Ride with the rockers

De caféracers achterna Sommige trends zijn van korte duur, andere boeien steeds weer nieuwe generaties. Zoals de cultus rond de rockers. Al een halve eeuw lang zijn hun muziek en hun kleding symbool van een authentieke levensstijl. En bij die levensstijl hoort natuurlijk ook een echte caféracer, het liefst gebaseerd op een klassieke Engelse twin. Het tweede weekend van september komen duizenden rockers en hun machines bijeen voor een traditionele rit vanaf het befaamde Ace cafe naar de Zuid-Engelse badplaats Brighton. Donderdagavond. Op de straten van de Londense City staan auto’s bumper aan bumper. Over de trottoirs schuifelen voetgangers ook in de file. Het natte asfalt reflecteert de koplampen en neonreclames in grillige vormen. Een plotseling, oorverdovend gebulder schrikt iedereen op. In de ooghoeken flitsen schimmen van chroom, aluminium en zwart leer voorbij. Maar voordat de ogen scherp kunnen stellen is het beeld alweer verdwenen, slechts een vage afdruk blijft op het netvlies hangen. De in volume afnemende donder die autoportieren en winkelruiten laat natrillen, bewijst dat het geen visioen was. Maar wat was het dan wel? Op donderdagavond verzamelt zich bij een pub, zoals Old Queens Head, een aantal jonge motorrijders. Het wachten tot de groep compleet is wordt bekort met het drinken van een mok warme thee. En natuurlijk het bewonderen van elkaars machines. Want er staan bijzondere motoren op de stoep geparkeerd. Zogenaamde caféracers: motoren die door de eigenaren van alle overbodige onderdelen zijn ontdaan en mechanisch zover zijn opgepept als de techniek en de portemonnee het toelaten. Een “caff racer”, zoals zo’n machine in onvervalste Londonse Cockney-accent heet, heeft lage handvatten, naar achteren geplaatste voetsteunen, weinig tot niet gedempte uitlaten en een langwerpige aluminium tank waar de berijder in amoureuze houding overheen ligt. Het is een echte racer, gemaakt voor het circuit dat uit de openbare weg bestaat. Is iedereen er? Dan worden de motoren aangetrapt, jongens en meisjes nemen plaats op de smalle racezadels en vervolgens jagen ze met bloedstollende vaart door het Londense verkeer. Nooit te vaak langs dezelfde route, want de politie houdt de snelheidsduivels met argusogen in de gaten. Stalen zenuwen, snelle reacties en een goed verkeersinzicht zijn van levensbelang. Zo snel mogelijk schieten de motoren door het traag stromende of stilstaande verkeer- elke mogelijkheid, ieder gaatje benuttend. Vaak op luttele centimeters tussen de rijen auto’s door, inclusief het tegemoetkomende verkeer. Zoiets als in een kano de Niagara Falls af, of freeclimben op de Eiger Nordwand. Maar dan nog enerverender. De route mag variëren, een aantal punten op de wilde drijfjacht ligt min of meer vast. Al is het maar om achterblijvers de gelegenheid te geven weer aan te sluiten. Bij de Tea Hut aan Chelsea Bridge bijvoorbeeld, of bij Bar Italia in hartje Soho. Daar staan de straatkanten vol met glimmende motoren, die natuurlijk veel bekijks trekken. De mythe van de rockers leeft voort in het collectieve onderbewustzijn. Rockers. De asociale motorduivels die alles deden wat ouders, school, kerk en regering verboden. Tot mythische proporties opgeblazen in films als Rebel Without A Cause met James Dean of The Wild One met Marlon Brando. Onaangepast tuig, wiens enige trouw de motorfiets gold. Een caféracer natuurlijk. Zo was het beeld in de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw. Vijftig jaar later rijden er nog steeds jongeren rond die aan dit beeld beantwoorden. Maar wie een hedendaagse rocker aanspreekt, stelt bij