Interview Wilco Zeelenberg
Wilco Zeelenberg won drie wereldtitels met Jorge Lorenzo en loodste Maverick Viñales bij diens debuut op Yamaha meteen naar de winst in de Grand Prix van Qatar. Na negen jaren in het Yamaha-fabrieksteam is de 52-jarige Zeelenberg nu echter de teammanager van het nieuwe Petronas Yamaha Sepang Racing Team met Franco Morbidelli (24) en de 19-jarige rookie Fabio Quartararo als rijders. “Niet veel mensen krijgen de kans om zo’n team zelf op te bouwen.”
Zichtbaar trots geeft Wilco Zeelenberg een rondleiding door de nieuwe uitvalsbasis en workshop van zijn team in het Belgische Lommel. Hij vertelt hoe slim met het budget om te gaan. Want hoewel menig team jaloers zal zijn op de sponsorbijdragen van oliegigant Petronas en het Sepang International Circuit, het budget van een fabrieksteam als dat van Yamaha is nog altijd aanzienlijk hoger. Zeelenberg lijkt er echter uitstekend mee te kunnen leven. Negen jaren in het fabrieksteam hebben hem veel onvergetelijke herinneringen bezorgd, makkelijk was het echter lang niet altijd, met 2018 als een dieptepunt. Zeelenberg schildert de situatie waarin coureurs en team afgelopen jaar verkeerden. “Je werkt met een soort platform waarop je eigenlijk altijd je resultaten hebt behaald en daar bleven ze maar op werken”, aldus de voormalig coureur. “Maar dat platform functioneerde niet meer. Öhlins zei ‘we moeten uit ons window stappen’, met onder andere een hardere veer achter, omdat deze Michelins andere krachten vereisen. We zaten nog steeds in onze Bridgestone-‘area’ te werken. In 2016 werkte dat nog redelijk goed, maar dat werd steeds slechter. Ook omdat die Michelins steeds werden aangepast – ook al zeiden ze dat dat niet zo was. We hebben er te lang mee gewacht om ons pakket aan te passen. Daarna werd het een heel andere fiets.”
Naar aanleiding van de tegenvallende resultaten volgde in Oostenrijk bij monde van de inmiddels vervangen MotoGP Project Leader Kouji Tsuya zelfs een publiek excuus naar de rijders. “Daar gaan die jongens natuurlijk niet harder van rijden”, meent Zeelenberg. “Het verbaasde me wel dat ze toch deels het lek boven kregen en dingen deden waardoor die machine beter werd.” En Maverick Viñales alsnog op zeer indrukwekkende wijze – na 25 Grands Prix zonder Yamaha-zege – in Australië toch nog een race kon winnen.”
Het respect en de waardering die Zeelenberg in de paddock geniet en de kennis en ervaring die hij heeft, zorgde er voor dat Petronas Sprinta Racing-teammanager Johan Stigefelt hem tijdens de Grand Prix in Mugello polste voor de rol van teammanager van een nieuw te vormen MotoGP-team. Zeelenberg was direct geïnteresseerd. “Ik weet dat ik niet altijd even makkelijk ben, maar ik ben wel sociaal en kan ook luisteren. Ik kan ook mensen hun verantwoordelijkheid geven zonder dat ik nog aan de touwtjes wil trekken. Maar als er wat fout gaat, moet je ook kunnen optreden”, typeert Zeelenberg zichzelf. “Johan zou de Moto2 en de Moto3 blijven doen en ik dan de MotoGP. Het circuit van Sepang is de eigenaar van de startplaatsen, maar vanuit Maleisië een team opbouwen kon natuurlijk niet. Ik wilde wel dat Johan het eerst nog stil zou houden.”
