Rij-impressie ZPmoto ZPsport 449

Classics staan volop in de belangstelling momenteel. Veel ‘oudere jongeren’ willen op latere leeftijd hun droom van vroeger waarmaken, dus worden er volop brommers en oude motoren gerestaureerd. Of er wordt een geheel nieuwe motor gekocht, die je met zijn klassieke lijnen wil doen geloven uit de jaren zestig van de vorige eeuw te zijn weggereden. De ZPsport 449 is zo’n retromachine. Menige Zündapp, Jawa, CZ, BSA of Matchless onderging een jaar of vijftig geleden een kuur met de ijzerzaag: alle overtollige delen en de grote spatborden moesten eraan geloven. Samen met een hoger stuur en noppenbanden ontstond op die manier een heuse terreinmotor. Tegenwoordig worden dergelijke oude machines weer met zorg gerestaureerd, veelal door oudere mannen met heel veel vrije tijd. En geld. En aangezien dat laatste na een geslaagd werkzaam leven vaak niet meer het probleem is, kun je ook ‘nieuwe klassiekers’ kopen. Triumph vaart er bijvoorbeeld wel bij: die heeft er inmiddels een hele serie van. Maar ook kleine specialbouwers beleven gouden tijden en eentje daarvan – met roots bij de voormalige MZ-fabriek in Zschopau – is ZPmoto. De kleine fabrikant produceert op basis van Spaanse Gas Gas ééncilinder-viertakten deze ZPsport 449, een classic offroad, en verkoopt ze voor het lieve sommetje van 18.849 euro (exclusief BTW en BPM). Exclusiviteit lijkt daarmee te zijn gegarandeerd. Met de ZPsport 449 wil de fabrikant aanhaken bij het roemruchte verleden van MZ. Het voormalige Oostduitse merk verkoos jarenlang de enduromotorsport als strijdtoneel om de kwaliteit van hun ‘oostblok-techniek’ te tonen aan motorsportliefhebbers wereldwijd. Met name in de zware ISDE-zesdaagses waren de MZ-rijders altijd heel sterk. Het Oost-Duitse regime was er in die jaren alles aan gelegen om de rijders uit het vrije westen te verslaan. Volgende week is die jaarlijkse ISDE-zesdaagse weer; dit jaar is de Duitse Sachsenring het episch centrum van dit grote offroad-evenemnt, waarbij de 450 deelnemers twee dagen in de heuvels rond Zschopau de klassementsproeven moeten rijden. Het is dus geen toeval dat deze ZPmoto nu is geïntroduceerd. Niets voor niets staan de letters ZP voor niets anders dan voor Zschopau. De ZPsport ademt in alles de klassieke stijl uit lang vervlogen tijden. Stalen wiegframe, stalen achterswing, stereo-achtervering met 140 mm veerweg en een conventionele telescoopvork met een veerweg van 180 mm. Eigenlijk hoort in zo een klassiek rijwielgedeelte natuurlijk een luchtgekoelde motor te zitten, maar gelukkig detoneert de watergekoelde Gas Gas krachtbron niet met het geheel. “Aanvankelijk hebben we zelfs nog nagedacht over een tweetaktblok”, aldus ontwerper Jörg Hübler, “Maar uiteindelijk hebben we toch voor de viertakt gekozen vanwege de milieueisen. Daarnaast wilden we dat de ZPmoto gewoon bruikbaar zou zijn in het dagelijkse verkeer. Ook kwamen we met de viertakt beter weg met een uitlaat met klassieke look. Het gebruik van het moderne blok blijkt overigens geen enkel probleem te zijn voor onze klanten. Die zijn niet op zoek naar een 1 op 1 kopie van een wedstrijdmachine van 50 jaar geleden, maar willen gewoon een ongecompliceerde machine met moderne techniek, die goed bruikbaar is en waarmee ze gemoedelijk door de natuur kunnen tuffen.” Vanwege het goedmoedige karakter is het blok minder nadrukkelijk op topvermogen getuned en is het rijwielgedeelte ook vooral afgestemd op het rijgemak en de handelbaarheid. Vanwege die handelbaarheid zit de benzinevoorraad ook niet in de ‘nep-benzinetank’, maar in de driehoek onder het buddyseat. Hier passen elf liter benzine in. Het luchtfilter zit nu onder de tankkap en daar heeft ook de elektronica en de accu een plaatsje gevonden. Vanaf de zijkant gezien maakt de ZPsport 449 een hele luchtige en simpele indruk, niet in de laatste plaats omdat je op verschillende plaatsen door de motor heen kunt kijken. Zelfs de radiateur is mooi strak weggewerkt. De ZP-machines worden per stuk in een kleine fabriek in Zschopau gebouwd, waarbij veel onderdelen worden ingekocht bij toeleveranciers uit de directe omgeving. Het frame, de swingarm en tank worden in eigen beheer geconstrueerd. De volledige instelbare (!) voorvork is van het Italiaanse merk Mupo, een fabrikant die is gespecialiseerd in classic-voorvorken. De achterschokbrekers komen van Öhlins en onderstrepen dat de ZPsport 449 niet alleen bedoeld is om naar te kijken, maar dat de rij-eigenschappen op een hoog nivo staan en je echt met de machine het terrein in kunt. Daarvoor biedt het Gas Gas motorblok prima prestaties. In de moderne wedstrijdsport is deze Spaanse motor weliswaar niet meer helemaal up-to-date, in deze retro-enduro blinkt het motorblok uit. Stationair