Nieuwe kentekencard
Vanaf 1 januari 2014 krijgt elk voertuig voor de openbare weg in Nederland een nieuw kentekenbewijs. Het papieren exemplaar maakt dan plaats voor de nieuwe kentekencard. Door de komst van die kentekencard wijzigt er ook een aantal kentekenprocessen. Wij zetten alles even op een rijtje.
Wij zullen die onhandig grote kentekenbewijzen, veelal in het vertrouwde kentekenmapje met opgedrukte dealernaam, waarschijnlijk niet gaan missen. Vanaf volgend jaar krijgt ook het kentekenbewijs een handzaam creditcardformaat en is het van waterbestendig kunststof. Da’s handig voor ons motorrijders omdat je na een onverwachte regenbui niet meer voorzichtig je kentekenpapieren moet laten drogen. Bovendien past het nieuwe kleine kentekenbewijs prima bij het al langer bestaande rijbewijs op creditcardformaat.
De directe aanleiding om het kentekenbewijs en de daarbij horende kentekenprocessen aan te passen, is het formele einde van de zelfstandige postkantoren. In de praktijk bleken de postkantoren de meest gebruikte loketten voor alle processen rond de registratie van voertuigen. Toen de functie van de postkantoren veranderde, besloot de overheid te gaan onderzoeken hoe de processen van aanvraag en verstrekking van een kentekenbewijs konden blijven aansluiten bij overige (Europese) regelgeving. Daarnaast wil de overheid graag inspelen op twee trends: het verder digitaliseren en gebruikersvriendelijk maken van overheidsdiensten èn het aanpakken van de voertuigcriminaliteit. Bij een gestolen voertuig is immers altijd een vervalst kentekenbewijs nodig om het te kunnen verhandelen. De afgelopen decennia is weliswaar de diefstal van voertuigen vanwege joyriding sterk verminderd, maar de georganiseerde voertuigdiefstal is zeker niet afgenomen, dus was het ook de bedoeling om een beter beveiligd kentekenbewijs te introduceren. En de kentekencard is moeilijker na te maken dan het huidige papieren kentekenbewijs. Niet alleen is het produceren van het document van polycarbonaat moeilijker, ook zijn op de kentekencard moderne echtheidskenmerken verwerkt – zoals een chip, lasergravures, microteksten, rasters, kinegram (tweedimensionale afbeelding) en reliëfs – die het fraudeurs lastiger maken.
Een kentekenbewijs op creditcardformaat dat centraal wordt afgegeven bleek na onderzoek de beste optie. Het verhoogt de duurzaamheid van het document, voorkomt fraude en verbetert de kentekenprocessen. Bovendien creëren die nieuwe processen de mogelijkheid om het op naam zetten van een voertuig verder te digitaliseren. Uit onderzoek onder voertuigeigenaren blijkt dat zij de komst van een kentekenbewijs op creditcardformaat in grote meerderheid toejuichen.
Er komt echter geen grootscheepse introductie. Alle nieuwe voertuigen, dus ook motorfietsen, krijgen vanaf de invoeringsdatum bij aflevering gewoon een nieuw kentekenbewijs op creditcardformaat. Bestaande voertuigen krijgen zo een kentekencard als het voertuig op naam van een nieuwe eigenaar wordt overgeschreven. Als je voor je huidige motorfiets een kentekenbewijs op creditcardformaat wilt hebben, dan kan je tegen betaling een vervangend kentekenbewijs aanvragen. Je ontvangt dan een kentekencard met bijbehorende tenaamstellingscode thuis en je kunt daarna het papieren kentekenbewijs vernietigen. De verwachting is dat vijf jaar na invoering van de card de meeste papieren kentekenbewijzen zijn vervangen. Hoe en wanneer de laatste papieren kentekenbewijzen tegen die tijd definitief uit de roulatie zullen gaan, wordt pas later bepaald. Bezitters van oldtimers mogen hun papieren of linnen documenten overigens behouden: zij krijgen er een kentekencard plus een tenaamstellingscode bij naast, die ze dus nodig hebben bij alle formele handelingen.