De plannen werden voorgelegd aan Dorna-baas Carmelo Ezpeleta. Ook werden al namen genoemd. “De volgende dag al hoorde ik van een crewchief van een ander merk ‘jij gaat het nieuwe Petronas-team runnen, hè?’ En ik had het tegen één man gezegd”, lacht Zeelenberg. “Dus ik ben als een speer naar (Yamaha Managing Director) Lin Jarvis gegaan, gevraagd of hij al wat gehoord had, maar ook gezegd dat het mij wel interessant leek. Binnen Yamaha kon ik misschien ook wat toevoegen, omdat ik daar de structuren goed ken. Maar er moest wel een goed plan komen, want ik wilde niet over één nacht ijs gaan en na negen jaar het fabrieksteam verlaten. Lin was wel even heel stil, maar hij begreep ook dat het voor mij een hele mooie kans was. En hij zag ook de voordelen, omdat hij mij vertrouwde. Het was een sneltrein die langs kwam: je springt er op of je doet het niet. Yamaha wilde, Dorna wilde, de teams van Marc VDS en Aspar vielen weg en VR46 stond er ook nog eens achter, in verband met Franco (Morbidelli). Dat hielp ook, kan ik je vertellen. Maar we moesten nog wel met Maverick praten. ‘Laat dat maar aan mij over’, heb ik toen gezegd.”
? Hoe ging dat gesprek?
! “Hij zei meteen ‘gaaf’. Het hield wel in dat ik er het nieuwe seizoen niet meer bij zou zijn. ‘Ik kies altijd voor mezelf, dat moet jij ook doen’, zei hij. Een paar weken later krabbelde hij wel iets terug: ‘kunnen we niet nog eens om tafel zitten?’ Ik heb gezegd dat hij dat met Yamaha moest overleggen, maar de deal was gemaakt en ik wilde niet dat het om geld zou gaan draaien. Uiteindelijk is dat gesprek er niet gekomen.”
? Als Johan een deal had gehad met Ducati had je het niet gedaan?
! “Nee, waarschijnlijk niet. Ik wist waar Petronas mee bezig was, ze wilden het beste materiaal, de juiste mensen en ze wilden weten wat het zou kosten. Voor één rijder, maar het kon ook voor twee rijders. Dat zou dan natuurlijk extra kosten met zich meebrengen. Dat is een heel andere insteek dan wanneer je kiest voor Yamaha op de manier waar Hervé Poncharal met Tech3 het altijd deed (met minimaal één jaar oud materiaal, red.). Dat scheelt heel veel geld. Maar we beginnen wel met het beste materiaal.”
? Was Ramon Forcada (sinds 2009 aan het fabrieksteam verbonden) als crewchief voor Morbidelli jouw idee?
! “Nee, dat is meer via Yamaha gelopen. Wij dachten dat Ramon een beetje te hoog gegrepen was voor ons, want er hing natuurlijk wel een prijskaartje aan zijn naam. Yamaha zat wel een beetje te pushen, want ze wilden wel een ervaren man hebben als Franco kwam met die fabrieksfiets.”
? En jij bent blij met Ramon als crewchief? Ondanks de problemen tussen Maverick en hem afgelopen seizoen?
! “Ja. Zeker met z’n ervaring. En wat er gebeurd is, daar was ik natuurlijk niet blij mee en daar heb ik hem ook over gesproken.”
? Dat lijkt me niet eenvoudig, om zoiets te moeten zeggen tegen iemand met zo’n CV.
! “Nee, maar het kan toch? Ramon is ook een echt ‘mannetje’, maar ik ben nu wel zijn baas. Ik heb hem wel gezegd dat we het dit jaar anders aanpakken. Je kunt natuurlijk niet met een jonge gast van voor in de 20 na zes wedstrijden bonje hebben. En wij denken dat we een jongen hebben die het echt kan gaan worden. Kijk, Ramon had ook wel recht van spreken over hoe Maverick het aanpakte het afgelopen jaar, hè. Dat Maverick een andere crewchief wilde, heeft hij niet rechtstreeks tegen Ramon gezegd. In de Spaanse pers heeft Ramon heel duidelijk laten blijken wat hij daar van vond, en dat was wel begrijpelijk.”
? Was je betrokken bij de keus van de rijders?
! “Ja. Franco was al redelijk snel in kannen en kruiken. We kenden zijn potentie en hij was helemaal gefixeerd op een Yamaha. Ezpeleta wilde hem ook graag een start geven. Voor de tweede rijder hebben Johan en ik samen gezeten en we zijn bij Fabio uitgekomen.”
? Überhaupt over Michael van der Mark gesproken?
