Vergelijkingstest allroads: deel 3
Mallorca, bekend van veel zon en dito Duitse toeristen. Maar uit emmers zuipen mag niet meer en Duitse filterkoffie is van de meeste menukaarten verdwenen. Hoe dan ook maakt Mallorca toch al meer indruk op de motor dan in de vele boulevardbars. Vooral als op de prachtige bergwegen de finale van onze grote allroadtest plaatsvindt. De eerste twee etappes van onze grootste allroadtest sinds jaren liggen achter de negen testmachines. Dat dit segment zich in de laatste tijd sterk vergroot en vertakt heeft, is niet zonder reden. Het constant groeiende marktaandeel van deze categorie zet de fabrikanten aan tot een indrukwekkend ontwikkelingstempo. Met de BMW R1200GS, Ducati Multistrada, KTM 1190 Adventure en de beide Triumph Tigers zijn vijf van de negen tweewielige SUV’s in deze test voor dit jaar sterk gemodificeerd of zelfs geheel nieuw geconstrueerd. Daarnaast geeft ook een aantal nieuwe concepten een extra impuls aan deze categorie. De Triumph Tiger 1050 Sport, de Kawasaki Versys en – tegen alle marketingbemoeienis in – ook de Ducati Multistrada 1200S Touring richten zich met hun 17-inch-voorwielen duidelijk op het in de praktijk toch al overwegende gebruik op asfalt. Met uiteenlopend succes. De meer sportief dan allround gepositioneerde Kawasaki en Triumph moeten in de totale puntenscore voor hun moed boeten met de rode lantaarn (zie de tabel). De zeer high-tech ontwikkelde en rijk uitgeruste Ducati Multistrada met zijn voor 2013 nieuwe Skyhook-vering en dubbele bougies schopte het echter tot de derde podiumplaats algemeen, achter de volledig nieuw ontwikkelde BMW en KTM. Daarmee versloeg de Ducati nipt de met draadspaakwielen en diverse opties opgewaardeerde Triumph Explorer XC, die aldus op de vierde plaats belandde. Gevolgd door het dit jaar onveranderde viertal Yamaha Super Ténéré, Honda Crosstourer, Kawasaki Versys 1000 en Moto Guzzi Stelvio. De vraag is: veranderen de krachtsverhoudingen als zaken als onderhoudskosten, garantie of meetresultaten niet meer meetellen? Als we alleen maar kijken naar de rijeigenschappen van deze motoren, die gericht zijn op zowel reizen, binnenwegen als enige offroad-kwaliteiten? Een toerrit naar en op Mallorca moet het antwoord geven. Waarbij het vakantie-eiland allereerst zelf voor een verrassing zorgt. De variatie die onze krap 400 kilometer lange route (zie kaartje) te bieden heeft vanuit motorrijders-oogpunt is overweldigend. Nadat we beginnen op de – in het voorseizoen verkeersarme – wegen in het zuiden, wordt het helemaal fantastisch in het noordelijke deel van Mallorca, in het Tramontana-gebergte. De vaak zeer goed geasfalteerde paswegen – zoals bijvoorbeeld naar Sa Calobra, rondom de Puig Major of de voortdurend stijgende en dalende kustwegen in het westen – geven je het gevoel in de Alpen te rijden, maar dan met een mediterraan uitzicht. De enige beperking: hele regimenten wielrenners, naar verluidt zo’n 100.000 in de maanden maart, april en mei. Oplettendheid is geboden! Maar bij een toertempo geeft dit geen problemen, dus wat dat betreft: Vamos, amigos! REIZEN ‘De weg ernaartoe is het doel’, luidt het credo van de reiziger. Het zijn niet in de laatste plaats de uitstekende reiskwaliteiten die bijdragen aan de populariteit van de dikke allroads. Deze tweewielige SUV’s hebben rijeigenschappen op lange afstanden die nauwelijks onderdoen voor die van pure toerbuffels. Hopelijk klopt het weerbericht. Vanaf morgen moet het mooi weer worden – op Mallorca althans. Hier, vlak voor Orange, biedt echter ook de veelbelovende naam van de Franse snelweg geen soelaas. Want op de Autoroute du Soleil, de snelweg van de zon, regent het. Al uren zien we niks anders dan de waternevel die wordt opgeworpen door vrachtwagens en zitten we bewegingsloos met ingetrokken nek op onze allroads. Toch had het slechter gekund. Bijvoorbeeld op naked bikes, sportmotoren of cruisers. Wanneer de rijwind onophoudelijk aan je helm trekt en probeert het regenwater door de kleinst mogelijke openingen in je motorpak te persen, waarbij beetje bij beetje de warmte uit je lichaam wordt getrokken. Daarmee vergeleken voelen we ons op de grote allroads zo knus als op zware toerbuffels. De rechtopstaande ruiten van de machtige machines pareren de lagedruk-aanvallen met verve. Wie kan, heeft de windschermen in de hoogste stand gezet. Op de voor dit jaar flink opgewaardeerde Triumph Tiger 1050 Sport heb je wat dat betreft de slechtste kaarten in handen. Ondanks de optionele toerruit houdt het neusje van de Brit alleen het ergste weg. En de gemonteerde handkappen zijn ook een extra. Op de Kawasaki is het ook niet best. De met twee schroefknoppen te verstellen ruit kan alleen stilstaand worden verzet en valt ook vrij klein uit. Een hogere ruit is niet leverbaar en handkappen ook niet. Op de Yamaha en de Honda