Eco enduro Denemarken

Terwijl in december in Kopenhagen de wereldklimaattop werd gehouden, werd veertig kilometer verderop de eerste ‘Eco-Enduro-wedstrijd’ georganiseerd: een heuse enduro op een route van 11,5 kilometer verreden op elektrische motoren. Nederlands Endurokampioen Amel Advokaat was één van de deelnemers: hij werd in het veld van 38 rijders zelfs tweede!Grote animator van deze eerste Eco-Enduro is de Deen Ivan Reedtz-Tott, een sympathieke vijftiger. Als milieubewuste, biologische boer (met 1300 hectare land bij Feddet) zocht hij een paar jaar geleden een handig en milieubewust vervoermiddel voor op zijn boerderij en kwam uit bij de elektrische Quantya motorfiets. Maar als zesvoudig Dakar-deelnemer is Reed-Tott ook niet vies van een beetje actie en toen niet ver bij hem vandaan de wereldklimaattop in Kopenhagen werd gehouden, ontstond bij hem het idee van de eerste Eco-Enduro: een endurowedstrijd met elektrische motoren. De Deense motorsportbond – onder aanvoering van voormalig GP-zijspancrosser Jorgen Bitsch – zag dat idee wel zitten en zette er meteen de schouders onder, zodat er vrijdag 18 december 38 endurorijders uit negen landen aan de start stonden. Speciaal voor hen had Quantya uit het Zwitserse Lugano hun hele demovoorraad naar Denemarken gestuurd, inclusief broodnodige acculaders. Onder die deelnemers grote namen als vijfvoudig motorcross-wereldkampioen Joel Smets, de Deense topcrossers Brian en Jesper Jorgensen, oud-EK125-kampioen Mikkel Caprani, Dakar-sterren Pal Anders Ullevalseter en Annie Seel (de grote concurrent van Mirjam Pol) en uit Nederland onze endurokampioen Amel Advokaat en rallyfanaat Henno van Bergeijk. Naast vele Quantya’s (waarvan er in Europa nu ruim 500 zijn verkocht) kwam er één Zwitser met een Zero aan de start en aanvankelijk zou KTM ook komen met haar elektrische enduro, maar de Oostenrijkers trokken zich op het laatste moment terug.Een schuur van de boerderij van Reedtz-Tott fungeerde als parc-fermé en laadstation: ruim dertig opladers hingen er keurig op een rij om de accu’s vol te houden. Voor elke machine waren er bovendien reserveaccu’s, die vrij eenvoudig uitwisselbaar zijn. Rond de boerderij was een route van 11,5 kilometer uitgezet, waarin enkele enduroproeven opgenomen waren, onder meer op het strand langs de bekende Topcamp Feddet-camping. Daarnaast waren er in een bosperceel 20 kilometer verderop nog typische specialtests uitgezet en werden er op beide wedstrijddagen ook nog in het donker (dat wil zeggen: na 15.30 uur!) enkele proeven verreden.Het rijden met de elektro-enduromachines verraste vrijwel alle deelnemers. Zodra ze tenminste gewend waren aan de achterrem die wordt bediend met het ‘koppelingshendel’. Maar de acceleratie vanuit stilstand – als aan een groot elastiek – toverde zelfs bij de ervaren crossers een grote glimlach op het gezicht. Wel blijkt de topsnelheid heel beperkt en moet je ook oppassen met de accucapaciteit. Sowieso voldoet zo’n elektromotor het beste op een smal singeltrack-spoor door de bossen: voor keihard rechtuit op lange mulle zandpaden zijn ze gewoon minder geschikt. Ook was het in eerste instantie voor de deelnemers wennen aan de keiharde banden. In het terrein rij je doorgaans voor lekker vele grip met behoorlijk zachte banden, maar de ervaring leert dat je dan al zo’n 30% van het elektromotorvermogen kwijt bent door de zachte banden.In het terrein moet je ook ingespeeld raken op de ietwat vreemde motorkarakteristiek: als je het gas afsluit voor een hindernis, heeft de elektronica schijnbaar een paar tellen nodig om te herstellen en pas daarna reageert de machine weer op het gashendel. Even het gas dicht en dan meteen weer vol open om over een greppel te springen is er dus niet bij. Er zit