Reizen Drôme, Frankrijk
Volgens Marco Borsato mogen de meeste dromen dan bedrog zijn, de Franse Drôme is dat zeker niet. Waar de Alpen en de Provence elkaar ontmoeten, vind je niet alleen grandioze natuur, het hele leven lijkt er tot een ware kunst te zijn verheven. Dat de zon er altijd schijnt, blijkt dan weer een droom waarvan Marco het wel bij het rechte eind heeft…
Belgen en Nederlanders hebben meer met elkaar gemeen dan velen vermoeden. Zo rijden ze meer en meer met de motor en brengen ze hun vakanties het liefst door in Frankrijk. De Ardèche is inmiddels meer dan bekend in de Lage Landen en daarom trekken we deze keer maar eens naar dat andere departement aan de overkant van de Rhône.
Zowel de Ardèche als Drôme behoren tot het zonnige zuiden van Frankrijk. De laatste heeft met zijn kleurige lavendelvelden ongetwijfeld de voorkeur bij Provence-liefhebbers. Dat is voor ons niet alleen de reden dat we dit keer voor de Drôme kiezen. Op de website van het verkeersbureau van de Drôme vinden we namelijk niet minder dan twaalf toerritten. Kiezen is verliezen, maar de helft ervan moet toch voldoen om de Drôme maximaal te beleven in een week.
Op ons dooie akkertje meanderen we zonder péage en mét overnachting binnendoor naar het zuiden. Onze chambre d’hôtes in Plombières-les-Bains heeft alles wat je wenst, het kuuroord zelf daarentegen heeft zijn gloriedagen al lang achter zich liggen. Oud zijn heeft zijn charme, maar ook zijn grenzen. Hetzelfde geldt voor de oudbakken eend, dobberend in de obligate sinaasappelsaus. Het scheelt niet veel of ik breek er mijn tanden op. Lang geleden dat we zo slecht hebben gegeten in het land waar ‘tafelen’ tot kunst is verheven.
De groen glooiende heuvels van de Drôme des Collines ten noorden van Romans-sur-Isère vormen, net als de met wijnstokken beplante hellingen langs de Rhône, de ideale start om in vakantiemodus te komen. Het noorden van de Drôme strooit misschien niet met superlatieven, maar het vreedzaam golvende platteland met hier en daar een dorp, kerk en kasteel is wel degelijk rustgevende balsem op het vermoeide lichaam en ziel. Rustig warmdraaien is niet alleen voor de motor het devies, ook wij gedijen er prima bij.
Toch is krijgen we in Hauterives, in het hart van de Drôme des Collines, dé toeristische hotspot van het departement te zien. Meer dan dertig jaar lang heeft een postbode aan het einde van de 19e eeuw zijn fantasie de vrije loop gelaten in zijn moestuin. De stenen die ‘le Facteur Cheval’ op zijn dagelijkse ronde verzamelde om er zijn droompaleis mee te bouwen, trok in 2022 niet minder dan een kwart miljoen bezoekers. Verklaarden de dorpsgenoten hun postbode destijds voor knettergek, vandaag staat het Palais Idéal in de top tien van de meest gegoogelde cultuurplekken ter wereld!
Chocolade en wijn, een gedurfde combinatie die fijnproevers meer en meer weten te waarderen, kruisen ons pad in het stadje Tain-l’Hermitage. De steile hellingen langs de linkeroever van de Rhône produceren enkele van de beste cru’s, waarvan het intense aroma en de volle smaak perfect zouden passen bij de zwarte chocolade die we in de Cité du Chocolat mogen proeven. Het interactieve museum naast de chocoladefabriek van Valrhona leert je niet alleen chocolade ruiken en proeven, je komt er ook alles te weten over de herkomst van deze fijne cacao-lekkernij die menigeen doet lekkerbekken.
Dat rode wijn en chocolade polyfenolen bevatten die de bloedtoevoer naar de hersenen versnellen en je geest scherp houden, dat wisten we al. Dat de slingerende route tussen groene wijngaarden hoog boven de Rhône-rivier hetzelfde hemelse effect sorteert, hadden we kunnen vermoeden. Een bijzonder onderhoudende piste, de Route des Belvédères pakken we daarom zelfs twee keer. Daarna gaat het gas erop, op naar Romans-sur-Isère.
