75 jaar GP wegrace (1)
Het was dit jaar 75 jaar geleden dat er voor het eerst wegracewereldtitels te verdienen waren. Daarom kijken wij – in dit 76e jaar….. – eens terug op 75 jaar GP’s met een top 75 bestaand uit belangrijke momenten. Zoiets schreeuwt om een disclaimer, want dit overzicht is natuurlijk volledig incompleet, hartstikke oppervlakkig en ook nog eens totaal persoonlijk. Om het niet moeilijker te maken dan is het, doen we het chronologisch. In twee delen, hier deel één.
1-1949
Op 17 juni wordt op het Eiland Man de eerste Grand Prix verreden. In de allereerste race, de 350 cc-race valt ook de allereerste dode te betreuren in het wereldkampioenschap. De 39-jarige Reuben ‘Ben’ Drinkwater crasht met zijn Norton 350 als hij een andere rijder wil ontwijken. De bocht wordt omgedoopt tot Drinkwater’s Bend. In 1976 staat het 60,7 kilometer lange stratencircuit voor het laatst op de Grand Prix-kalender. De Britse Grand Prix wordt in 1977 op Silverstone verreden.
2-1951
Op een Mondial 125 wint de 22-jarige Carlo Ubbiali zijn eerste van negen wereldtitels. Ubbiali wordt daarna een echt MV Agusta-icoon. Zijn laatste titel verovert hij in 1960, in de 250 cc-klasse. Ubbiali wint in zijn lange carrière in totaal 39 GP’s. Geoff Duke is dat jaar de eerste dubbelwereldkampioen in de geschiedenis met titels in de 350 cc en 500 cc-klasse.
3-1953
Met al drie wereldtitels in twee klassen op zak verlaat Duke Norton, omdat hij van mening is dat hij met de Britse 500 cc-eencilinder de veel snellere Gilera-viercilinders niet meer kan verslaan. Onder het motto ‘if you can’t beat them, join them’ verkast hij naar Gilera. En wordt nog twee jaar op rij 500 cc-wereldkampioen.
4-1953
In de vier eerste Grand Prix-seizoenen zijn het de Italiaanse en Britse constructeurs die domineren: Mondial, Moto Guzzi, Gilera, MV Agusta en Benelli tegen AJS, Velocette en Norton. Maar in 1953 gaan de wereldtitels in de 125 en 250 cc naar het Duitse NSU. Dankzij voormalig testrijder Werner Haas, want hij is dat jaar in beide klassen de beste. De 24-jarige Haas wint in Assen beide klassen: de 125 cc-klasse op de Rennfox en de kwartliterklasse op de Rennmax.
5-1955
Een staking in Assen! De privé-rijders in de 350 cc-klasse dreigen uit de race te stappen als de organisatoren (van de goed bezochte TT) financieel niet eindelijk eens over de brug komen. De organisatie buigt niet, waarna een flinke groep rijders na één slakkengangrondje binnen komt. Geoff Duke toont zich solidair waardoor de start van de 500 cc-race ook in gevaar komt. De organisatoren besluiten de knip trekken en de 500 cc-race gaat ‘gewoon’ door. Maar…. in november wordt Duke, samen met nog eens dertien anderen, een half jaar geschorst door de FIM. Tegen zijn zin biedt Duke excuses aan, maar de FIM laat hem voorlopig alleen starten in Britse races zonder WK-status.