hebben we gelukkig vooraf de ruiten al in de hoogste stand gezet. Weliswaar moesten we er omslachtig met gereedschap voor in de weer, maar met name de optionele hoge toerruit van de Crosstourer overtuigt qua bescherming. Net als de overige ruiten op de testmotoren. Of je nou achter de hogere toerruit van de KTM, het windscherm van de Guzzi of achter het op het eerste gezicht te sierlijke ruitje van de Ducati zit: op alle drie de motoren zit je goed beschut. De breedste glimlach vinden we echter op het gezicht van de bemanning van de BMW en de Triumph Explorer XC. De windbescherming van de Beierse boxer is erg geslaagd en het ruitje kan net als die van de Ducati tijdens het rijden gemakkelijk met één hand worden versteld, terwijl ook de zitplaats op de Brit effectief tegen een orkaan wordt beschermd. Of moeten we zeggen: tegen de regen. Want het komt nog steeds met bakken uit de lucht vallen. Niks aan te doen. We richten onze aandacht daarom maar gewoon op het comfort dat deze motoren ons bieden. Alleen die zadels al. Knus en behaaglijk. De meest luxe zadels vinden we op de BMW, de Guzzi, de Triumph Explorer en de Yamaha. Niet te hard, niet te zacht, niet te breed en niet te smal. Geschikt voor eindeloze ritten. Bijna even goed zijn ook de zadels van de Honda en de Kawa, terwijl de voering van de zadels van de Ducati en de KTM iets Spartaanser is uitgevallen. Beide motoren zouden met de als optie verkrijgbare toerzadels waarschijnlijk meer comfort bieden. Alleen de Tiger Sport-rijder komt er weer bekaaid af. De krappere kniehoek past bij het sportievere bochtenwerk, maar niet bij de snelweg. En de passagier vergaat het niet veel beter. Passagiers zitten het allerliefst op het royale Pullman-duozadel van de Guzzi. Eventueel zijn ze nog te verleiden om te gaan zitten op de goede zetels van de BMW en de Explorer, of nemen ze genoegen met de zitplaats achterop de niet veel minder comfortabele Honda, Kawa en Yamaha. Naast zoveel luxe verliezen zelfs de eigenlijk ruime, maar wat hardere zitplaatsen op de Ducati en de KTM aan aantrekkelijkheid. De Honda komt de groep voorbij gestoven; het signaal om te gaan tanken. Die pitstop heeft een voordeel: het is eventjes droog. En wat we hier aan de pomp zien, zal later tijdens de gehele Mallorca-reis worden bevestigd: vergeleken met ons gestandaardiseerde, gematigd gereden verbruiksparcours komen de motoren met belading en onder sterk wisselende rijomstandigheden twee á drie kilometer minder ver op een liter. De onderlinge verschillen blijven echter ongeveer gelijk. De BMW is het zuinigst met 1 : 16,9, de Honda het dorstigst met 1 op 14,5. Qua actieradius zet de Guzzi met zijn enorme 32-liter-tank echter een eenzaam record: 477 kilometer! Voordat we de motoren weer van de standaards halen, eerst een korte check. De kettingen van de Ducati, Kawasaki, KTM en Triumph Tiger Sport zijn door de regen blinkend vetvrij gewassen. De bemanning van de Triumph Explorer met cardan werpt het kwartet slechts een medelijdende blik toe. We weten wat hij denkt. Daar komt nog bij dat op de Kawa vanwege de tussendemper niet eens een middenbok past; op de Honda, KTM en Tiger Sport is het een optie. We wisselen van motor. Verbluffend hoe goed merkbaar elke centimeter zithoogte is. Terwijl er bij de meeste hoogpotige testkandidaten enige sportiviteit vereist is bij het omhoogzwaaien van het rechterbeen – ondanks de in hoogte verstelbare zadels van de BMW, KTM, Guzzi, Yamaha en Triumph Explorer – voelen de slechts twee centimeter lagere Ducati, Kawa en Triumph Tiger Sport vergeleken met der rest als minibikes aan. Het is nu nog maar een paar kilometer tot aan de veerboot in Barcelona. Het verkeer wurmt zich door de Catalaanse metropool, en wij werken ons tussen de rijen auto’s door. Weer telt elke centimeter, maar nu in de breedte. Met de Yamaha hou je de meeste ruimte over: diens koffers zijn maar 90 centimeter breed, maar ze bieden met 61 liter inhoud ook maar net genoeg ruimte voor minimale vakantiebagage. Het hinderlijkst is de Tiger Sport. De ongunstige combinatie van breedste koffers (106 centimeter) met de kleinste inhoud (56 liter) demonstreert nog maar eens: reizen is niet het sterkste punt van deze Brit. Veel beter zijn de Honda, KTM en Moto Guzzi, die uitblinken met enorme – en in het geval van de Crosstourer en Adventure toch vrij smalle – koffers. Overigens werd de Guzzi voor deze test zonder koffers afgeleverd, we hebben de ervaringen daarmee uit eerdere tests overgenomen. Geniaal zijn de elk met 55 millimeter te verbreden Vario-koffers van de BMW. Erop en eraf gaan vandaag de dag alle systemen in een handomdraai. Alleen de vergrendeling van de Yamaha is wat omslachtig en hakerig. Deze voor dit soort motoren eigenlijk onmisbare attributen worden overigens alleen bij de Ducati standaard geleverd. De meerprijs bij