De RDW zorgt ervoor dat alle software tijdig op de nieuwe kentekenprocessen is aangepast. Dat betekent dat zij enkele nieuwe digitale diensten introduceert zoals het aanvragen van een tenaamstellingscode en bestaande diensten aanpast zoals het aanvragen van een nieuw kentekenbewijs op creditcardformaat. Je krijgt het gewoon bij aankoop van een nieuw of gebruikt voertuig. Ook het overschrijvingsbewijs wordt afgeschaft, in plaats daarvan komt een code van 9 cijfers. Het verschil is dat je voortaan niet meer meteen bij aankoop of overschrijving een op naam gezet kentekenbewijs mee krijgt, maar het nieuwe kentekenpasje wordt de volgende bezorgdag thuisgestuurd, omdat deze centraal bij de RDW wordt aangemaakt. Ieder kentekenbewijs heeft een uniek documentnummer dat bij iedere handeling die gevolgen heeft voor het kentekenbewijs gecontroleerd wordt. De unieke barcode op de kentekencard versnelt die controle en verkleint bovendien de kans op invoerfouten. Met de komst van de kentekencard staan straks op één document de gegevens van zowel het voertuig als van de eigenaar/houder. Op het oude papieren kentekenbewijs staan die gegevens op twee losse documenten: de voertuiggegevens op het Voertuigbewijs (Deel IA) en de gegevens van de eigenaar/houder op het Tenaamstellingsbewijs (Deel IB). De kentekencard bevat de belangrijkste gegevens over het voertuig en de eigenaar/houder. Omdat de kentekencard kleiner is dan het huidige papieren kentekenbewijs, bevat hij wel minder gegevens dan de huidige kentekenpapieren.
De nieuwe manier van op naam zetten betekent ook dat de RDW alle processen aanpast waarbij het kenteken een rol speelt. Het gaat daarbij niet alleen om eerste registratie van een voertuig, zoals versnelde afgifte, eerste individuele afgifte, afgifte van kentekenplaten, maar ook om wijzigingen tijdens de levensloop van een voertuig zoals kleurwijziging, vervangend kentekenbewijs aanvragen, opname in bedrijfsvoorraad, overschrijven, schorsen, wachten op keuring, herinvoering en beëindiging van de registratie van een voertuig zoals bij sloop of uitvoer. In plaats van het huidige overschrijvingsbewijs (Deel II of Kopie Deel III) heb je als eigenaar van het voertuig bij kentekenprocessen een tenaamstellingscode van negen cijfers nodig. Het eerste deel van de code – vier cijfers – krijg je bij de tenaamstelling. Het tweede deel van vijf cijfers zit bij het kentekenbewijs dat je krijgt toegestuurd. De tenaamstellingscode is niet alleen nodig om het voertuig op naam van een andere eigenaar te zetten, maar ook om een schorsing aan te vragen of op te heffen. Ook heb je de code nodig om het voertuig uit te voeren of te slopen. Alleen de eigenaar/houder krijgt dus de volledige tenaamstellingscode. Anderen zijn niet bevoegd de code te gebruiken. De tenaamstellingscode is maar één keer te gebruiken: als de code gebruikt is bij een van voornoemde handelingen, dan krijgt de eigenaar/houder weer een nieuwe code.
Normaal gesproken dien je als bestuurder van een motorfiets het kentekenbewijs te tonen als de politie je staande houdt. In de periode tussen het op naam zetten of overschrijven en de ontvangst van het kentekenbewijs op creditcardformaat vervalt die verplichting. De politie vindt de actuele gegevens van het voertuig en zijn eigenaar/houder in het kentekenregister. Je krijgt aan het kentekenloket (dat blijft voorlopig gewoon de balie van PostNL, voorheen het postkantoor) echter wel een afschrift van de tenaamstelling mee. Die is alleen voor eigen gebruik en bevat het eerste deel van de tenaamstellingscode.
De RDW wil op termijn toe naar een digitaal ‘kentekenloket’ dat via internet bereikbaar is. Via dat digitale loket kun je dan zelf via internet een voertuig overschrijven van verkoper naar koper. Het digitale kentekenloket maakt overschrijven in de toekomst nog gemakkelijker, voorkomt reistijd en vermindert administratieve kosten.
De kosten van het kenteken of overschrijven veranderen niet met de komst van de kentekencard. De eerste registratie van een voertuig in het kentekenregister is en blijft € 39,00. Dit tarief geldt voor alle voertuigen die voor het eerst op de Nederlandse weg komen. Ook het tarief van het op naam zetten (overschrijven) is hetzelfde gebleven. Deze leges omvatten ook het maken en versturen van de kentekencard en het deel van de tenaamstellingscode per post. Een vervangende kentekencard met tenaamstellingscode kost € 31,50, net als het huidige vervangende kentekenbewijs. Ben je alleen de tenaamstellingscode kwijt? Een losse vervangende tenaamstellingscode kost € 20,00. Tot slot worden ook de tarieven voor het plaatsen, verlengen of opheffen van een schorsing door de komst van de kentekencard niet gewijzigd.