! “Zeker wel. Maar je moet dat intern hard zien te maken en dat kreeg ik niet voor elkaar. Als je overstapt uit het WK Superbike moet je een stuk of acht circuits leren en daar heb je dan best een nadeel mee. Onze kweekvijver was dus een andere Grand Prix-klasse. Tenzij Michael alles en iedereen had opgerookt zoals Jonathan Rea dat deed. Het is moeilijk inschatten in hoeverre dat aan Michael of aan de Yamaha lag, natuurlijk.”
? Invalbeurten?
! “Wie weet. Michael en Alex (Lowes) staan dan vooraan.”
? Dani Pedrosa leek dicht bij een deal met jullie team. Had je graag met hem gewerkt?
! “Ezpeleta wilde hem graag en Yamaha ook. Ik ben altijd een grote fan geweest van Dani, maar ik had mijn twijfels. Ik dacht dat hij zijn motivatie kwijt zou zijn. En daar kwam bij dat hij nog wel flink op het budget zou drukken. Zelf heb ik niet met hem gesproken, want hij kondigde zelf zijn afscheid aan. Ik had het dus bij het rechte eind. Ik had ook liever een jonge jongen. En Dani is lichamelijk ook fragiel. In januari moest hij nog geopereerd worden aan zijn sleutelbeen.”
? Maar had je graag met hem gewerkt?
! “(….) Een lange stilte, haha…. Dani’s prestaties mochten er zijn en daar heb ik veel respect voor. Maar we weten ook hoe gevoelig hij is voor settings en zo. Ik twijfelde eigenlijk of ik wel met hem wilde werken, niets ten nadele van wat hij heeft bereikt. Er gebeurde in zijn carrière altijd wel iets onder hoogspanning. Hij kon het dan – om wat voor reden dan ook – niet afmaken, iets wat Jorge dan wel kon. Dat is dan een zekere zwakte.”
? Het afgelopen jaar was moeizaam voor Yamaha; heb je nu wel het goede materiaal?
! “Dat weet ik nog niet, haha! Maverick stond er wel goed bij tijdens de eerste testen, Rossi niet. De raceresultaten waren vorig jaar niet echt geweldig, maar er was voor ons maar één keuze. We zijn natuurlijk afhankelijk van wat Yamaha voor ons in petto heeft.”
? Is het afgelopen seizoen hard binnen gekomen bij Yamaha?
! “Ja, tuurlijk. Maar toen Franco op de fiets stapte, was duidelijk wat we misten. Dat was een ‘eye opener’. Ik ga je niet zeggen wat, maar hij kwam natuurlijk van een heel andere fiets. In sommige aspecten is de Yamaha een hele goede machine, maar op andere vlakken was hij veel minder dan wat Franco had. Hij zei ‘als we die minpunten onder de knie krijgen….’ dat is niet zo moeilijk als we allemaal verwacht hadden, maar makkelijk is het ook niet. Het is niet dat je dat tijdens het seizoen nog kunt zoeken… We gaan mee in de flow van updates, maar je loopt altijd wat achter. Je mag niet verwachten dat een ontwikkelingsteam dingen voorbereid en dat die dan het volgende weekend beschikbaar zijn voor het fabrieksteam en voor het satellietteam, compleet met reserve-onderdelen. Soms gaan er weken over heen. Dat we meelopen, die garantie hebben we gekregen.”
? Denk je dat Yamaha gemerkt heeft dat ze te conservatief zijn geweest?
! “Ik denk niet dat ze te conservatief waren, ik denk dat ze onderschat hebben in welk gedeelte van de opbouw van de fiets we problemen hadden. Dat werd wel aangegeven door beide rijders, maar niet genoeg en op de juiste manier ingeschat. Rijders willen altijd meer vermogen, een betere acceleratie, maar hoe groot is het probleem nu eigenlijk ten opzichte van de concurrentie? En als je dan een jongen binnenhaalt die op een Honda heeft gezeten en zegt dat die Honda op een bepaald gebied tien keer beter is… Het ging niet om het vermogen. Volgens Franco is de potentie van de Yamaha enorm, maar er zitten ook nog wel een paar hele zwakke plekken in, die ik je niet ga vertellen.”