zichzelf al snel een aantal vooroordelen vast. Bij de espresso counter van Bar Italia kan de uit West-Indië afkomstige Kojo daar hartelijk om lachen. “Welnee mate, we zijn helemaal geen asociale randdebielen! We hebben gewoon lol aan deze motoren, de kick van het door de stad racen, en de saamhorigheid die dat met zich meebrengt.” Maar die badges dan, die spikes, kettingen, teksten en schilderingen op jullie leren jassen? Kojo: “We gebruiken inderdaad een stuk nostalgie van de afgelopen decennia, maar dan in een nieuw jasje gestoken. The spirit counts!” En wat mag dat wel zijn, die spirit? Kojo: “We leggen een duidelijk verband met de roerige jaren vijftig en zestig, toen de jeugd een eigen uitlaatklep creëerde met snelle motoren en rock ‘n’ roll. De rocker, de motor en de muziek zijn het oertype van rebelse jeugdcultuur. Een soort bron van eeuwige jeugd. Daar gaat het ons om. De tijd staat echter niet stil. De motoren van toen waren van Britse makelij, maar de meeste van die merken worden niet meer gemaakt. Ook de rock ‘n’ roll is in de loop van de tijd veranderd. Maar de gedachte die daarachter zit, die spirit, daar is het ons om te doen.” Kojo weet waarover hij praat. Mag ook wel: in het dagelijks leven restaureert hij kunstwerken voor de Tate Gallery. Vertel hem dus niks over vormgeving. Dat de retrostijl niet strikt en stram wordt toegepast bewijst wel het feit dat lang niet iedereen van de hedendaagse caféracer scene op een oude Britse motor rijdt. Kojo heeft zelf een Ducati onder handen genomen wat, hoe kan het anders, een schitterend resultaat heeft opgeleverd. De tijdloze symbolen van rockers en caféracers doen het nog altijd goed. Nick Ashley bijvoorbeeld neemt ook graag die stijlelementen over als hij, buiten het rijden van de Paris-Dakar om, zijn exclusieve kleding ontwerpt. Z’n “British style” is met name in Japan razend populair, zijn catalogus staat vol met stemmige zwart-witfoto’s van klassiek uitgedoste rijders op Triumphs, Nortons en BSA’s. De producten van de zoon van Laura Ashley zijn een goed voorbeeld van hoe het rockers imago al tientallen jaren evolueert en goed is voor inspiratie van steeds weer nieuwe generaties jongeren die zelf hun stijl bepalen en zich niet alles door de main stream reclame laten voorschrijven. Alweer een beetje bekomen van de dolle ritten en de belevenissen van donderdagavond? Dan staat vrijdag een aantal motorzaken op het programma, waar de Britse traditie levend wordt gehouden. Victory Motorcycle Shop in Camden Town bijvoorbeeld, en Reg Allen waar Triumph goeroe Bill Crosby de Engelse sleutel zwaait. Werkplaatsen als op oude foto’s, met olievlekken, kale peertjes, tl-balken en stapels oude motoronderdelen. Op hun heftafels krijgen de Britse oudjes vakkundige verjongingskuren. Met toewijding en trots wordt meerdere van dergelijke garages in Londen gesleuteld aan “Brit bikes” die ooit het mooiste waren wat er op motorgebied werd geproduceerd. Inderdaad: “When Britain ruled the roads…” Maar de motortocht door Londen is niet alleen een sentimental journey, op zoek naar vage schimmen uit het verleden. Er is meer dan een aantal oude rockers op dito motoren, die een oude legende in leven houden. Kojo’s “spirit” en de rockers legende zijn duidelijk springlevend bij het Ace Cafe aan de North Circular Road, in de jaren dertig van de vorige eeuw aangelegd als ringweg, maar ondertussen opgeslokt door de uitgedijde agglomeratie van Londen. Het Ace Cafe was sinds de opening in 1938 een wegrestaurant voor vrachtwagenchauffeurs. Maar omdat het 24 uur per dag open was en centraal tussen allerlei wegen lag, werd het al snel