Iridium bougies
Volgens bougiefabrikanten daalt het benzineverbruik van je motor, wanneer je de standaard-bougies vervangt door dure iridium exemplaren. Wij namen de proef op de som. De productie van bougies is een wetenschap op zich (zie ook MotoPlus nr. 2). Fabrikanten zijn steeds op zoek naar nieuwe materialen, om zo de efficiëntie te optimaliseren en de iridium-bougie is de meest recente innovatie op dit gebied. Daarbij is niet de hele bougie van deze speciale platinalegering gemaakt, maar slechts de zwaar belaste middenelektrode. Door het gebruik van iridium kan deze bijzonder dun uitgevoerd worden, waardoor er slechts geringe spanning nodig is om een energieke vonk in de verbrandingskamer op te wekken. Je hebt daardoor dus altijd een krachtige vonk, waardoor de ontsteking van het verse, gecomprimeerde mengsel wordt verbeterd. Gevolg is dat de motor beter en zuiverder loopt en nooit meer een klap “overslaat”. Daarnaast beloven de fabrikanten een spontane gasaanname, een effectievere verbranding met minder roetaanslag op de elektroden en een langere levensduur dan de standaard-bougies. Bovendien zouden iridium-bougies het brandstofverbruik verminderen. Sommige moderne motoren zijn trouwens af-fabriek al uitgerust met deze dure bougies omdat de levensduur groter is en deze bougies het arme benzinemengsel beter kunnen ontsteken. Om te testen of de iridium-bougies daadwerkelijk leiden tot een minder hoog benzineverbruik, maakten we gebruik van een geplande 4600 km lange rit met zes Buell’s. Drie van de zes Buell’s werden voorzien van NGK iridium-bougies, de overgebleven drie moesten het met de standaard vonkentrekkers doen. Om de omstandigheden voor iedere machine gelijk te houden werd tijdens de test bij elke tankstop van bestuurder gewisseld, zodat alle bestuurders willekeurig met alle machines reden. Bij de tankstops werd van iedere machine afzonderlijk de kilometerstand en getankte hoeveelheid brandstof genoteerd; daarna was het nog slechts een kwestie van alle gegevens verwerken (zie kaderstuk). Naast de cijfermatige uitkomst van deze iridium-bougies-test waren er ook andere verschillen, die positief uitvielen voor de dure iridium-bougies. De standaard Buell XB12S blijkt geen uitblinker in de koude start en hij heeft nogal eens last van overslaan en een terughoudende gasaanname bij koude motor. De drie testmotoren met iridium-bougies liepen tijdens de toer – vooral bij accelereren vanuit lagere toerentallen – een stuk mooier en hadden bovendien tijdens de koude ochtenden totaal geen moeite met wakker worden. TESTUITSLAG Na een toer van 4600 kilometer met 25 tankstops per testmotor en een intensief middagje met de rekenmachine, kon de slotsom worden bepaald: het brandstofverbruik van motoren met iridium-bougies is inderdaad lager dan met standaard bougies, maar het verschil is slechts marginaal en bedraagt net een half procent. Bekijk je het puur cijfermatig en economisch, dan betekent dat je met de tweecilinder-Buell bij een benzineprijs van € 1,47 per liter meer dan 75.000 kilometer met dezelfde bougies moet rijden om de meerprijs van 15 euro per stuk er weer uit te halen. Helemaal gaat deze vlieger niet op, aangezien de standaard-bougies veel eerder vervangen moeten worden dan iridium-exemplaren, maar voor de besparing hoef je de overstap niet te maken. Naast de financiële kant zijn er echter ook andere aspecten die meetellen. De niet in cijfertjes uit te drukken draai-eigenschappen van het blok en de koude start zijn namelijk wel aanmerkelijk beter. Vooral als je koude motor wat “astmatische trekjes” vertoond, kunnen de iridium-bougies voor veel verbetering zorgen. En daarmee kunnen deze dure vonkentrekkers dus toch het overwegen waard zijn. Buell XB12S met standaard-bougies Buell XB12S met iridium-bougies Totaal brandstofverbruik drie testmotoren Gemiddeld brandstofverbruik per motorfiets 785,02 liter 1:17,57 781,20 liter 1:17,66 Totaal brandstofverbruik drie testmotoren Gemiddeld brandstofverbruik per motorfiets Buell XB12S met standaard bougies 785,02 liter 1:17,57 Buel XB12S met iridium bougies 781,20 liter 1:17,66
Vergeleken met de standaard bougie, is de centrale elektrode van de iridium variant wezenlijk dunner. In 4600 kilometer hebben de zes Buell’s gezamenlijk 1566 liter brandstof verbruikt. Het verschil tussen de machines met standaard-bougies en iridium-bougies was echter marginaal.