Eerste Test BMW C evolution
De twee nieuwe BMW C600 Sport en C650GT scooters staan koud bij de dealers, of BMW nodigde een zeer select gezelschap uit om in London om kennis te maken met de volledig elektrische versie, die ze C evolution noemen. De machine verkeert volgens BMW nog in het prototype-stadium, maar zou wat ons betreft zo de straat op kunnen. Als het gaat om mobiliteit pakt BMW de zaken voortvarend aan. Het grote Duitse concern zit in een enorme flow, waarbij de verkooprecords bijna maandelijks worden gebroken, niet alleen bij de motorfietsen, maar vooral in het luxe auto-segment, waarin ze naast BMW ook nog Mini en Rolls Royce hebben. Om die positieve flow ook in de toekomst door te kunnen trekken, werkt men bij BMW achter de schermen hard aan het mobiliteitsvraagstuk met alternatieve voertuigen en alternatieve krachtbronnen: binnen afzienbare tijd komt het concern met de volledig elektrische BMW i3 en i8 auto’s en parallel aan die elektrische auto’s heeft men dus ook een elektrische motorscooter ontwikkeld. Daarbij kon er binnen het concern dus een optimale kruisbestuiving plaatsvinden, zodat de motorafdeling kon profiteren van alle kennis en kunde die er op de autoafdeling inmiddels aanwezig is op het gebied van elektrovoertuigen. Het resultaat is dus deze ‘C evolution’, een elektroscooter die nu nog in het prototypestadium verkeerd, maar die volgens ontwikkelingsleider Christian Ebner ‘close to production’ is: “Er zijn nu zes rijdbare prototypes klaar en daarmee kan hier in Londen een zeer select gezelschap kennis maken. Op zich is dat al uniek, want nog nooit eerder liet BMW journalisten met een prototype rijden. Het feit dat we dat nu wel doen, geeft al aan dat we met de ontwikkeling een heel eind op de goede weg zijn, al zal de C evolution waarschijnlijk pas begin 2014 op de markt komen. De aanpassingen die nog gedaan zullen worden zitten waarschijnlijk vooral in reactie op het ‘gashendel’, in een traction-controlsystem en een zo optimaal mogelijke mix van prestaties en actieradius. Verder zijn we volop bezig met alle veiligheidstesten. Anders dan voor auto’s bestaan er voor een elektroscooter geen wettelijke veiligheidseisen, maar BMW wil toch aan alle eisen en keurmerken voldoen, zeker qua veiligheid. Onze accu’s hebben bijvoorbeeld een spanning van 150 volt, daar wil je ook bij een crash of bij langdurig dagelijks gebruik geen problemen mee krijgen! Die accu is een integraal deel van de scooter en bestaat uit drie Samsung Lithium-Ion-cellen die in onze eigen fabriek in Dingolfingen samen met de lader en de besturingselektronica in één grote en luchtgekoelde aluminium behuizing zijn samengebouwd. Het zijn exact dezelfde accucellen als er in de auto’s worden gebruikt: daarin zitten er dan acht. Op die manier profiteren we als BMW Motorrad optimaal van de kennis en kunde binnen ons concern. Voor elektroscooters alleen is zo’n miljoenen kostende ontwikkeling nooit rendabel te maken.” De accutechniek (en het opladen van die accu) is nu nog de achilleshiel van elk elektrovoertuig. Is BMW dus niet te vroeg, moeten de accu’s niet verred oorontwikkeld zijn? Ebner: “De accu in de C evolution kan 8 kW/h aan energie herbergen en weegt 80 kilo. Bij normaal gebruik is dat voldoende voor een actieradius van 100 kilometer, waarbij we de topsnelheid van deze prototypes op 120 km/uur hebben begrensd. De acculader zit ook ingebouwd, zodat je dus alleen maar een netsnoer hoeft in te pluggen in het stopcontact achter een klep in het dashboard. Binnen 30 minuten is een lege accu dan weer voor 70% geladen en binnen drie uur is een lege accu volledig geladen. Die accu’s zijn inderdaad cruciaal, met betere accu’s kan de actieradius groeien. Er zijn echter al flinke stappen gezet op het gebied van de accutechniek. En eerlijk gezegd denk ik dat het nog wel 5 à 10 jaar duurt voordat er een nieuwe accugeneratie bestaat, met nog meer capaciteit en nog kortere oplaadtijden. Maar met de huidige accu’s voor de C evolution zijn we al best tevreden, ook al omdat we een groot Europees onderzoek hebben gedaan, waaruit bleek dat een scooterrijder eigenlijk nooit meer dan 70 kilometer per dag rijdt. Daarvoor zijn deze prototypes dus al ruim toereikend. Zeker voor woon-werk verkeer in drukke stedelijke gebieden zien we enorme mogelijkheden voor de C evolution.” Vanuit het enorme elektracompartiment wordt de watergekoelde elektromotor (voor de motorkoeling zit er dus een heuse radiateur op!) van energie voorzien. Die elektromotor heeft 11 kW (15 pk) duurvermogen en 35 kW (48 pk) piekvermogen en hij maakt maximaal 10.000 toeren. Het vermogen wordt overgebracht