Honger hoeven we niet te lijden in het middeleeuwse stadje aan de Isère. De ravioles van Romans zijn een lokale specialiteit die pasta- en kaasliefhebber elke dag wel kunnen eten. De met kaas gevulde deegkussentjes zien eruit als ravioli en zijn bijzonder in trek, ook bij toeristen. Van heinde en verre komen daarvoor speciaal naar de zaak Mère Maury, in het hart van de stad. Hier maken ze al sinds het einde van de 19e eeuw deze lokale specialiteit, nog altijd op exact dezelfde wijze zoals Marie-Louise Maury ze destijds in haar café serveerde.
Romans-sur-Isère is ook het vertrekpunt van een schitterende rondrit door het meest spectaculaire deel van de Drôme. Hier, in het midden van de Vercors, heeft de natuur het voor het zeggen. Al van ver zien we de kalkwanden van het massief steil oprijzen boven de vlakte van Valence. Als een uitgelaten hond rukt de KTM onophoudelijk aan zijn leiband. In Saint-Nazaire-en-Royans is er met de beste wil van de wereld geen houden meer aan. Wild enthousiast gaat het regelrecht naar het hoogtepunt van de reis.
De Combe Laval moet iedere motorrijder minimaal één keer (liever vaker) in zijn leven hebben gereden. De magistrale balkonweg plakt tegen de bergwand aan, met overhangende rotsen en smalle tunnels die net zoveel aandacht vragen als de spectaculaire afgronden en panoramische vergezichten diep in de afgrond. De Gorges du Verdon in het klein, zo maken we boven op de Col de la Machine de vergelijking met Frankrijks bekendste kloof. Ook hier zijn de loodrechte wanden met gemak enkele honderden meters hoog. Het riviertje beneden lijkt daardoor nóg kleiner dan het al is. De Italiaanse arbeiders die in de tweede helft van de negentiende eeuw de weg in de rotsen uithakten, hadden waarschijnlijk geen last van hoogtevrees, zo hangend aan niet meer dan een touw. De weg diende voor het transport van hout uit de naburige bossen naar Saint-Jean-en-Royans. In dat laatste eindigt ook de duizelingwekkende Vercors-rit.
Recht tegenover de romeinse abdijkerk van Léoncel trakteren we onszelf op een koffie met wat lekkers. Lang nagenieten zit er helaas niet in. Zware onweersbuien zetten de omgeving in een mum blank. Zelfs het overdekte terras verandert in een veredeld zwembad, het water staat ons bijna letterlijk tot aan de lippen. Een hardnekkig lagedrukgebied voorspelt weinig goeds voor de komende dagen. En dat terwijl ze thuis liggen zuchten en steunen van de hitte. De Adventure doet zijn naam echter alle eer aan en loodst ons vakkundig over berg en door dal terug.
Van de zuidelijke kalkwanden van de Vercors naar de groene riviervallei van de Drôme, in een notendop het bochtenparcours dat van Romans-sur-Isère via Die naar Crest voert. Een adembenemend mooie trip die ons over de ene col na de andere leidt. Na de Col de Tourniol volgt al gauw de Col de la Bataille, met op de top een adembenemend zicht op de uitgestrekte kalksteenplateaus van de Vercors.
We moeten snel zijn, want een gestage wind drijft enkele uit het niets opdoemende wolken als een kudde schapen bij elkaar.
Tussen de Col de La Chau en de Col de Rousset ligt het bescheiden dorpje Vassieux-en-Vercors. Veel meer dan een museum, begraafplaats en gedenkteken is er niet, maar toch moeten we hier even stoppen. Al was het alleen maar uit eerbied voor het Franse Verzet dat hier een ongelijke strijd uitvocht tegen de Duitse bezetter. De vredige Vercors van vandaag was tijdens de Tweede Wereldoorlog een verzetshaard van maquisards, die zich in de natuurlijke vesting van het massief schuilhielden.
Na de landing op de stranden van Normandië wilden zij hun steentje bijdragen aan de bevrijding vanuit het zuiden. De Duitsers lieten zich echter niet zomaar verdrijven. In de zomer van 1944 daalden er in plaats van geallieerde parachutisten enkele honderden Duitse neer uit de lucht boven Vassieux. Het volledige dorp werd door de nazi’s in brand gestoken, waarbij honderden burgers en verzetsstrijders omkwamen.
Een inkzwarte bladzijde uit de regionale geschiedenis. Inktzwart wordt ook lucht weer, wanneer de eerste donderwolken het weidse kalksteenplateau binnendrijven. Snel weg dan maar, want we hebben nog flink wat kilometers voor de boeg. Boven op de Col de Rousset hebben we kort na de tunnel een fenomenaal overzicht op een bloedstollend bochtenspel beneden. Schuilen voor de regen doen we in het lavendeldistilleerbedrijf van het dorpje Chamaloc, net voordat we het stadje Die binnenrijden.
