Bonhams veiling
Halverwege januari werden in Las Vegas tegelijkertijd maar liefst drie bijzondere motorfietsveilingen gehouden. Niet de grootste, maar wel de meest interessante was die van Bonhams, waar niet minder dan vier super exclusieve klassieke BMW-koningsassers onder de hamer gingen. Geen koopjes dus, maar wel uniek spul. Als eerste was de Kompressor-BMW waarmee Walter Zeller rond 1980 klassieker races reed in Duitsland aan de beurt. Dit was een naoorlogse Kompressor met eveneens naoorlogs frame, maar wel met een vooroorlogs blok dat was uitgerust met een lange mechanische compressor voor meer vermogen. De vraagprijs lag tussen de 500.000 tot 600.000 dollar, maar dat bedrag werd op de veiling bij lange na niet gehaald. Het hoogste bod bedroeg ‘slechts’ 340.000 dollar en dus bleef de machine in bezit van de oorspronkelijke eigenaar. Niet voor lang trouwens, want slechts enkele dagen na de veiling kwam alsnog het nieuws dat de ‘Walter Zeller Kompressor’ was verkocht. En wel voor een bedrag van 480.000 dollar inclusief veilingkosten, omgerekend een niet onaardige € 360.000. De koper? Een museum in Californië. De tweede koningsasser die de veilingvloer betrad was een solo BMW RS van het type 256. Het laatste type koningsasser, met openlopende cardan, waarmee Walter Zeller nog reed in 1956. De bewuste machine is uitgerust met een dolfijn-kuip, het laatste types racekuip waarmee BMW nog gereden heeft. Deze motor behoorde tot circa 1990 toe aan Bernd Staschel, zoon van de gelijknamige fabrikant uit Bremerhaven. Staschel was in de jaren zeventig en tachtig bekend als producent van met name door de speciale raceonderdelen voor BMW’s, maar bijvoorbeeld ook door de langeslag-krukassen voor de Yamaha XS650, die in menig crosszijspan werd gebruikt. De verwachte opbrengst van de RS lag tussen de 145.000 tot 165.000 dollar, maar ook dit bedrag bleek niet haalbaar. Slechts 85.000 dollar werd er geboden en dus bleef ook deze BMW bij zijn oude baasje. Vervolgens was het de beurt aan een BMW RS54 zijspancombinatie met 16” wielen. Een van de laatste racezijspannen, voordat de ‘kneelers’ echt de overhand kregen. Ook deze combinatie werd ooit door een Staschel bemand, Friedrich Staschel om precies te zijn, die er in de beginjaren ’80 nog diverse races mee reed. Friedrich Staschel was in de jaren ‘50 een redelijk bekend coureur, zo stond hij bijvoorbeeld in 1958 nog op de deelnemerslijst van de TT in Assen. Rond 1980 mocht Staschel met goedkeuring van BMW uit München onderdelen namaken om al die RS54’s en zelfs Kompressors weer op het circuit te krijgen. In 1981 was er zelfs een officiële actie voor het nabouwen van soloframes, waarbij er vier frames werden nagemaakt. Later in 1985 werden er nog eens acht officiële frames gebouwd. En misschien nog wel meer, want het zijspan van Friedrich Staschel heeft namelijk een wel heel raar framenummer, 254007 om precies te zijn. Ter vergelijk: het frame- en motornummer van de originele fabrieksracer van Piet Knijnenburg was destijds 549007 en viel dus in een compleet andere serie. De echte kenner en verzamelaar die zoveel geld over heeft voor een bijzondere klassieker wordt door dit soort feiten altijd argwanend. Maar bij deze RS54 had het overigens geen invloed op de prijs, want de zijspancombinatie werd in Las Vegas verkocht voor een aanzienlijke 167.800 dollar, inclusief veilingkosten. Ofwel een hele dikke € 125.000,-. Het bedrag werd overigens opgehoest door de eigenaar van een privémuseum in de buurt van New York. De vierde en laatste