een populaire stopplaats voor motorrijders, speciaal voor de zogenaamde “Ton-up boys”. Deze rockers dankten hun bijnaam aan hun streven harder dan honderd mijl per uur te rijden. “Doing the Ton” was op de motoren, banden en wegen van toen beslist geen kattenpis. In de jaren vijftig en zestig van de vorige eeuw werden de motoren technisch opgevijzeld en ontdaan van overtollig gewicht. Op deze caféracers raceten rockers in zwart leer tegen elkaar met als start en finish het Ace Cafe. Drop the coin right into the slot. De jukebox fungeerde namelijk als scheidrechter bij de record races. Een rocker wierp een muntstuk in de jukebox, koos een nummer en sprong op z’n motor. Voordat het snelle en vooral korte rock ‘n’ roll song was afgelopen, moest de gemotoriseerde waaghals met halsbrekende snelheid een afgesproken parcours afscheuren. Je was alleen winnaar als je weer bij het Ace Cafe terug was vóórdat het nummer ten einde was. Bij dergelijke levensgevaarlijke races vielen natuurlijk veel slachtoffers, maar ze brachten ook virtuoze racers voort, waaronder Dave Degens, wereldberoemd ook om z’n Tritons en Dresda motoren. Pas toen het Ace Cafe in 1969 de deuren sloot, was het met deze illegale races definitief gedaan. Dacht men. Niet dus. De rockercultus en de caféracers zijn anno 2006 springlevend. En epicentrum daarvan is ook nu weer het legendarische Ace Cafe aan de North Circular Road. Na een dagje funshoppen langs verschillende motorzaken in Londen biedt The Ace een waardige afsluiter. In een passende omgeving van opzwepende rock ‘n’ roll en het gebulder van komende en gaande motorfietsen toont het Ace Cafe op vrijdagavond zijn tijdloze gezicht. Het Ace Cafe is van oudsher ook een broedplaats van muzikaal talent. De Beatles zouden er hebben rondgehangen voordat ze beroemd werden, Gene Vincent kwam er en vele andere rock ‘n’ roll bands als Johnny Kidd & the Pirates stemden er hun gitaren af op het ritme van de Britse twins. De motoren en de muziek mogen zijn veranderd, maar de spirit is hetzelfde gebleven. Wie Ace Cafe zegt, zegt Mark Wilsmore. Hoewel zijn vrouw, broer, schoonzuster en zwager ook van de partij zijn, is Mark het beeld naar buiten toe. Bekend uit de krant, van radio en tv: the Face of the Ace! Met zijn tanige kop, vetkuif en leren jas ziet hij eruit als het prototype van de rocker. De Wilsmores hadden een droom: de heropening van het fameuze rockers trefpunt aan de North Circular. Daarna kwamen er diverse andere bedrijven in, maar het oorspronkelijke gebouw is blijven bestaan. Een kwart eeuw na de sluiting organiseerden de Wilsmores de eerste Ace Cafe Reunion op de parkeerplaats van wat in 1994 een bandenfirma was geworden. Er kwamen 12.000 motorrijders op af. Van alle soorten, maten en gezindten. Want, zo laat Mark Wilsmore niet na te onderstrepen, het gaat niet alleen om nostalgische caféracers en oude rockers. Ace Cafe staat voor een traditie die enerzijds puur Brits is, en anderzijds zo universeel als het maar kan zijn. The spirit counts. Mark Wilsmore: “Ik ben te jong om het originele Ace Cafe te hebben bezocht. Maar ik ben opgegroeid met de motoren en de muziek uit die periode. Het is altijd mijn droom geweest om het Ace Cafe te heropenen.” Door het succes van de eerste Ace Day Reunion was duidelijk dat er een grote behoefte aan dit evenement bestond. Maar de locatie bij het oorspronkelijke Ace Cafe was niet berekend op zoveel bezoekers. Daarom organiseerden de Wilsmores de volgende Ace Day Reunions in de Zuid-Engelse badplaats Brighton. Brighton? Wacht eens even… Brighton? Waren daar niet die fameuze gevechten tussen Rockers en Mods in de