Alpenmasters 2024 – Mid Nakeds
Waarom de KTM 990 Duke en Yamaha MT-09 tot de succesnummers van deze twee fabrikanten behoren, wordt niet alleen op de gewone weg snel duidelijk, maar ook op de Stelvio. Spoiler alert: het rijden van passen op deze twee motoren geeft enorm veel lol!
Als je graag alleen rijdt en houdt van de combinatie van een praktische rechte zithouding met een pittig motorblok en gemakkelijk sturen, dan heten we je welkom in de categorie van de middenklasse nakeds – die overigens inmiddels stiekem al ten dele naar en over de 900 cc zijn gekropen. Op secundaire wegen is dit zondermeer een van de populairste motortypes. En ook in de Alpen zie je motoren als deze nieuwe KTM 990 Duke en Yamaha MT-09 veel. We gaan eens kijken hoe deze twee concurrenten het op en rond de Stelvio doen, en welke van de twee misschien wel een favoriet wordt in de finale van deze Alpenmasters 2024.
De eerdergenoemde pittigheid straalt vanaf de eerste seconde vooral van de KTM af. De nieuwe 947cc-paralleltwin met het KTM-typische kruktapverzet van 75 graden toont over het hele toerenbereik een gretige bereidheid om voluit in galop te gaan. Met bij 3.500 toeren al bijna 90 newtonmeter koppel heb je niet persé hoge toerentallen nodig om vooruit te komen, en ook in de Road-modus reageert hij al mooi direct op het gas. Als je de 990 Duke de vrije teugels geeft, zullen ook dikkere power-nakeds zich op dit soort wegen flink schrap moeten zetten om deze ‘middenklasser’ achter zich te houden. Op dit terrein met al zijn haarspeldbochten zijn dingen als trekkracht van onderuit en een korte gearing belangrijker dan een hoog topvermogen. Daar komt bij dat de KTM-twin ook nog eens gretig toeren draait en bij 9.600 toeren een gemeten topvermogen van 122 pk haalt. De zich telkens herhalende acceleraties vanuit bijna-stilstand worden zo een waar feest voor sportieve rijders. Ook doordat dit fantastisch lopende blok is voorzien van prima hulpelektronica. Naar wens grijpt de hellingshoekafhankelijke tractiecontrole vroeg in en beperkt hij het motorkoppel voelbaar, of hij laat maximale acceleratie toe en vangt het op slechtere paswegen soms uitbrekende achterwiel pas op het allerlaatste moment op.
Ook op de Yamaha MT-09 heb je de mogelijkheid om het ingrijpgedrag van de tractiecontrole in te stellen. De gelijkmatig ontstekende driecilinder (om de 240 graden een verbranding) geeft de tractiecontrole echter minder vaak iets te doen, doordat hij van onderuit niet zoveel trekkracht levert als de (overigens 57 cc grotere) KTM. In plaats daarvan heeft hij een zijdezachte motorloop zonder trillingen en een zeer lineaire vermogensafgifte. Het al zeer goede lastwisselgedrag van de KTM weet de Yamaha daarbij nog eens te overtreffen. In de eersteversnellings-hairpins maakt deze zijdezachte overgang van gas dicht naar gas open (vroeger niet bepaald een sterk punt van de MT-09) de licht te bedienen koppeling overbodig, want ook op- en terugschakelen gaat – net als op de KTM – dankzij een goedwerkende quickshifter vloeiend zonder koppelinggebruik. Alleen puur qua acceleratiecijfers (zowel vanaf stilstand als rollend vanaf lage toerentallen) blijft de MT-09 wat achter op de KTM.
Als je echt tempo gaat maken op dit soort paswegen en als eerste boven wilt zijn, dan is het niet alleen het blok van de KTM dat uitstekend geschikt is. Ook de WP-vering is sportief afgestemd en slaagt er daarbij tegelijk in om ook over de ontelbare oneffenheden je zitvlak en rug redelijk te ontzien. De vering geeft de Duke vooral ook uitgesproken veel bochtenstabiliteit, waardoor hij nog meer uitnodigt tot sportief inremmen en uitaccelereren. In combinatie met een bijtgraag remsysteem en een goed afgestemd Road-ABS heeft de 990 Duke bij de remproef bergaf met passagier van 80 kilo achterop een indrukwekkend korte remweg. In 27,5 meter van 75 naar 25 km/uur betekent de op twee na beste score in deze hele 2024-Alpenmasters. En ook bij de afdaling van bijna 3.000 naar 1.000 meter hoogte blijft het drukpunt in het remhendel stabiel.
De remmen van de MT-09 zijn eveneens bestand tegen die lange afdaling van de top naar het dal. Bij hem laat de gevoeligheid van het ABS echter te wensen over. Door de grove intervallen wordt de remweg bergaf met belading duidelijk langer, en het lukt hem ook niet altijd om het achterwiel veilig aan de grond te houden. De zachte voorvork heeft daarbij wat minder over onder extreme omstandigheden. Net als de achterschokdemper is hij meer op comfort afgestemd. De vering van de Yamaha strijkt oneffenheden dankzij het betere aanspreken goed glad. Door de merkbaar zachtere demping dan bij de KTM komen er bij een stevig tempo wel snel bewegingen in het geheel, vooral als er over hobbels en kuilen harder wordt geaccelereerd.
Liever iets minder zwaar aan het gas hangen dus en in plaats daarvan genieten van de fantastische uitzichten rondom de Stelvio. Dankzij zijn neutrale sturen en lage gewicht vraagt de MT-09 weinig aandacht en maakt hij het toeren over deze wegen gemakkelijk. Dat geldt eigenlijk ook wel voor de KTM, maar bij een toeristische rijstijl gaat hij net iets minder gemakkelijk door de krappe hairpins. Pas als je toegeeft aan de drang van de KTM om het tempo te verhogen, kun je gebruik maken van de zo goed als niet aanwezige oprichtneiging bij remmen in bochten, en de grote bochtenstabiliteit benutten. En de indrukwekkende acceleratie natuurlijk, en de zeer goed toegepaste rijhulpsystemen. Dankzij deze kwaliteiten verzekert de 990 Duke zich met comfortabele voorsprong van een ticket voor de finale. De mooi uitgebalanceerde en zeer toegankelijke Yamaha moet helaas naar huis. We kijken alvast uit naar de aangekondigde SP-versie, die wellicht de genoemde tekortkomingen kan verhelpen.
Conclusie
Qua sportiviteit overtreft de KTM zijn concurrent duidelijk. Zijn levendige karakter verleidt je tot heuse heuvelklimraces, en dat geeft dankzij de stuurprecisie en het heerlijke blok enorm veel rijplezier. Rijplezier heb je ook op de MT-09, die echter wat minder agressief te werk gaat. Zijn driecilinderblok schittert met souplesse en een heel fijne gasaanname.