Producttest 10 actioncams
We hadden niet gedacht zo snel terug te keren naar de actioncams. Onze test uit 2017 zit immers nog vers in het geheugen. Slechts twee generaties GoPro, als je de ontwikkelingen als tijdseenheid wil zien. Toch is er alle reden voor een update van de test.
Niet zo zeer omdat de keuze reuze is, maar eerder omdat het aanbod enorm gekrompen is. Destijds konden we bijvoorbeeld kiezen uit 76 deelnemers waarvan we de toppers, verdeeld over drie categorieën, in ons blad toonden. Van die weelde is weinig overgebleven. Dat wij in deze test slechts tien kleine camera’s getest hebben, laat zien hoe moeilijk grootmacht GoPro het de concurrentie maakt. De marktleider is niet alleen goed in reclame, maar levert ook hoogwaardige en goed doordachte producten die gretig aftrek vinden. Uiteraard proberen andere aanbieders hetzelfde te doen en een aantal lukt dat heel aardig. De hevige strijd heeft er aan de andere kant ook voor gezorgd dat enkele grote namen als Panasonic, Olympus, Nikon en Kodak zich uit de sector hebben teruggetrokken. Zelfs merken die zeer goede actioncams in het gamma hadden, zoals Sony, DJI en TomTom hebben besloten hun ontwikkelingsbudget in andere producten te steken. Ook de handel is de prijsvechter-actioncams blijkt flink teruggelopen te zijn. Het internet stond niet zo lang geleden namelijk vol met goedkope actioncams die technisch allemaal identiek waren, maar allemaal voorzien waren van een eigen merkje. Die lijken ondertussen van de aardbodem verdwenen. Dat betekent gelukkig niet dat de markt op sterven na dood is. Er zijn namelijk ook niet spelers ingestapt, zoals Insta360 die met haar modulaire One R voor een verfrissende wind zorgt in de wereld van actioncams.
Grote stappen in klein formaat
Door de veranderingen op de markt, hebben we bij de voorbereiding van deze test geen onderverdeling op prijs hoeven maken, of op de aanwezigheid van bepaalde functies. Alle fabrikanten weten dat je vandaag de dag mensen niet meer blij maakt met een Full-HD camera die 25 tot 30 beelden per seconde schiet. Zelfs relatief goedkoper camera’s met een prijs van minder dan 100 euro, bieden daarom 4K-resolutie aan. Voordat we onszelf verliezen in een wirwar van terminologie en verzanden in de verschillen en overeenkomsten tussen 1080p, Full-HD, 4K en Ultra HD, verwijzen we je graag aan ons kaderstuk op pagina XXX. Hierin leggen we deze zaken kort uit, zodat de punten waarop we de deelnemers test hebben, voor iedereen te begrijpen zijn.
Op dezelfde pagina zetten we ook eventuele juridische vragen uiteen. Want het filmen met een actioncam op de openbare weg is niet zomaar overal toegestaan en kan daarom resulteren in een boete. Zelfs het gebruik van de drie dashcams, die we ook in deze test hebben opgenomen, is niet vrij van wet- en regelgeving. In sommige landen zijn ze bijvoorbeeld verplicht en in andere landen, zoals het naburige Duitsland, is het recht op privacy zo goed beschermd dat zelfs dashcams er inbreuk op kunnen maken. Voor dagelijks gebruik zijn ze wel de beste keuze, onder meer omdat ze voorzien zijn van een vaste stroomvoorziening. Actioncams, zoals de naam al suggereert, zijn weer beter in het vastleggen van actie. Welke van de twee je het best kunt gebruiken om je rit vast te leggen, ligt dus aan je voorkeur.
Data, feiten en begrippen
Wat is van belang als je een actioncam wil kopen? Allereerst is er de grootte van de camerasensor. De moderne gevoelige plaat. Deze sensor wordt diagonaal gemeten in inches (1 inch = 2,54 cm). Hoe groter de sensor, hoe meer licht hij kan opvangen. Hierdoor blijven details ook bij slecht licht, goed zichtbaar. Maar daarmee ben je er nog niet. Ook de snelheid waarmee het systeem deze sensor kan uitlezen, de ruwe gegevens vervolgens kan comprimeren tot een videobestand en uiteindelijk kan wegschrijven op het geheugen is van belang. De hiervoor benodigde rekenkracht drukken we uit in Mbit/s, wat staat voor Megabit per seconde. Hoe hoger, hoe beter want het gaat om flink wat data. Wie in 4K filmt, maakt namelijk beelden van 8.294.400 pixels per stuk (oftewel 8,29 megapixel). Bij voorkeur maak je iedere seconde minimaal 24 beelden, maar 60 per seconde ziet er een stuk beter uit. Zeker in 4K resolutie, want dan heb is er op het beeld ook genoeg ruimte voor details.
De grootte van de bestanden die uiteindelijk op het geheugen van de camera komen te staan, hangt weer samen met de codec die gebruikt wordt. De nu veel gebruikte H.265 codec kan videobeelden tot wel twee keer kleiner opslaan dan de daarvoor gangbare H.264 codec. Nadeel van deze codec is dat je een snellere computer nodig hebt als je ze wil bewerken op de computer.
