Interview verzamelaar Chris Bekkenkamp

Eerst is er koffie. Als we aan de Hoofdvaartweg in Assen zijn aangekomen mogen we aan de keukentafel plaatsnemen en worden de kopjes volgeschonken. De gezellige keuken getuigt al van voorliefde voor het verzamelen van voorwerpen die het zuiver praktische niveau ontstijgen, maar de koektrommel vervult nog zijn oorspronkelijke functie. En verdwijnt niet meer van tafel. Tijd om over de collectie antieke motorfietsen en aanverwante zaken van Chris Bekkenkamp te praten.De familie Bekkenkamp woont in Assen, dat is toch zo’n beetje dé motorstad van Nederland? “Ach, dat is betrekkelijk. Hier is natuurlijk wel de TT, maar die is de laatste 30 jaar een commerciële poespas geworden. Daar is niks mis mee, maar het staat ver af van het oorspronkelijke idee dat men enthousiast bezig was voor de motorsport.”Ondanks die TT is er in Assen geen officiëel motormuseum. Bekkenkamp wil zijn collectie ook niet zo genoemd hebben: “De gemeente Assen heeft mijn initiatieven voor een motormuseum actief tegengewerkt. Na jarenlang afwijzen van aanvragen kreeg ik uiteindelijk toestemming. Maar die was door allerlei bouwrestricties niets waard. De desbetreffende ambtenaar gaf ook toe dat hij mij doelbewust wilde ontmoedigen. Een museum zullen we onze verzameling dus nooit noemen. Dan komen er allerlei ambtenaren over de vloer of de voorschriften en milieuregels worden nageleefd. Ik had hier ooit zo’n man op bezoek, die kwam kijken hoe het zat met olielekkage. We hebben voornamelijk Engelse motoren staan, en die zijn nog in orde als ze olie lekken. Dus hebben we overal van die plastic verfbakjes onder staan. Niet voor het milieu, maar vanwege de vloerbedekking. Maar die man had toch ergens één druppeltje gevonden dat was gemorst. Dan raak ik kort door de bocht. ‘Ga buiten maar lekker verder zoeken’, heb ik hem toen gezegd. Maar de provincie Drenthe heeft kennelijk wel plannen voor een echt museum, de geschiedenis van de TT spreekt nog wel mensen aan. Namen als Wil de Hartog, Jack Middelburg of Boet van Dulmen zijn nog niet vergeten hoor.”De keukenklok tikt rustig voort, maar in de loods achter het woonhuis lijkt de tijd tot stilstand te zijn gekomen. De loods, waar de firma Bekkenkamp tot een jaar of vijf jaar geleden bowdenkabels produceerde en accessoires voor het fietsmerk Koets. De loods die nadrukkelijk niet museum heet, maar waar Chris en Marie Bekkenkamp hun privécollectie aan het geïnteresseerde motorvolk tonen. “The People’s Motorcycle Collection. Dat zou er eigenlijk best op de gevel mogen staan. Onze verzameling bevat motoren waar de gewone man met de pet door weer en wind mee van A naar B reed. Spul van het volk zelf, niet van lui die zwart geld hebben en dure Ferrari’s willen kopen. Die zijn er genoeg en ik wens ze geluk. Gewone mensen reden vroeger op die motoren omdat ze het leuk vonden, maar ook omdat ze niets anders konden betalen,” aldus Bekkenkamp.The People’s Motorcycle Connection dus. Op zijn Engels geschreven. Dat geeft de kern van de zaak al aan: het grootste gedeelte van de motorverzameling is van Britse origine.“Als we weggingen op de motor was dat buiten in Nederland zelf voornamelijk naar Groot-Brittannië. In Frankrijk zijn ook prachtige motoren gemaakt, maar door de taalbarrière is dat spul in Nederland nooit doorgedrongen. Duitse motoren doen ons ook niet veel. BMW of zo, prachtige en goede motorfietsen, maar het spreekt mij niet aan. Niet omdat Duitsers Duitsers zijn hoor. Er zitten ook goeie tussen, al is het zoeken geblazen.”Eenmaal binnen in de loods staan we meteen voor een paar fraai gerestaureerde Morgans. “Met mijn vrouw achterop reden we altijd veel veteranenrally’s. Spul zonder achtervering enzo, dat vond mijn vrouw op een gegeven moment niet zo leuk meer. ‘Denk eens aan een sportautootje’, zei ze tegen me. Dan kom je snel op een MG, maar elke bouwvakker heeft zo’n ding. Daar is niets mis mee, maar het is geen eye-catcher meer. En zo kwam ik op een Morgan. Het volk dat ermee rijdt heeft ook allemaal zwarte randen aan de nagels, dat zijn sleutelaars. Dus kwam er twaalf jaar geleden de eerste Morgan in de familie. Officieel zijn het trouwens motorfietsen, anders