GP Wegrace Austin, Verenigde Staten
En weer is hij er een stukje dichterbij: Marc Marquez legde op het Circuit of the Americas iedereen zijn wil op – zoals hij dat deed van 2013 tot en met 2018. Nog steeds niet volledig hersteld van zijn zware armblessure, toonde de 28-jarige Spanjaard weer eens dat hij vrijwel onverslaanbaar is op circuits met vooral linker bochten. Fabio Quartararo zette met een tweede plaats een stap richting de wereldtitel, nadat hij derde man Pecco Bagnaia achter zich liet.
Ondanks de grote invloed van thuishelden als Eddie Lawson, Wayne Rainey en Kevin Schwantz verdween de Grand Prix van Amerika op Laguna Seca in 1995 na zes jaar van de kalender, totdat Nicky Hayden in 2005 een populaire winnaar was tijdens de comeback van het iconische Laguna Seca en de Amerikaanse grand prix. Van 2008 tot en met 2012 stonden Laguna Seca aan de westkust en Indianapolis in het noord-oosten gezamenlijk op de kalender, in 2013 werd het nieuwe Circuit of the Americas in het zuidelijke Texas aan de jaarplanning toegevoegd. De race op het sfeervolle, maar te krappe en te gevaarlijke Laguna werd na 2013 geschrapt, in het megalomane Indianapolis werd in 2015 een laatste grand prix verreden. COTA in de nabijheid van Austin werd echter omarmd door de promotor en ook door de rijders. Het ambitieuze 400 miljoen dollar kostende project, het gezamenlijke geesteskind van Kevin Schwantz en circuitontwerper Herman Tilke, werd in 2012 voltooid en oogde niet alleen spectaculair, het was het ook. Met een hoogteverschil van 41 meter, een recht stuk van maar liefst 1200 meter, een totale lengte van 5.513 meter en niet minder dan twintig bochten was COTA een zee welkome aanvulling op de kalender. Niet lang na de eerste editie van de ‘Grand Prix of the Americas’ bleek echter een groot nadeel van de zo fraaie baan. Hobbels maakten het leven van – vooral – de MotoGP-coureurs uiterst zuur en gevaarlijk bovendien. De bij vochtigheid uitzettende, en bij droogte krimpende ondergrond zou voor het ontstaan van de hobbels verantwoordelijk zijn. Bovendien zou de ‘werkende’ ondergrond er ook voor zorgen dat de hobbels niet altijd op dezelfde plek zouden liggen. De aanhoudende klachten van rijders noopten het financieel niet zeer gezonde COTA om over te gaan tot het opnieuw asfalteren van de baan. De circuitleiding besloot echter niet de volledige lengte van 5,5 kilometer van nieuw asfalt te voorzien, waardoor op het circuit drie verschillende asfaltsoorten te vinden waren. In het tweede ‘covid-seizoen’ op rij was Dorna er veel aan gelegen om, na afwezigheid op de aangepaste 2020-kalender, de race in Austin weer op de kalender te zetten – ondanks de nog steeds hoge corona-besmettingsgraad in Texas. Rijders en teams kwamen echter voor een onaangename verrassing te staan toen op vrijdag de baan slechter bleek dan ooit. “De hobbels zijn op de slechtst denkbare plaatsen”, wees Fabio Quartararo vooral naar de bochten 2 en 10. “Twee jaar geleden hadden we het er al over dat het circuit opnieuw geasfalteerd moest worden, maar nu is het nog slechter. Het is een lachertje. Dit is naar mijn mening geen MotoGP-circuit.” Bovendien maakten de temperaturen van boven de dertig graden en de hoge luchtvochtigheidsgraad het door de hobbels fysiek al veeleisende circuit nog zwaarder. In de gebruikelijke Safety Commission-meeting op vrijdag bespraken de rijders hun bezwaren met vertegenwoordigers van Dorna. Het schrappen van de race werd snel van tafel geveegd en inkorten van de wedstrijd – iets wat volgens Valentino Rossi een optie was, zonder dat het probleem van de hobbels er door werd opgelost – werd niet als serieus gezien door Dorna (liet Danilo Petrucci weten), wel kreeg de circuitdirectie een ultimatum voorgelegd: leg nieuw asfalt, doe wat aan de kritische en onvoorspelbare onderlaag, want anders vindt de race volgend jaar geen doorgang. “Als je geen heel circuit kunt asfalteren, kunnen we beter niet komen”, meende Pecco Bagnaia. De Italiaan noemde de situatie in Austin ook ‘erger dan Silverstone’, waar in 2018 de race werd gescfhrapt vanwege ondeugdelijk asfalt. De eis om het circuit opnieuw te laten asfalteren zadelt de organisatie met een groot financieel en logistiek probleem op, aangezien de volgende Grand Prix of The Americas mogelijk al in april moet plaatsvinden. Kevin Schwantz liet zich in een podcast ook uit over de situatie. De 500 cc-wereldkampioen van 1993 vond de klachten overtrokken en had één wel heel simpel en kort-door-de-bocht-advies voor de rijders: wees slimmer dan het asfalt.
