Rij-impressie Fantic XEF Rally
Een compleet pakket voor alle roadbook-adepten en voor diegenen die de ambitie hebben dat te willen worden. Zoiets was er af-fabriek nog niet eerder. Fantic wil deze niche bedienen met de XEF Rally, een machine waarmee al ervaring de Dakar rally is opgedaan. In het noorden van Italië reden wij er alvast een rally-etappe mee.
Toen op 1 januari 2022 de Dakar Rally aan de Rode Zee van start ging en 144 motorfietsen vanuit Djedda (Saoedi-Arabië) de woestijn inreden, bevond zich voor het eerst ook een machine van het Italiaanse Fantic onder de deelnemers. Met de destijds 66-jarige Franco Picco aan het stuur kwam de Fantic veertien dagen later over de finish en daarmee had deze machine de zwaarste vuurdoop ter wereld doorstaan. Ruim anderhalf jaar en een Dakar Rally verder geeft deze routinier ons hoogstpersoonlijk uitleg over de productierijpe Fantic XEF Rally, een productiemachine voor de profs, maar uiteraard ook voor beginnende rally-rijders.
Wie bekend is met de Fantic XEF 450, zal bin de XEF Rally niet tegen grote technische verrassingen aanlopen. Voor alle anderen: de basis komt zoals wellicht bekend van partner Yamaha. De Japanse fabrikant stuurt haar cross-frame, de vering en het motorblok rechtstreeks naar Italië, waar Fantic zorgdraagt voor de montage. Ondanks het flinke aandeel Japanse onderdelen is de XEF Rally wel degelijk een eigen concept – een volwaardige rally-machine, zoals je hem nergens anders koopt (even los van de KTM 450 Rally Replica, maar die wordt slechts in gelimiteerde oplage geproduceerd en kost dik 30.000 euro).
Rond het slanke hoofdframe van Yamaha hebben de Italianen een driedelig benzinetank met dertig liter inhoud ontworpen, waardoor een echte Dakar-actieradius mogelijk moet zijn. Bijzonder veel aandacht is uitgegaan naar massacentralisatie – ook van de massa die gedurende een rit langzaam maar zeker verdwijnt. Dat is de reden waarom er bij de XEF geen benzine rond het door Fantic zelf ontwikkelde subframe is ondergebracht, maar hoofdzakelijk onder het 965 millimeter hoge zadel. Daarnaast siert een rally-toren met 7 inch tablet de XEF Rally, die volgens opgave zonder benzine slechts 140 kilo weegt.
Die tablet ontpopt zich tijdens deze eerste rit op een rally-etappe als snel als bijzonder nuttig. Het is dusdanig gepositioneerd dat het zowel staand op de pedalen als zittend in het zadel goed af te lezen is. Dankzij het Android-besturingssysteem is het bovendien intuïtief te bedienen en biedt het diverse navigatiemogelijkheden, bijvoorbeeld middels GPX-data of via Google Maps. Maar het echte hoogtepunt is een door een andere Fantic Dakar-rijder, Tiziano Inferno, persoonlijk ontwikkelde rally-navigatie-app. Daarmee verander je de tablet in een digitaal rally-roadbook, dat rol van en papieren roadbook overneemt. Individuele waypoints worden daarbij opgeslagen en vervolgens afzonderlijk benaderd. Om in het zeer goed afleesbare, maar bij tegenlicht licht spiegelende display naar het volgende punt te springen, kunnen de extra schakelaars op het stuur (vier per stuurhelft) worden gebruikt, wat de bediening van de tablet tijdens het rijden bijzonder makkelijk maakt. Rally-nieuwkomers zullen snel vertrouwd raken met dit concept en hebben in het geval van een navigatiefout altijd de zekerheid dat ze in noodgevallen terug kunnen vallen op de navigatie-app.
Minstens even ongecompliceerd en toegankelijk zijn de rijdynamische aspecten van de Fantic XEF Rally. Aangedreven door 450cc-Yamaha-eencilinder – met 14 kW (19 pk) gehomologeerd, maar ‘open’ ongeveer 60 pk sterk – trekt de Fantic zo imposant als een tractor over langzame rotspassages en zet gasbevelen steeds aangenaam zacht in actie om. Maar in lijn met het rally-concept liggen de echt sterke punten van de XEF echter in de snellere secties, bijvoorbeeld brede gravel- of zandpaden. De vijfversnellingsbak is door Fantic gemodificeerd, alle versnellingen en de secundaire overbrenging zijn langer, zodat je ook bij snelheden boven 100 km/uur met een acceptabel toerental rijdt. Om die snelheid weer af te bouwen, is de Fantic voorzien van aangenaam gematigd aangrijpende voorrem met een enkele 300mm-schijf. Achter is de rem overgenomen van de XEF 450, en die laat zich ook dikke crosslaarzen uitstekend doseren, wat met name beginnende rijders zullen weten te waarderen.
De Kayaba-vering zorgt op hogere snelheid bovendien voor een beetje extra ontspanning. Vergeleken met de XEF 450 is de demping op deze Rally iets stugger en daarnaast zijn ook de veren zelf harder. Over hobbelige pistes blijven voorvork en achterschokdemper enorm stabiel en zelfs sprong op een crossbaan is geen probleem. Voor dergelijk gebruik is de Fantic misschien iets te zwaar, maar dat compenseert de Italiaan met een prima balans en ook met volle benzinetank voelt ‘ie dan lichter aan dan de technische gegevens doen vermoeden. De tankgedeelten aan de flanken van de machine beïnvloeden de voorwielgerichte zitpositie niet in negatieve zin. Het zijn eerder goedgevormde contactpunten, waarop de benen de nodige grip vinden.
Onder de streep heeft Fantic met de XEF Rally een slank offroad-wapen op de wielen gezet, dat bij deze eerste testrit zowel elektronisch als rijdynamisch uitblinkt met ongecompliceerd gedrag en een enorme gebruiksvriendelijkheid. Dat zijn deugden die je op waarde leert schatten als tijdens een rally-etappe de navigatie je bijna alle werk uit handen neemt. Fantic duikt met de XEF Rally in ieder geval in een niche, die voorheen collectief door motorfabrikanten werd overgeslagen. De combinatie van innovatieve eigen ontwikkelingen, zoals het digitale roadbook, en Yamaha-techniek, zorgt voor een geslaagd totaalplaatje, waardoor het rally-concept ook voor beginnende rijders toegankelijk wordt, maar waaruit ook de meer ervaren rijder meer dan genoeg voldoening kan halen.
Wie daadwerkelijk in de sporen van Franco Picco en Tiziano Inferno wil treden en € 18.999,- op de plank heeft liggen, krijgt daarvoor alles wat een Dakar-machine nodig heeft. Optioneel zijn nog een tweede set velgen en een rally-toren met een houder voor een roadbook op papier.
