Reizen IJsland

What’s in a name? Als IJsland staat voor ‘land van ijs’, dan hadden we er wellicht goed aan gedaan onze winterpakken, verwarmde handschoenen en Siberische laarzen mee te nemen. Maar, zo redeneren we, Groenland is niet groen, de Rode Zee niet rood en het Zwarte Woud is ook niet altijd in een deprimerende donkere mantel gehuld, dus gaan we er volledigheidshalve maar van uit dat IJsland geen permanent Thialf is. En gelukkig komt die wens uit!Deels in ieder geval, want wanneer het vliegtuig de landing inzet is het eerste dat we zien een enorme, prachtige gletsjer die onder ons doorschuift. Die maakt niet veel later plaats voor een ruwe zwarte landmassa met, naarmate we verder dalen, grillige vormen waarin zich steeds meer prachtige kleurnuances aftekenen. Dat voorspelt veel goeds voor de komende dagen.We landen op de knusse luchthaven van Keflavik waar we opgewacht worden door Haddi. “De motoren staan al klaar”, is het eerste dat hij ons meldt. Een warm welkom. Figuurlijk gesproken dan, want het zegt niet over de temperatuur ter plaatse. Ofschoon we ons voor IJslandse begrippen in de beste maanden van het jaar bevinden, juni en juli, kan het er nog altijd knap fris zijn zo merken we. Terwijl een forse wind de wolken als racewagens door de lucht voortstuwt, maken we ons op voor het eerste uitstapje naar de Blue Lagoon. Aan het water van deze hete bron in lavalandschap, dat door de vele mineralen zo lichtblauw kleurt dat het haast chemisch lijkt, worden geneeskrachtige eigenschappen toegeschreven en van over de hele wereld komen mensen met huidproblemen of zij die willen verjongen hierheen voor een helend bad. We zijn hier slechts vijf dagen, al zijn dat eerlijkheidshalve wel hele lange dagen. In deze tijd van het jaar wordt het er namelijk nauwelijks donker. Haddi zal ons vergezellen en vertelt dat de weersverwachting voor vandaag goed is. Iets dat hij, na later zal blijken, iedere dag meerdere keren doet. Het weer is blijkbaar een belangrijke factor op IJsland, waar het er nogal onstuimig aan toe kan gaan. En, zoals op zoveel eilanden, kun je hier alle vier de jaargetijden op één dag meemaken.Reykjavik ligt nauwelijks achter ons of het land trakteert ons al op prachtige weidse uitzichten en de kleurschakeringen die we tijdens de vlucht al ontdekten, kunnen we nu ook daadwerkelijk plaatsen. Het blijken voornamelijk mossen, mineraalafzettingen, bloemen en ordinaire schaduwen. Eén ding staat als een paal boven water, hier valt nog veel te ontdekken. Rust en ruimte zijn de eerste indrukken die je opdoet als je over de prachtige gladde en haast verlaten asfaltweg het achterland inrijdt. Het kost zelfs echt moeite om onze naar haast neigende gashand wat te kalmeren. Niet dat het uit wettelijk oogpunt nodig is om het gas terug te schroeven overigens, aangezien er op dit deel van het eiland toch geen begroeiing is waarachter een druilerige diender met radarapparatuur zich kan verschuilen. Bovendien valt er aan die schaarse passanten per uur die er langs komen toch niets te verdienenAl snel begint het te kriebelen, want we zien her en der prachtige onverharde wegen, die volgens de kaart lang niet allemaal op een dood spoor eindigen. Een ervan loopt langs de zuidkust, precies daar waar Haddi nog een gezellig koffietentje kent.IJsland bezit weinig natuurlijke grondstoffen en ook de landbouw en kassenteelt is zeer kleinschalig. En dat ondanks dat in vele door heetwaterbronnen verwarmde kassen tomaten en zelfs bananen en ananassen kunnen worden verbouwd. Maar