was ik er ook nooit aan begonnen! We hebben er nu vier. De jongste is uit 1934, met een Matchless kopklepper motorblok. De oudste is uit 1919, met een British Anzani V-twin. Daar hebben we in 2009 nog de befaamde Banbury Run mee gereden door de Britse Cotswolds. Daar zitten behoorlijke hoogte verschillen in voor zo’n bejaard vehikel. Met name de Sunrise Hill is een meer dan stevige klim. De afdaling is nog aparter, vanwege de rudimentaire remmerij.’Aan die Banbury Run namen zo’n 600 machines deel, allemaal van voor 1930. De familie Bekkenkamp is nog veelvuldig op allerlei rally’s en motorevenementen te vinden. “Vorig jaar reden we voor de vijftiende keer de Elfstedentocht. Ik rij wel eens een scheve schaats, maar verder kom ik niet. Gelukkig is er ook een organisatie die zo’n tocht organiseert voor auto’s en motorfietsen met bouwjaar van voor 1949. De start is in Fochteloo, op de rand van Drenthe en Friesland. Niet echt vergelijkbaar met New York, maar sinds 1984 wel uitgegroeid tot een van de grootste ééndaagse evenementen in z’n soort in Europa.”Chris Bekkenkamp wijst een paar van de bekers aan die aardig wat kastruimte vullen: “Vorig jaar hebben we met meer geluk dan wijsheid de zogenaamde Nuttert van der Heiden rally gewonnen, georganiseerd door de Veteranen Motor Club. Kijk, die joekel daar is de wisselbeker. Ik heb ook een gewone beker gekregen, maar dat is meer een eierdopje. Die rally is genoemd naar een warme bakker in het plaatsje Boyl. In z’n vrije tijd deed Nuttert veel aan motorsport, hij was voor de KNMV tijdwaarnemer tijdens motorwedstrijden. Zo heb ik hem ook leren kennen. Toen ik in 1964 met racen stopte gaf Nuttert me een goed advies. Wat moest ik nou gaan doen in mijn vrije tijd? Postzegels sparen? Of suikerzakjes? Maar daar heb je weer zo’n dure loep voor nodig. ‘Denk eens aan oude motorfietsen,’ fluisterde Nuttert me in. ‘In het Friese Oldeholtpade staat een 500 cc James tweecilinder te koop. Ga daar maar eens kijken.’ Om de man een plezier te doen ben ik daarheen gegaan. Er lagen allemaal ijzeren buizen omheen, want de zoons van de eigenaar wilden er een chopper van maken. Die buizen liggen er misschien nog steeds wel, maar de motorfiets staat sindsdien bij mij in de loods. Het was het begin van onze verzameling.”Onderhand bestaat de collectie uit 65 motorfietsen gebouwd tussen 1913 en 1940. Hoe komen Chris en Marie Bekkenkamp aan die spullen? “Tsja, het is ’s avonds op pad en roven… Maar dat mag niet, dus ik struin ik al jarenlang beurzen en internet af. Ik ga niet als een aasgier kijken als er een huis wordt leeggehaald of zo. Ik had een goede vriend in Zeist, bij wie ik om de zoveel maanden koffie ging drinken. Hij had vanaf 1935 met Rudge motoren geracet. Die vriend ging plotseling dood, toen dacht ik: ‘Jezus, hij heeft al die Rudge blokken staan. En een aantal complete Rudge motorfietsen in onderdelen.’ Maar ik kon het niet opbrengen om te bellen en erheen te hollen. Zijn erven hadden het pand leeggehaald en al die dingen zijn naar de stort gegaan! Echt waar, dat spul was voor altijd weg. Het is niet in goede handen gekomen, maar voor zeven guldencent per kilo als oud ijzer gedumpt. Dat is sneu, maar ik lig gelukkig niet wakker van gemiste kansen of bepaalde motoren die nog in mijn verzameling ontbreken. Ik ga ook wel actief op speurtocht hoor, vooral naar Engeland. Al wordt dat vanwege het uithoudingsvermogen wat minder, ik ben toch al bijna tachtig jaar oud. Maar goed, na de James kwam er een Velocette in de verzameling. We waren op Brands Hatch en daar zag ik een man uit een oud busje dat ding naar buiten rollen. Hij reed een paar rondjes, de motor liep gezond. Hij kwam weer binnen, zette de motor tegen z’n Shepherd busje, en we raakten aan de praat. Koppie thee en biscuitjes erbij, een kwartier later had ik dat ding van hem gekocht. Ik heb er een paar jaar mee gereden en hij staat hier nog steeds.”Die Velocette was het begin van motorevenementen die door Chris Bekkenkamp onder de noemer van de Historische Motorsport Vereniging werden georganiseerd. “Toen ik die Velocette eenmaal thuis had vroeg ik me af: ‘wat ga ik er nou mee doen?’ Toen ben ik wat mensen bij elkaar gaan zoeken die ook een Velocette of iets dergelijks hadden om daarmee iets te organiseren. De een zei: ‘Als jij iets kunt organiseren dan ben ik je man.’ De ander zei: ‘Als ik dat mijn vrouw vertel, dan is ze morgen weg!’ Waarop ik zei: ‘Ga het haar dan maar gauw vertellen.’ Dat was in 1985. In een paar weken had ik een man of twintig bij elkaar. We spraken af in Vledderveen, in the middle of nowhere achter Stadskanaal. We scheurden daar op een recht stuk weg heen en weer, iedereen vond het leuk. Een tijdje later zat ik op de Vismarkt in Groningen in een oud bruin café met Jaap Timmer, bekend van de TT en de televisie in die tijd. Hij stelde me voor aan een paar heren van de Groningse Oranjevereniging. Ze bespraken net wat ze met de komende Koninginnedag in de stad zouden organiseren. Ik vroeg ze dus wat ze dachten van een spektakel met oude sportmotoren. Ze waren meteen de man en dankzij connecties kwamen de nodige vergunningen makkelijk rond. En zo werd het publiek op Koninginnedag 1986 verrast door een prachtig motorfestijn in Groningen. Ze stonden rijen dik in hartje stad, de andere activiteiten liet men massaal links liggen. Er kwamen goede recensies in de krant, het was een daverende doorbraak voor onze vereniging. Daarna heb ik dertien jaar lang de kar van de HMV getrokken, voordat ik hem aan anderen overgaf. We hadden bij elkaar 405 rijdende leden en elk jaar wel zo’n twintig evenementen, in plaatsen als Baarlo, Eenrum, Boekel, Uden of Barneveld. Daar kwamen rond de 12.000 betalende bezoekers op af, maar geld hoefde ik er niet aan te verdienen, de opbrengst was voor de organisatie. Die moest ook de verzekering betalen en zoiets is niet zo makkelijk geregeld hoor! Voor brand onder water ben je snel verzekerd, maar motorsport en wedstrijden, dat is een heel ander verhaal. Daar worden verzekeraars benauwd van. Daarom verkocht ik het gebeuren aan verzekeringsmaatschappijen ook als “regelmatigheidsevenement”. En zo werd er ook gereden hoor, we namen van elke rijder de tijd op en de rijder die met al zijn rondjes het dichtst tegen het gemiddelde zat, was dan winnaar.”Terug naar de Bekkenkamp-verzameling. Het lijkt een bonte verzameling bric-à-brac, maar er is wel degelijk het thema motorfiets in te herkennen. We vergapen ons aan de ene prachtige machine na de andere. En volgens Chris Bekkenkamp doen ze het nog allemaal: “Deze Moto Guzzi Gambalunga is samen met een Harley en een Husqvarna een buitenbeentje in mijn Britse verzameling. Deze Norton International uit 1937 is ook een heel bijzondere racemotor, helemaal origineel! Ron Harris heeft met dit exemplaar nog met aanzienlijk succes aan diverse wegraces deelgenomen, waaronder de T.T. op Isle of Man. En gaandeweg bloeide mijn liefde voor Rudge op. Prachtige techniek: vierkleppers waren in de jaren dertig uniek! Daarvan hebben we er vijf staan. Ook Vincent en de Brough Superior waren hun tijd ver vooruit, van die laatste hebben we er nu twee staan. Onze collectie begint rond 1910 en stopt zo’n beetje bij de Tweede Wereldoorlog. Vroeger reed de gewone man met de meeste van deze motoren. Nu moet je tandarts zijn om een aanbetaling te doen. Of bankier. Ik heb Broughs zien verkopen voor ruim 180.000 euro! Maar bij ons loopt geen handelsdraad door de verzameling, ik vind het geen prettig idee dat iemand met zo’n ding van mij onder de arm wegloopt, het is puur passie. En een beetje exclusiviteit. Als iedereen nou alles bewaart, dan zijn die dingen helemaal niet bijzonder. Dan heeft Jantje zes Rudges in de woonkamer staan, en Pietje een stuk of negen Broughs op zolder. Dan is het niet meer zo leuk.’[kaderstuk]ZELF KIJKEN?De collectie van Chris Bekkenkamp is te bezichtigen voor ‘het enorme bedrag van nul euro per persoon’. Wel van tevoren een afspraak maken via e-mail of telefoon. Dat geldt zeker voor groepen en daar worden dan ook thee, koffie en gevulde koeken voor geregeld, als mevrouw Bekkenkamp een goed humeur heeft. En dat heeft ze eigenlijk altijd. Wat wil je ook, met zo’n man in huis en zo’n unieke collectie in de schuur.Contactgegevens: Familie Bekkenkamp, Oude-Hoofdvaartsweg 25, 9405 CA Assen. Tel: 0592-398 707, e-mail: chrbekkenkamp@zonnet.nl.