Bagnaia werd op zaterdag de eerste Italiaan sinds Valentino Rossi in 2009 die drie opeenvolgende poles op zijn naam schreef in de MotoGP-klasse. Verrassend, omdat de winnaar van Aragon en Misano op vrijdag niet had overtuigd. Op de eerste rij stonden ook Quartararo en Marc Marquez, in de voorgaande zeven edities telkens op pole op COTA. Ondanks zijn lichamelijke beperkingen won Marquez overtuigend zijn 58e MotoGP-race. Hij deed dat net als eerder dit jaar op de Sachsenring met een start-finish-zege. Quartararo gaf toe te hebben geprobeerd met de Spanjaard mee te gaan, maar al snel de onmogelijkheid van zijn missie te hebben ingezien. Bagnaia verloor in de eerste ronden terrein, maar werkte zich van een zesde plaats nog weer naar voren. Toen zijn worstelende teamgenoot Jack Miller hem voorbij liet, vond Bagnaia aansluiting bij derde man Jorge Martin. De indrukwekkende rookie kreeg vervolgens een long lap penalty, omdat hij een bocht afsneed. Bagnaia promoveerde en ook Alex Rins – derde in de openingsfase – kwam nog voorbij. Enea Bastianini, zestiende op de grid, profiteerde van een brute inhaalactie van Joan Mir op Miller en finishte als zesde. Vanwege ‘onverantwoord rijden’ werd Mir teruggezet achter de ziedende Miller.
Met zijn zevende COTA-zege in acht races klom Marquez naar de zevende plaats in de tussenstand. Bijzaak voor de achtvoudig wereldkampioen, die na de Grand Prix van San Marino een volledig nieuwe 2022-Honda RC213V testte. Zijn overwinning in Austin, 4,6 seconden voor Quartararo en maar liefst elf seconden sneller dan zijn laatste winst in Texas in 2018, omschreef Marquez als ‘een perfecte race’. “Zo heb ik het de afgelopen nacht gedroomd’, lachte de Honda-coureur, die teamgenoot Pol Espargaro als tiende zag finishen – de enige andere Honda-vertegenwoordiger in de top 10. Het was de eerste race van het seizoen waar hij naar toe was gekomen met de intentie om te winnen, vertelde Marquez. “Plan A was om de race te leiden vanaf het begin, want het begin was de laatste tijd mijn zwakke punt. De eerste drie, vier ronden het tempo drukken en dan pushen. Want ik wist niet hoe ik me zou voelen aan het eind van de race. Aan het eind werd ik fysiek minder, maar ik leed, de rest ook. Op andere circuits was het zo dat de anderen misschien ook wel worstelden, maar ik meer. Op deze race verheugde ik me, want het was dit jaar misschien wel mijn laatste kans op een overwinning. Soms crashte ik, soms ging het goed, soms ging het slecht en ik snapte het niet. Ik kon nu beter rijden, constant, en ‘smooth’, ik had nog een marge om wat te versnellen. Maar ik heb nog een lange weg te gaan. Het speciale gevoel met de motor is er nog niet.”