voor IJsland blijft wat eten betreft de zee de belangrijkste voedselbron. En van de vissen die gevangen worden, wordt niets verspild. Overal langs de wegen hangen op grote rekken de overblijfselen van reeds gefileerde vis te drogen. Wat verder van de kust worden we geconfronteerd met een lieflijk licht glooiend landschap, waar groene weidegronden spaarzaam bevolkt worden door zwartbonte witte koeien. Verspreid staan er kleine witte huisjes die, zo vanuit het motorzadel gezien, wel iets weg hebben van reuze champignons. Een rustgevende aanblik die deel wordt verstoord door het geluid van hoge golven die in de verte angstaanjagend op de kust in beuken. We hebben de koffie al van ver geroken en zien bij een kruispunt in dit lege landschap zelfs twee bordjes die ons verder naar verschillende etablissementen leidt. De eerste plek lijkt echter meer een wanhoopsdaad te zijn geweest van een tijdschriftenverkoopster, want het nauwelijks groter dan een telefooncel zijnde winkeltje nodigt niet uit tot het nuttigen van een welverdiend warm bakkie koffie. Gelukkig maakt het tweede adres de teleurstelling meer dan goed. Tenminste, tot de heer des huizes besluit dat wij ons wel eens zouden kunnen irriteren aan het iets te lange gras in zijn tuintje. Waarop hij uit voorzorg zijn grasmaaier aanslingert, die genoeg lawaai maakt om het volledige geluidsquotum van het TT circuit er in een kwartiertje doorheen te draaien. Nu is gras op dit vulkaneneiland natuurlijk wel iets bijzonders. En daarom zouden we het, zeker nu, zo graag de kans geven om boven het maaiveld uit te groeien. Dit overpeinzend verbazen we ons over de grootte of juist de kleinschaligheid van dit dorp. Op een kilometer van het koffiehuis staat een piepklein kerkje, links het reeds genoemde winkeltje en voor ons staat een kleine boerderij plus een tot woonhuis omgebouwde romneyloods. “Het is een overblijfsel uit de tweede wereldoorlog”, vertelt Haddi. Nadat de Engelsen en Amerikanen waren vertrokken verloren de loodsen hun bestaansrecht en werden in veel gevallen omgeturnd tot woning. Woningnood in een dorp met vier huizen! Klinkt eigenlijk te bizar voor woorden maar is helmaal niet onlogisch op een eiland waar geen bomen groeien en nauwelijks grondstoffen zijn. Gesterkt door de koffie gaan we op weg naar Gulfoss, een machtige waterval iets ten oosten van de hoofdstad Reykjavik. De mooie asfaltweg kan maar moeilijk afscheid nemen van zijn onverharde verleden, want telkens wisselt het strakke asfalt zich weer af met hele afstanden over gravel. De spaarzame plaatsjes die we tegenkomen zijn wat groter dan ons koffiehuis dorp, maar meer dan een tiental huizen met een garage en een benzinestation is het doorgaans niet. Die benzinestations vervullen trouwens ook vaak een nevenfunctie als buurthuis, behalve brandstof voor de motor krijg je er dus ook brandstof voor de mens. Het is eigenlijk meer een combinatie van winkel, restaurant en tankstations, waar er naast soep ook spijkers en een trui op het menu staan, naast de obligate motorolie en benzine natuurlijk.Langzaam trekken we het ruige hart van het eiland in. De gravelweg wordt almaar grover, we verlagen de bandenspanning een klein beetje en passen de vering aan zodat we wat minder stuiteren en ons materiaal heel houden. Gas erop houden is hier het motto en we zijn blij dat we de koffers thuis hebben gelaten. De uitzichten zijn magistraal en zo nu en dan zien we sneeuw. We rijden tussen twee kleinere gletsjers, de Langjökull en Hofsjökull, door naar het