de rest is in sommige gevallen aanzienlijk (zie de tabel Uitrusting & Prijzen). We rijden tussen vrachtwagens en campers door in de wachtrij voor de veerboot. Duidelijk is dat de kracht van het sportieve trio Multistrada, Versys en Tiger Sport niet op de lange afstanden ligt. Hier verbaast de Guzzi (grote koffers, reusachtige actieradius, goede beschutting tegen de elementen, goede zitplaatsen), overtuigt de Yamaha (eersteklas zitcomfort, reactiearme cardan), schittert de Crosstourer (bullig en soepel blok, veel bagageruimte), fascineert de KTM (grote koffers en stabiel rijwielgedeelte), blijft de Explorer zijn reputatie eer aandoen (zijdezacht motorblok, goede windbescherming) en dringt de BMW zich naar de kop van het veld (stelmogelijkheden van het ESA, sjieke koffersysteem en de indrukwekkende stabiliteit). En het is opgehouden met regenen. BEOORDELING REIZEN 1 BMW R1200GS 2 Triumph Tiger Exploreer XC 3 KTM 1190 Adventure 4 Honda Crosstourer Moto Guzzi Stelvio 1200 8V Yamaha XT1200Z Super Ténéré WC 7 Ducati Multistrada 1200S Touring 8 Kawasaki Versys 1000 9 Triumph Tiger 1050 Sport OFFROAD Waar het asfalt ophoudt, daar is het voor deze ‘reisduro’s’ nog lang niet afgelopen. Terreinvaardigheid is een belangrijk element in de universaliteit van deze dikke motoren. Wat kun je met deze zwaargewichten? En vooral, met welke? Knarsend zakt ’s ochtends de afrij-plaat van de veerboot omlaag. Achter de havengebouwen zien we reeds de imposante kathedraal van Palma de Mallorca opdoemen. Geen wolkje aan de lucht, een warme wind – precies wat we wilden. Maar waarheen nu? Johannes Pfaff weet vast raad. We kennen deze Duitse eigenaar van een motorverhuurbedrijf op Mallorca. We koersen naar het zuidoosten. Veertig minuten later staan we bij Mallorquin Bikes in Felanitx voor de deur. Johannes is weliswaar net terug, maar we hebben meteen een gids. ‘Willen jullie meteen het terrein in?’ Voordat we nee kunnen zeggen, draait Johannes met zijn F800GS al een zandpad op. Wij volgen en piekeren. Wat kunnen zulke slagschepen überhaupt buiten de verharde weg uitrichten? Minstens 230 kilo zwaar en minstens 15.000 euro duur – geen parameters die je enthousiast maken voor een uitstapje in de zandbak. Desalniettemin hebben hele horden avonturiers al bewezen wat er met deze tweewielige SUV’s in het terrein mogelijk is. Johannes kent het netwerk van lokale gravelwegen als zijn achtertuin. Maar moeten we de grenzen nou zo snel opzoeken..? De ondergrond is rotsachtig en als je niet uitkijkt, kan een flinke kei je voorwiel snel uit het spoor werpen. Staand op de steunen rijdend heb je in elk geval een beter overzicht. Meteen valt de smalle bouw tussen de knieën bij de BMW en Yamaha op. De Super Ténéré geeft ook het meest het gevoel van een rally-motor. Hij positioneert zijn rijder mooi uitgebalanceerd en neutraal. Heeft meervoudig Dakar-winnaar Peterhansel bij de ontwikkeling misschien proefgezeten..? Dat kan wel zijn, maar die hoeft ook zelden een voetje aan de grond te zetten. Wij wel. Al bij de minste of geringste mate van slagzij zijn deze dikke machines nog slechts met veel kracht overeind te houden. Of helemaal niet meer. De berijders van de Honda, de Guzzi en de Explorer kijken alleen bij de gedachte daaraan al bedenkelijk. Een stevige veertig kilo ligt er tussen de drie zwaarste (met rond de 290 kilo inclusief koffers) en de drie lichtste, de Kawasaki (250 kilo), de KTM (252 kilo) en de Ducati (242 kilo). De weg versmalt tot een pad met veel rotsige afstapjes. Skrrrtsch – metaal op steen klinkt niet fijn. De Tiger Sport en de Kawa schrapen met hun uitlaatsysteem over de rotsige randen. Ook de Ducati zit snel aan de grond. Het nadeel van de kleinere 17-inch-voorwielen en de sportievere, asfaltgerichte positionering. In modder hebben de Versys en de Tiger Sport al even weinig zin. En ook de Multistrada voelt zich ondanks alle marketing-pogingen en ‘Enduro’-afstelmogelijkheden van het elektronische veersysteem op zulke pisten niet thuis. Een carterbeschermplaat hebben ze alle drie sowieso al niet. Evenals als de Honda, die net als de Guzzi zelfs op deze harde ondergrond al met zijn hoge gewicht kampt. Zij allen moeten hun meerdere erkennen in het viertal bestaande uit BMW, KTM, Triumph Explorer en Yamaha. Een toereikende grondspeling (met de BMW als recordhouder met 20 centimeter) en stevige aluminium carterbeschermplaten (bij de KTM echter wel tegen meerprijs) geven al aan wie het hier in het terrein serieus nemen. Of je voor hobbelige paden per se de meer flexibele draadspaakwielen moet hebben in plaats van gietwielen? Wie weet. Het pure, authentieke uiterlijk van de (overigens geschikt voor tubeless banden) gespaakte wielen is in elk geval wel een pluspunt. Het genoemde kwartet heeft een gat getrokken naar de achtervolgers. Terwijl we op hen wachten, controleren