naar het achterwiel via een tandriem in de gesloten enkelzijdige swingarm. In de achterwielnaaf bevindt zich een planetair tandwielstelsel dat zorgt voor de eindreductie van 1 op 8,3. Bijzonder is verder dat tijdens het remmen energie teruggewonnen wordt en de accu’s dan dus weer worden bijgeladen. Volgens BMW verhoogt dit systeem de actieradius in de dagelijkse praktijk met 10 a 20 %! Grote vraag is natuurlijk: hoe rijdt de C evolution? En daarover kunnen we kort zijn: hij rijdt in één woord geweldig, dat zal zelfs de grootste elektro-scepticus moeten beamen. Vooraf werd elke gast-testrijder uitvoerig geïnstrueerd en vooral op het hart gedrukt om gevoelig met het gashandvat om te springen, aangezien deze prototypes nog geen enkele vorm van traction-control hadden, terwijl een elektromotor vanaf de allereerste centimeter zijn volle vermogen levert, als je de rechterpols ineens naar beneden draait. Daarbij is de C evolution uitgerust met de nieuwe 15 inch Feelgreen scooterbanden van Metzeler, die speciaal zijn ontwikkeld voor deze elektroscooter en 25% minder rolweerstand hebben en 17% minder wegen dan conventionele scooterbanden. Die waarschuwingen bleken terecht, want ook op droog asfalt was het een koud kunstje om het achterwiel te laten ‘juichen’ bij het wegrijden. Op papier mag de 48 pk piekvermogen misschien niet zo imposant lijken, maar deze ‘elektrische pk’s’ zijn wel van het ene op het andere moment voor de volle 100% beschikbaar en dat voelt heel anders dan een verbrandingsmotor, die toch altijd even op gang moet komen. BMW’s doelstelling om met deze C evolution tot 60 km/uur moeiteloos mee te kunnen komen met de C600 Sport en C650GT (zo ongeveer het snelste wat er nu is op scootergebied) lijkt moeiteloos gehaald. Sterker nog: tot ongeveer 100 km/uur is de acceleratie echt verbluffend, want zonder enige rimpeling of wanklank schiet je keihard vooruit, met alleen maar wat gierend transmissiegeluid en wat rolgeluid van de banden onder je. Een hele bijzondere gewaarwording, waar je binnen 10 kilometer al zo aan bent gewend, dat zelfs de grootste ‘petrolfreaks’ (en daar reken ik mezelf dan ook maar even toe) overstag gaan en met veel plezier de ampere’s er doorheen jagen. En hoe meer je rijdt met zo’n heerlijk zoevende, vlotte elektroscooter, hoe meer je het gevoel krijgt dat een benzinemotor inderdaad gebaseerd is op techniek van een eeuw geleden… Ruim één uur en 45 kilometer over kleine secundaire wegen duurde deze unieke testrit, waarna het hele moderne dashboard aangaf dat we nog niet de helft van de accucapaciteit hadden verbruikt, dus met de actieradius lijkt het wel goed te zitten. Doordat het gewicht van de C evolution mooi centraal en laag zit, stuurt de elektroscooter opmerkelijk licht en voelt hij zeer handelbaar aan, waarbij hij op de lange baan juist lekker stabiel rijdt. Daar dragen ook de goede voorvork en dito achterschokdemper aan bij en ook de remmerij met stevige 270 mm remschijven en ABS zorgt voor een volwassen gevoel. Net als de slimme details zoals de aan de jiffystand gekoppelde handrem, waardoor het achterwiel wordt geblokkeerd als je de zijstandaard uitklapt. Dit zit ook op de twee gewone BMW scooters en werkt zo goed dat je je afvraagt waarom andere scootermerken hier niet eerder mee zijn gekomen. Al met al maakte de C evolution een onuitwisbare indruk. Na eerdere ritjes met elektrische (brom-)scooters en elektrische offroads als de Quantya en de Zero was ik best terughoudend. Hoe goed bedoeld ook: veelal ontstijgen deze machientjes het predicaat ’leuk speelgoed’ nauwelijks. Deze elektrische BMW scooter lijkt die horde nu dus wel te nemen. Het is meer dan een slimme mobiliteitsoplossing; zelfs als je niet in de Randstad woont is het gewoon een heerlijk hebbeding. Al is er natuurlijk nog niets bekend over een eventuele verkoopprijs en die zal weer sterk afhankelijk zijn van eventuele belastingvoordelen. Maar met deze ‘accu-bak’ is BMW in elk geval klaar voor de toekomst; het is bijna jammer dat we er nog tot 2014 op moeten wachten… Foto’s: 1 of 2 actiefoto’s zonder bijschrift Details 1 Onderhuids is de C evolution vooral een enorme accu met een voor- en een achterwiel. 2 De elektromotor vormt één geheel met de swingarm: het vermogen wordt overgebracht via een tandriem in een gesloten kast. 3 reserve Let op de details als de radiateur voor de koeling van de elektromotor en de drie dikke stroomkabels 4 Op het moderne TFT-dashboard wordt de accucapaciteit op meerdere manieren weergegeven. 5 Dr. Christian Ebner gaf de kleiding aan het ontwikkelingsteam. 6 Inpluggen en opladen… QR-code: Kijk hier voor de actiebeelden.