jaren zestig? Wilsmore: “Inderdaad, het ging er volgens foto’s in de krant ruig aan toe. Rockers kregen er met strandstoelen van langs en de media bliezen het op tot absurde proporties. Iets van dat imago is helaas blijven hangen, maar daar steken we de draak mee als we op uitnodigingen schrijven: ”stricktly no deckchairs”. Iedereen begrijpt dat het een geintje is. Er komen jaarlijks meer bezoekers naar de Ace Day Reunions en het loopt nooit uit de hand.” Bijgekomen van de rock ‘n’ roll party op vrijdagavond? Dan op zaterdag wéér naar het Ace Cafe! Sinds 2001 is het gebouw weer full time als wegrestaurant en podium in gebruik. Rond het gebouw zwermen motoren van allerlei pluimage. Overwegend hedendaags spul, want de rocker cultus rond het Ace Cafe beperkt zich duidelijk niet tot alleen en paar grijsaards en jongeren op hard core caféracers. Het is de dag vóór de jaarlijkse Ace Day in Brighton, en het feest is al in volle gang. Vanuit het Europese vasteland zijn honderden liefhebbers aangereden, uit Londen, de rest van Groot-Brittannië en ook uit andere continenten komen motorrijders op dit unieke evenement af. ‘s Zaterdags feest in Londen, ’s zondags trekken duizenden motoren zuidwaarts. “Ride with the Rockers.” “Have an Ace Day”. Mark Wilsmore heeft geen duur pr-bureau nodig, zijn slogans verzint hij gewoon zelf. Nog zo’n gouwe vondst: “the Brighton Burn Out”. Wie de feestelijkheden van vrijdag en zaterdag heeft doorstaan, is er natuurlijk op zondagochtend bij als de motoren worden gestart. Om 10.00 uur ’s morgens vertrekt de indrukwekkende colonne vanaf het Ace Cafe naar de badplaats Brighton. Bij onvervalste rockers sluiten duizenden motorrijders zich aan, die het hebben voorzien op een machtige motorrit op de weg naar Brighton en het spektakel op de Madeira Drive zelf, de strook asfalt die bij de fameuze Palace Pier begint. De hele entourage is eind 19de eeuw aangelegd, het tijdloze aspect van de rockers, caféracers en andere uitingen van Britse trots krijgen een passend decor van sierlijk smeedijzerwerk op de pier en langs de Madeira Drive zelf. Wie met de stokoude lift naar boven gaat, en over de onder talloze lagen verf schuilgaande balustrade hangt, heeft een ontzagwekkend uitzicht op de enorme aantallen motoren en bezoekers die op de Ace Day afkomen. Jaarlijks zijn het er meer, de Madeira Drive is, net als het Ace Cafe in Londen, te klein geworden om iedereen plaats te bieden. In 2005 werden er rond de 200.000 bezoekers geregistreerd! “Maar dat kwam ook omdat we de Teutuls hier hadden met hun American Chopper Tour,” aldus Mark Wilsmore. Zijn eerlijke uitleg weerspiegelt de oprechte passie die velen met hem delen, in de straten van Londen, bij bezoeken aan het Ace Cafe en tijdens de jaarlijkse Ace Day Reunion. Wie vochtige ogen krijgt bij het zien van een authentieke Triton en kippevel bij het horen van een oorspronkelijke rock ‘n’ roll song van Chuck Berry, die weet waarom het gaat… ACE, BIKES & ROCK ‘N’ ROLL Tegenwoordig brengen motormerken modellen op de markt die vanuit de fabriek al het predicaat caféracer meekrijgen. Daarmee leunen bijvoorbeeld de Voxan Café Racer en de Triumph Speed Triple zwaar op het imago van de rauwe, spartaanse en compromisloze motoren die de Ton-up boys in de jaren vijftig en zestig bouwden van verschillende, ook zelfgemaakte onderdelen. Daarmee waren de Britse rockers met hun buikschuivers de eersten die motoren onder handen namen op een manier die we nu choppen of customizen noemen. Wat dat betreft is er dus een rechtstreekse link tussen de caféracers van toen, en de motoren die de Teutuls in de televisieserie “American