Zijn lichamelijke gesteldheid is daar voor de belangrijkste reden, gaf Marquez aan. Sinds de race in Aragon draagt Marquez een pak met meer bewegingsvrijheid rond de rechter schouder. “In de linker bochten kan ik pushen en mijn linker hand en bovenarm gebruiken. Maar in de rechterbochten, kan ik alleen pushen met de linker arm en daardoor krijg ik last van onderstuur. Kracht zetten met de rechter hand lukt me nog niet.” Ook de Honda werkte niet altijd mee, aldus Marquez. “Ik kan niet het maximale uit de nieuwe achterband halen. Ik voel geen verval, waardoor ik de hele race ongeveer dezelfde grip heb, net zo veel grip met een oude band als met een nieuwe. Zo heb ik wel een heel constante racepace, maar dat is niet de manier om snel te zijn. Ik heb liever die grip aan het begin en dan het geval dat ik het kan managen. De machine zelf is niet slecht. Hij wordt steeds beter.” Slim was Marquez wel geweest. “Ik wist waar ik wat meer risico kon nemen, in bocht 2, 3 en 4. Voor bocht 4 had ik beelden gekeken van Pecco, die daar over de kerbs ging. Ik nam zijn lijn over en het hielp. De tijd was ongeveer hetzelfde, maar het kostte minder kracht.”
Marquez had verwacht dat hij Quartararo met zich mee zou krijgen. “Ik probeerde het wel, maar ik zag dat hij in het begin kalm aan deed en daarna begon te pushen. Toen was hij te snel voor me. Ik had met gebruikte bande niet de pace die hij had”, gaf de Fransman toe. Niettemin was Quartararo blij dat hij zijn doel, het podium, had gehaald. “Dit is mijn beste en belangrijkste tweede plaats ooit. Want ik ben een grote stap dichterbij de titel. Nu ben ik aan het aftellen; het is weer één race minder, zo dacht ik aan het begin van het seizoen niet. En ik ben weer vier punten uitgelopen op Pecco. Vooraf had ik mezelf veel druk op gelegd, ik had pijn in m’n buik. Dit was de zwaarste race, maar nu sta ik meer dan vijftig punten voor. Ik ben nu in ‘championship mode’, maar als ik over een paar weken kan winnen in Misano zal ik het niet laten.”
Hoewel hij punten had ingeleverd op Quartararo was Bagnaia tevreden met zijn derde plaats. “Dit was het maximale”, vond de Italiaan. “Marc en Fabio waren sneller. Bij de start merkte ik dat mijn (softe) achterband er nog niet klaar voor was. De grip ontbrak; zij hadden dat in Misano, ik had het hier. Ik zag voor me dat er rijders met problemen waren en ik besloot mezelf de tijd te geven en toen zag ik dat het podium mogelijk was.” Om Martin te achterhalen had Bagnaia geen risico’s genomen. “Ik had gezien wat hij had gedaan, ik wist dat hij gestraft zou worden.”
Met 52 punten voorsprong op Bagnaia heeft Quartararo de kans om in Misano tot de eerste Franse MotoGP-wereldkampioen te worden gekroond, twee races voor het eind van het jaar. Bagnaia maakte zich in Texas weinig illusies, maar bleef strijdbaar. “Ik ben hier om te proberen om die achterstand die onmogelijk lijkt, kleiner te maken. Ik denk dat ik rustiger ben dan Fabio. Ik moet alleen maar denken aan hoe ik competitiever kan worden.” Voor aanstaande alles of niets-manoeuvres voelde Bagnaia weinig. “Als het te riskant is, moet je het niet doen. Ik heb geen zeven of acht punten achterstand, het zijn er meer dan vijftig.”