dus niets anders op dan van bocht naar bocht continu volgas te rijden en nooit te ‘knijpen’.Zoals gezegd komen de Quantya’s het beste tot hun recht in echt moeilijke enduropassages, dat blijkt ook uit de belevenissen van onze Nederlandse endurocrack Amel Advokaat (zie pagina 86). Amel werd in deze eerste Eco-Enduro zelfs tweede, achter de winnende Fransman Fabien Planet. Tja, met zo’n naam heb je natuurlijk ook wel een voorsprong als het gaat om een motorwedstrijd waarmee men wilde aantonen dat motorsport in de toekomst ook schoon kan geschieden, om onze planeet aarde te sparen. Technisch zullen de elektrobikes daarvoor nog wel de nodigde doorontwikkeling moeten ondergaan, maar de eerste stap is wel gezet.UITSLAG1. Fabien Planet (F); 2. Amel Advokaat (NL), 3. Kaspar Lyngaard (DK); 4. Joel Smets (B); 5. Pal Anders Ullevalseter (S); 6. Paulo Concalvez (P); 7. Stefan Olsen (DK); 8. Frederik Georgsson (S); 9. Thomas Konigshoj (DK); 10. Matteo Graziani (I).[kasten 1 (eventuell komplet seite 86 mit 1 oder 2 Bilder Amel Advokaat]HET ELEKTRISCHE AVONTUUR VAN AMEL ADVOKAAT“Het was voor mij de eerste keer dat ik op een elektrische motor reed en gelukkig konden we op donderdagmiddag trainen op een testbaantje. Wel raar om zonder enig geluid weg te rijden. En wennen aan de bediening, met beide remmen aan het stuur en geen voetrempedaal, maar ik was wel meteen onder de indruk van de acceleratie. De eerste meters door het bos gingen gemakkelijk. Hij reageert wel heel anders op het gas en soms duurt het even duurt voordat hij weer oppakt. Ook moest je vrij hard knijpen voor de achterrem, maar in zijn totaal stond ik er van te kijken hoe makkelijk de Quantya door het zand reed. Na een aantal ronden gereden te hebben ging ik terug naar het paddock, maar ik was blijkbaar al te fanatiek geweest: er brandde nog maar 1 van de 8 acculampjes en dat was net te weinig om het rennerskwartier te halen! Na een uurtje aan de lader kon ik nogmaals trainen, nu op een echte enduroproef met boomstammen. Ook daar wipt de machine heel makkelijk overheen.De wedstrijd was op vrijdag en zaterdag en we moesten negen proeven rijden. Op www.ameladvokaat.nl staat een uitgebreid verslag, maar het verliep allemaal prima. Wel merk je dat de topsnelheid met 50 km/uur (normaal 70, maar omdat we veel mul zand reden, was de gearing iets aangepast) heel beperkt is en dat je dus snel op zijn maximum zit. We reden door bossen, over weilanden, door de duinen en over het strand. Vooral in het bos is zo’n elektrische motor veel fun, maar je moet wel constant de toestand van de accu in de gaten houden. Voor je het weet is die leeg! Zo haalde ik de finish van de eerste proef met een uitgeputte accu, maar gelukkig kwam ik nog wel goed over de boomstammen en bleek ik de derde tijd gezet te hebben, achter Fabien Planet en Joël Smets. In de tweede proef mocht ik dus ook als derde starten en had ik een leuk gevecht met Joel Smets. Omdat de elektrische machines precies even hard liepen, was inhalen heel erg moeilijk, maar we kwamen beiden met een grote smile over de finish. Deze proef heb ik gewonnen en hierna gingen de machines in een vrachtwagen op transport naar een terrein 20 kilometer verderop, waar de volgende drie proeven waren. In de vrachtwagen zat ook een generator op biodiesel, zodat de accu’s onderweg gewoon opgeladen konden worden. Deze proeven waren echte kleine extreme tests, met veel hellingen en een harde, gladde ondergrond. Proef drie ging prima, maar in proef vier kreeg ik een steen tussen de ketting, waardoor ik toch wat tijd verloor en twaalfde werd. Gelukkig werd ik in proef vijf weer tweede achter Fabien Planet. Heel opvallend was wel dat de accu nu maar 1 lampje verbruikt had na zeven minuten rijden: in het mulle zand