Reizen Madagaskar
Madagaskar: het land van de rode aarde, waar vrouwen geen broden maar stenen bakken en waar je op een unieke verscheidenheid aan flora en fauna wordt getrakteerd, er komen zelfs dieren- en plantensoorten voor, die je nergens anders ter wereld zult aantreffen. Qua geloof, gebruiken en cultuur is de diversiteit door de mix van Afrikaanse, Aziatische en ook Europese invloeden al net zo groot. De vriendelijke bevolking heeft weliswaar weinig geld, maar leeft desondanks met een brede glimlach. Kortom, een heerlijk land om doorheen te reizen, helemaal op de motor!Het is nog donker buiten als de wekker gaat. Ik neem nog een laatste Hollands ontbijtje en pak mijn rugzak, waarvan ik het gewicht heb weten te beperken tot 13 kg. Voor een jonge vrouw als ik een allesbehalve gemakkelijke opgave.Na een korte tussenstop in Parijs, een directe vlucht was er niet, landen we na een vlotte vlucht van elf uur in de avond op het vliegveld van de hoofdstad Antananarivo. U zegt? Inderdaad, ook de plaatselijke bevolking is het niet ontgaan dat de naam nogal lastig uit te spreken is en daarom wordt het doorgaans afgekort tot Tana. Omdat er nauwelijks pinapparaten op het eiland zijn wisselen we naast het vliegveld voor de rest van onze reis Euro’s om voor Ariary’s. Het grootste biljet van 10.000 Arairy staat gelijk aan zo’n € 3,60. Niet veel later lopen we dan ook als ware miljonairs het wisselkantoortje weer uit, enigszins ongemakkelijk met zo’n enorm pak geld op zak.Na Groenland, Nieuw Guinea en Borneo is Madagaskar het op drie na grootste eiland van de wereld. Het is in oppervlakte bijna net zo groot als Frankrijk en heeft ongeveer 18 miljoen inwoners. Dat heeft het eiland overigens niet alleen gemeen dit Europese land, tot 1960 is het namelijk een Franse kolonie geweest en een groot deel van de bevolking spreekt daarom nog altijd Frans. Daarnaast is er nog de eigen taal, Malagasy, maar die is voor ons toeristen totaal onbegrijpelijk. De Franse invloed zie je overal terug, ook in het straatbeeld. Als taxi’s blijken oude Renault 4-tjes en 2CV’s (het lelijke eendje) bijzonder populair, waardoor je als liefhebber van deze Franse klassiekers hier helemaal aan je trekken komt. Houd er dan wel rekening mee dat de auto’s doorgaans niet echt in originele staat verkeren. Madagaskar is een arm land, maar armoede maakt blijkbaar creatief. Een kapotte brandstoftank? Geen nood, plaats een plastic jerrycan met een slangetjes naar de motor bij je passagier tussen de benen en ‘problem solved’. Sleutel kwijt? Even wat draden verbinden en rijden maar. En als de achteruit kapot is, dan vragen we toch gewoon een paar mensen om de auto achteruit te duwen. Simpel doch effectief!De armoede is zelfs zo schrijnend, dat hoewel de benzine er slechts een fractie kost in vergelijking met Nederland, het voor de gemiddelde Madagask simpelweg onbetaalbaar is. Taxichauffeurs gaan dan ook pas tanken als ze een klant hebben. En om brandstof te besparen wordt de motor uitgezet wanneer men heuvel af rijdt. Maar hoe leuk en bovenal creatief het nationale taxi- en autopark ook moge zijn, wij gaan de boel niet op vier maar twee wielen verkennen. Meer precies op BMW R100GS-en, hetgeen enigszins indruist tegen het gevoel geen BMW-fan te zijn en er zeker niet voor mijn vijftigste op gezien wil worden. Maar goed, nood breekt wet en eerlijk gezegd sta ik ook best open voor het smeden van een sterke band met deze kanjer.Dat smeden gaat echter morgen pas gebeuren, vannacht verblijven we eerst nog in het hotel dat eigendom is van de vrouw van onze gids. Op Madagaskar hebben de vrouwen klaarblijkelijk de broek aan, als de man niet genoeg verdient of zijn vrouw niet goed genoeg behandeld, kan hij zomaar het huis worden uitgezet. Ik