Producttest 9 polijstmiddelen
De een verfoeit het, de ander kan zich geen leuker tijdverdrijf bedenken. Feit is dat een grondige poetsbeurt met polijstmiddel je motorfiets weer in showroomstaat kan brengen. Dat gaat met het ene middel echter een stuk makkelijker dan met het andere, waarbij het resultaat ook niet altijd gelijkwaardig is. Welke van deze negen middelen uiteindelijk het beste resultaat bieden? Wij zoeken het voor je uit!
Chroom komt terug! Jarenlang werd deze coating, die in de begindagen louter bedoeld was als oppervlaktebescherming, beschouwd als een uitstervend ras. Maar inmiddels zie je het klassieke glanzende chroom weer steeds vaker in het moderne straatbeeld. Of het nu is om de barokke uitstraling van een custom als de BMW R18 te versterken, de velgen van een vrachtwagen extra aanzien te geven of de uitlaat van een auto in de schijnwerpers te zetten, chroom lijkt weer in de gratie. Natuurlijk is niet alleen maar puur chroom dat er blinkt. Vaak dient kunststof als onderhuidse basis voor de glanzende, als metaal ogende laag. Bij motorfietsen zie je dat bijvoorbeeld vaak terug bij koplampen en knipperlichten. Daarom vooraf een kleine waarschuwing op dit punt: bij de voor dit verhaal geteste producten komt niet voor niets vaak de term metaal of metal terug in de naam en/of productbeschrijving. Dus als je niet helemaal zeker weet wat er onder de glimmende laag zit die je wilt poetsen, dan kun je het middels het best eerst op een enigszins verborgen plek uitproberen. Als het misgaat, is het vermeende chroom heel snel verdwenen. Een synoniem voor polijsten is niet voor niets schuren.
Afijn, terug naar het ‘echte’ chroom en een daarmee samenhangende korte materiaalintroductie. Het aanbrengen van een kwalitatief hoogwaardige chroomlaag is een moeizaam en vooral tijdrovend proces. De procedure beslaat kort door de bocht uit drie stappen. Allereerst verdwijnt het blanke, ontvette metaal voor een paar uur in een elektrolysebad waar het van een 120 micrometer dikke laag koper wordt voorzien. Dit zachte koper vult oneffenheden op en dient daarnaast teven als basis- of hechtlaag. Vervolgens gaat het metaal wederom voor een aantal uur in een tweede bad waar een 50 micrometer dunne nikkellaag wordt aangebracht, die het metaal zijn uiteindelijke glans geeft. Als laatste volgt dan nog een kort bad voor een slechts vijf micrometer dunne chroomlaag. Deze is niet zoals je zou verwachten zilverkleurig, maar roestbruin aangezien chroom eruit ziet als roodbruine havervlokken. Een gecompliceerd procedé kortom en niet verwonderlijk dus dat met de komst van massamotorisering chroom steeds meer uit de mode kwam. Het spaarde productiekosten en waar eerst chroom werd gebruikt als bescherming, nam voortaan kunststof deze taak over. Goedkoper en niet per definitie slechter.
Vandaag de dag heeft chroom meer optische verfraaiing dan bescherming als doel, wat betekent dat je het uiterst liefdevol moet onderhouden. Sinds jaar en dag gebeurt dit met een speciale pasta, die schurende bestanddelen, ook wel slijp- of polijstmiddelen genoemd, bevat en daarmee oppervlakkige roest, krassen en kleine beschadigingen laat verdwijnen. Al zolang deze pasta’s bestaan klagen gebruikers over witte sporen die na het polijstwerk op onbereikbare plaatsen achterblijven. Dat verklaart dan weer meteen het succes van speciale polijstwatten zoals die van bij leven al legendarische Nevr-Dull, die in deze test dan ook niet mag ontbreken.
Ongeacht of het nu gaat om pasta, crème of polijstwatten, de ontwikkelaars van dergelijke producten worden, zoals zo vaak in de chemische industrie, geconfronteerd met tweestrijdige belangen. Enerzijds is het doel om de eerder genoemde tekenen van ouderdom, verwering en vuil te verwijderen, waarvoor krachtige schuurmiddelen nodig zijn. Anderzijds mogen deze polijstmiddelen niet te agressief zijn, zodat als eindresultaat een hoogglanzend, spiegelend oppervlak gewaarborgd is. Een andere complicerende factor is dat het te poetsen chroom wat betreft oppervlaktekwaliteit varieert van slechts licht vervuild of bijna nieuw tot het sterk aangetaste chroom van een echte klassieker dat de laatste jaren weinig liefde heeft gehad. Het vinden van de juiste formule voor die hele bandbreedte is een ware evenwichtsoefening voor de verantwoordelijke witte jassen. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de eisen van de kopers (beschikbaarheid en prijs) en de steeds hogere eisen op het gebied van gezondheidsrisico’s en milieuvriendelijkheid.
