Fabrieksbezoek SWM
Van nul naar 6.000 motorfietsen in slechts tweeënhalf jaar: het Italiaanse Speedy Working Motors, kortweg SWM, doet zijn naam kort na de oprichting in ieder geval alle eer aan. Maar wie zitten er achter dit ambitieuze project?
Herrezen uit de as – zo laat de wederopstanding van het merk SWM zich nog het best omschrijven. De as is de erfenis van de vroegere Husqvarna-fabriek in het Noord-Italiaanse Varese. Die wederopstanding is in handen van een groepje enthousiaste Italiaanse managers en techneuten, terwijl de financiële middelen worden verstrekt door het Chinese Shineray. Een gewaagd experiment, aangezien de technische uitdagingen rond moderne motorfietsen met de huidige Euro4-norm zelfs gerenommeerde fabrikanten flinke hoofdbrekens bezorgen. Zeker in Italië, waar de financiële crisis in het recente verleden diepe wonden heeft geslagen, die tot op de dag van vandaag nog niet volledig zijn genezen.
Ondanks die tegenwind lijkt de moedige fabrikant aardig op weg naar succes. In korte tijd heeft SWm een behoorlijk modelpalet op de markt gebracht met supermoto’s, offroads, retro-modellen en met recent de Superdual, een interessante 600 cc allroad, die ook uitermate geschikt is voor beginnende motorrijders (eerste test in MotoPlus 12/2017). Productieaantallen van rond de 9.000 stuks per jaar zijn op de middellange termijn het doel van de fabriek, maar dit jaar worden er al 6.000 nieuwe motoren uitgeleverd.
Het idee om SWM nieuw leven in te blazen, was afkomstig van ingenieur Ampelio Macchi, die tijdens zijn carrière als technische man bij Husqvarna en Aprilia liefst 51 offroad-titels wist te behalen. Op een reis door China leerde hij Gong Daxing kennen, eigenaar en directeur van Shineray, een Chinese tweewielerfabrikant. Kort na het eerste contact verkocht BMW begin 2013 tot ieders verrassing Husqvarna, waar het eigenaar van was, aan haar Oostenrijkse concurrent KTM. Die sloot vervolgens de fabriek in Biandronno bij Varese en verplaatste de productie naar Oostenrijk. In de Italiaanse fabriek heerste een grimmige sfeer en de werknemers gingen op de barricaden, zelfs de regering in Rome moest interveniëren. Maar KTM voerde de sluiting toch door, waardoor vele gespecialiseerde vakkrachten hun baan verloren.
Ampelio Macchi, zelf in Varese geboren, zag een kans en greep hem. Hij overtuigde Gong Daxing er van om in Italië te investeren en nam samen met zijn Chinese partner de inmiddels leegstaande en met veel BMW-geld gerenoveerde en uiterst moderne fabriek over. Tot de nalatenschap behoorden onder andere de motoren, die in het BMW-tijdperk ontwikkeld waren en door KTM na de overname waren achtergelaten. Wat de naam betreft viel de keuze op SWM. Dit kleine Italiaanse merk bouwde tussen 1971 en 1984 offroad-motoren ten noorden van Milaan en won in haar korte bestaan meerdere malen de ‘Silver Vase’ bij de Six Days en ook het WK Trial. Dat deze naam niet heel flitsend klinkt en ook in het buitenland niet heel bekend is, was voor de nieuwe eigenaren niet belangrijk. Hoofdzaak was dat naam ‘zuiver’ was, dus niet beschadigd door eerdere reanimatiepogingen. Macchi legde de basis voor de productie, haalde ontslagen Husqvarna-werknemers terug en stelde jonge techneuten aan. Ondertussen heeft de rusteloze ingenieur SWM al weer verlaten om zich op een nieuw project te storten. Zijn aandeel van tien procent in het bedrijf heeft hij aan Shineray verkocht, waardoor SWM nu voor de volle honderd procent een Chinees bedrijf is.
