Off-road door Zweden
Net als in het tv-programma ‘Ik vertrek’ lieten Wilco de Lange, zijn vriendin Nollie en hun dochtertje Jytte Nederland voor wat het was, om in Noord-Zweden een nieuw bestaan op te bouwen. Met hun bedrijfje Offroad Zweden organiseren ze nu motorvakanties vanuit Måsjön in de provincie Jämtland. Een gebied dat het summun is als je genieten van de ruige natuur wilt combineren met het rijden op een off-road of een all-road.Het plekje wat Wilco en Nollie in Zweden hebben uitgezocht is Zweedser dan Zweeds. Een al wat ouder houten huis in de bekende rood/witte kleuren, omringd door bossen en grenzend aan een uitgestrekt meer. Om er te komen moet je over een heel eind gravelweg rijden en je verwacht dat Pippi Langkous elk moment om de hoek komt huppelen. Op hun 27 hectare grote grondstuk (het eigen bos is meteen hun energievoorziening) staat naast hun huis een aantal oude schuren, waarvan er voorlopig één dienst doet als motorgarage. Hier heeft Wilco ook zijn huurmotoren staan, voor gasten die niet met eigen motor willen rijden, of die naar Zweden komen met het vliegtuig. Als onderkomen is er voor de (motor)gasten een nieuw houten huisje en een sanitairruimte gebouwd.Ofschoon Offroad Zweden aan een doorgaande weg is gevestigd, houdt het met een stuk of tien passerende auto’s per dag wel op. Een ritje met de auto van ongeveer een uur naar het vliegveld in Sundsval levert rond het spitsuur welgeteld twee tegenliggers op! Måsjön, de naam voor een verzameling huizen in de middle of nowhere, ligt dan ook in een dunbevolkt gebied op 500 km ten noorden van Stockholm in de provincie Jämtland. Die provincie is in zijn geheel iets groter dan Nederland en er wonen slechts 140.000 mensen. De gemeente Bräcke, waarin Wilco met zijn Offroad Zweden diverse motorroutes heeft uitgezet, is zo groot als de provincie Utrecht en heeft 7.200 inwoners.Als je dit zo leest begrijp je meteen waarom je in dit met bossen en meren bezaaide gebied zo goed met een off-road of een all-road kunt rijden: er is hier niemand die last van je heeft. Bovendien is een bos in Zweden anders dan in Nederland niet automatisch een natuurgebied, maar gewoon cultuurgrond waar je gewoon doorheen mag rijden en waar ook volop bomen gezaagd worden voor de houtindustrie en papierproductie. Ten behoeve van die bosbouw lopen er overal paden en daar maakt Wilco ook maar al te graag gebruik van, als hij zijn groepen door het Zweedse landschap loodst.Daarbij kan de zwaarte van de rit aangepast worden aan het rijniveau van de deelnemers. Als je wilt kun je behoorlijk nat worden van het zweet. Of van de regen, natuurlijk, want ook wij werden overdag nog wel eens verrast door een hevige regenbui. Al moet daar meteen bijgezegd worden dat de zomers in het noorden van Zweden droger zijn dan in Nederland. En bijzonder is natuurlijk dat het er in de maanden juni en juli nooit echt donker wordt, een belevenis op zich!Wilco en Nollie vormen een gastvrij stel en het is aan Wilco’s hele doen en laten te merken dat bij hem alles draait om motorrijden. Wilco reed in het verleden als senior in de huidige MX2-klasse KNMV-motorcrosswedstrijden. Hij weet dus van wanten. Wilco: ,,Nollie en ik waren al een aantal jaren helemaal weg van Zweden. Ik liep al een tijdje rond met het idee om hier iets met off-road-rijden te gaan doen. En dan in de winter iets met sneeuwscooters of met van rupsbanden voorziene enduromotoren. Het huis waar we nu wonen hebben we via de Zweedse Marktplaats gevonden. Het voldeed aan een aantal eisen die we ons hadden gesteld: het moest liggen aan een meer, de doorgaande weg moest in de winter begaanbaar worden gehouden en er moest stroom en internet zijn. En er moest op redelijke afstand (50 km!) een lagere school zijn voor Jytte. Toen