Alpenmasters 2023 – Elektro Bikes
Een zoemend geluid vermengt zich met het brommende en jankende geluid van twee-, drie- en viercilindermotoren. Het gezoem bewijst dat ook de Zero DSR/X en Energica Experia serieus geïnteresseerd zijn in de Alpen Masters-kroon. Een voorronde met een zeer speciale soort.
Serieus, is het echt al zo ver? Kan een elektrische motorfiets nu al de kroon op het werk zetten tijdens de Alpen Masters 2023? Het klinkt onwaarschijnlijk, maar bij nader inzien is het echt niet zo vergezocht. Ten eerste verbeteren de randvoorwaarden voor elektrisch toeren steeds meer. Op de Stilfser Joch zijn er bijvoorbeeld snellaadstations in de omliggende dalen en op de top van de bergpas. Ten tweede hebben motoren als de Energica Experia en de DSR/X in principe alles wat nodig is voor een lekkere motortocht door de Alpen: een comfortabele zitpositie, hoge toerruiten en een uitgebreide basisuitrusting. Ze hebben bovendien een troefkaart achter de hand – hun samengebalde elektrische vermogen. Zowel de Energica als de Zero demonstreren dit overtuigend in de ochtendlijke bergopwaartse doortrekmetingen. Bepakt met twee personen sprinten ze in minder dan drie seconden (in Sport-modus) van 25 naar 75 km/uur. Geweldig! Oké, natuurlijk zijn ze beide in de Eco-modus merkbaar minder snel (en beperken ze bovendien de maximumsnelheid), maar in zowel de Sport als Standaard rijmodus zijn de volledig bij de les.
Het unieke voordeel van de twee elektrische motorfietsen? Volledig koppel vanuit stilstand. Motortoerental? Maakt niet uit. Waar verbrandingsmotoren vier cycli doorlopen om meer ratelend dan soepel koppel te produceren, genereren de elektrische motoren een fluwelen koppel bij elke gasstand. Beide, zowel de Experia als de DSR/X, geven zeer soepel ‘gas’ en zonder lastwisselreacties van de aandrijflijn. Wie voor de eerste keer de eindeloze haarspeldbochten van de Stilfser Joch oprijdt, grijpt telkens in het luchtledige als hij/zij automatisch op zoek gaat naar het koppelingshendel en de versnellingspook. Iedere keer dat het gebeurt, komt er automatisch een glimlach op je gezicht en dringt zich een gedachte aan je op: “Oh nee, die heb ik niet nodig.” Stuur de motorfiets keurig stapvoets – en met perfect te doseren stuwkracht – door een haarspeldbocht en trek hem er dan op vol vermogen weer uit. Dat biedt volop plezier in het klimmen op twee wielen.
Tenminste… tot de luchtgekoelde Zero na een sportieve klim in de middagzon oververhit raakt en het vermogen vermindert. Tot dat moment liggen de Experia en DSR/X qua sterke punten op één lijn. Resistenter tegen ambitieus rijgedrag weet de watergekoelde Energica voor het eerst een kleine voorsprong te nemen. Na een korte adempauze kan de Italiaan zelfs nog meer afstand nemen van de Zero. Met een onverwachte wendbaarheid voor zijn aanzienlijke gewicht, volgt hij impulsen in het brede stuur bijna bruusk en de voorkant geeft daarbij verrassend veel feedback bij stevige hellingshoeken.
De DSR/X voelt iets logger aan en biedt zijn berijder ook een veel minder actieve zitpositie. Dat biedt ook voordelen: een nog beter overzicht in de bochten en minder druk op de polsen bij het afdalen zijn de positieve aspecten van dit ontwerp. Over afdalen gesproken: hier spreken beide elektrische motorfietsen het zenuwstelsel en het vertrouwen van de rijder bovengemiddeld aan. Het J. Juan remsysteem op de 250 kilo zware (zonder zijkoffers) remt al na een paar bochten minder goed. Daardoor vertraag je intuïtief het tempo. De Zero-stoppers geven bovendien sterke trillingen door aan het remhendel. Het drukpunt daarvan wordt op de weg naar beneden steeds zachter. De DSR/X kan ook het lichte oprichten tijdens remacties niet verbergen. Hoewel de Zero de beproeving uiteindelijk doorstaat, voelt het allemaal maar zo/zo.
Ietsjes beter doet de Experia het. Ook dit remsysteem heeft moeite om de eigen 266 kilo plus het gewicht van de rijder onder controle te houden. De remkracht en het gevoel in het remhendel zijn op zich prima. Om het drukpunt te behouden is het wel noodzakelijk om het hendel tijdens afdalingen continu naar voren te verstellen. De achterrem is weinig behulpzaam op de Experia. Zeer zwak opererend ligt die ver achter de Zero en die behoort al niet tot de toppers. De instelbare motorrem van de elektromotor helpt ook hier slechts een klein beetje.
Als het dal veilig is bereikt, kunnen zowel de remmen als de rijders even op adem komen. De volgende verbindingsetappe draait niet om remmen of accelereren, maar uitsluitend om rijcomfort. De Zero scoort hier met zijn gematigde ergonomie en goed aansprekende veerelementen. Scheuren, randen en gaten worden gladgestreken en de tussenwervelschijven gespaard. Het is niet de grootste kracht van de Energica, die scoort weliswaar met goede windbescherming, maar geeft harde dreunen direct door. De Experia is verder allesbehalve stil. Het hoogfrequente gezoem van de motor stijgt tijdens het accelereren en het remmen (recuperatie) tot een volumeniveau dat – het is bijna knap – dat van een Ducati Streetfighter V4 S overtreft. Dat staat in scherp contrast met de Zero, die met zijn stille motor en riemaandrijving permanent in Stealth-modus staat.
Komen we aan bij de meest gestelde vraag: hoe zit het met het bereik? In het kader met meetwaarden staat het bereik voor de standen ‘Standard’ (Zero) en ‘Urban’ (Energica) modi. Dankzij de grote accu kan de Energica Experia meer dan 200 kilometer afleggen in de Alpen. Dit gaat wel ten koste van de opbergruimte onder de tankklep. Voor een lange dagtocht met beide fietsen moet je minstens één langere oplaadstop inplannen. Als het niet te druk is bij de laadpaal en de batterij niet te heet is aan het begin van het oplaadproces, kun je in minder dan een uur weer op pad. Het is een feit dat opladen iets langer duurt dan het volgooien van een benzinetank.
E-vakantiegangers weten al langer dat ‘tanken’ langer duurt en ze accepteren het. Andere tekortkomingen van deze elektrische motoren – zoals het ontbreken van een handrem, die voorkomt dat de motor bergafwaarts van zijn standaard rolt, of – in het geval van de Energica – onvoldoende opbergruimte voor de oplaadkabel – zijn vervelender. Desondanks gaat de Experia de finale in met een duidelijke overwinning op punten. De DSR/X daarentegen mag op weg naar de uitgang.
Conclusie
Een elektrische motorfiets over de Alpenpassen jagen is een bijzondere ervaring. De respons en acceleratie van deze motoren zijn veruit superieur aan die van de concurrentie met verbrandingsmotoren. In dit E-duel komt de Energica Experia als beste uit de bus dankzij zijn vlottere stuurgedrag, betere remmen en niet te vergeten; een grotere actieradius.