noorden. Wat een heerlijkheid. Binnen een paar kilometer zijn we alle stress die we hadden meegenomen kwijt, verliezen onszelf in het landschap en worden één met de natuur. Een dag later komen we bij Blönduós waar we, voor we rechtsaf slaan, eerst onze bijna uitgedroogde tanken weer vullen. Links liggen de westelijke fjorden met ongelooflijk veel stuurplezier voor elk type motorrijder, maar die moeten tot de volgende keer wachten. We gaan nu verder richting Akureyri en Reykjahlid aan het Myvatn meer. Daar aangekomen rijden we zomaar een sprookjeslandschap in. Witte pluimen rijzen tegen het blauw van de lucht omhoog. Het landschap is één brok mysterie. Ineens kijken we in een diepblauwe poel waarin kleine groene eilandjes drijven. Hoezo is magie iets wat je je verbeeldt? Het is helemaal echt en we verwachten achter elke lavarots een groepje trollen met knapzakjes over de schouder te vinden die een vrolijk deuntje zingen. Wat betoverend mooi is het hier.We houden het adrenalinegehalte op peil door in Husavik bij een walvisvaarder aan te monsteren. Niet om ze te vangen natuurlijk, maar om ze eens in het echt te zien. Het haventje is gezellig en de vissersboot klein, maar knus. Het duurt niet lang voor we de walvissen gevonden hebben en wat een prachtige dieren zijn het toch. Onafgebroken flitsen de camera’s, een paar keer zien we een staartvin in een sierlijke boog uit het water komen.Terug in Husavik zien we in het plaatselijke Icelandic Phallological museum de walvis van een heel andere kant. Een van de tentoongestelde items betreft het geslachtsdeel van een mannetjeswalvis, dat op een haar na net zo groot is als onze reisgenoot Haddi. Als aanvulling op de collectie zal, zo staat op meerdere informatieborden te lezen, binnenkort ook een menselijke penis geëxposeerd worden. De sociale, culturele of wetenschappelijke achtergrond hiervan ontgaat ons enigszins, maar ach, het is weer eens wat anders dan het zoveelste schilderijtje van een Hollandse meester. De mooiste reis eindig je met de wens om er ooit weer terug te keren en dus willen we genoeg achterlaten om nog te ontdekken. Dat lijkt hier geen probleem, aangezien IJsland zo’n 2,5 keer de oppervlakte van Nederland heeft en je dus onmogelijk in vijf dagen alle uithoeken kunt bezoeken. Wat niet wil zeggen dat we het niet gaan proberen, doel is toch zoveel mogelijk facetten van het land te ervaren. Terwijl we over de onverharde 864 naar het zuiden rijden en de kust achter ons laten pakken zich in de verte donkere wolken samen. We zijn in het stroomgebied van de Jökulsá á Fjollum gletsjerrivier beland, die zich hier door Jökulsárgljúfur gletsjerkloof perst met een volume van 200 ton per seconde. Dat gaat natuurlijk niet zonder watervallen en niet veel later buigen we rechtsaf om een van de meest indrukwekkende ervan te zien. De Dettifoss is 44 meter hoog, 100 meter breed en wat waterverplaatsing betreft de krachtigste waterval van Europa.Een weergaloos tafereel dat enigszins verstoord wordt door de donkere wolken die langzaam maar zeker zwart van kleur worden en hier en daar intrigerende zilveren randjes tonen. Ineens barst het onweer los, harde droge donderslagen krijgen bijval van felle bliksemflitsen. Geen vergiffenis van moeder natuur, maar een geseling van harde windvlagen en een hevige slagregen. Een weldadige uitbarsting van natuurgeweld die gelukkig maar een paar minuten duurt. Een bleek zonnetje komt tevoorschijn en tovert aan de donkere horizon een prachtig uitzicht op besneeuwde bergen