Leandro Scomazzon is de nieuwe algemeen directeur en had in het verleden dezelfde functie bij Aprilia. Hij ziet zich op zijn nieuwe post vooral als bindmiddel tussen de fabriek in Italië, waar inmiddels weer meer dan tachtig mensen werken, en de Chinese investeerder. En dat is niet altijd een even gemakkelijke opgave, zoals Scomazzon volmondig toegeeft, maar wel een spannende (zie ook interview op pagina 79).
De SWM-productie in Biandronno werd in juni 2015 gestart, waarna er tot december van dat jaar 900 offroad en supermoto’s van de band rolden. In 2016 waren het er al 3.000, en inmiddels heeft de fabriek de 6.000 in het vizier. Het modelpalet staat met in totaal tien verschillende eencilinders stevig op de benen. Naast de nieuwe Superdual allroad zijn dat twee 125’s voor jonge rijders, beide met een sterke viertakt van Yamaha-Minarelli. Stralende middelpunt van het palet zijn echter de 300 en 500 cc offroads en supermoto’s, waarvan de motorblokken uit de Husqvarna-erfenis stammen. Deze zijn, alhoewel ze mede vanwege de Euro4-norm stevig zijn gemodificeerd, logischerwijs niet hagelnieuw, maar dat is ook precies de gedachte achter het SWM-concept: motorfietsen voor sportieve hobbyrijders, die niet topprestaties bovenaan de verlanglijst hebben staan, maar rijbaarheid en betrouwbare en bewezen techniek. Een ander lokkertje zijn de prijzen, die beduidend onder die van de concurrentie liggen. En dat terwijl SWM in Italië produceert en naast Japanse en Chinese onderdelen ook veel Europese onderdelen gebruikt. Tot het gamma horen ook de drie populaire retro-modellen Gran Milano, Silver Vase en Gran Turismo, waarvan de 440 cc eencilinder door moederbedrijf Shineray uit China wordt aangeleverd.
Ook wat marketing betreft zijn ze bij SWM bedrijvig. Zo sloot de fabrikant onlangs nog een overeenkomst met de gerenommeerde voetbalclub Inter Milaan, die sinds midden 2016 grotendeels in handen is van het Chinese elektronicaconcern Suning. Hoofd- en daarmee ook shirtsponsor is SWM weliswaar niet, zoveel geld kan de kleine fabriek niet ophoesten. Maar de merknaam staat vanaf komend voetbalseizoen wel prominent op de achterwand, waarvoor alle TV-interviews met de spelers van Inter Milaan worden afgenomen. Bovendien mag SMW zich ‘officieel motorpartner’ van Inter Milaan noemen. De kleine fabrikant is zelfs weer actief in de racerij, want dit jaar wordt deelgenomen aan het EK en WK Supermoto en aan het Italiaanse kampioenschap en de eerste podiumplekken zijn inmiddels al behaald.
SWM wil absoluut geen stilstand laten volgen op de vliegende start die het heeft gemaakt. Aan uitdagingen geen gebrek, want de Italianen moeten het Chinese moederbedrijf geregeld een helpende hand toesteken en niet alleen wat motorfietsen betreft. Shineray heeft namelijk een SUV gebouwd, die akelig veel op een BMW X5 lijkt en in China al wordt verkocht en wel onder de merknaam SWM. In de fabriek in Biandronno moet deze auto nu geschikt worden gemaakt voor de Europese markt.
En als we de hardnekkige geruchten mogen geloven, onderhandelt SWM momenteel bovendien met Moto Morini om haar 1200 cc V-twin in een zwaar SWM-model. Dit machtige en verslavend lekkere motorblok zou in ieder geval goed aansluiten bij de filosofie van SWM: beproefde, betrouwbare techniek met een stevig, maar niet overdreven hoog vermogen. Mocht dit project doorgaan en net als bij de andere SWM-modellen prijs en afwerking in orde zijn, dan kan het Italiaanse merk op korte termijn opnieuw een mooi hoofdstuk aan de nog prille historie toevoegen.