vind het nu al een te gek land.Na een ontspannen eerste nacht en een eenvoudig ontbijt maken we ons klaar voor vertrek. Alle spullen worden in de koffers en tanktassen van de motoren geladen, waarbij er zich een klein beetje onrust meester van me maakt. Lichte zenuwen steken de kop op, de BMW is toch wel vrij groot. Thuis rijdend een Suzuki GSX-R, waarbij ik makkelijk met de voeten bij de grond kan, is dit toch wel andere koek. Maar goed, er zijn voldoende kerels aanwezig die af en toe best bereid zullen zijn een handje te helpen. Daar gaan we dan maar vanuit althans.De trip gaat nu echt beginnen, eerst gaat het door Tana richting zuiden. Direct al een fantastische belevenis. Overal staan, lopen, fietsen en rijden mensen. Je ziet de meest bizarre voertuigen langskomen, die vaak net even te vol geladen zijn. Houten karren met zeeboes (de lokale koe), loop- en fietsriksja’s, meestal getrokken op blote voeten, oude auto’s en brommers, het verkeer is er nogal bont zeg maar. Al was het alleen al door de aparte zelf geknutselde houten zeepkisten, waar een touwtje de stuurinrichting vormt en een stuk rubber de remmerij. Perfect voor een super zeepkistenrace, met hoge snelheid een heuvel af denderen, hoe geinig zou dat zijn. Ook opvallend, langs de weg zie je overal rokende stapels stenen, naar later blijkt zijn dat de ovens waarin bakstenen worden gebakken.Onderweg word je ook alom geconfronteerd met de allesoverheersende armoede. Daardoor ook met een bevolking die creatief naar oplossingen zoekt. Zo wordt bijvoorbeeld het gras bij een hotel gratis gemaaid, in ruil voor de dienst mag men dan wel het gras houden wat weer als veevoer gebruikt kan worden. Een gemiddeld gezin leeft van ongeveer 1 euro per dag, voor ons westerlingen moeilijk voor te stellen.Een bizarre gewaarwording is ook dat er bij het begin en einde van elk dorpje een militaire post is, meestal bemand door de politie of het leger. Vaak voldoet een simpele zwaai met de arm of knikje van het hoofd, maar een enkele keer moet je ook je papieren laten zien. Niet ter controle overigens, in werkelijkheid zijn de mannen vooral nieuwsgierig naar ons gezelschap en de motoren waar we op rijden. Die zie je hier namelijk niet zo gek veel en zeker niet meerdere bij elkaar. We zijn blijkbaar echt een bezienswaardigheid.Antsirabe vormt onze eerste bestemming. Het is de grootste stad na Tana en presenteert zich met veel toeristen, grote hotels en een pizzatent. Wij verblijven in een mooie accommodatie van Franse eigenaren, met een prachtige tuin. Je hebt totaal niet het idee midden in een stad te zitten. Een waardige afsluiter van een enerverende eerste dag, zeker in combinatie met de heerlijke, typisch Madagaskariaanse maaltijd: zeeboe met vanille saus.Via Ambositra, Fiannarantsoa en Ambalovoa verder naar het zuiden. De wegen zijn over het algemeen van goed asfalt voorzien en bovenal met heerlijke bochten. Af en toe wel wat flinke gaten, die je behendig moet zien te ontwijken of anders moet overlaten aan de vering van de BMW. Het voelt dan ook heerlijk om de motor de bochten door te laten glijden.Het laatste stuk naar ons volgende verblijf is een mooi stuk offroad over de karakteristieke rode aarde. Ik ga steeds meer van de BMW houden! Staand op de voetsteunen is deze toch redelijk grote machine heel handelbaar. Het is zelfs genieten zo tussen de hobbels en geulen door manoeuvrerend, al blijft het oppassen voor losse stenen, wat natuurlijk onverhoopt een keer mis gaat. Een momentje van onoplettendheid en voor ik het weet lig ik zand te happen, kwestie het kloffie afkloppen, ego uitdeuken en verder rijden. De offroad liefhebber komt wat dat aangaat hier helemaal aan zijn trekken. Wel is het raadzaam om de zaken vooraf goed te