tevoorschijn. Weer die kleurenpracht. Wat bijzonder! De wind draait naar het zuiden en we voelen de intense kou die van de Vatnajökull, IJslands grootste gletsjer, naar hier gevoerd wordt. Een mooi gebied hier, en bijzonder. Onder de gletsjers hier bevinden zich namelijk vulkanen. Hierdoor vormen zich meren van smeltwater direct onder de ijskap. In 1996 was er zelfs een vulkaanuitbarsting die ervoor zorgde dat het gletsjerijs smolt en het waterniveau in de meren dusdanig steeg, dat het water uiteindelijk door de ijswal heen brak en zich met daverend geweld door het natuurgebied stortte en alles op weg naar zee meesleurde. Voordat we door deze ‘spoelvlakte’ oprijden, stoppen we eerst nog bij het gletsjermeer Jökulsárlón. We vergapen ons er aan een choreografie van ijsschotsen, die in het helblauwe water een ware voorstelling opvoeren. Een paar nieuwsgierige zeehonden bestuderen ons vanuit het snelstromende water, terwijl een heel leger aan stern-achtige vogels hun maaltje bij elkaar vist.“Het is mogelijk een dagtocht op de Vatnajökull gletsjer te maken met een sneeuwscooter”, vertelt de portier van een museum in Skaftafell, dat gewijd is aan de vulkaanuitbarsting, ons. Het ‘to do-lijstje’ groeit gestaag en met een hoofd vol nieuwe ideeën en heerlijke vooruitzichten rijden we verder. Verder over de 2008, een uitdagende weg voor de avontuurlijk ingestelde allroad rijder. Elk voorjaar komt de piste weer anders onder het ijs vandaan en vormt, afhankelijk van het weer, per dag een andere uitdaging. De weg voert rond de Mýrdals Jökull gletsjer door het ruige achterland, met meerdere rivierdoorwadingen en zeer waarschijnlijk ook natte voeten. Hij brengt echter ook veel plezier. Je kan overigens ook kiezen voor de 204 die je over een bizar lavaveld brengt, het Eldhraun. Deze is met nagenoeg iedere motor leuk te rijden. En dan blijft er ook nog net tijd over voor de Skógafoss waterval, die je zowat kunt aanraken. Tijd, dat is eigenlijk het enige dat je hier tekort komt. En dan maakt het niet uit of je nu vijf dagen of vijf weken hier bent, want achter iedere bocht, elke rots wacht je weer een nieuwe verrassing. IJsland is een bijna mythisch land dat nooit zonder slag of stoot al zijn geheimen zal prijsgeven. En dat is maar goed ook, heb je tenminste altijd een excuus om terug te komen.________________________________________[INFOKASTEN]INFOIJsland wordt omringd door de Atlantische Oceaan, de Straat van Denemarken en de Noordelijke IJszee en ligt gedeeltelijk binnen de poolcirkel. Het bestaat voornamelijk uit midden- en hooggebergten, al dan niet bedekt met gletsjers. Omdat het op de Midden-Atlantische Rug ligt, een scheidingsgebied tussen een aantal continentale platen, is het vulkanisch zeer actief. Het ligt zelfs precies op een zogenaamde hotspot, een plek waar het magma tot zeer dicht onder het aardoppervlak komt. Behalve vulkanen en gletsjers is het land ook befaamd om z’n geisers en lava-afzettingen. IJsland is ca. 2,5 keer zo groot als Nederland, maar heeft slechts iets meer dan 300.000 inwoners. Nog niet de helft dus van het inwonertal van Rotterdam. Bovendien woont 96% procent daarvan in de steden (waarvan 115.000 in hoofdstad Reykjavik), het achterland is daarom nagenoeg verlaten. Dat betekent lang niet overal asfalt maar veel gravelwegen en dus is het raadzaam om met een wat grover bandenprofiel op weg te gaan. En omdat het eiland ook niet rijkelijk bezaaid is met motorzaken is het handig om een reserve rem-, koppelingshendel en schakelpedaal mee te nemen. Evenals