À propos gezondheidsrisico’s: chemische verzorgingsproducten en reinigingsmiddelen, zoals de hier geteste middelen, bevatten vrijwel altijd wel bepaalde ingrediënten die doorgaans niet heel bevorderlijk voor de gezondheid zijn. Om het maar even voorzichtig uit te drukken. Hier zit geen kwade opzet achter, het is simpelweg een noodzakelijk kwaad. Het middel moet een bepaalde houdbaarheid hebben bijvoorbeeld, en dan hebben we het over conserveringsmiddelen. Daarnaast moet je het ook makkelijk kunnen verwerken, waarbij er aardoliederivaten en dus voor organismen schadelijke koolwaterstoffen om de hoek komen kijken. Oplosmiddelen, vochtvasthoudende middelen etc., er zijn veel zaken die de gezondheid op den duur niet ten goede komen. Natuurlijk is de noodzaak van geurstoffen discutabel, maar op de een of andere manier moet het spul wel enigszins aantrekkelijk zijn om te verkopen. Wanneer je de producten heel kritisch beschouwt, dan zijn er dus op chemisch gebied wel wat vraagtekens te plaatsen. Echter, wat vaak vergeten wordt door bijzonder gevoelige en milieubewuste lieden, is dat de dosis het verschil maakt. En dat hangt weer sterk samen met de duur van blootstelling. Wat ons weer terugbrengt naar deze bewuste test.
In tegenstelling tot bijvoorbeeld waxsprays en de eerder genoemde pasta’s, die meestal maar heel kort direct huidcontact hebben, waardoor de gezondheidsrisico’s die met het gebruik gepaard gaan eigenlijk puur van theoretische aard zijn, is het huidcontact van deze chroom en metaal polijstmiddelen wat langer van aard. Doorgaans wordt er al snel een hele middag liefdevol gepoetst met een doekje en polijstmiddel. Polijsten kan een zeer contemplatieve en tijdrovende bezigheid zijn immers. Daarom het dringende advies om bij het aanbrengen, uitsmeren en polijsten handschoenen te dragen, bijvoorbeeld van die ultradunne rubberen exemplaren. Dat voorkomt dat de koolwaterstoffen, die met uitzondering van het prijzenswaardige Sonax in bijna alle producten zitten, hun weg door de huid vinden. En nu we het toch over gezondheid/milieu hebben, er is ook goed nieuws: het risico dat de hier geteste producten in het grondwater terechtkomen is uiterst gering. Poetslappen, weet u nog!
Nu we het toch over poetsdoeken hebben, daarmee kun je verschillende kanten uit. Lang niet elke fabrikant vermeldt gewoon ‘zachte doek’ in de gebruiksaanwijzing. Soms wordt expliciet een katoenen lap genoemd, dan weer is een microvezeldoek vereist. Uit marketingoogpunt dringen sommigen ook heel slim aan op een all-purpose doek uit de eigen collectie. Dr. Wack daarentegen zet in op watten voor het aanbrengen en inpoetsen en microvezel voor het uitpoetsen. Het is dus raadzaam om vóór gebruik na te gaan of een versleten laken van moeder de vrouw of een oude handdoek wel volstaat voor een optimaal resultaat.
Gelukkig hoef je minder aandacht te besteden aan de vraag of je (echt!) chroom of alleen ongelakte metalen oppervlakken wilt behandelen. De hier geteste producten zijn namelijk voor beide geschikt. Onze laboratoriumtests zijn echter niet uitgevoerd op chroom, daar dit veel te hard is, waardoor het bijzonder moeilijk is om verschillen tussen de afzonderlijke middelen te kunnen vaststellen. Wij hebben getest op geborstelde en verder onbehandelde aluminium teststroken. Een relatief zacht oppervlak dat de typische verweringssporen perfect nabootst, waarop verschillen in polijstprestaties veel zichtbaarder zijn dan op chroom.
Het is daarbij eerder uitzondering dan regel dat een middel op dit gevoelige oppervlak zowel een goede glans als een overtuigend polijstbeeld levert, dat wil zeggen een zo krasvrij mogelijk oppervlak. Alleen de top drie weten die evenwichtsoefening tot een succes te brengen. Bij alle andere producten ligt het zwaartepunt meer op één van beide. Vanuit het oogpunt van de gebruiker is het belangrijkste doel waarschijnlijk glans, iets dat bijna alle middelen wel in zich hebben. Al met al dus best een zeer verheugend resultaat, waarbij eigenlijk geen enkele kandidaat echt door de mand valt (zie ook tabel eindoordeel).
Sluiten we af met een paar opvallende zaken. Potentiële kopers van de S100 moeten niet verbaasd zijn wanneer ze de ‘Metall Politur’ enkel kunnen vinden in een rode tube. Die is nieuwer dan de hier geteste zilveren versie, het betreft echter hetzelfde product, maar wel met een iets nieuwere formule. Kopers van Meguiar’s kunnen ook enigszins verward raken, omdat de fabrikant niet kan kiezen tussen ‘Polish’ en ‘Polysh’. Beide varianten zijn te vinden, de inhoud is evenwel identiek. Overigens geldt dit ook voor Sonax: ‘Chrome+AluPaste’ of ‘Chrome+Alupaste’, iets andere naam, zelfde product!