Reizen Noordkaap in de winter
71°10′21″NB; 25°47′4″OL: aldus luiden de coördinaten van de Noordkaap. Dit punt in het hoge noorden van Europa staat op de bucketlist van veel motorrijders, alleen dan niet in de winter. Maar zou dat überhaupt mogelijk zijn? Daar kom je maar op één manier achter, en dus kleden we ons extra warm aan en rijden het noorderlicht tegemoet!
We komen maar niet weg uit Lakselv. Het is buiten min 18, maar tot nu toe hebben we het eigenlijk best aangenaam warm gehad. Met dank aan het kleine elektrische kacheltje dat de hut tot 24 graden heeft weten op te warmen. Toch hadden we deze kneuterige atmosfeer al lang achter ons willen hebben, maar op dit moment zitten we hier vast. Rainers Harley wil namelijk niet starten. De Amerikaanse allroad gedijt klaarblijkelijk niet best bij deze ver beneden vriespunt temperatuur. Het is niet dat ‘ie niet wil, de V-twin perst er met moeite een paar slagen uit, maar aanspringen lukt gewoon niet. Mijn Ténéré slaagt er niet in om voldoende vermogen te leveren om de dikke 1250 energiek rond te slingeren. Pas met de steun van een dikke 4WD komt er leven in de Amerikaanse dame.
Zes dagen hebben we er over gedaan om Lakselv te bereiken op onze motoren. Dat is best een straf tempo onder deze arctische omstandigheden, al gebied de eerlijkheid te zeggen dat we slechts een klein deel op twee wielen hebben afgelegd. Pas in het Finse Rovaniemi, bij de poolcirkel, zijn we in het zadel gestapt. Tot die tijd was de tocht eigenlijk voornamelijk heel ontspannen. De Finnlady van rederij Finnlines bracht ons in één dag en twee nachten over de Oostzee naar Helsinki. Van de Finse hoofdstad ging het vervolgens per autotrein in één nacht door naar Rovaniemi. Vijf jaar geleden ben ik ook al eens met maatje Rainer via deze route naar het noorden geweest. Destijds stapten we in Helsinki op de motor en deden er vervolgens tweeënhalve dag over om de 850 kilometer naar de poolcirkel af te leggen. Om nu weer alleen maar functionele kilometers af te raggen, voelt een beetje als verspilde tijd. En middelen. Rijden met spikes op kaal asfalt heeft immers weinig met rijplezier te maken.
Vanuit Rovaniemi maakten we eerst een kleine omweg naar het huis van de Kerstman om vervolgens door te stomen naar het noorden. Slechts een dag later, na 550 kilometer via Inari en Karassjok, kwamen we aan in Lakselv. Vanaf hier is de Noordkaap binnen handbereik, maar dan moeten we wel de weg op, willen we vandaag nog in de buurt van deze magische plek komen. Al was het alleen al omdat daglicht hier schaars is in deze tijd van het jaar. Zowel de Pan America als de Ténéré zijn langzaam opgewarmd, maar toch schiet het niet echt op. Nagenoeg na iedere bocht stuiten we wel op een fascinerende plek namelijk. De laagstaande zon hult het landschap in een heel bijzonder licht. Pas rond twee uur ’s middags bereiken we Olderfjord, hebben dan net een goede zeventig kilometer afgelegd. De late start in Lakselv en verschillende stops hebben tijd gekost.
Het is nog 130 kilometer naar de Noordkaap, dat halen we vandaag zeker niet. Toch is het zaak om zo dicht mogelijk bij de coördinaten van 71°10’15.431″ noorderbreedte en N25°47’1.176″ oosterlengte in de buurt te zien komen, want het weerbericht voorspelt een hogedrukgebiedje voor morgenochtend, maar dat venster met goed weer zal niet lang geopend zijn. Met elke kilometer is het moeilijker vooruit komen. Een ondoorzichtige massa sneeuwvlokken danst voor mijn vizier. Het zicht is tot bijna nul gereduceerd. Rainer en ik glibberen van de ene markeringspaal langs de kant van de weg naar de volgende. De storm wordt almaar heviger. Het stuk door de tunnel naar het eiland Magerøya, waarop de Noordkaap ligt, is bijna een verademing. We passeren Honningsvåg, de grootste stad op het eiland. Ondanks de omstandigheden zetten we onze zinnen op Skarsvåg, een klein groepje huizen op slechts een paar kilometer van de kaap. Volgens de bekende zoekmachine zijn daar drie accommodaties. Twee ervan zijn het hele jaar open, zo belooft de smartphone.
De analoge feiten tonen helaas een heel andere realiteit. Niets is open. De zwaarbevochten kilometers van Honningsvåg naar Skarsvåg opgeven en terug glijden? Nee, dat is geen optie, daar zijn we het snel over eens. De sneeuwvlokken die wild in de wind dansen, verduisteren het licht dat de straatlantaarns in de nacht werpen. Het ziet er somber uit. Dan komt er een quad uit de duisternis tevoorschijn. “Zoeken jullie onderdak voor de nacht?” Ik beantwoord maar al te graag bevestigend. Kort daarna bevinden we ons in een gezellige, warme vakantiewoning die bij een visserskamp hoort. De jongeman had ons toevallig gezien en besefte gelukkig meteen in welke precaire situatie we ons bevonden. We kletsen een tijdje en hij geeft wat tips voor de reis naar de Noordkaap morgen. Als de slagboom bij de afslag naar de Noordkaap open is, is alles in orde en kunnen we gewoon doorrijden, zo luidt het advies.
