel Oliveira rijdt daar een thuiswedstrijd. Met de Portugees kreeg het seizoen tijdens het tweede treffen op de Red Bull Ring een vierde winnaar die precies in het plaatje van 2020 past: onverwacht, maar niet onverdiend. Voor het eerst sinds 2007 werd in het eerste handvol wedstrijden ook geen Spaans volkslied gespeeld. Bovendien, voor de tweede week op rij werd de race op het razendsnelle Oostenrijkse circuit onderbroken door een rode vlag. In de zeventiende ronde restte Maverick Viñales geen andere mogelijkheid om van zijn Yamaha M1 af te stappen toen de remmen dienst weigerden voor de eerste bocht. De Red Bull Ring is met Motegi het zwaarste circuit voor de remmen. In Oostenrijk moeten de rijders met remwegen tussen de 220 en 260 meter drie maal van ruim 300 km/u afremmen naar ongeveer 100, 65 en 85 km/u. Data gaven aan dat Viñales, die een week eerder op een haar na gemist werd door de stuiterende Ducati van Johann Zarco, het zinkende schip verliet terwijl het met 220 km/u koers zette richting de airfences. Die konden dat geweld niet aan en de wedstrijdleiding staakte de race. Voor Joan Mir een flinke tegenvaller, want de Suzuki-coureur leidde de race met 2,4 seconde voorsprong op Takaaki Nakagami. Jack Miller en Pol Espargaro noemden zonder reserve Mir als de snelste rijder van de dag. Bij de herstart beschikte Mir niet meer over een verse bandenset, waardoor hij de race in ging met een achttien ronden oude voorband. Zijn kansen op een eerste MotoGP-zege verdampten ter plekke; Mir finishte als vierde, drie plekken voor de eveneens teleurgestelde Nakagami.
Niet één ronde leidde Miguel Oliveira, maar wel werd voor hem als eerste de finishvlag gezwaaid. De 25-jarige Portugees, zevende voor de rode vlag, had bij het ingaan van de laatste ronde vooral zijn handen vol aan de achter hem pushende Andrea Dovizioso. Maar toen de Italiaan zich verremde, lag Oliveira op koers voor zijn eerste MotoGP-podium. Polesitter Pol Espargaro was na de rode vlag veel sterker en begon als koploper aan de laatste paar kilometers. De KTM-rijder koos in Bocht 3 echter onnodig een verdedigende lijn, waardoor hij met te weinig snelheid het derde van de drie rechte stukken op de Red Bull Ring op schoot. Meteen zat Jack Miller weer aan zijn achterwiel. De Australiër remde zich langs Espargaro, die in de één na laatste bocht counterde. Millers antwoord kwam in de beruchte laatste rechter knik, waarbij hij Espargaro naar buiten drong. Het was Oliveira’s kans. Door de onderlinge inhaalacties voor hem ook inmiddels dicht genaderd, denderde hij met een ideale lijn richting een sensationele overwinning. Met zijn eerste MotoGP-zege verdiende Oliveira bij zijn 150e GP-start bovendien een BMW M4, als winnaar van de 900e race in de belangrijkste klasse. Het was niet alleen Oliveira’s eerste MotoGP-zege na twaalf overwinningen in de Moto3 en Moto2, het was ook de eerste winst voor het Franse Tech3-team van Hervé Poncharal in de belangrijkste klasse. Sinds de oprichting in 1989 werkte Poncharal samen met Honda, Suzuki – hij was Wilco Zeelenbergs teammanager in 1992 – en Yamaha, voordat hij zich vorig jaar linkte aan KTM met Oliveira als MotoGP-rookie. Drie Europese machines op het podium betekende ook een unicum in de MotoGP-geschiedenis sinds 2002. “Er zijn veel redenen om heel blij te zijn”, straalde het ongeloof nog van Oliveira’s gezicht. “De thuisrace van KTM en van de sponsor… Ik sta met beide benen op de grond, maar mijn hoofd zweeft ergens.” De herstart bood Oliveira een tweede kans, door zijn medium voorband door een harde te laten vervangen. “Ik denk niet dat ik op een cleane manier voorbij Pol en Jack was gekomen in die laatste ronde. Pol pushte en ik wist dat Jack zou aanvallen. Ik wist dat ik het spelletje slim moest spelen.”
De Portugees, in 2015 vice-wereldkampioen in de Moto3 en drie jaar later in de Moto2, miste vorig jaar door een schouderblessure de laatste wedstrijden na een zware crash in Australië. Dit jaar werd hij er in Jerez in de eerste bocht afgetikt door Brad Binder, terwijl hij tijdens de Oostenrijkse grand prix een top 5-klassering verloren zag gaan na een botsing met merkgenoot Espargaro. “Niets in mijn carrière is gemakkelijk gegaan”, aldus Oliveira die tien jaar geleden voor Alex Rins en Maverick Viñales zijn eerste race in het Spaanse 125 cc-kampioenschap won. “Ik heb altijd hard moeten werken. Vorig jaar was zwaar, zeker ook mentaal door die schouderblessure.” Oliveira, nu negende in de tussenstand, roemde ook de inbreng van testrijder Dani Pedrosa. “De machine is dit jaar veel makkelijker te rijden. Veel vloeiender, ook een beetje Dani’s stijl.”