basisgereedschap voor noodreparaties en een bandenplaksetje.WANNEERIJsland heeft dankzij de Noord-Atlantische golfstroom een vrij mild klimaat met niet al te warme zomers. Ideaal voor actieve motorrijders, al is het seizoen om het echte binnenland wel behoorlijk kort. De beste tijd is van half juni tot half augustus, met gemiddelde temperaturen zo tussen de 8 en 15 graden Celsius. Prima omstandigheden, probleem is echter wel dat op IJsland niets zo veranderlijk is als het weer. In positieve zin, in de zomer is 25 graden niet uitzonderlijk, maar dat geldt ook voor nachtvorst. Een lokaal gezegde is dan ook ‘If you don’t like the weather, wait 5 minutes’.REISHet is mogelijk om met de motor naar IJsland te gaan. In Denemarken pak je de boot naar de Faroer eilanden waar je aansluitend de boot naar IJsland pakt. Klinkt als gesneden koek, maar houd er rekening mee dat je dan alleen al voor de heen- en terugreis zeker tien dagen moet trekken. Dan is een retourvlucht (drie uur vliegen) boeken en ter plaatse een motor huren (www.ridingiceland.is) een minder tijdrovende optie.VOOR WIE?IJsland vormt voor iedere motorrijder een uitdaging. De geasfalteerde ring is prachtig met je toermachine als je geen genoeg kunt krijgen van fjorden. Wil je echter vooral op ontdekking in het binnenland, dan kom je als allroad rijder veel meer aan je trekken. De gravelwegen zijn bovendien van uitstekende kwaliteit, dus je hoeft echt geen volleerd offroad rijder te zijn wil je je er op een verantwoorde manier kunnen vermaken. Belangrijk is wel goed voorbereid op pad te gaan en op de hoogte te zijn van de weersvooruitzichten en condities van de wegen.OVERNACHTENAls je het ruige binnenland wilt ontdekken, ontkom je er niet aan een tent mee te nemen, want veel overnachtingsmogelijkheden zijn er niet. In de grotere plaatsen en bij de Nationale parken en toeristische trekpleisters zijn kamers in hotels en motels tegen zeer uiteenlopende prijzen te boeken. Vooral gedurende het hoogseizoen is het aan te raden om te reserveren. Prettiger geprijsd en bovendien veel rustieker zijn de zogenaamde ‘farmstays’, overnachten op een boerderij dus over het algemeen buiten de bewoonde wereld.KAARTENEr zijn verschillende goede kaarten van IJsland. Daarbij is het belangrijk, vooral wanneer je het binnenland ingaat, dat je de nuanceverschillen kent tussen de verschillende typen onverharde wegen als deze in de legenda zijn aangegeven. Sommige wegen zijn namelijk echt onbegaanbaar. Let er ook op of bruggen en/of rivierdoorwadingen staan aangeven op de kaart.GEORGANISEERD OP REISRide-on MotorTours heeft sinds dit jaar de IJsland Allroad reis in haar programma opgenomen. Deze georganiseerde 14-daagse groepsreis vindt plaats van 28 juni tot en met 11 juli. Naast de overnachtingen en het vliegticket is is ook het transport van je motor per container van en naar het eiland bij de prijs inbegrepen. De reis kost € 2695,- (duopassagier € 2150,-). Kijk voor meer informatie en alle voorwaarden op www.ride-onmotortours.com.CONTACTIcelandic Tourist Board (Verkeersbureau)Geirsgata 9101 Reykjavík T +354-535 5500E info@icetourist.isI www.icetourist.is________________________________________[STREAMERS]HET WATER KLEURT DOOR DE VELE MINERALEN ZO LICHTBLAUW DAT HET HAAST CHEMISCH LIJKTZOALS OP ZOVEEL EILANDEN KUN JE HIER ALLE VIER DE JAARGETIJDEN OP ÉÉN DAG MEEMAKENHOEZO IS MAGIE IETS WAT JE JE VERBEELDT? HIER IS HET HELEMAAL ECHTINEENS BARST HET ONWEER LOS, HARDE DROGE DONDERSLAGEN KRIJGEN BIJVAL VAN FELLE BLIKSEMFLITSEN