48 uur van Dakar
Nee, je krijgt dit keer geen keus uit het korte of lange verhaal! Om het verhaal uit te leggen hoe een ode aan een marathonetappe uit Le Dakar niet in Noord-Frankrijk plaatsvindt, maar in Oude Pekela vraagt simpelweg om de lange variant.
We gaan even terug naar januari van dit jaar. De deelnemers aan monsterrally Le Dakar krijgen dan een bijzondere etappe voor de kiezen. Ze rijden niet zoals gebruikelijk in een dag van A naar B, maar de organisatie schotelt ze een 48-uurs etappe voor. In twee dagen tijd rijden de deelnemers zo’n zeshonderd kilometer en ’s nachts verblijven ze in de woestijn van het Empty Quarter. Een bivak is er niet. De deelnemers zijn op zichzelf aangewezen en slapen zonder technische ondersteuning in een tentje. Het is een poging van Dakar-baas David Castera om de heroïek uit lang vervlogen tijden terug te halen. Waar rijke privérijders (type Frits van Eerd) en fabrieksrijders normaal in het bivak alles uit hun handen kunnen laten vallen, moeten ze nu zelf aan de bak. En de luxe van een airco bed in een luxe camper is er ook voor een keer niet bij; iedereen ligt op hetzelfde matje, in dezelfde slaapzak in eenzelfde tent. Het experiment levert heerlijk beeldmateriaal van toprijders die zich prima vermaken aan een kampvuur waarop ze blikjes witte bonen in tomatensaus opwarmen. ’s Avonds hebben diezelfde mannen goeie gesprekken aan het vuur terwijl een miljoen sterren voor het nodige licht zorgen. Exact dat gevoel wilde ik ook beleven.
Maken we nu eerst weer een zijsprongetje. Om papier te besparen had een verlichte geest ooit een briljant idee. In plaats van alle regels in het zwart te drukken, was regel één in het rood gedrukt, regel twee in het groen, regel drie weer in het rood, de volgende weer in groen en zo verder. Rood en groen wisselen elkaar continu af en de boven- en onderkanten van de letters ‘kussen’ elkaar. Wat dat kleurenspektakel oplevert? Op het eerste oog een immense brij van gekleurde letters die tegen elkaar aan staan. Tot je een rode of groene bril opzet en nog slechts een van de kleuren leest. Dan zie je regels met een flinke interlinie en is alles plotseling prima te lezen. Na afloop van de rode (of groene) regels wissel je van bril en lees je de andere regels. Het voordeel? Omdat de regels boven op elkaar staan heb je minder wit en dus minder pagina’s/papier nodig voor een boek.
Wat hebben deze ingenieuze druktechniek en een ode aan een monsterrally met elkaar te maken? Niets, maar ik zou twee verhalen kunnen maken. Eentje in het rood over hoe onze 48-uurs lofbetuiging er uit had moeten zien en eentje in het groen hoe het er werkelijk uitzag. Laat me beginnen met de rode regels. In mijn gedachten zitten we net als de rijders van Le Dakar ’s avonds buiten bij een kampvuur met een miljoen sterren als sfeerverlichting. Omdat er in Nederland veel van die sterren niet zichtbaar zijn door lichtvervuiling, situeren we de ode aan de 48-uur in Noord-Frankrijk. Dat is een mooi excuus om een weekend lang de noord-Franse Trans Euro Trail (TET) van west naar oost te verkennen. En de nodige fantasie transformeert de eindeloze verlaten kleivlakten in het noorden van La Douce France in een woestijn. Om het allemaal nog wat avontuurlijker te maken, besluiten we al wildkamperend onder de sterren te slapen.
De deelnemende motoren moeten natuurlijk over allroad-kwaliteiten beschikken en een geschiedenis met Le Dakar hebben. Als vanzelfsprekend is Yamaha er dus bij met een Ténéré World Raid. Cyril Neveu won nota bene de eerste Parijs – Dakar. Iemand als Stephane Peterhansel zette Yamaha helemaal neer als koning van de woestijnreuzen. Bij BMW trokken mannen als Gaston Rahier en Richard Sainct de kar. Dus natuurlijk is de nieuwe F900GS aanwezig bij deze expeditie. Suzuki won de rally nooit, maar deed weldegelijk een poging. Ook niet met de minste rijder, want het contracteerde veel-winnaar Gaston Rahier. Waar de Belg wel zegeviert met BMW lukt dat niet op de DR Big. Toch verdient de Suzuki V-Strom 800 op eigen kracht een plekje in dit avontuur. Je laat een Alpenmaster toch niet achter in de Lage Landen?
Tot zover de rode regels, zet nu de bril op die de groene regels zichtbaar maakt. Ken je het gevoel dat een goed plan langzaam, maar zeker compleet om zeep wordt geholpen? Het begint met het weer. Als nota bene Nederlandse kranten berichten over het weer in Noord-Frankrijk weet je dat het goed fout zit. Exact dat gebeurt een paar dagen voor vertrek. Kranten hebben het over ‘intense en zeer lokale regen’. De buien veroorzaken modderstromen en die verwoesten meerdere wijngaarden in de Champagnestreek.
Geheel toevallig rijden wat vrienden de TET-route van Noord-Frankrijk in de week voorafgaand aan de slagregens. De grond is dan al zo verzadigd en de modder gladder dan het beste glijmiddel dat het – ook op hun lichte eencilinders – vooral overleven is. En dan komen daar nog eens bakken regen overheen?