plannen, want naast de hoofdweg zijn er niet veel bewoonde plekken en ook tankstations zijn schaars. De volgende ochtend pakken we een andere route terug naar de hoofdweg. Alleen is dit stuk offroad een stuk pittiger dan verwacht. Niet alleen grote stenen drukken het tempo, ook doorwadingen, zacht zand en diepe geulen, af en toe ook nog vol water, zorgen voor een enerverende tijd. Maar het harde werken en de spanning die erbij hoort is ook dubbel genieten. Hoe verder we zuidwaarts komen, des te ingrijpender verandert het landschap: van wat groen en heuvelachtig naar droog en vlak. Prachtig hoe gevarieerd een land kan zijn! In een klein dorpje stoppen we voor een korte pauze. Overal waar we komen staan we in het middelpunt van de belangstelling en hier is het al niet anders, het complete dorp loopt uit. Vanuit Nederland heb ik een tas vol klein kinderspeelgoed en schoolspulletjes meegenomen. Prachtig om uit te delen! De stuiterballen gooi ik op de grond en na de eerste twee ballen rent het halve dorp achter de ballen aan, ook de volwassenen. Fantastisch gezicht en iedereen heeft een hoop lol. We kunnen hier de hele dag wel blijven, maar we moeten verder.In de vroege middag komen we via Ihosy aan in Handhira. Hier blijven we een extra dag om het geteisterde achterwerk wat rust te gunnen, geen overbodige luxe overigens. We maken een dagtochtje naar Ilakaka, een mijnstadje waar onder meer saffieren worden gevonden. Er is een soort wild west stadje ontstaan las gevolg van een goldrush door gelukszoekers. Groepen mannen met eenvoudige scheppen zoeken in het zand naar edelstenen en ook wij mogen ons geluk even beproeven. De mijnwerkers knuffelen hun schep nadat wij ermee hebben gewerkt, geen idee waarom, maar een aparte gewaarwording is het wel. Her en der zitten er ook smalle gaten van zeker twintig meter diep, waarin de mannen afdalen om te kijken of er nog wat te vinden is. Een zeer gevaarlijke en onmenselijke baan. Ook het eerste bezoek aan een natuurpark, met ringstaart maki’s, staat op het programma. Een schot in de roos, de camera’s klikken onafgebroken en naast de maki’s zien we er ook een paar kameleons en prachtige vogels.Het wegennet op Madagaskar is redelijk beperkt en daarom rijden we over dezelfde weg naar het westen van het eiland. Zeker geen straf, de uitzichten, nu vanuit een ander perspectief, zijn adembenemend en bochten vervelen immers nooit. De brandstoftanks hebben we inmiddels bijna tot op de bodem leeg gereden, dus wanneer er eindelijk een tankstation in beeld komt gaat er een zucht van verlichting door de groep. Niet voor lang, ook daar blijken ze namelijk geen druppel benzine meer op voorraad te hebben. De eigenaar weet te vertellen dat het twee uur kan duren voordat de tankwagen komt, maar dat zou ook zomaar twee dagen kunnen zijn. In het zwarte circuit blijkt er wel wat benzine te koop, maar dat is niet eens voldoende om het volgende dorp te bereiken. Onze gids belt even rond en regelt dat een busje vanuit een dorp 150 kilometer verderop benzine voor ons meeneemt. Het kan een paar uur duren. Er zit maar één ding op, een plekje in de schaduw zoeken en wachten. Ondertussen is ook hier het halve dorpje uitgelopen. Eerst nog afwachtend vanaf een afstandje, maar men komt steeds dichterbij. We dansen en zingen, maken veel foto’s waarvan ze het grappig vinden om deze terug te zien. Ik blader door een modeblad en dat vinden de meisjes uit het dorp maar al te interessant, ze wijzen naar de blanke modellen. Ik scheur de bladzijdes uit het tijdschrift en deel ze rond, waarna de meisjes poseren als de modellen. Zo wordt het noodzakelijke wachtmomentje een onvergetelijke herinnering.We brengen die nacht door in een hotel dat naast een privé park ligt. De accommodaties