Productiestop Buell

‘’Ik wéét het niet, maar ik dénk dat ik het weet.’’ Met dit antwoord op de vraag waar Buell over tien jaar zou staan, besloot Erik Buell eind 2006 een interview met MotoPlus. Wat Buell precies dacht bleef in het midden, maar dat amper drie jaar later de productie van de excentrieke Amerikaanse machines gestaakt zou zijn, had zelfs hun geestelijk vader destijds niet kunnen bevroeden. Tragisch en emotioneel bijzonder geladen was het moment waarop Erik Buell half oktober in een videoboodschap op internet het (voorlopige?) einde aankondigde van zijn geesteskind Buell. Gedwongen door de economische malaise en de daaruit voortvloeiende slechte bedrijfsresultaten zag moederbedrijf Harley-Davidson geen andere mogelijkheid dan de stekker uit het kleine zusje te trekken en de productie van Buell compleet stil te leggen. Geruchten dat Buell door een andere partij wordt overgenomen, worden door Harley-Davidson tegengesproken. Het merk zou te zeer met het moederbedrijf zijn vervlochten om te verkopen. En wellicht dat Harley-Davidson de kaarten ook in eigen hand wil houden voor het geval de economie weer aantrekt en Buell gereanimeerd zou kunnen worden?Hoe dan ook, de lichten zijn uit, de productielijnen staan stil en daarmee komt een eind aan 26 jaar ‘anders zijn’. Want dat is iets wat je Erik Buell absoluut moet nageven: conventionele paadjes bewandelen deed deze bevlogen Amerikaan niet. Zijn niet aflatende hang naar massacentralisatie bijvoorbeeld, is inmiddels legendarisch en leidde in 1983 – na een aantal jaar als ingenieur bij Harley-Davidson werkzaam te zijn geweest – tot de creatie van zijn eerste eigen racemachine, de RW750 tweetakt. Buell, die in die tijd ook semi-professioneel coureur was, verliet Harley om zich full time op de fabricage van zijn eigen motoren te storten. De RR1000, die in 1986 verscheen en gebaseerd was op het blok van de Harley XR1000, had al een aantal kenmerken die we nu nog steeds tegenkomen op moderne Buell’s: de onder het blok liggende uitlaat en achterschokbreker en de blokophanging in rubber montagepunten, uiteindelijk gepatenteerd als ‘Uniplanar’. Later kwam daar het ZTL-remsysteem (Zero Torsional Load) bij, een combinatie van een enkele op de velg gemonteerde remschijf en een zeszuiger remklauw. Maar zijn ‘finest hour’ inzake massacentralisatie beleefde Erik Buell in 2002 met de lancering van de XB9R Firebolt, een machine waarbij de benzine in het frame zat en de olie van het dry-sump smeersysteem in de swingarm. Een andere constante factor in de filosofie van Buell is steeds het consequente gebruik van luchtgekoelde Harley-Davidson motorblokken geweest…tot de fabriek in 2007 een compleet andere weg inslaat en in samenwerking met Rotax het Helicon-blok ontwikkelt. Deze vloeistofgekoelde 1125 cc 72° V-twin met 145 pk vermogen vond zijn weg naar de 1125R en de naakte 1125CR, de twee (voorlopig?) laatste hoogtepunten van de Amerikaanse fabrikant. [Kleine Kasten]GEVOLGEN VOOR NEDERLANDNederlandse Buell rijders hoeven zich volgens Jessica Riemsdijk van Harley-Davidson Benelux BV geen zorgen te maken. ‘’Deze beslissing heeft geen ingrijpende gevolgen. Ons HD-dealernetwerk neemt alle Buell-activiteiten en ook garantie en onderhoud blijven gewaarborgd. We gaan zelfs nog gewoon verder met de verkoop van nieuwe Buell’s. Ik wil benadrukken dat we het merk niet laten vallen, maar alleen stoppen met de productie. Alle