we de afstelling van de vering. BMW, Ducati en KTM gaan namelijk helemaal op de elektronische toer en je kunt bij die drie de demping, de gasrespons en zelfs het motorvermogen per druk op de knop naar wens aanpassen. Alles in orde, de displays tonen de Enduro- danwel Offroad-modus. We gaan weer verder. Wij zijn allang het gevoel voor richting kwijt, Johannes niet. Nog steeds hobbelen we onophoudelijk achter hem aan over Mallorcaanse paden en karrensporen. Zo te zien volgt er ook een opsplitsing in het leidende viertal. De Explorer en de Super Ténéré hebben het in de directe vergelijking steeds moeilijker om hun gewicht te maskeren. Relatief vroeg slaat de comfortabel afgestemde vering op hoekige hobbels door. Er is wat terughoudendheid en een vooruitziende blik nodig voor deze terreinrit. Bij de Yamaha iets minder, bij de Triumph iets meer. De BMW (260 kilo) en de nog eens acht kilo lichtere KTM hebben duidelijk meer reserves in hun vering en deinen ook minder over de grote kuilen en knippen. Vooral het Dynamic ESA van de BMW schittert hier, het houdt de GS opvallend homogeen in balans en biedt vooral aan de voorzijde meer doorslagreserves dan de KTM. Terug naar de elektronica. Diens beteugelende ingrijpen in de gasrespons en de vermogensafgifte moet zeker bij de twee laatstgenoemde motoren niet overschat worden. De wielspin die de bits en bytes toelaten is genoeg om angstigere types aan het zweten te brengen en de ervaren offroad-rijders met de krachtige motoren veel lol te verschaffen. Met de optionele Enduro Pro-stekker biedt BMW zelfs een nog agressievere afstelling, maar die is alleen bedoeld voor gebruik met noppenbanden en die hebben we niet getest. We zijn weer terug in de bewoonde wereld. Een wegwijzer met de aanduiding ‘Cala Torta’ leidt ons over een vervallen weg naar het strand. Hairpins dwingen ons telkens weer tot hard remmen, maar dat is dankzij het op alle motoren aanwezige ABS geen probleem. De tijden dat verwarde antiblokkeersystemen na zulke oneffenheden in paniek raakten en man en paard zonder remmen de struiken in stuurden, zijn gelukkig voorbij. Wat de huidige systemen in het terrein presteren is fenomenaal (zie de meetresultaten). Zelfs profs zullen een kwart ton aan ‘reisenduro’ op gravel niet sneller tot stilstand kunnen brengen, en veiliger al helemaal niet. De techniek schrijdt namelijk flink voort. BMW, Ducati en KTM behaalden in de remproef de beste resultaten en dat zijn niet toevallig ook de drie merken die de allernieuwste ABS-techniek op hun machines monteren. Johannes grijnst. Hij heeft makkelijk praten met de noppenbanden op zijn F800GS. Gaven onze soft-endurobanden op vaste leemgrond nog flink wat tractie, op de echt zanderige stukken of de glibberige doorwadingen zaten deze allroundbanden razendsnel aan hun limiet. Tractie en zijdelingse grip dalen op zulke momenten tot nul komma niks. Een schrale troost: nu heeft ook de GS – net als de anderen behalve de Guzzi en de Explorer – een aangebout achterframe, voor het geval het bij een valpartij beschadigd raakt. Het zweet loopt ons vanonder de helm vandaan. Op droge ondergrond kun je met deze monsters nog behoorlijk stevige ritten in het terrein maken. Alleen de 17-inch-club (Versys, Tiger Sport, Multistrada) moet vrij snel passen. De zwaargewichten (Crosstourer, Stelvio, Explorer, Super Ténéré) moeten ondanks redelijke optredens nu eenmaal boeten voor hun kilo’s. Uiteindelijk valt het duel tussen de R1200GS en de 1190 Adventure uit in het voordeel van de Beierse boxer. Het Dynamic ESA houdt de GS in elke situatie knap onder controle en geeft verbazingwekkende reserves; de balans van de boxer is – althans bij gematigd tempo – toch al legendarisch. Maar geen nood: echte die-hard offroaders kunnen bij KTM ook nog terecht voor de Adventure R, waarvan je binnenkort de eerste test leest in MotoPlus. BEOORDELING OFFROAD 1 BMW R1200GS 2 KTM 1190 Adventure 3 Yamaha XT1200Z Super Ténéré WC 4 Triumph Tiger Explorer XC 5 Ducati Multistrada 1200S Touring 6 Moto Guzzi Stelvio 1200 8V 7 Honda Crosstourer Kawasaki Versys 1000 9 Triumph Tiger 1050 Sport BINNENWEGEN Het mooiste van het motorrijden is het rijden van bochten – liefst ver van de grote verkeersdrukte. Met lange veerwegen, sterke motorblokken en een neutraal stuurgedrag hebben de dikke allroads de beste papieren voor rijplezier op binnenwegen. Een enorme hoeveelheid wielrenners. We wisten dat Mallorca als Mekka van de wielersport geldt, maar deze magnitude had geen van ons verwacht. Tientallen, nee honderden fietsers beklimmen samen met ons de Mirador del Mar-pas. Fraai asfalt en mooie uitzichten zijn verleidelijk – en voor ons motorrijders de kans op spannende hellingshoeken. Moeiteloos, want op dit vlekkeloze asfalt kan iedereen zijn voetsteunen bijslijpen. Een aantal kilometers hogerop wordt het wegdek