tijdens de reis variëren van zeer eenvoudig tot prachtig en idyllisch. Dat geldt ook voor gastheren en –vrouwen, zoals monsieur Pastis, tenminste zo noemen wij hem. Wij worden hartelijk ontvangen door de breed lachende Fransman met lang grijs haar. Hij rijdt in een oude, roestige, gele Renault 4, die met ijzerdraad en elastiek bij elkaar wordt gehouden. ‘s Avonds doet deze gastheer zijn naam eer aan, hij zwaait lekker rond met de fles Pastis en zelfgemaakte rum en zakt steeds verder weg achter de bar. Na een paar drankjes krijgen we gelukkig dan toch nog een heerlijke Franse maaltijd voorgeschoteld.Over een prachtige slingerweg rijden we verder richting het westen naar de kust. Binnen een dag rijden we van de koudste plek op het eiland (15°) naar de warmste (30° plus). Het is fantastisch rijden over het mooie asfalt, waar je ook stukken wat harder kunt.Al snel zien we de eerste Baobabs opduiken met erachter de zee en het strand. Baobabs zijn grote vreemde bomen, men noemt ze ook wel een foutje van God, omdat het lijkt alsof ze ondersteboven groeien. Baobab Alley, de grootste toeristische attractie van Madagaskar, ligt aan deze kant van het eiland en die slaan we natuurlijk niet over. Een bizarre ervaring om er zo met de motor doorheen te rijden, wat door sommige andere bezoekers overigens niet echt wordt gewaardeerd.Eenmaal het hagelwitte strand is het tijd voor een stukje welverdiende ontspanning, bikini uit de tas en heerlijk onder een palmboom genieten. Ontspannen met m’n voeten in het zand is het zeker geen straf om hier een extra dagje te blijven.Lekker uitgerust, en een beetje bijgekleurd, pakken we de mooie en warme route terug naar Antsirabe. Daar slapen we, de enige keer tijdens de trip trouwens, in een groot hotel zoals iedereen ze kent: hoogbouw, marmeren lobby personeel strak in het gareel. Omdat we de motoren veilig willen stallen, mogen we rijdend door de lobby naar achter. Altijd al eens willen doen!In de middag maak ik met een loopriksja een leuk stadstochtje. Naar confiseur Marcel, die een showtje geeft hoe hij snoep maakt, gevolgd door een bezoekje aan een zeeboehoorn werkplaatsje en de plaatselijke markt. En omdat ik ook nog wat swingende muziek voor thuis wil scoren, stoppen we even bij een ‘winkeltje’ waar ik in mijn beste Frans, inclusief swingende heupbewegingen, probeer uit te leggen wat voor soort muziek ik zoek. De cd’s zijn merendeels zelf gebrand en alleen de foto’s op de hoesjes zijn het geld al waard.Vanuit Antsirabe wordt koers gezet in oostelijke richting naar het natte deel van het eiland. De route gaat door de bergen met prachtige, scherpe haarspeldbochten, maar ook meer verkeer. Af en toe word ik verrast door een bocht, die onverwacht wat scherper blijkt dan hij in eerste instantie leek. De BMW kan gelukkig een hoop aan en loodst me veilig door de bochten. Om als groep bij elkaar te blijven, moeten we elkaar goed in de gaten houden en daarnaast voorzichtig zijn met inhalen omdat er veel vrachtwagens op de route rijden.Onder een groen bladerdek rijden we zo uiteindelijk het regenwoud in. Onderweg getrakteerd op onderhoudende taferelen als een man die op een gammele fiets een enorm levend varken vervoert. Of twee jongetjes die al heuvel af racend een lading hout vervoeren in een eigenhandig geknutseld houten karretje.Ons verblijf ligt pal naast het regenwoud, dat zijn naam eer aan doet, de eerste waterdruppels dalen vanuit de hemel op ons neer. De volgende ochtend trek ik in alle vroegte het regenwoud in. De wekker zetten blijkt niet nodig, de roep van de Indri Indri aap, die alleen in dit gebied leeft, is afdoende om me uit een diepe slaap halen. De mooiste wekker die je je kunt wensen en moeite om uit bed te komen heb ik dan ook niet. Na een