we dit huis zagen waren we ook meteen verkocht. En het ligt naar mijn idee midden in een off-road-paradijs. Ik droomde er altijd al van om van mijn hobby – het motorrijden – mijn beroep te kunnen maken via het organiseren van motortochten. Het is de bedoeling dat we er samen van kunnen leven, maar als technisch tekenaar heb ik altijd nog iets achter de hand. Het zal van de hoeveelheid gasten afhangen of we het hier gaan redden. We verwachten uiteraard dat het gaat lukken, anders waren we er niet aan begonnen.”Nu worden er overal op de wereld wel motorvakanties en off-road-vakanties aangeboden, maar in zo’n afgelegen gebied ziet een dergelijk avontuur er toch totaal anders uit dan bijvoorbeeld in Spanje of in Turkije. Vaak speelt het vertier en het feest ’s avonds na het rijden (het ‘apres-motorrijden’ dus) daarbij ook een grote rol. ,,Mensen die een weekje gaan rijden juist vanwege dat feesten, moeten niet naar Zweden komen”, aldus Wilco. ,,Ik heb veel liever dat die ergens anders naar toe gaan. Let wel: de koelkast is bij ons goed gevuld met bier en je komt echt niets te kort, maar we zitten hier behoorlijk geïsoleerd en je zult je zelf moeten kunnen vermaken en voor vertier zorgen. Overnachten aan een meer in een mooie blokhut met een groot kampvuur heeft toch ook z’n charme, nietwaar? En als je zoiets niet weet te waarderen, ben je bij ons niet op je plek. In het begin gingen we daar zelfs nog wat verder in en werd er zelfs onderweg in tentjes in het bos overnacht. Maar dat bleek toch net iets teveel van het goede. Afhankelijk van de tour zijn de overnachtingen nu lekker bij ons thuis of op mooie plekken onderweg. Zo doen we dat ook met het eten. We bereiden het zelf of eten bij Zweedse mensen thuis. Ook onderweg stoppen we als lunch gewoon op een open plek, om boven een houtvuurtje wat worsten te grillen. Dat valt bij veel gasten zowel letterlijk als figuurlijk erg in de smaak. De Zweden zelf staan misschien ook bekend als wat nors en afstandelijk, maar dat beeld klopt absoluut niet, zeker niet in het gebied waar wij hier zitten. Hier is iedereen even vriendelijk, al ligt het natuurlijk ook voor een groot deel aan je eigen gedrag.”Wat moet je precies van het rijden in Zweden verwachten? Wij vroegen ons het ook af en reden een paar daagjes mee met een groep vakantiegangers van Wilco. En het moet gezegd: Wilco slaagde er in om ons als ‘verwend off-road-rijder’ toch weer iets totaal nieuws te laten beleven. In de Sahara kennen we fesfes, het hele fijne losse zand waarin je onverwacht in weg kunt zakken als je niet blijft rijden. Zweden blijkt dat in natte vorm te hebben: het hoogveen. Dat is een dikke laag vegetatie die als het ware drijft op water. Wat een belevenis om daar met een off-road doorheen te rijden. De eerste keer reed iedereen zich al vrij snel muurvast, waarna je dus soms tot aan je kruis in het water staat om de motor weer los te krijgen. Later krijg je er wat meer handigheid in: het blijkt de kunst te zijn om rustig rijdend het achterwiel niet te laten spinnen en toch wat gang te houden. Het is net alsof je op een waterscooter vaart, met dien verstande dat een waterscooter blijft drijven als je stopt en de motor meteen wegzakt!Natuurlijk is zo’n stuk hoogveen behoorlijk specialistisch. Het kan gelukkig ook minder zwaar en wat relaxter, zodat zelfs de BMW GS-rijder in onze groep mee kon op avontuur. Gids Wilco past de routes aan aan het niveau en de wensen van de deelnemers. En als je er prijs op stelt dat de grenzen worden opgezocht, dan kun je dat krijgen. Zonder dat het echt gevaarlijk wordt overigens, want de snelheden liggen op de moeilijke passages zeker niet hoog. Maar ook de kilometerslange gravelwegen of sneeuwscooterpaden door de bossen (wat in de zomer dus uitstekende