echter hobbeliger. De wielrenners rijden op hun keihard opgepompte bandjes slingerend om de gaten en hobbels heen. Hier kunnen de allroads hun lange veerwegen goed uitbuiten. Geen reden tot paniek in het zadel van de Guzzi. Elke soort geasfalteerde hindernis wordt door de Italiaan moeiteloos verwerkt. Zuiver en onverstoorbaar volgt hij zijn lijn en hij revancheert zich voor zijn matige grondspeling met goede remmen, behoorlijke feedback, beperkte cardanreacties en het soevereine gevoel dat hij geeft. De Honda heeft hier daarentegen moeite om zijn waardigheid te behouden. De door de langste wielbasis en meest onderuitgezakte balhoofdhoek eigenlijk genetisch aanwezige rust wordt verstoord door de dikke vetrollen, de zachte veren en lichte demping van de achterschokdemper. De vering van de Yamaha weet echter alles vlak te strijken, ook zonder de hightech van de BMW, Ducati en KTM. Indrukwekkend. Daarbij wordt de Japanner verder geholpen door een volledig reactievrije cardanaandrijving – ondanks het ontbreken van speciale reactiestangen – en de neutraliteit die mede te danken is aan de vrij smalle 150-achterband. Het enige manco is dat de Metzeler Tourance EXP om het voorwiel slap aanvoelt en een wazige feedback geeft. Desondanks voelt hij altijd nog beter aan dan zijn merkgenoot op de Triumph Explorer. Het eveneens van een Tourance EXP voorziene voorwiel van de Brit rolt ongedefinieerd door de bochten en benadrukt het niet onaanzienlijke gewicht van de XC. In elk geval redt diens eveneens smalle 150-achterband de handelbaarheid van de Explorer nog. De Tiger Sport daarentegen slingert over oneffenheden alsof de harde branding van de naburige Middellandse Zee tegen zijn flanken klotst. Aan de bandenmaten zelf kan het nauwelijks liggen, want ook de Versys heeft een 180 achter en de Multistrada zelfs een 190 – en die twee doen het beduidend beter. Desondanks kan de vering behoorlijk wat verwerken en spreekt hij netjes aan. De vuurtoren van Cap Formentera doemt al achter de rotsformaties op. Gaandeweg neemt ook de hoeveelheid wielrenners af. Mooi, want met de BMW, de Ducati, de Kawa en de KTM kun je er een stevig tempo op na houden. Als met een passer getrokken draaien deze vier door de bochten. Vooral de onooglijke Versys 1000 verrast. Met een fantastisch gevoel in het voorwiel vindt de Versys nauwkeurig zijn spoor en laat zich losjes insturen, terwijl de comfortabele vering soepel de oneffenheden verwerkt. Met bravoure pakt ook de KTM de bochten. Weliswaar een tikje minder agressief en minder wendbaar dan de Kawa, maar de Oostenrijker bijt zich vertrouwenwekkend vast in het ruwe asfalt. Daarbij helpt net als bij de BMW en de Ducati ook een snelle druk op de knopjes van de elektronica. De Street-modus zet de demping van voorvork en schokdemper verder open en laat de wielen het wegdek soepeler volgen. Geen deinen, geen pompbewegingen, gewoon goed. De Multistrada kreeg van ons in de eerste test de nodige kritiek te verduren vanwege de bepaald oncomfortabele afstemming van het zogenaamde Skyhook-veersysteem. Na die voorserie-exemplaren heeft Ducati voor de serieproductie de afstelling aangepast en nu revancheert de Italiaanse twin zich dan ook met glans. De vering is nu duidelijk zachter, zij het ook in de Touring-modus nog steeds aan de sportieve kant. Dat zal de waarschijnlijke kopers echter geenszins storen. Integendeel, de Duc laat zich messcherp insturen, is van al deze dikke fietsen het snelst de bocht in te kantelen met een lichte druk vanuit de heupen en volgt onder acceleratie loepzuiver zijn spoor. Foolproof – of toepasselijker gezegd ‘Narrensicher’ – volgt ook de BMW zijn lijn. Of je nu remmend, rollend of accelererend de bocht pakt, het nu in de Road-modus gezapte Dynamic ESA houdt de GS ook op de binnenwegen altijd uitstekend afgesteld. Insturen, op de juiste lijn zetten – kinderspel. We maken een herinneringsfoto bij de vuurtoren en we vertrekken richting het Tramontana-gebergte. Na een half uur beklimmen we de eerste pas, de Coll de Sa Bataia. De door enorme steenblokken en mediterrane flora omzoomde bochten rijgen zich in alle denkbare combinaties en radiussen aan elkaar. Een droom. En wederom is de Guzzi onverstoorbaar. Iets boven de 2.000 toeren pakt de V-twin zacht schuddend op, trekt ontspannen door het toerenbereik, laat zich licht schakelen en completeert gewoon het indrukwekkende karakter van dit landschap. Ook bij de Honda ligt de kracht in zijn rust. Bullig en geraffineerd ontwikkelt de 76°-V4 zijn kracht en hij laat alleen in krappe bochten onder lastwisselingen zijn cardanaandrijving zachtjes klakken. Vlekkeloos werkt daarentegen het goed doseerbare gekoppelde remsysteem. Na zijn goede optreden qua rijwielgedeelte, met overigens de beste remmen van allemaal, blijft de Yamaha bij de motorprestaties wat achter. De in de laagste