levert hij al een lekker kernachtig uitlaatgeluid en dankzij een zwaar vliegwiel en een geslaagde injectie past het motorkarakter naadloos bij de rest van de machine. Het blok hangt prima aan het gas en levert in deze afstelling rond de 40 pk. De vering is best stevig, maar naar wens kan de koper kiezen voor een zachtere afstelling. Op een motorcrossbaan moet je met de ZPmoto toch niet komen, dus dat lijkt ons geen probleem. De zithoogte is lekker laag, zeker vergeleken met moderne offroads. Daardoor heeft de machine een trialachtig karakter, waardoor je spelenderwijs over lastige obstakels wipt. Wat een verschil met die hele moderne hoogpotige offroads van tegenwoordig. Die functioneren geweldig als de snelheid erin blijft zitten, maar als je een stukje moet trialen over een paar stenen of door een lastige passage, dan gaat er niets boven een makkelijk hanteerbaar machientje, die uit je hand eet en die moeiteloos overal overheen tokkelt. De zitpositie doet ook in niets denken aan die op een moderne terreinmotor. Daarbij loopt het zadel vaak door tot tegen het balhoofd; op de ZPsport 449 zit je als rijder nog een heel eind van het stuur, met een heuse ‘tank’ voor je. Daardoor vraagt deze retro-enduro ook een meer gelaten rijstijl: je kunt nu eenmaal niet voorop kruipen om kort af te draaien. Het maakt ook het rijgedrag klassiek, maar daar zullen de kopers van deze bijzondere machine geen boodschap aan hebben. Zij zullen in veel gevallen hun jeugddroom waarmaken en dat de machine daarbij nog een opmerkelijk goed rijgedrag biedt, is alleen maar meegenomen. [kaderstuk]] HET VERHAAL ACHTER ZPMOTO Je eigen motormerk oprichten en op bestelling motoren gaan bouwen, ook dat is voor velen een jeugddroom. De vijf mannen achter ZPmoto zijn echter geen dromers, maar beschikken over een gezond portie realisme. “In onze jeugd, in de jaren zeventig en tachtig, was endurorijden in deze streek heel populair. Nog steeds wordt hier elk jaar de vermaarde endurowedstrijd ‘Rund um Zschopau’ georganiseerd meetellende voor het Duitse kampioenschap en af en toe zelfs voor de EK- en WK-punten. Met name in onze jeugd was die enduro de gebeurtenis van het jaar, waarbij de MZ-fabrieksrijders onze absolute helden waren,“ aldus Norbert Vogler, de bedrijfsleider van ZPmoto. Hij praat nog steeds met trots over de gouden jaren van MZ in de enduro’s en zit ook in het bestuur van de motorclub die vandaag de dag deze bijzondere endurowedstrijd organiseert. In 2005 had die wedstrijd voor de laatste keer een WK-status, toen kwamen er 125.000 toeschouwers op af! Om maar even aan te geven dat Zschopau internationaal gezien wordt als de bakermat van de endurosport. Vroeger werkte bijna iedereen uit Zschopau bij MZ: in de hoogtijdagen werkten er maar liefst 4.500 mensen. En Jörg Hübler was één van hen; hij was actief op de ontwikkelingsafdeling en ook actief voor MuZ, het bedrijf dat MZ opvolgde na ‘die Wende’. De teloorgang van MZ en later ook MuZ deed Hübler en zijn vrienden pijn. En in 2009 besloten ze om te kijken of ze niet een nieuw klein bedrijf op zouden kunnen opzetten, dat op bestelling motoren produceerde waarin de oude MZ-geest zou voortleven. “Aanvankelijk begon het als een grap en we hadden ook geen idee waartoe het zou gaan leiden,” aldus Dirk Klädtke, een van de grondleggers van ZPmoto. Hij heeft tegenwoordig zijn eigen metaalwarenfabriek en is zelfs toeleverancier van enkele grote Europese motormerken. Met zijn kennis, kunde en productiecapaciteit verzorgd hij ook de productie van veel onderdelen voor de ZPmoto 449. Vogler: “Het doel was een moderne machine te construeren, met een klassieke look. Een motor die zou doen denken aan de MZ’s van weleer, maar die ook probleemloos en handelbaar genoeg zou zijn voor normaal gebruik. Begin 2010 nam ons vriendenproject concrete vormen aan. In eerste instantie wilden we een luchtgekoelde 600 cc viertaktmotor gebruiken, maar vanwege de veel betere handelbaarheid kwamen we toch op een watergekoelde 450 krachtbron uit. Voor het design deden we een beroep op David Negrello, een Franse designer die tijdens zijn studie ooit stage liep bij MZ. Hij heeft tegenwoordig in Parijs zijn eigen designbureau en was erg enthousiast over dit project. De motor zoals hij hem tekende was een schot in de roos: we hebben er eigenlijk niets meer aan veranderd: dit is precies wat wij met ons vijven voor ogen hadden, toen we er in 2009 voor het eerst over spraken. De prijs blijkt niet eens het probleem. Onze klanten zijn bereidt het te betalen, zij hebben het geld ervoor. Bovendien zijn we helemaal niet van plan om de ZPsport 449 in grote aantallen te produceren. Wij bouwen de machine geheel met de hand stuk voor stuk. Ook dat is een dele van de exclusiviteit.”