off-road-paden zijn) kunnen naar wens op het programma staan.Maar waar je ook rijdt: de natuur is overweldigend. Bossen, meren, veengebieden. En veel wild, met name bevers. Overal zie je beverdammen in de stroompjes, waardoor weer kleine meertjes ontstaan. Een boomstam van 30 centimeter vormt geen probleem voor deze fanatieke knagers!Wilco maakt ook veel gebruik van routes onder de hoogspanningskabels. Onder die ‘powerlines’ wordt door de Zweedse overheid namelijk altijd een brede strook boomvrij gehouden en in die strook kun je lekker off-road-rijden. Kortom: het rijden verveelt er geen moment!Het is zowel mogelijk om er met eigen motor als met een bij Offroad Zweden gehuurde motor te gaan rijden. Met je eigen auto of (weg)motor naar Måsjön rijden om daar dan in je vakantie ook een aantal dagen op avontuur te gaan met een lichte off-road behoort zo ook tot de mogelijkheden. Wilco: “Voor de verhuur hebben we hier Honda XR400’s en een paar nieuwe Yamaha WR250R’s met elektrische starter staan. Zo’n Honda XR400 is de meest geschikte motor voor dit werk. Niet kapot te krijgen. Natuurlijk heeft zo’n machine niet de ruige uitstraling van een KTM 525 of een Honda CRF450, maar dat vermogen heb je hier absoluut niet nodig. Bovendien zit ik ook niet te wachten op publiek wat een verblijf hier ziet als een wedstrijd, in plaats van een leuke motorvakantie. Daarom ga ik ook nooit met groepen groter dan zes rijders op stap. Dan blijft het beheersbaar en leuk voor iedereen.”Mara hoe zit het trouwens met de toestemming en vergunningen om dit soort ritten te mogen organiseren? In Nederland zien ze je al aankomen met dergelijke plannen. Wilco: “Ik heb een gedoogvergunning om in mijn hele gemeente, dus zo groot als de provincie Utrecht, te mogen rijden. Maar ik ben me ervan bewust dat we daar goed mee om moeten gaan. Vandaar dat stille uitlaten ook een eerste vereiste zijn, alleen zo kunnen we hier ook in de toekomst blijven rijden.”Toch heeft Offroad Zweden zowel voor de ervaren rijder als voor de beginner alles te bieden wat je van een avontuurlijke buitenlandse off-road-trip mag verwachten. Meer dan dat zelfs, want tijd speelt bij Wilco geen rol. En voor het donker thuis zijn is in juni en juli in Zweden een zeer rekbaar begrip!INFOZweden is ongeveer 11 keer zo groot als Nederland en heeft 9 miljoen inwoners, waarvan het merendeel in het zuiden woont. De voertaal is Zweeds, maar met wat Engels en Duits kun je je prima redden en is zelfs het schrift enigszins te volgen. Zweden is opgedeeld in 21 provincies; Jämtland, waar wij verbleven, bevindt zich circa 500 km noord-westelijk van Stockholm en grenst aan Noorwegen. De bosbouw vormt de voornaamste inkomstenbron in dit gebied, maar de wintersport wordt wel steeds belangrijker. De winters kunnen in dit gebied erg koud zijn (-20 graden) maar dankzij de lage luchtvochtigheid voelt het vaak minder koud aan. In de zomerperiode zijn temperaturen rond de 25 graden normaal.GELDZweden is nog niet toegetreden tot de eurozone. Je betaalt er met Zweedse Kronen, waarvan je er ongeveer negen krijgt voor één euro. Het prijspeil is vergelijkbaar met ons land. Verse groenten en fruit zijn wat duurder, evenals (sterke) alcoholische dranken.VERKEERFiles zijn (afgezien van de grote steden Stockholm, Malmö en Göteborg) een onbekend begrip in Zweden. Snelheidscontroles niet: die zijn er veelvuldig en door de hoge boetes houdt iedereen zich netjes aan de maximum snelheden. De doorgaande wegen zijn van goede kwaliteit. Naar het noorden toe zijn er wel steeds meer (goed onderhouden) gravelwegen. Er zijn voldoende tankstations, maar sla nooit een tankbeurt over. De benzine kost er iets minder als bij ons.ETEN EN DRINKENBuiten de steden of grotere dorpen valt het niet mee om een