drie versnellingen geknepen motor trekt maar traag weg uit de haarspeldbochten. Dat het duidelijk beter kan, hebben we al vastgesteld met aangepaste ECU’s, die de Super Ténéré in het middengebied tot wel 20 pk teruggeven. Op het mooie vlakke asfalt komt eindelijk ook de Triumph Tiger Sport tot zijn recht. De combinatie van sportief-scherpe remmen en de harmonieus oppakkende, juist rond de 4.000 toeren sterker geworden driecilinder brengt revanche voor de op de lange heenreis en op de hobbelige wegen tot nu toe tegenvallende Brit. Mogelijk daardoor geïnspireerd komt ook zijn grotere broer de Explorer naar voren. De dikke driepitter spreekt met zijn ride-by-wire smeuïg aan en hij sleurt er zonder enige vertraging als een elektromotor aan, met minimale lastwisselreacties en een gemeten topvermogen van 131 pk. We draaien af naar Sa Calobra. Twaalf kilometer lang slingert de weg 730 meter omlaag van de Coll dels Reis tot aan zeeniveau. De Nus de Sa Corbata, een naar een stropdasknoop vernoemde 270°-bocht, en asfaltserpentines van Alpenformaat voeden wederom ons enthousiasme… Gaaf, hoe knap de Kawasaki zich door de bochten werkt en hoe zijn in dit segment afwijkende viercilinder-lijnmotor weer even in het juiste licht wordt geplaatst. Trillingsarm, krachtig, soepel en gretig toeren draaiend toont het Versys-blok aan in elke situatie uitstekend te presteren. Probleemloos is ook de KTM. Ondanks een enorm topvermogen – een gemeten 147 pk – pakt de 75°-V-twin zijdezacht op en is hij kinderlijk eenvoudig te beheersen. Om zo ongeveer halverwege het toerenbereik vervolgens loeihard aan je armen te gaan trekken. Heerlijk, deze combinatie van zachtaardigheid en pure kracht. Tenzij men op een minder ingetogen optreden gesteld is. Dan is het antwoord: Ducati. De Bolognese 90°-V-twin, die met 145 pk bijna hetzelfde topvermogen levert, gaat er al iets boven de 3.000 toeren heftig aan sleuren en zet in dat toerenbereik stappen als geen ander. Zelfs voor normaalgesproken rustige types geeft deze vermogensontplooïng aanleiding tot stevig gassen en zet zo de basis voor de natuurlijke bochtengretigheid van deze Italiaan. Wie dit leuk vindt, klaar. Die pakt de Duc. Wie daar niet van houdt, die rijdt BMW. Zo werd er vroeger geredeneerd. Met de nieuwste generatie van de GS gaat deze ervaring echter niet meer op. De 126 pk sterke vloeistofgekoelde boxer trekt er flink aan en knalt bijna op een Ducati-manier door het toerenbereik. Daarbij laat de boxer zich dankzij de Telelever moeiteloos inremmen en gecontroleerd door de bochten sturen, waarmee hij ondanks alle sterke punten van de Kawa, de KTM en de Duc ook op de binnenwegen de eerste plaats grijpt. Nog één keer genieten we van de hellingshoeken in de stropdasbocht en draaien dan naar het westen af. Zo’n 120 kilometer aan slingerende berg- en dalwegen met een hoogteverschil van 2.600 meter ligt nog voor ons. Mallorca, een paradijs voor wielrenners? Voor motorrijders in elk geval! BEOORDELING BINNENWEGEN 1 BMW R1200GS 2 Ducati Multistrada 1200S Touring KTM 1190 Adventure 4 Kawasaki Versys 1000 5 Triumph Tiger 1050 Sport Triumph Tiger Explorer XC 7 Yamaha XT1200Z Super Ténéré WC 8 Honda Crosstourer 9 Moto Guzzi Stelvio 1200 8V MOTOPLUS CONCLUSIE Vorig jaar verdeelden de fabrikanten nog de etappezeges. De Triumph Explorer domineerde het reisklassement, de Ducati Multistrada 1200S Pikes Peak het binnenwegenklassement en de KTM 990 Adventure de offroad-ranglijst. De algemene zege ging naar de BMW R1200GS Rallye – met drie tweede plaatsen. Aan de opvolger hebben ze in München heel gericht gewerkt. Met een wezenlijk verbeterd ESA, windbescherming en zitcomfort ging de BMW in het reisklassement de Explorer voorbij. Met de nieuwe pittige boxermotor, de verbeterde wendbaarheid en de over een zeer breed gebied goed functionerende vering haalde hij in het binnenwegenklassement ook de Ducati in. Bovendien heeft KTM op offroad-gebied met een volledig nieuw gepositioneerde Adventure de lat voor BMW iets minder hoog gelegd. Ook al klinkt het misschien wat saai: met drie keer een eerste plaats is de algemene zege pas echt terecht. Desalniettemin: juist de fraaie optredens van de KTM Adventure en de Triumph Explorer bewijzen dat universele inzetbaarheid zoals altijd het belangrijkste is in deze categorie. En dat met de sportieve Oostenrijker en de toeristische Brit er ook twee technisch volledig verschillende alternatieven zijn voor de GS. Voor rijders die gewoon niet van een boxer houden. [pagina 31:] EINDCONCLUSIE 1 BMW R1200GS Reizen 1e plaats Offroad 1e plaats Binnenwegen 1e plaats De universaliteit van de nieuwe GS is ongeëvenaard. De BMW legt de lat in het allroad-segment op een nieuwe hoogte – en flink hoger dan ooit tevoren. 2 KTM 1190 Adventure Reizen 3e plaats Offroad 2e plaats Binnenwegen 2e plaats Met een uitgebalanceerd concept behaalt de KTM de zilveren medaille. Een prachtig debuut van de nieuwe Adventure. 