koningsasser BMW, maar zeker niet minste, was een bijna originele RS54, met frame- en motornummer 549012. Een ontzettend bijzondere machine met bovendien Nederlandse roots. Op het voorspatbord zit zelfs nog een dealerplaatje van K. Haan uit Zevenhuizen/Groningen geklonken. Het is de racemotor van de vroegere Krauser-MKM-importeur Derk Haan uit Leek, die deze machine begin jaren ’80 samen met Axel Jansen heeft gerestaureerd. Bij Tiny van Mechelen in Moerstraten (West-Brabant) werden twee blokken gekocht, één voor deze bewuste RS en één voor een RS54-racer die ooit Piet Knijnenburg toebehoorde. Beide blokken werden vervolgens opgebouwd met onderdelen van (alweer) de firma Staschel. Na de dood van Tiny van Mechelen gingen beide RS’en hun eigen weg. De ex-Piet Knijnenburg-racer staat tegenwoordig in het Motorrad Museum Vorchdorf, een plaatsje in Oostenrijk tussen Salzburg en Wenen, dat wordt gerund door Franz en Maria Amering. Mocht je er ooit in de buurt zijn dan is dit museum weker een bezoekje waard, want er staan daar ruim vijftig unieke BMW’s, waaronder een heel stel echte oude racemotoren. Ook deze solo RS werd uiteindelijk niet verkocht in Las Vegas, het hoogste bod lag net in de buurt van de 85.000 dollar. Inderdaad: veel te weinig voor zo’n unieke machine. En echt een gemiste kans voor potentiële kopers, want uitgerekend deze BMW RS staat bekend als een van de snelste en meest betrouwbare RS-en ter wereld. Tja, Derk Haan wist wat ‘ie deed en kon ook deze klassiekers ongelooflijk goed aan het lopen krijgen. Een gemiste kans dus, maar hopelijk komt er ooit nog een herkansing. Heb je tot die tijd nog mooi even tijd om te sparen! [[foto’s in 4 blokken bijeen]] 1 In 1929 bouwde BMW voor de racerij een mechanische inlaatcompressor op hun boxermotoren en dat gaf het vermogen zo’n boost, dat deze race-BMW’s in de jaren dertig veel wedstrijden en wereldsnelheidsrecords wonnen. In 1939 won Georg ‘Schorsch’ Meier met zo’n Kompressor-BMW als eerste buitenlander de destijds befaamde TT-races op Man. Niet veel later werden turbo’s en compressoren verboden in de racerij. Deze geveilde machine was samengebouwd uit een naoorlogs frame met een vooroorlogs blok en bracht uiteindelijk 360.000 euro op! 2 Met deze BMW RS koningsasser, type 256 reed Walter Zeller in 1956 nog races. Bijzonder is natuurlijk de aluminium dolfijnkuip. Deze motor is gerestaureerd door Stachsel uit Bremerhaven, een erkend fabrikant van race-onderdelen. 3 Deze BMW RS54 zijspanracer is één van de laatste ‘gewone’ wegracezijspannen, voordat de kneelers, waarbij de rijders plat op hun buik over het motorblok lagen, de overhand kregen. Het is de machine waarmee Wilhelm Noll/Frits Cron in 1954 BMW de eerste wereldtitel in de zijspanwegrace bezorgden en dat luidde een nieuw tijdperk in, want BMW was vervolgens bijna 20 jaar achtereen onverslaanbaar in deze tak van motorsport. De machine is door Stachsel uit Bremerhaven gerestaureerd. Ondanks het wat vreemde frame- en motornummer bracht hij een dikke 125.000 euro op tijdens de Bonhams-veiling. 4 De bijna originele BMW RS54 koningsasser-racer met motor en framenummer 549012 en voorzien van het dealerplaatje ‘K. Haan uit Zevenhuizen’ is in de jaren tachtig gerestaureerd door Derk Haan. Een motor met een Nederlandse achtergrond dus. Volgens de echte kenners is dit één van de snelste en meest betrouwbare RS-en die er nu nog wereldwijd bestaan. Desondanks werd hij niet verkocht in Las Vegas, want er werd slechts 85.000 dollar voor geboden en dat was ver onder de vraagprijs.