Chopper” vervaardigen. Uiterlijk werden de caféracers gekenmerkt door handgeklopte aluminiumtanks, smalle en korte racezadels, naar achteren geplaatste voetsteunen, clip-ons en natuurlijk uitlaatpijpen die een behoorlijk aantal decibels produceerden. Het ging echter niet alleen om de mooie buitenkant, maar ook om de motoren daadwerkelijk zó te veranderen dat ze inderdaad de magische “Ton” (honderd mijl per uur, ca 160 km/uur) konden halen. Een mooi voorbeeld van deze garagevlijt is de Triton, een 650 cc staande twin van Triumph in een Featherbed frame van Norton. Het uiterlijk van de rockers is gedurende een halve eeuw nauwelijks gewijzigd. Het is een icoon geworden, symbool van de rebellie van jonge generaties tegen elke vorm van gezag. Spijkerbroek, leren laarzen, witte zijden sjaal en het zwartleren jack, versierd met speldjes, badges, studs, kettingen en allerlei teksten. Zo gekleed val je anno 2006 helemaal niet uit de toon, dat is waarlijk een unicum in een snel veranderende wereld met elkaar snel opvolgende trends en rages. Universeel of niet, puristen kleden zich natuurlijk met voorkeur in spullen die in Groot-Brittanië worden gemaakt, zoals Lewis leathers, Cromwell helmets. Kijk maar in de catalogus van Nick Ashley of van het Ace Cafe London. En niet alleen in Engeland, maar ook in Japan en zelfs in het eigenzinnige Frankrijk bestaat tegenwoordig een springlevende cultuur van caféracers, rock ‘n’ roll en alles wat daarbij hoort. ACE DAYS REUNION Ook in 2006 ontmoeten alle rockers op hun caféracers elkaar weer op de Ace Days Reunion. Dit jaar is dat op zondag 10 september. Op vrijdag 8 september vertrekt de zogenaamde Continental Run vanuit het Duitse motorcafé Hubraum in Solingen (iets onder Keulen). Onderweg zijn er pauzes ingelast langs de snelweg in Nederland en in België, waar Nederlandse en Belgische caféracer-liefhebbers kunnen aansluiten richting Calais voor de oversteek van het Kanaal. Dan gaat het naar Londen, waar het vrijdagavond 8 en zaterdag 9 september feest in en rond het Ace Cafe London is. Zondag 10 september vertrekt de befaamde Brighton Burn Out vanaf het Ace Cafe naar de Madeira Drive in Brighton. Voor overnachtinsmogelijkheden, ferries en andere informatie zie www.ace-cafe-london.com. Have an Ace Day! ACE CAFE LONDON Het wereldberoemde Ace Café London vind je aan de Ace Corner, North Circular Road, Stone Bridge, Londen NW107UD. Voor meer informatie kun je ze ook bellen: 0044 20 89 61 10 00. Rockers-05 Old Queens Head is een van de wisselende trefpunten langs de donderdagavondrit. Rockers-06 Sex, bikes & rock ‘n’ roll Rockers-07 Bij Bar Italia in Soho wordt cafeïne getankt. Rockers-08 Elke generatie geeft een nieuwe interpretatie aan het Rockers-imago. Rockers-14 Meet the Face of the Ace: Mr. Mark Wilsmore. Rockers-23 Een Ton-up boy is niets te gek om de legendarische 100 mph te halen. Rockers-09 Triumph-goeroe Bill Crosby houdt de legende levend. Rockers-11 Moderne variant op het klassieke thema caféracer: de Nortonis Vulgaris Extremis. Rockers-13 Nick “ja-mijn-moeder-heette-Laura” Ashley is gek op Britse motoren. Rockers-16 De Madeira Drive in Brighton, vlak naast de fameuze Palace Pier, trekt tijdens de Ace Day Reunion duizenden motorrijders. Rockers-21 Zit m’n jasje goed, zit m’n dasje goed? Rockers-26 Het echte ambachtelijke werk trekt altijd bekijks. Het befaamde Ace Cafe aan de Ace Corner in London heeft een enorme aantrekkingskracht op motorrijders van allerlei pluimage. Rockers-12 Verander nooit een winnende formule! Rockers-10 Brittish Pride met wel heel bijzondere air charger. Rockers-17 “We’ve had another Ace Day!”