3 Triumph Tiger Explorer XC Reizen 2e plaats Offroad 4e plaats Binnenwegen 5e plaats Met zijn uitstekende toerkwaliteiten verdringt de Triumph vlak voor de eindstreep de Ducati nog van het podium. [p. 31 bij tabel algemeen klassement:] Het klopt: het algemene eindklassement komt vrijwel exact overeen met de volgorde in de 1000-puntenbeoordeling. Uitzondering: dankzij betere offroad-kwaliteiten ruilt de Explorer XC met de Multistrada en eindigt hij op plaats drie. [kaders] [p. 11boven] Deel 1 in MotoPlus 9/2013: Bij de 19-inch-motoren bleek de nieuwe GS over de beste praktijkeigenschappen te beschikken. Deel 2 in MotoPlus 10/2013: Uit de groep ‘fun bikes’ met 17-inch-voorwiel kwam de Multistrada als winnaar uit de bus. Deel 3 in dit nummer: Voor de grote finale op Mallorca treden alle negen zware allroads aan. [p. 111] REIZEN OFFROAD BINNENWEGEN [p. 112 boven] [bij plattegrond Mallorca:] De door ons gereden route is een kleine 400 kilometer lang. Een aanrader! [Motorverleih in kaart vervangen door motorverhuur en Mittelmeer door Middellandse Zee] [p. 112 – 113] DE KANDIDATEN BMW R1200GS Lucht/oliegekoelde tweecilinder-boxermotor, cilinderinhoud 1.170 cc, 92,0 kW (125 pk), rijklaargewicht volgetankt* 260 kg, tankinhoud 20,0 l, testverbruik 1 : 16,9, actieradius 338 km. Basisprijs NL € 16.950/B € 14.950,- , prijs testmotor inclusief opties** € 19.675,- Ducati Multistrada 1200S Touring Vloeistofgekoelde 90°-V-twin, cilinderinhoud 1.198 cc, 108,8 kW (148 pk), rijklaargewicht volgetankt* 245 kg, tankinhoud 20,0 l, testverbruik 1 : 15,4, actieradius 308 km. Basisprijs (is prijs testmotor) NL € 22.590,-/B € 19.890,- Honda Crosstourer Vloeistofgekoelde 76°-V4, cilinderinhoud 1.237 cc, 95,0 kW (129 pk), rijklaargewicht volgetankt* 292 kg, tankinhoud 21,5 l, testverbruik 1 : 14,5, actieradius 312 km. Basisprijs NL € 16.699,-/B € 14.490,- , prijs testmotor inclusief opties** € 21.120,- Kawasaki Versys 1000 Vloeistofgekoelde viercilinder-lijnmotor, cilinderinhoud 1.043 cc, 86,8 kW (118 pk), rijklaargewicht volgetankt* 252 kg, tankinhoud 21,0 l, testverbruik 1 : 16,1, actieradius 338 km km. Basisprijs NL € 13.898,-/B € 12.399,-, prijs testmotor inclusief opties** € …. KTM 1190 Adventure Vloeistofgekoelde 75°-V-twin, cilinderinhoud 1.195 cc, 110,0 kW (150 pk), rijklaargewicht volgetankt* 252 kg, tankinhoud 23,0 l, testverbruik 1 : 14,9, actieradius 343 km. Basisprijs NL € 16.299,-/B € 14.200,-, prijs testmotor inclusief opties** € 17.150,- Moto Guzzi Stelvio 1200 8V Lucht/oliegekoelde 90°-V-twin, cilinderinhoud 1.151 cc, 77,0 kW (105 pk), rijklaargewicht volgetankt* 300 kg, tankinhoud 32,0 l, testverbruik 1 : 14,9, actieradius 477 km. Basisprijs NL € 16.480,-/€ 14.220,-, prijs testmotor inclusief opties** € 17.266,- Triumph Tiger 1050 Sport Vloeistofgekoelde driecilinder-lijnmotor, cilinderinhoud 1.050 cc, 92,0 kW (125 pk), rijklaargewicht volgetankt* 270 kg, tankinhoud 20,0 l, testverbruik 1 : 16,4, actieradius 328 km. Basisprijs NL € 13.990,-/B € 12.490,-, prijs testmotor inclusief opties** € 16.390 Triumph Tiger Explorer XC Vloeistofgekoelde driecilinder-lijnmotor, cilinderinhoud 1.215 cc, 101,0 kW (137 pk), rijklaargewicht volgetankt* 289 kg, tankinhoud 20,0 l, testverbruik 1 : 15,9, actieradius 318 km. Basisprijs NL € 17.740,-/B € 15.800,-, prijs testmotor inclusief opties** € 18.609,- Yamaha XT1200Z Super Ténéré World Crosser Vloeistofgekoelde tweecilinder-lijnmotor, cilinderinhoud 1.199 cc, 80,9 kW (110 pk), rijklaargewicht volgetankt* 278 kg, tankinhoud 22,6 l, testverbruik 1 : 15,4, actieradius 348 km. Basisprijs NL € 17.999,-/ B n.b., prijs testmotor inclusief opties** € 19.014,- *MotoPlus-meting inclusief opties; **BMW: incl. Touring-pakket, bestaand uit elektronisch instelbare vering, kofferdragers, verchroomd uitlaatsysteem, verwarmde handvatten, boordcomputer, navigatie-voorbereiding, LED-richtingaanwijzers en handkappen; Aktiv-pakket, bestaand uit ASC, dagrijlampen en cruise control; Variokoffers; Honda: incl. kofferset, middenbok en hoge ruit; mistlampen, sierlijsten, 12V-contact, Akrapovic-uitlaat, tanktas met tankring, verwarmde handvatten; Kawasaki: Grand Tourer-versie incl. kofferset; KTM: incl. elektronica-pakket, bestaand uit elektronisch instelbare vering, bandenspanningscontrole en middenbok; Touring-koffers, verwarmde handvatten en hoge ruit; Moto Guzzi: incl. kofferset; Triumph Tiger 1050 Sport: incl. kofferset, Arrow-uitlaatdemper, hoge ruit, valbeugels, handkappen, bagagerekje, verwarmde handvatten, CNC-gefreesde hendels, middenbok, CNC-gefreesde remvloeistofpotjes; Triumph Explorer XC: inclusief kofferset; Yamaha: incl. kofferset. [pagina 25:] ABS IN HET TERREIN Eén ding staat vast: wie denkt dat hij een kwart ton aan allroad op