Motorpilot brandweer Haaglanden

Deze kreet wordt veelal gebruikt als je veel haast hebt. Nu is haastige spoed zelden goed, maar dat geldt niet voor de brandweer Haaglanden. Tijdens een proefperiode zet zij de komende tijd een heuse brandweermotor in om te kijken of het werk nog effectiever kan. “Brandweer? Wat moeten die nou met een motorfiets?”, is vaak de eerste reactie van mensen die voor het eerst van dit fenomeen horen. Maar steeds meer hulpdiensten in ons land zetten motorfietsen in bij hun dagelijkse werkzaamheden. Politie, wegenwacht, ambulancediensten, Rijkswaterstaat, dus waarom de brandweer niet? We spreken met Kour van der Laan, plaatsvervangend ploegchef bij de Veiligheidsregio Haaglanden, de drijvende kracht achter dit project. Het verhaal begint ongeveer twee jaar terug als er een bestuurlijke opdracht komt om te kijken of de brandweer meer maatwerk kan leveren, met name in het effectief omgaan met personeel en materieel. De regionale commandanten kregen de opdracht om binnen hun eigen organisatie te kijken wat er mogelijk was. Dit werd in Haaglanden weer uitgezet naar het middenkader, met name de bevelvoerders, waar Kour er één van is. Meedenken over zogeheten vernieuwde repressie luidde de missie. Het idee ging al snel richting een variabel voertuig. Kour: “Onze uitruk is standaard een tankautospuit met zes brandweerlieden, de zogeheten TS6. Echter, slechts in 7% van alle werkzaamheden gaat het om een middel, grote of zeer grote inzet. De overige werkzaamheden zou je met minder personeel kunnen doen. Ik ben gaan kijken wat er wel en niet mogelijk was. Een collega had in Engeland een brandweermotor in actie gezien en was daar zeer enthousiast over. We hebben meteen contact opgenomen met allerlei vragen, ook op roostertechnisch gebied. De situatie in Engeland bleek vergelijkbaar.” Na alles op een rij te hebben gezet, kwam Kour met een voorstel om ook in Haaglanden een dergelijke motor in te zetten. Van een leien dakje ging dat echter niet. “We hebben maar liefst dik een jaar moeten lobbyen om anderen te overtuigen”, legt hij uit. “Mede omdat het ook een cultuuromslag van groepswerk naar individueel optreden zou betekenen. Maar op een gegeven moment kwam er toch groen licht om door te gaan. Daarvoor zijn sparringpartners gezocht. Positieve, actieve mensen die de proef wilden draaien. Inmiddels was er ook een werkgroep vernieuwde repressie in het leven geroepen. Het kostte me slechts tien minuten om de voorzitter van die werkgroep te overtuigen van de voordelen van de inzet van een motorfiets. Alleen de tijdwinst die je boekt bij het aanrijden, is al enorm. We begonnen op motorgebied op nul, immers daar hadden we geen enkele ervaring mee. Zo kwam er een investeringsplan, een opleidingstraject en een selectie van de bestuurders van de motorfiets. De opleiding van de motorambulance bleek het beste aan te sluiten op de inzet die wij voor ogen hadden. Verder is gekeken naar kleding, type motor en de benodigde techniek. Inmiddels waren alle ingrediënten klaar en konden wij er sap van gaan maken.” De BMW R1200RT bleek de enige blusmotor waar een C1-norm op zat. Tevens voldoet deze motor aan alle certificering die de brandweer nodig heeft in combinatie met blusmateriaal. Het in Frederikssund gevestigde Deense bedrijf Firexpress levert een totaal product op basis van deze specifieke BMW. Op dit moment rijden er zo’n 65 stuks wereldwijd. Via PT Goes, de importeur van Firexpress werd er contact gelegd, waarna de RT werd besteld bij de BMW-fabriek. Omdat Denemarken een andere kleur rood gebruikt voor brandweervoertuigen, heeft BMW speciaal voor brandweer Haaglanden de motor in de juiste kleur gespoten. Vervolgens ging de motor naar Denemarken, waar Firexpress het blusmateriaal opbouwde. In de tanks gaat vijftig liter water, dat wordt vermengd met de stof A-FFF. Dit vergroot het doordringend vermogen en heeft een verstikkend effect. Via een pomp gaat het naar een blushaspel met een lengte van maar liefst dertig meter. De bluslans heeft een speciale kop die van het A-FFF een micronevel maakt. “Daarmee kan ik maar liefst