marketingactiviteiten en dergelijke met betrekking tot Buell gaan in 2010 gewoon door.” [Kleine kasten]MV AGUSTA IN DE ETALAGEMV Agusta, dat sinds 2008 ook tot het Harley-concern behoort, lijkt ook een donkere winter in te gaan nu het door Harley-Davidson in de etalage is gezet. En dat koud twee weken nadat de eerste nieuwe MV’s, de Brutales, onder Harley-Davidson vlag aan het publiek werden gepresenteerd. Claudio Castiglioni, hoofd operationele zaken bij MV Agusta, voorziet vooralsnog geen grote problemen. “We staan gewoon op de EICMA en daar zullen we twee nieuwe modellen presenteren. Bovendien is MV een sterk merk.”[An den unterseite von Spread – Timeline]BUELL IN VOGELVLUCHT1983 – 1985Het verhaal Buell begint met de RW750 tweetakt racer, die in het AMA Formula One kampioenschap werd ingezet. Twee jaar later schrapt de AMA deze klasse en daarmee eindigt ook het bestaansrecht voor de RW750. 1986Op basis van het blok van de Harley-Davidson XR1000 brengt Buell de RR1000 op de markt, de eerste in Amerika ontworpen en gebouwde sportfiets. Bekende designkenmerken van Buell, zoals een in rubber gemonteerde blok en een onder het blok geplaatste achterschokbreker, waren al op deze RR terug te vinden. 1987 – 1993Er worden in 1987 vijftig exemplaren van de RR1000 gemaakt, waarna hij wordt vervangen door de op het H-D 1203 cc Evolution blok gebaseerde RR1200. Van dit model verschijnen tot en met 1992 zowel mono- als duozitversies (RSS en RS1200). In 1993 neemt Harley-Davidson een aandeel van 49% in Buell. 1994 – 1995Buell introduceert de S2 Thunderbolt en voegt daar een jaar later de S2T, een sportieve toervariant, aan toe. Van beide modellen samen worden meer dan 1.000 stuks verkocht. 1996Met de S1 Lightning verschijnt de eerste echte streetfighter van de Amerikanen. Een minimum aan kuipwerk gecombineerd met de gecentraliseerde massa van blok, uitlaat en vering. De S2 gaat verder als S3 Thunderbolt en S3T Thunderbolt. 1997 Introductie van de M2 Cyclone, een model met een meer toegankelijke zitpositie. De verkopen ontstijgen de 3.000 stuks.1998 Harley-Davidson neemt het aandeel van Erik Buell over en wordt voor 98% eigenaar van Buell Motorcycle Company. Erik Buell houdt de resterende 2%. De Thunderbolt en de S1 White Lightning krijgen Thunderstorm cilinderkoppen en zijn nu goed voor 101 pk. 1999 – 2000 Complete update voor de Lightning en Cyclone modellen. In hetzelfde jaar 1999 wordt ook een compleet nieuw R&D centrum geopend in East Troy. Een jaar later verschijnt de Blast, een luchtgekoelde 492 cc eencilinder.2002 – 2003Buell zet de XB9R Firebolt op de markt met de nu typische Buell kenmerken als de benzine in het frame en de olie voor het dry-sump smeersysteem in de swingarm. In 2003 verschijnt volgens hetzelfde designprincipe de XB9S Lightning met een heel minimalistische styling en in hetzelfde jaar wordt Harley voor 100% eigenaar van Buell.2004 – 2006Komst van de XB12R Firebolt met luchtgekoelde 1203 cc V-twin met 103 pk. In 2005 komt daar de stadse Lightning CityX XB9SX bij en weer een jaar later de Ulysses, waarmee Buell de allroad-markt betreedt. 2007 – 2009In 2007 begint Buell in nauwe samenwerking met Rotax aan de ontwikkeling van een compleet nieuw blok. De nieuwe blok, de Helicon, doet in 2008 voor het eerst zijn intrede in de sportieve 1125R en een jaar later in de naked 1125CR. De (voorlopig?) laatste wapenfeiten van de markante Amerikaanse fabrikant.