gravel zonder elektronische hulpsystemen beter kan stoppen dan met een modern ABS, die vergist zich. Bij BMW, Ducati en KTM kun je bij het ABS zelfs een speciale offroad-modus selecteren. De resultaten zijn indrukwekkend. Het bij de KTM in offroad-modus niet afgeregelde achterwiel (zodat je hem naar wens kunt dwars zetten) geeft qua pure remweg echter geen voordeel. REMWEG OP GRAVEL, 60-0 km/uur BMW R1200GS, Road-modus 27,5 m BMW R1200GS, Enduro-modus 26,5 m Ducati Multistrada 1200S Touring, Touring-modus 32,5 m Ducati Multistrada 1200S Touring, Enduro-modus 27,5 m KTM 1190 Adventure, Street-modus 28,9 m KTM 1190 Adventure, Offroad-modus 29,0 m Honda Crosstourer 29,8 m Kawasaki Versys 1000 30,4 m Triumph Tiger 1050 Sport 32,1 m Triumph Tiger Explorer XC 32,8 m Yamaha XT1200Z Super Ténéré World Crosser 33,5 m Moto Guzzi Stelvio 1200 8V 36,9 m MOTOREN HUREN OP MALLORCA Toegegeven: met de motor naar Mallorca rijden is in deze tijd van goedkope vluchten duur en tijdrovend. Daarbij biedt het 100 bij 80 kilometer grote eiland ondanks alle fraaie paswegen niet genoeg routes om gedurende langere tijd variatie te brengen. Een tip voor motorritten tijdens de vakantie: het verhuurbedrijf van Johannes en Anke Pfaff (www.mallorquin-bikes.de) in Felanitx. Het Duitse echtpaar heeft 40 goed onderhouden, recente BMW-modellen staan (F650/800/1200GS) en biedt daarnaast ook straat- en offroad-toertochten met gids aan. [bu] Johannes en Anke Pfaff (rechts) van Mallorquin Bikes. [p. 20 onder bij tabel Uitrusting & Prijzen:] • standaarduitrusting; [vet gedrukt] op testmotor gemonteerde extra’s (afwijkend van deel 1 en 2 in MotoPlus 9 en 10/2013) *alleen samen met boordcomputer; 1 inbegrepen in Touring-pakket, bestaand uit elektronisch instelbare vering, kofferdragers, verchroomd uitlaatsysteem, verwarmde handvatten, boordcomputer, navigatie-voorbereiding, LED-richtingaanwijzers en handkappen; 2 inbegrepen in Aktiv-pakket, bestaand uit ASC, dagrijlampen en cruise control; 3 inbegrepen in Grand Tourer-versie; 4 inbegrepen in Elektronica-pakket, bestaand uit elektronisch instelbare vering, bandenspanningscontrole en middenbok; 5 inbegrepen in de XC-versie [BU’s] [bij foto pagina 13:] In colonne de Mirador del Mal-pas van het schiereiland Formentera op. [bij foto pagina 15:] De laatste meters naar de vuurtoren op Cap Formentera. [bij foto’s pagina 16:] BMW: bij het vernuftige Variokoffer-systeem kun je met een hendel de koffers 55 millimeter breder maken! Honda: nooit smeren, nooit spannen – cardanaandrijving maakt de reis plezieriger (net als bij BMW, Guzzi, Yamaha en de Explorer). Moto Guzzi: met een tankinhoud van 32 liter komt de Stelvio 477 km ver! Om in Zuid-Frankrijk te komen, hoef je maar twee tankstops te maken…. Snelwegen: een noodzakelijk kwaad – maar ook een van de domeinen van de grote allroads. De kathedraal van Palma: het 700 jaar oude bouwwerk biedt een fascinerende aanblik, vooral wanneer ‘s nachts de omgeving geheel wegvalt. [bij foto op pagina 18:] De afdaling vanaf Cap Formentera, met uitzicht op het stadje Formentera. Op de achtergrond Port de Pollença. Eersteklas asfalt trouwens! [bij foto op pagina 20:] Ongemotoriseerde soortgenoten, alom aanwezig op de wegen van Mallorca: wielrenners. Honderden, nee, duizenden…. [bij foto op pagina 22/23:] Snuffelstage: een zijweg naar de S’Algar-baai bij Portocolom. Heel eerlijk gezegd: dat zou ook met straatmotoren kunnen. [bij foto’s op pagina 24:] Triumph Explorer: die dure uitlaatbochten wil je wel beschermen. In het terrein kan een stevige carterplaat veel geld besparen. Yamaha: of de elastischere draadspaakwielen echt zinvol zijn is de vraag, maar het staat in elk geval erg goed. Geschikt voor tubeless uiteraard. KTM: net als bij BMW en Ducati is de vering met knopjes op het stuur te verstellen. Het verschil is goed voelbaar. Op de grens van water en land bij de indrukwekkende branding van Cala Torta. Gedaanten in de schemer: wanneer de wandelaars in de hotels zijn verdwenen, hebben de offroaders de heuvels van Cala Torta voor zichzelf. [bij foto op pagina 26:] De serie hairpins bij Sa Calobra neemt werkelijk Alpen-vormen aan. [bij foto’s op pagina 29:] Nogmaals Sa Calobra: de twaalf kilometer lange pas klimt tot 700 meter hoogte. Het landschap is verpletterend mooi. Karakteristiek punt van de Mallorcaanse wegenbouw: de ‘stropdasknoop’. Ducati: geen enkel motorblok stampt zo hard de bochten uit als de Testastretta-twin van de Multistrada. Een krachtbron met belevingswaarde! Kawasaki: het geslaagde stuurkarakter – en daarvan vooral de stuurprecisie – maakt de Versys een echte bochtenvreter op binnenwegen. Triumph Tiger Sport: Het driecilinderconcept van Triumph overtuigt in alle opzichten. De Triple loopt fascinerend. [pagina 30:] Een smalle kloof: de imposante rotsdoorgang in de afdaling naar Sa Calobra.