Zelf gebruiken we het deze gedroogde paars bloemetjes vooral tot in de vorm van een geurige potpourri, maar de rondleiding maakt duidelijk dat er veel meer toepassingen (aromatische, medicinale en zelfs culinaire) zijn van het oeroude dwergstruikje. Zelfs de oude Egyptenaren omzwachtelden hun mummies als in met lavendelolie doordrenkte windsels, terwijl de Grieken en Romeinen er hun badwater mee parfumeerden. Toch maar wat meenemen voor thuis dus.
En dat is niet het enige dat meegaat in de koffers. Volgens een legende vonden enkele lokale Galliërs aan het einde van de winter enkele verloren gewaande kruiken met wijn terug in de Drôme-rivier. De drank had daardoor een nogal bruisend karakter. Legende of feit, hiermee was wel een natuurlijk gistende bubbelwijn geboren! De ene bubbelwijn is de andere niet, maar de Clairette de Die is ontegenzeggelijk een streling voor de tong. Een flesje van deze heldergele spuitwijn krijgt dus eveneens een plaatsje in de koffers. Of die thuis gaat halen, is maar de vraag. Voor morgen namelijk wederom regen voorspeld!
Het middeleeuwse dorp Crest is de trotste gastheer van een 52 meter hoge burchttoren, de hoogste donjon van Frankrijk. Wie de grotendeels in de rotsen uitgehakte trap naar boven neemt, heeft een weids uitzicht over de vallei van de Drôme. Door de buien zien we helaas niet veel van dit intieme stukje Drôme. Het weer is werkelijk verschrikkelijk en zo vinden we onszelf slechts een paar uur later alweer terug op de hotelkamer. De in een wasbak watergekoelde Clairette smaakt overigens voortreffelijk!
De rivier verdeelt niet alleen het departement in een noordelijke en een zuidelijke helft, maar markeert ook de overgang naar de Drôme Provençale. Strikt genomen behoort de streek niet tot de Provence, hoewel het in het zachte zonlicht dromerig aandoende landschap anders doet vermoeden. Strak gelijnde rijen lavendelstruiken en olijfbomen met hun typische kleuren sieren de horizon, een pracht schouwspel.
Hoofdstad van de olijf is Nyons. Het groene goud, of de zwarte parel zoals de olijf hier rijp wordt geplukt, is anders dan de exemplaren die in de supermarkt liggen. Om te beginnen zijn het geen groene olijven die zwart worden gekleurd. Hartje winter geoogst zien de olijven van Nyons er donkerbruin tot zwart uit, gerimpeld door de wind en de vrieskou. De smaak is echter onovertroffen, de beste van de wereld, zoals men ons hier op het hart drukt. Het is ook de enige olijf ter wereld met een gegarandeerde herkomstbenaming, zo wordt beweerd. Iets dat de Fransen vaker doen om al hun lekkers te beschermen.
Zwarte olijven, maar ook stevige wijnen, prikkelende geitenkazen, sappige abrikozen, zwarte truffels en tal van andere streekspecialiteiten vinden we ’s ochtends op de wekelijkse donderdagmarkt. Dan veranderen alle marktpleinen van Nyons in een weldadige tuin van Eden.
Het stadje wordt vanwege zijn zonnige microklimaat wel eens het kleine Nice genoemd, al ligt de oorsprong van de naam, novio magus, toch bij het ‘nieuwe’ marktplein. Nyons is ook de poort tot het regionaal natuurpark van de Provençaalse Baronnies, een middelhoog massief tussen de Alpen en de Mont Ventoux. Het gebied ligt wat verscholen in de zuidelijke uithoek van de Drôme, maar staat net als het regionaal natuurpark van de Vercors garant voor grandioze uitzichten, waarin we ons meer dan eens verliezen in de schoonheid van moeder natuur. Dorpen als Buis-les-Baronnies en Montbrun-les-Bains zijn een streling voor het oog, terwijl de als ‘routes remarquables’ geklasseerde cols een spekkie naar ’t bekkie van de KTM zijn. De Provençaalse Baronnies vormen meteen ook het sluitstuk van de prachtige trip, waarin de Drôme zich duidelijk heeft gepresenteerd als een…vult u ‘m zelf even in!
