Reportage val- en slijtdelen
Tuurlijk, als er een onderdeel aan je motorfiets kapot gaat, moet het worden vervangen. Maar de logica achter de prijsbepaling van originele onderdelen is voor de doorsnee consument vaak maar moeilijk te doorgronden. We duiken met een aantal fabrikanten eens wat dieper in deze intrigerende cijferdans. Veel motorrijders hebben het helaas al een of meerdere keren meegemaakt: een onoplettende automobilist die geen voorrang geeft maar neemt en voor je het weet, lig je samen met je trots op het asfalt. Instinctief gaat de aandacht na zo’n buiteling vaak meteen uit naar de machine die hulpeloos op zijn zij op het wegdek ligt. Met een snelle inspectie monster je de schade. Krassen en scheuren in de stroomlijndelen, afgebroken hendels, een fikse deuk in de tank, een koplamphuis dat op half zeven bungelt, een beschadigde vorkpoot. Ai, dat kon wel eens flink in de papieren gaan lopen. Het geschatte schadebedrag waar in een eventueel politierapport melding van wordt gemaakt, is vaak nog enigszins geruststellend, waarna een paar dagen later vaak de klap volgt met het officiële schaderapport. Daarbij wordt uitgegaan van de originele onderdeelprijzen en dan is het maar goed dat de verzekeringsmaatschappij de portemonnee trekt. Maar hoe kunnen de prijzen van originele onderdelen in sommige gevallen zo hoog zijn? We schoven aan bij negen motorfabrikanten en namen de prijzen van typische val- en slijtageonderdelen van negen populaire modellen eens onder de loep. Apothekersprijzen? Zeker niet, is de mening van de meeste fabrikanten. In hun optiek laten die hoge prijzen zich deels verklaren door het feit dat er voor een behoorlijk aantal modellen voor een langere tijd een bepaalde hoeveelheid val- en slijtagedelen op voorraad moet zijn. En doordat sommige onderdelen waar weinig vraag naar is, soms jarenlang blijven liggen, lopen de opslagkosten enorm op. Daarnaast wordt er volgens de fabrikanten enorm veel geld en moeite gestoken in het ontwikkelings- en testtraject van die onderdelen, die uiteraard aan de strengste voorwaarden moeten voldoen. Vrije aanbieders steken vanzelfsprekend geen of nauwelijks geld in minder courante onderdelen en zijn in de regel eerder geneigd om veelgevraagde onderdelen op voorraad te houden of te produceren. In die zin hebben ze minder kosten en daar kan de consument van profiteren. Motoren die voorbestemd lijken voor een carrière als winkeldochter worden door de aftermarket-industrie dan ook als de pest gemeden. Het aantal bedrijven dat zich op de motormarkt bezighoudt met de productie van vervangingsonderdelen is bovendien te overzien en daarnaast mogen ze zowel motorfabrikanten als vrije aanbieders van onderdelen tot hun klantenkring rekenen. De kwaliteit van eerste montage en vervangende onderdelen ligt dus vaak op hetzelfde niveau. Het Japanse Vesrah bijvoorbeeld, voorziet veel gerenommeerde motorfabrikanten al tientallen jaren van koppelingen, pakkingen en kleppen, maar veel van deze producten zijn in een andere verpakking ook vrij verkrijgbaar. Er zijn wereldwijd slechts weinig fabrikanten die de juiste knowhow bezitten voor het fabriceren van remonderdelen en oliefilters en ook hier zijn originele en vervangende onderdelen vaak technisch identiek en onderscheiden ze zich alleen door de verpakking en vaak ook de prijs. Vrije werkplaatsen kunnen vaak maar moeilijk aan originele onderdelen komen en zoeken meestal hun toevlucht bij de beter gesorteerde groothandels. Dat hoeft gezien het bovenstaande niet tot onoverkomelijke problemen te leiden, maar let er in dat geval wel op dat goedkoop geen duurkoop wordt. Een accu is daarvan een mooi voorbeeld. Daar wordt af en toe flink mee gestunt en die prijsknallers doen het aanvankelijk ook gewoon goed, maar gaandeweg het gebruik blijven ze maar zelden op hoog niveau presteren en moeten ze – zo leert de ervaring – veel vroeger weer worden vervangen. En dat valt onder de streep natuurlijk altijd duurder uit. In het schier eindeloze spectrum van de aftermarket-wereld kunnen top en flop wat kwaliteit betreft dicht bij elkaar liggen. Dat is vaak ook de reden dat veel motorzaken uiteindelijk toch voor originele onderdelen kiezen, alhoewel het dus zeker geen wetmatigheid is dat deze per definitie beter zijn. Toch wordt er door hen in de regel vaak vanuit gegaan dat motorfabrikanten meer investeren om een continue hoge kwaliteit te waarborgen en ze hebben de zekerheid dat alles gegarandeerd past. En wat prijspolitiek betreft houden de motorfabrikanten de aftermarket ook scherp in de gaten. Een ander belangrijk punt is uiteraard de garantie. In sommige gevallen kan de garantie voor de motor deels of volledig komen te vervallen als blijkt dat er een direct verband is tussen een bepaald probleem aan de motor en een gemonteerd aftermarket onderdeel of accessoire. Wat dat laatste betreft is enige voorzichtigheid geboden bij twijfelachtige waar van Zuid-Oost Aziatische makelij die vaak op sites al Ebay wordt aangeboden. Daar blijken toch maar al te vaak schaamteloze kopieën van onderdelen van gerenommeerde merken tussen te zitten, die meer pretenties dan echte bewezen kwaliteit bezitten. Voordat je dus je toevlucht tot dit soort schimmige accessoires zoekt, kan het geen kwaad om even bij een aantal motorzaken of aanbieders van gerenommeerde onderdelen je licht op te steken en daar de prijzen te vergelijken. Maar als je de gepoetste kant van je trots boven houdt en je motor het reguliere onderhoud niet ontzegt, hoef je maar zelden de markt op voor een vervangingsonderdeel. Maar dat moet dan wel gegarandeerd op betrouwbare wijze zijn werk doen. Dat heeft uiteraard zijn prijs en daar zou ook een apotheker mee instemmen. MOTOPLUS CONCLUSIE Uit losse onderdelen zelf een motor in elkaar proberen te knutselen, zou financiële waanzin zijn. Als je de prijzen op de relatief korte prijslijsten van onderdelen op deze pagina’s bij elkaar optelt, zit je in sommige gevallen al op driekwart van de nieuwprijs van de betreffende machine. Niet zo gek dus, dat een onschuldig schuivertje al snel een duizelingwekkende schadepost tot gevolg kan hebben. Ook weinig verrassend: aantrekkelijke geprijsde middenklassers hebben in de regel de laagste onderdeelprijzen. Verbazingwekkender is wellicht het feit dat de Harley onderdelen zo voordelig geprijsd zijn. Maar dat valt te verklaren uit het grote aantal conventionele onderdelen dat op de betreffende machine is gemonteerd. Voor elektronische displays, LED-verlichting of mooi gesmede hendels moet je bij de andere motoren uit dit overzicht zijn. Die mogen dan wel beter en ook moderner zijn, ze kosten ook meer. Met het voortschrijden van de techniek is de verwachting dat de onderdeelprijzen in de toekomst nog wat zullen stijgen. Te hopen blijft dat de verschillende aanbieders van onderdelen hun logistieke apparaat dusdanig optimaliseren dat er ook tegen die tijd geen apothekersprijzen hoeven te worden betaald.