drie personenauto’s, die volledig in de hens staan, blussen”, verduidelijkt Kour. De pomp wordt aangedreven door een persluchtcilinder van 300 bar, dat wordt gereduceerd naar een werkdruk van 23 bar. Eenmaal opgebouwd kwam de motor naar Nederland en ging hij door naar Huijsmans Service Center (HSC) in Nieuw-Vennep, dat veel ervaring heeft met het opbouwen van BMW’s voor politie en andere diensten. “Daar dachten ze goed met ons mee”, gaat Kour verder. “Ze wilden graag maatwerk leveren en hebben ook meegeholpen in de ontwikkeling. Zo heeft onze BMW een andere kabelboom, blauwe LED-verlichting, akoestische signalering, brandweer striping, verbindingen en enkele andere aanpassingen. Portofoon en telefoon gaan bijvoorbeeld via bluetooth naar de helm. We dragen nu het persluchtmasker in combinatie met de BMW-helm, maar samen met HSC kijken we naar een overdruksysteem in de motorhelm, waardoor het persluchtmasker achterwege kan blijven. Door het relatief hoge gewicht hebben we nog wel gekeken naar andere banden, maar dit bleek niet nodig. Wel is de bandenspanning omhoog gegaan naar 2,9 voor en 3,5 achter.” Wat selectie en opleiding betreft, was er inmiddels ook al het nodige gedaan. Bestuurders moesten beschikken over het diploma bevelvoerder, minimaal drie jaar werkervaring hebben op dat gebied en een ervaren burger-motorrijder zijn. Van de vijfentwintig sollicitanten voldeden er vijftien aan de eisen, waarvan er zeven werden geselecteerd en opgeleid. Dat laatste is verzorgd door een rijdocent die voor de politie Haaglanden werkt en met iedere bestuurder twee weken op pad ging. Veel energie is gestoken in de procedures bij optreden. Zo kan de motor worden ingezet bij autobranden en kleine buitenbranden, zoals een containerbrand. Bij aanrijdingen met letsel fungeert de motorrijder als ‘First Responder’. “Dat houdt in dat hij kan schouwen of er opgeschaald moet worden”, legt Kour uit. “Verder kan hij eventueel een airbaghoes plaatsen, voertuigen stroomloos maken en uitlopende vloeistoffen indammen. Dit alles voor de veiligheid van andere hulpverleners. Ook kan hij CO-metingen en gasdetectie verrichten en is er een AID-apparaat voor gebruik bij een hartstilstand aan boord. De motor wordt niet ingezet voor bestrijding van gevaarlijke stoffen en binnenbranden, want naast het feit dat brandweermensen nooit alleen een brandend pand ingaan, is de bestuurder met een cordura pak van Stadler gekleed als motorrijder en in die zin niet voldoende beschermd voor het bestrijden van grote brandhaarden.” De pilot is op 1 mei van start gegaan en duurt twaalf rijdbare maanden. Iedere maand wordt er geëvalueerd over de inzet en ervaringen. Maar wat PR betreft is de proef al geslaagd. Kour: “We steken veel energie in de interne informatie, maar treden ook naar buiten. Er is veel interesse van andere korpsen, maar zij wachten wel op de eindevaluatie. De motor heeft zijn thuisbasis op kazerne Den Haag-Centrum, maar heeft daarnaast ook de auto(snel)wegen rond Den Haag, Voorburg, Rijswijk en Delft tot zijn werkgebied. Tijdens de pilot zetten we de motor zoveel mogelijk in, van voor de ochtendspits tot na de avondspits. Dit houdt in dat iedere bestuurder tijdens een normale werkweek één keer in de vier dagen op de motor zit. Het publiek is in ieder geval enthousiast en reageert positief op de inzet van de brandweermotor. Dat hebben we zeker mee.“ [Foto’s en BU’s] [opener: DSC_0209] De nieuwe blusmotor is een ideaal middel bij de bestrijding van bijvoorbeeld een autobrand. [DSC_0293] Nooit gedacht dat dit mee kon: watertanks met vijftig liter inhoud, een blushaspel van dertig meter, een pomp, een spuitlans en heel veel klein materiaal voor de eerste hulpverlening. [2e spread, DSC_0217] Motor op de jiffy, slang uitrollen en spuiten maar. Koud kunstje met zo’n blusmotor. [DSC_0202] Het dashboard oogt nog bijzonder conventioneel. De rode tank met daarop het voertuignummer verraadt de werkelijke aard van het beestje. [DSC_0173, inzet spread] Elk stukje bruikbare ruimte op de R1200RT is benut om materiaal te bevestigen. [DSC_0169] Zware bepakking, waardoor