De moed zakt me helemaal in de schoenen als ik de banden zie waarop de eerste motorfiets staat die ik ophaal. BMW monteert standaard Bridgestone A41 banden. Dat is prima rubber, maar totaal ongeschikt voor gladde klei. Ook Suzuki kiest voor straatrubber en alleen Yamaha zet de Ténéré op banden met iets van noppen. Maar eerlijk is eerlijk; de Scorpion Rally’s van Pirelli doen het verrassend goed op stenen, maar gaan ook volledig kopje onder in de modder.
Hou de bril voor de groene letters nog maar even op, er is meer. Als het niet zo treurig zou zijn, is het lachwekkend hoe weinig er van een goed idee over kan blijven. Dat BMW de GS met een navigatiesysteem uitrust dat GPX-bestanden verwerkt is goed nieuws voor TET-rijders. Dat het apparaat om een (ons onbekende) pincode vraagt is minder goed nieuws. Gelukkig is daar onze eigen Handige Harrie die in een mum van tijd de juiste routes in zijn telefoon downloadt en die als navigatiesysteem gebruikt.
Omdat Frankrijk een duidelijke no-go geworden is voor deze zware allroads en België geen onverharde TET-route heeft, verleggen we onze aandacht naar Zuid-Nederland. Het Brabantse klapzand waar de piepjonge Jeffrey Herlings vroeger oefende is met wat fantasie net woestijnzand. Maar aan het weer verandert zelfs de Handigste Harrie niets. Een dag voor vertrek komt het ook hier met bakken uit de lucht. Er lopen nota bene modderstromen door Berg en Terblijt en langzaam maar zeker wordt ons weekend naar Noord-Nederland verlegd. Zoals er in Asterix en Obelix een klein dorpje dapper stand houdt tegen de Romeinen, lijkt het noorden als enige stand te houden tegen regen.
We binden snel drie tassen achterop en gaan op weg met de zon in de rug. Op ‘maximaal kronkelen’ gaan we richting Oude Pekela. Daar wonen Janny en Richard en we mogen – terwijl ze zelf op vakantie zijn – in hun achtertuin kamperen. Mocht het je duizelen; dat doet het bij ons ook. Het ene moment verwacht je naar Noord-Frankrijk te gaan om daar in een kleivlakte te kamperen en het volgende moment sta je in iemands tuin.
De Noord-Franse TET-route die we zouden rijden, ruilen we de volgende dag noodgedwongen in voor de Noord-Duitse. Die kan niet in de schaduw staan van zijn Franse tegenstrever. Volgens de routebeschrijving is tien procent onverhard, maar het voelt eerder als één procent.’ Ofwel: op iedere honderd minuten rijden, heb je een minuut offroad. Niet spannend en gesneden koek voor de drie allroads. Zelfs op hun straatbanden doen ze dit werk met twee vingers in de neus. Het trio verschilt flink, maar ze kunnen allemaal op complimenten rekenen. De BMW komt als favoriet uit de bus, maar zoals we hem rijden kost de GS ook liefst € 21.602,-. Deze F900GS doet zijn fletse 850-voorganger volledig vergeten en dat is maar goed ook. De Suzuki is de soepele allemansvriend met een heerlijk rondborstig blok. De Yamaha is de hardcore offroader met lange veerwegen en zonder digitale poespas. Daarmee pakt hij iedereen moeiteloos in.
Waar de Duitse TET-route maar niet spannend kan worden, is het diner dat die avond des te meer. Omdat we rekenden op een overnachting in de middle of nowhere hebben we bij wijze van experiment gevriesdroogd astronautenvoer en een brandertje meegenomen. Dat het spul volgens de verpakking houdbaar is tot mei 2028 is eerder verontrustend dan een geruststelling. We hebben de keuze uit dahl en rijst met spinazie, pasta bolognese en paella met gerookte tomaat. Iedere hap die we nemen, vergezellen we van 1001 opmerkingen over smaak, structuur en mondgevoel. Geen idee dat een zak eten dat los kan maken in een mens.
Hoeveel duizenden extra woorden ik er ook aan besteed, onder aan de streep verandert de zoveelste kampeertrip nooit in een potentieel legendarisch weekend. Van het beoogde heroïsche Dakar-gevoel blijft in Noordoost-Groningen vanzelfsprekend weinig over. Een nacht wildkamperen onder de sterren laat zich in niets vergelijken met een nachtje in een tent in een gerieflijke achtertuin. Oké, de weersomstandigheden waren op zaterdagnacht en zondag ook afzien, maar daarmee is het ‘leed’ wel benoemd. Het lijkt een typisch gevalletje ‘idee een negen, uitvoering een drie’. En toch is dat het niet, verre zelfs van. Ook dit weekend levert de nodige klassiekers op die we over een paar jaar nog vertellen. Zoals astronautenvoer proeven alsof we culinair recensenten zijn. Of een heldere sterrenhemel die kan wedijveren met die van een woestijn. Alleen scharrelen daar ’s nachts nooit herten rond je tent.
Nee, de ‘rode’ en ‘groene’ regels van dit verslag hadden niet meer van elkaar kunnen verschillen, maar uiteindelijk omarmen we het eindresultaat. Dat was niet langer ingegeven door 48-uurs-dromen maar door pragmatisch doorpakken en de plannen continu aanpassen. Dat levert een voordeel op: dat 48-uurs Dakar-tripje gaat er ooit nog komen. Kiezen we dan voor de BBQ Pulled Pork of toch de Chicken Keema Curry? Alhoewel, het kan ook zo maar een baquette met iets lekkers zijn.