restaurant of snackbar te vinden. Voor een snelle hap onderweg is een tankstation nog de beste optie. Als lunch wordt vaak smörgåsbord gegeten. Als diner kennen ze verschillende koude en warme vis- en vleesgerechten en veel salades, die vaak worden opgediend in buffetvorm. Bier is overal verkrijgbaar, maar voor sterke alcoholische dranken kun je alleen terecht in speciale overheidswinkels.ACCOMMODATIELangs de doorgaande wegen zijn veel motels en het vinden van een camping zal in de zomermaanden geen probleem zijn. De meeste campings zijn schoon, goedkoop en bieden veel ruimte. Ook kun je daar vaak een stuga (soort vakantiehuisje) huren. Die worden onderweg ook wel aangeboden door particulieren, dan vaak mooi gelegen aan een meer en compleet met hot-tub en kampvuur.HOE KOM JE ERDe afstand vanuit midden Nederland naar Måsjön bedraagt zo’n 1800 km. Ga je enkel voor een weekje ‘Off-Road Zweden’, dan kun je beter gaan vliegen: van Amsterdam naar Stockholm en dan met een binnenlandse vlucht door naar Sundsvall, waar je wordt opgepikt door Wilco. Reken voor een retourtje Amsterdam-Sundsvall op 350 euro.GEORGANISEERD OP REISHet hele jaar door kun je bij Offroad Zweden van Wilco en Nollie terecht voor diverse georganiseerde tochten. Als er geen sneeuw ligt (van mei tot november) op de motor, in de winter zijn dat sledehonden- of sneeuwscootertochten. Iets totaal nieuws is ook het rijden met de Explorer, een off-road-motor met een ski voor en rupsband achter (zie MotoPlus 21, pag. 48). Kijk voor meer info op www.offroadzweden.nl[[Michael,Die Bilder bis zirka Bild 13 sind wichtig, mussen alle drin, weiter kannst du mal schauen was nog rein geht.]]][[Bildunterschrifte]]aufmacherseite, Bild 01 & 02Wilco de Lange en zijn vriendin Nollie begonnen een nieuw leven in Zweden: daar organiseren ze nu motorvakanties voor off-road en all-road-rijders door de uitgestrekte bossen.03Bij een lunchstop midden in de natuur treffen we Nollie, die op een kampvuur heerlijke pannenkoeken bakt.04Ook als je bijna overal al gereden hebt, blijkt Zweden een echte ontdekking, zeker als je van echte ruige natuur kunt genieten.05De provincie Jämtland is groter als Nederland en er wonen 140.000 mensen. Dara kun je dus echt van de rust genieten.06Rijden in het hoogveen is een aparte gewaarwording. Als je stopt, zakken de wielen meteen diep weg.07De natte laarzen worden tijdens een stop gedroogd boven een vuurtje…08Ook bij het ontbijt kan knäckebröd met Lätta natuurlijk niet ontbreken.09In Noord-Zweden zijn vele doorgaande gravelwegen.10Het kost wat zweetdruppeltjes, maar dan kun je zelfs met een BMW GS Adventure de Zweedse natuur induiken!11Overnachten in een huisje bij een stil meertje in the middle of nowhere. Je kunt het slechter treffen…12Bossen zijn in Zweden bedoeld voor de houtproductie, dus passeer je soms velden waar alle bomen net gezaagd zijn.13 Onder de hoogspanningskabels wordt alle begroeiing weggehaald. Daar kun je dus prima rijden met een off-road.14En aan het eind van de dag even bijkomen in de lekker opgestookte hot-tub naast het meer.15Sneeuwscooterpaden vormen zonder sneeuw een uitdaging voor iedere off-road-rijder.16Ed en Willem Bever draaien hun hand niet om voor boomstammen van 30 centimeter dik!17We passeren een bruggetje dat net onder water ligt. Omdat het water verraderlijk diep zijn helpen we elkaar.18Puur natuur…19Restaurantjes zijn dun gezaaid, af en toe eten we onderweg bij mensen in de huiskamer.20Eindeloze wegen door al even eindeloze bossen.21Nee, deze bruggetjes zijn niet speciaal gemaakt voor motorrijders maar het functioneert wel.22Het heldere stromende water kun je zo drinken; dorst hoef je dus niet te lijden!23Door de vele meertjes en beekjes moet je regelmatig over smalle bruggetjes naar de overkant.