De volgende ochtend staan we al vroeg naast het bed. Het weerbericht, dat we voortdurend in de gaten houden, voorspelt slechts een korte periode met zonneschijn, voor de volgende storm zich zal aandienen aan het begin van de middag. De slagboom bij de afslag is inderdaad open, de weg naar de Noordkaap ligt open! We rijden door een wild en romantisch winterlandschap en genieten van de warme kleuren die de laagstaande zon op de sneeuw werpt. Op de top van het plateau waait een stevige wind. Het meest noordelijke punt van Europa is van ons alleen, dus we laten de motoren niet koud worden en gaan recht op de bol af. Nergens ter wereld kun je met je eigen voertuig verder naar het noorden komen, zo beseffen we op dit bijzondere moment.
We genieten nog van een kop koffie en heerlijke Blåbær-Kake (bosbessentaart) voor we weer koers naar het zuiden zetten. Ondertussen is de lucht erg onstuimig geworden en tegen de tijd dat we Honningsvåg bereiken, is de storm tot orkaankracht aangezweld. In het hotel plannen we vol vertrouwen de volgende dagen, stippelen bestemmingen en route uit en genieten vervolgens van de gastronomische heerlijkheden die dit stadje te bieden heeft.
De volgende ochtend. Het is onmogelijk om verder te gaan. De wegen zijn volledig dicht gesneeuwd, zelfs in konvooi verder gaan behoort niet tot de mogelijkheden. De smartphone voorspelt dat we minstens twee dagen op Magerøya zullen moeten blijven. Het worden er uiteindelijk drie, voor we eindelijk onze weg naar het zuiden kunnen vervolgen!
Alta heeft het blauwe seizoen net achter zich gelaten. Tussen half november en begin januari komt de zon hier nooit op en wat de twaalfduizend inwoners van het stadje in deze periode zien in plaats van de zon, is het donkerblauw van de lucht. We zijn ondergebracht bij de Bunkers, waarvan de leden hun club omschrijven als de meest noordelijke Harley-Davidson club ter wereld. De Pan America wordt intensief onder de loep genomen. Hoewel de jongens de Milwaukee allroad goedkeurend bekijken, gaat de voorkeur toch unaniem uit naar de klassieke cruisers van de Amerikanen. Dat gezegd hebbende mag de Pan America in de warme werkplaats overnachten, terwijl mijn Ténéré wordt veroordeeld tot een koud nachtje in de buitenlucht. De kleine Japanner vindt dat niet erg en start – zoals gewoonlijk – bij de eerste druk op de knop. En dat na een koude nacht met temperaturen rond de min 15 graden Celsius. Vandaag op het menu: een rit naar Tromsø.
De stad is zo bijzonder dat het mensen kan veranderen, las ik ooit in een reisbrochure. De ligging aan de Noorse Zee, de IJszee kathedraal, het Poolmuseum: Tromsø heeft toeristen zeker wel wat te bieden. En dan is er nu ook nog het vooruitzicht van een hemelspektakel in de stad. De speciale app voorspelt de beste kansen om het noorderlicht te zien voor de komende nacht. En inderdaad, er waait een sterke zonnewind buiten de stad, die dansende groene en roze lichten aan de nachtelijke hemel tevoorschijn tovert. Scandinavische landen als IJsland, Zweden, Finland en Noorwegen strijden om de beste lichtshow, waarbij Tromsø als een soort noorderlichthoofdstad uit de bus komt. Het kleurrijke schouwspel is domweg betoverend mooi en verveelt nooit.
Toch hebben we onze zinnen alweer op een volgende bestemming gezet, de Lofoten. De weersvoorspellingen op weg naar deze regio zijn echter niet echt je-van-het, om het zachtjes uit te drukken. Waarom het slechte weer niet vermijden en met de Hurtigruten naar de archipel varen? We vertrekken midden in de nacht, waarna de reis met de ‘Noordkaap’ een hele dag duurt. Het is weer midden in de nacht wanneer de veerboot ons afzet in de haven van Svolvær!
Een nieuwe storm houdt ons gevangen in de stad en elke poging om de schilderachtige charmes van de Lofoten te ontdekken, wordt gedwarsboomd door hevige sneeuwvlagen. Nusfjord en Reine zijn bezienswaardige plaatsen, maar we kunnen ze niet bereiken vanwege de zware sneeuwval. Het lukt ons net om de 25 kilometer naar het vissersdorp Henningsvær af te leggen. Uiteindelijk daalt het besef in dat we de archipel moeten verlaten, omdat het weer de komende dagen eerder slechter dan beter zal worden. We doen wat onderzoek op internet en de dame bij de receptie wil ons ook graag helpen, maar uiteindelijk blijkt dat de veerboot van Moskenes naar Bodø op het vasteland, de beste keus is. En die vertrekt morgen, als de storm niet erger wordt tenminste. We staan vroeg op om de veerboot niet te missen, maar komen niet ver. We zijn nog maar een paar kilometer onderweg, wanneer de Harley er plotseling mee ophoudt.
De twin weigert dienst en start niet meer. Een paar uur later staat de Pan in een werkplaats. De monteur komt tot een ontnuchterende conclusie: de kans dat de motor hier op de Lofoten binnen afzienbare tijd gerepareerd kan worden, is nihil. Rainer vervolgt de terugreis daarom per vliegtuig, ik heb een soloreis van bijna 1.700 kilometer voor de boeg. Een reis die niet helemaal gevrijwaard is van het nodige ongemak. Keer op keer stuit ik op wegafsluitingen op de E6. De oorzaak is altijd hetzelfde: te veel sneeuw, of het waait zo hard dat er weer een vrachtwagen van de weg is geblazen. Rainer is al lang weer thuis wanneer ik na een paar omwegen eindelijk de haven van Malmö bereik. Nog een enkele overtocht met de Finntrader en dan kunnen er weer plannen worden gesmeed voor een volgende trip. Iets met zon en warmte lijkt me wel wat…