Voor de eerste keer in zijn MotoGP-carrière scoorde Miller twee podiums op rij, en deze tweede plaats was opmerkelijk. Op zaterdagochtend crashte de Australiër ongelukkig en bezeerde zijn rechter schouder. “Het was alsof ze een mes in mijn schouder zetten”, meende Miller. Hij zette één snelle ronde in de kwalificatie, goed voor de vijfde startpositie, en besteedde de rest van zijn zaterdag aan het koelen van de schouder. Op zondagochtend stond hij om zeven uur in het ziekenhuis voor een MRI-scan. Met een iets aangepaste zithouding hield Miller het vol. “Ik was blij met die rode vlag”, gaf hij toe. “Mir was héél sterk, ik kon hem alleen maar volgen. Ik ben ook blij voor Miguel. Hij verraste me. Ik dacht dat het tussen Pol en mij zou gaan, en toen hij wijd ging, dacht ik ‘nu of nooit’. In de laatste bocht dacht ik vooral ‘niet op het groene komen’, en toen hoorde ik alleen maar ‘zzzioem!’. Mooi voor zijn team, dat is hier al een eeuwigheid.”
Hoewel Espargaro vast op meer gehoopt had, kon hij zich wel vinden in zijn derde plaats. “Ik ben super blij. Die laatste ronde was als een Moto3-race. Ik dacht dat de voorlaatste bocht mijn kans zou zijn, maar Jack probeerde het nog een keer. We gingen beide wijd. Ik had hier kunnen winnen, maar dat is racen”, vertelde Espargaro, die zich – ‘ik weet ook niet waarom’ – na de rode vlag veel sterker voelde. Met Oliveira’s onwaarschijnlijke overwinning en Espargaro’s derde plaats verloor KTM wel haar ‘concessions’: de tijden van ongelimiteerd testen zijn voorbij. Volgend jaar hebben de KTM-rijders niet langer negen maar zeven blokken ter beschikking. “Daar ben ik super blij mee”, reageerde Espargaro op het verlies van de privileges. “Vooral voor volgend jaar.” Espargaro verlaat het team na vier seizoenen om Marc Marquez te gaan vergezellen bij Repsol Honda.
Terwijl bij KTM de vlag uit ging, was de stemming bij Ducati en Yamaha minder feestelijk. Dovizioso won een week eerder nog de Oostenrijkse grand prix, maar kwam nu na zijn mislukte remactie niet verder dan een vijfde plaats achter Mir. Voor de onderbreking worstelde Dovizioso achter Oliveira op een achtste met een onwillige medium-achterband, volgens Michelin het gevolg van een te lage bandenspanning. Na de herstart voelde de nummer 2 in de tussenstand zich beter met een softe compound, maar Dovizioso kon niet remmen zoals hij wilde.
De als vijftiende gefinishte Franco Morbidelli had een duidelijke omschrijving van het circuit. “Bedenk één bocht die de Yamaha niet ligt, leg er dan tien aan elkaar en je hebt de Red Bull Ring.” Meest dramatische slachtoffer was Maverick Viñales, een week eerder op hetzelfde circuit nog gestart vanaf pole. Zijn onvrijwillige opstappen was angstaanjagend. “Ik verloor de remdruk, reed een paar heel langzame ronden en daarna ging het weer beter”, vertelde Viñales zijn verhaal. Teruggevallen naar de dertiende plaats ging het volledig mis. “Dit heb ik nog nooit meegemaakt. Bocht na bocht moest ik het remhendel bijstellen. Bij het aanremmen van de eerste bocht gebeurde niks. Er af springen was de enige optie. Ik had eerder moeten stoppen, maar dat wilde ik niet.” Viñales vreesde nog een andere tegenslag. “Ik hoop niet dat dit blok afgeschreven moet worden, want dan hebben we een probleem.” De Spanjaard heeft immers voor de resterende negen races nog slechts vier van de vijf reglementair toegestane blokken tot zijn beschikking.
Valentino Rossi finishte met een negende plaats als enige Yamaha-coureur in de top 10. Het was Yamaha’s slechtste finish in de MotoGP sinds de GP van Valencia van 2007 waar Sylvain Guintoli als elfde werd afgevlagd. “We missen topsnelheid; dit jaar gigantisch veel”, wees hij naar de topsnelheidslijsten waarop bleek dat hij, Quartararo en Morbidelli na de herstart ruim tien kilometer te kort kwamen op snelste man Dovizioso. “Vorige week werd ik hier vijfde, na veel crashes. Nu bleef iedereen er bijna op zitten en is de positie normaal. Mijn remproblemen vielen mee. Maar wij proberen met remmen goed te maken wat we aan topsnelheid missen.”
Quartararo leek net als een week eerder van de vier Yamaha-rijders het meest geplaagd door de remproblematiek. “Yamaha moet dit oplossen en we hebben gevraagd om dit vóór de volgende race te doen”, legde de WK-leider de bal bij de constructeur. “Ik ben nog steeds een titelkandidaat, maar ik heb minder vertrouwen dan na mijn twee overwinningen in Jerez.”
Omdat Quartararo niet verder kwam dan een dertiende plaats, naderde Dovizioso de Fransman tot drie punten in de tussenstand. Ook vorig jaar was Dovizioso na vijf wedstrijden tweede in de tussenstand, toen achter Marc Marquez. Met zijn puntenaantal van toen, had Dovizioso de huidige ranglijst met zeventien punten voorsprong aangevoerd. 2020 is anders, in meer dan één opzicht.