? Met Fabio neem je een sprong in het diepe, toch?
! “Ja en nee. Hij is wel iemand die de laatste vier, vijf jaar door iedereen in de gaten is gehouden en ik denk dat hij daar een beetje onder bezweken is.”
? En dus gaat hij naar de MotoGP waar het allemaal minder moeilijk is….
! “Ja…. Fabio heeft zijn eigen traject gekozen, van Leopard (in de Moto3, red.) ook naar Speed Up afgelopen jaar, en hoewel hij wel in goede teams heeft gezeten, denk ik niet dat hij op de beste manier begeleid is. Dat hij het talent heeft, is wel duidelijk. En tijdens de eerste vier testdagen is hij er niet afgevallen en elke keer dat hij er opstapte, was hij telkens sneller. En hij stond niet strak achteraan. Hij is een rookie, die dus ook moest wennen aan de banden, het vermogen en aan de remmen. Na vier dagen had hij zelf al wel zoiets van ‘dit kan ik’. Fysiek kon hij het goed aan. Franco is nog een ander level, overigens.”
? Waar mik je nu op met deze jongens?
! “Met Franco is het volgens mij realistisch om te mikken op tussen de 150 en 200 punten. Maverick werd met 193 punten vierde in het kampioenschap. Met dat target van 200 punten zul je wel eens een keer op het podium moeten komen, terwijl je het ook races moeilijk zult hebben. Is de fiets goed, dan kun je richting de top 5 kruipen, gaat het minder, dan moet je zitten tussen P7 en P10. Met Fabio heb ik m’n zinnen gezet op tussen de 50 en 100 punten (Alvaro Bautista werd twaalfde met 105 punten, red.). Hij is natuurlijk een jonge hond en er zullen heus wel wat miskleunen tussen zitten, maar inschattend op wat ik gezien heb, verwacht ik dat hij steeds in de punten kan rijden. Ik ga die doelstellingen natuurlijk wel bespreken met Franco en Fabio. Ik vind wel dat ze weten wat het management kan eisen, maar ook dat hun eisen dezelfde zijn als de onze. Dat doe ik samen met Torleif (Hartelman), die van alle rijders, ook in de Moto2 en Moto3, de ‘rider coach’ wordt. Misschien gaan we wel een wedstrijd winnen. Dat zou natuurlijk een droom zijn, maar die mogelijkheid is er gewoon.”
? Denk je dat voor jou de spanning groter is dan in vorige jaren toen je met één rijder werkte die wereldkampioen kon worden? Dat is nu nog niet het geval.
! “Het zal anders zijn. Maar niet veel mensen krijgen de kans om zo’n team zelf op te bouwen. Daar put je wel veel voldoening uit. En natuurlijk moet je je doelen wel bijstellen. Als je in een fabrieksteam geen wereldkampioen wordt, heb je iets fout gedaan. Petronas is wel heel gedreven en wil naar die top toe. Maar je moet realistisch blijven: je hebt twee Honda-teams, twee Ducati-teams met drie fabrieksmachines, twee Yamaha’s, dus je staat al zo’n zes plekken achter, als het ware. Onze doelstelling moet dus wel zijn om het beste ‘privateer team’ te worden. Dan moet je jongens als Crutchlow en Miller en Bagnaia wel verslaan. En Fabio moet zich vergelijken met jongens als Mir, Bagnaia en Oliveira die ook overstappen naar de MotoGP. Dat zijn drie sterke jongens en is Fabio dan de minste rookie?”
? Weet je dat niet of durf je dat niet te zeggen?
! “Ik denk zeker niet dat hij de minste is. Hij heeft de laatste twee jaar niet het beste laten zien van die vier, maar kijk naar Hafizh Syahrin die vorig jaar vanuit de middenmoot in de Moto2 toch best indrukwekkend reed op de Tech3 Yamaha. Ik denk in ieder geval dat Franco én Fabio een grote stap de goede kant op gaan zetten. We hebben voor de komende drie jaren de start overgenomen van Aspar, maar we hebben een langetermijnvisie. We zijn hier niet voor niets.”