De juridische situatie
Thuis een video maken voor privédoeleinden is volkomen legaal. En ook de beelden die je op de openbare weg maakt, mag je in de regel aan familie en vrienden laten zien. Maar wie van plan is de beelden op het internet te publiceren, doet er goed aan te letten op de regels die gelden in de landen waar de beelden gemaakt zijn. Zijn er op je video andere mensen herkenbaar in beeld dan heb je in de meeste Europese landen namelijk niet zomaar het recht om de beelden te publiceren. Doe je dat toch, dan maak je mogelijk inbreuk op de privacywet en riskeer je een boete. In België en Tsjechië is de regelgeving iets strenger. Daar mag een video, waarop andere mensen te zien zijn, alleen met uitdrukkelijke toestemming van de gefilmde personen, gepubliceerd worden. Wil je de beelden van een dashcam gebruiken als bewijs, bijvoorbeeld na een ongeluk, dan moet je de andere partij hier dan ook meteen van op de hoogte stellen. De rechter bepaalt vervolgens of de beelden inderdaad gebruikt mogen worden. In landen als Duitsland en Italië is het ook al verboden om een video te publiceren waarin nummerborden van andere weggebruikers te zien zijn. Luxemburg, Portugal en Oostenrijk hebben het gebruik van dashcams helemaal verboden. Ook als je de beelden alleen voor eigen gebruik maakt. Wie in deze landen betrapt wordt met een camera in het verkeer, kan dan ook rekenen op een boete. In Luxemburg kun je er tevens voor vervolgd worden.
Zo testen we
Actioncam is natuurlijk een compositum van de woorden ‘Action’ en ‘Cam’. Het deel ‘cam’ – wat staat voor camera – konden we in ons laboratorium testen. Maar voor de ‘Action’ zijn we de straat op gegaan. Met een onstuimig herfstweer als decors keken we onder andere naar de accuduur, beeldkwaliteit en het gewicht.
De belangrijkste taak van een actioncam is natuurlijk het filmen van fraaie acties. Of beter gezegd: het vastleggen daarvan. Want wie de beelden terugkijkt, wordt niet automatische getrakteerd op een visueel verbluffende speelfilm, maar eerder op een met actie gevulde compilatie van je eigen avontuur. Natuurlijk wil je dat deze beelden er ook zo mooi mogelijk uitzien. Al geldt hierbij natuurlijk ook het dogma: ‘beter slecht beeld dan geen beeld’. Daarom hebben we ons bij deze test niet vastgebeten in de beeldkwaliteit, maar hebben we ook gekeken hoe goed de camera’s in staat waren om in de ‘heat of the moment’ hun honneurs waar te maken. Van warme stoffige omgevingen, tot natte en koude. Ook de mogelijkheid om de camera’s met handschoenen aan te bedienen, werd hierbij meegenomen. Alsook de tijd die het koste om de camera klaar voor gebruik te maken. De grootte en het gewicht van de camera was bij deze test daarom van ondergeschikt belang. Een intuïtieve bediening, snelle verwerking van beelden , zinvolle accessoires en goed gekozen functies des te meer.
Zodoende hebben we hij het uitpakken van de camera, ook meteen de leveringsomvang onder de loep genomen. Dit verschilde enorm. Soms zat er alleen een handleiding, oplaadkabel en bevestiging bij, terwijl andere fabrikanten de doos vol nuttige extra’s hadden gepropt. Denk hierbij aan een afstandsbediening, meerdere ingenieuze montagebeugels en een externe microfoon. Die laatste brengt ons ook bij het onderdeel geluid. Ook een belangrijk punt bij onze test, want van een video met slecht geluid, wordt niemand blij. Nog belangrijker, is uiteraard het beeld. Bij voorkeur in 4K en haarscherp. Ook als de camera zelf op hoge snelheid door het landschap beweegt. Want dat is toch waar je een actioncam voor koopt.
Wat hieraan bijdraagt is het dynamische bereik van de camera. Oftewel de mate waarin de camera in staat is om zowel lichte als donkere delen in je omgeving, goed in beeld te brengen. Ook de framerate (fps) is hierbij een belangrijk aspect. Het liefst schiet je namelijk 60 beelden per seconde zodat acties er vloeiend en spannend uitzien.
Om het action-aspect van de testsubjecten goed met elkaar te kunnen vergelijken, hebben we een BMW GS voorzien van een kunstige constructie waarop we alle camera’s naast elkaar konden monteren. Daarmee zijn we vervolgens de straat opgegaan en hebben we flink wat uren beeld geschoten. Zowel in de hoogst mogelijke resolutie, als in de 4K60 stand die op iedere camera aanwezig was. Alle gemaakte beelden zijn vervolgens op de computer gezet om ze minutieus met elkaar te vergelijken. De beeldstabilisatie is op eenzelfde manier getest, met als verschil dat we niet de straat, maar het zand opzochten.
Geteste actioncams:
GoPro Hero 9 Black
Insta360 One R 1 Inch
Insta360 One R 4K
GoXtreme Phantom 4K
GoXtreme Blackhawk+ 4K
Rollei Actioncam 9s Plus
Somikon NX6101
Dashcams:
Thinkware M1 Sports Cam
Rollei M1 Motorrad Dashcam
Mio MiVue M760D