ben je dan al wel vier lampjes kwijt. Als de bodem wat harder is, kan de elektrobike het veel beter aan. De eerste dag sloten we af met een nachtrace: naast de lamp op de motor kregen we allemaal twee lampen op de helm, maar omdat dat allemaal kort voor de start gemonteerd werd, stonden die lampen niet goed afgesteld en was het rijden in het donker lastig. Veel rijders reden nu ook fout, zodat uiteindelijk een deel van de proef geannuleerd werd. Maar na deze eerst dag stond ik 1 punt achter Fabien Planet en 3 punten voor op Joël Smets.Zaterdag volgden twee heel mooie enduroproeven in het bos: veel klimmen, watergeulen en over losse takken. Ondanks de steile hellingen reed je heel makkelijk naar boven. De motor is heel handelbaar, qua vermogen en veren klopt het prima. Het is wel lastig om bij een afdaling de motor nog te liften omdat je dan geen vermogen meer over heb. Ik werd deze proeven eerste en vierde. Ook deze dag werd afgesloten met twee nachtproeven. Dat ging voor mij veel beter, want ik had het licht beter afgesteld en ook was de route nu beter gepijld en gelint, zodat er niemand meer fout kon rijden. Ondanks een kleine schuiver, waarbij uitgerekend mijn lampen verbogen zodat het zicht alsnog slecht werd, werd ik nu vierde en zesde, waardoor ik in de totaalstand als tweede ben geëindigd achter Fabien Planet, maar voor Kasper Lyngaard en Joel Smets.Ik vond deze eerste Eco-Enduro een heel mooi evenement en ik ben ook echt positief verrast door de elektrische motor. Ik had niet verwacht dat je er zoveel plezier mee kon hebben. Het rijden ermee is zo leuk dat je soms totaal vergeet dat je op een elektrische motor rijdt!”Amel Advokaat[kasten 2 Joel Smets mit porträt und actionbild]JOEL SMETS: WERKEN AAN DE TOEKOMST“Al in de eerste proef werd ik met de neus op de feiten gedrukt en ging ik onderuit. Als je even het gas afsluit en dan meteen weer open zet, gebeurt er een poosje niets. De elektronica zorgt ervoor dat de motor pas weer oppakt als de toeren ver genoeg gezakt zijn. Daar lag ik dus in de modder! Maar deze wedstrijd en de hele atmosfeer er omheen zijn fantastisch. We rijden een prachtige route door de bossen en over het strand, wat echt ongelooflijk is. En als je eraan gewend bent, geven de elektromotorfietsen min of meer dezelfde emoties als gewone motoren. Natuurlijk, het vermogen en de snelheid liggen veel lager, maar anderzijds moet je daardoor juist veel preciezer rijden. Dus minder foutjes maken, strakke lijnen kiezen en snelheid houden. Maar het is echt leuk en de machines hebben ongelooflijk veel tractie vanaf stilstand. De laatste tien jaar ben ik vooral betrokken bij de ontwikkeling van nieuwe sportmotoren (zoals de BMW G450X, red) en ik wil onze sport graag schoner maken. Ik ben dus een tegenstander van de speciale racebenzine en vind dat ook alle crossers en enduro’s op korte termijn injectie zouden moeten hebben. We moeten in de motorsport onze ogen niet sluiten voor de toekomst en juist zelf maatregelen nemen om geloofwaardig te blijven en om te voorkomen dat er straks van hogerhand ineens zware eisen opgelegd worden.” Bildunterschrifte. Mit mussen: 1, 2, 3, techniek 1, techniek 2 und bei jeden Kasten 1 oder 2 Bilder]1De Fransman Fabien Planet werd winnaar van de eerste Eco-Enduro.2Dakar-rijdster Annie Seel op de zware special-test met zes boomstammen.3.Henno van Bergeijk ploegt over het Deense strand.4Eco of niet: de strijd was er niet minder om. Hier o.a. EK125-kampioen Mikkel Caprani (12) en Joel Smets (3).5Pal Anders Ullevalseter nemet elegant een hindernis.6Tommy Heimberg was de enige met een Zero tussen 37 Quantya’s.Techniek 1Geen jerrycans in de pits, maar acculaders.Techniek 2Iemand gestrand met ene lege accu? Omwisselen onderweg is kinderspel.