zoektocht, met gids, vinden we waar we voor gekomen zijn. De Indri Indri, de prachtige, aandoenlijke aap en de grootste lemuursoort. Op onze wandeling terug wijst de gids ook nog even op een slang, maar daar lopen we toch maar iets sneller voorbij.De fantastische reis zit er alweer bijna op als we terugrijden naar Tana. We nemen een leuke offroad omleiding, hetgeen in de bergen direct wordt beloond met een lekke band. Onze gids kent gelukkig niet alleen het eiland goed, maar blijkt ook nog eens een kundig bandenplakker. We besluiten terug te gaan naar de hoofdweg, de zandweg is rijtechnisch nu al behoorlijk listig en lijkt alleen maar slechter te worden.Als we aankomen in Tana hebben we nog tijd even de tijd om de stad in te gaan, uiteraard in een prachtige oude Renault. Het is even wennen, het is hier een drukker en chaotischer en je moet ook beter op je spullen passen. Een schril contrast met de pak ‘m beet afgelopen twee weken. Twee weken waarin we Madagaskar in al zijn facetten hebben leren kennen. Unieke landschappen, schitterende en enerverende routes, opvallende dieren en een al even bijzondere bevolking, die ondanks de armoede toch grossiert in vriendelijkheid en je overal welkom laat voelen. Een indrukwekkende mix die je maar op één manier écht leert begrijpen: je moet het zelf een keer ervaren!________________________________________[INFOKASTEN]INFO REPUBLIEK MADAGASKARLigging: eiland ten zuidoosten van AfrikaOmringd door: Indische Oceaan (noorden, oosten en zuiden) en Straat Mozambique (westen)Hoofdstad: AntananarivoAfstand vanaf Utrecht: 8.900 km (hemelsbreed)Oppervlakte: 587.040 km (ruim 14 keer Nederland)Aantal inwoners: 20,7 miljoenHoogste punt: Maromokotro, 2.876 meterToeristische trekpleisters: Lemuren, Baobabs, kameleonsTaal: Frans en Malagasi Schrift: Latijns schriftValuta: Ariary (MGA)Tijdsverschil: 2 uur laterWetenswaardigheden: een visum is nodig voor Madagascar, deze koop je simpelweg bij aankomst op de luchthaven. Wil je vooraf al een visum hebben, dan kun je deze aanvragen bij de ambassade in Brussel, dat moet minimaal vier weken voor vertrek. Je paspoort moet na aankomst nog minimaal zes maanden geldig zijn. De GGD adviseert inentingen voor DTP en Hepatitis A, evenals het nemen van Malariapillen. Ook is het raadzaam om te zorgen dat je DEET bij je hebt. Bij verblijf langer dan 3 maanden worden nog extra inentingen aangeraden. Handig om bij je te hebben en simpel verkrijgbaar bij de ANWB reiswinkel: een internationaal rijbewijs.Klimaat: Madagascar heeft een tropisch klimaat, maar de temperatuur en de hoeveelheid neerslag is sterk afhankelijk van waar je je op het eiland bevindt. De winter in Madagascar is van mei tot september, waarbij de temperatuur varieert van circa 25 graden aan de kust tot 18 graden in de bergen. In de zomer, van november tot maart, kan het aan de kust wel 35 graden worden.Beste tijd: van april tot november, de temperaturen zijn dan aangenaam en er valt relatief weinig neerslag.Landschap: het landschap in Madagascar is zeer gevarieerd. Het zuidwestelijke deel is uitermate droog woestijngebied, terwijl je in het oosten prachtige regenwouden vindt.Georganiseerd reizen: de hier beschreven 17-daagse groepsreis is een initiatief van Touratrek, een Nederlandse reisorganisatie gespecialiseerd in avontuurlijke motorreizen buiten Europa. De groep bestaan uit 8 tot maximaal 12 deelnemers, een Nederlandse voorrijder, volgauto met bagage en monteur zijn aanwezig. Van 16 juni t/m 2 juli staat de Madagaskar reis weer op de agenda, deelname kost € 2990,- (€ 2.340,- passagier) en dat is inclusief onder meer internationale vliegtickets, transfers, alle overnachtingen op basis van 2 persoonskamers met douche/toilet en gebruik van een BMW GS (exclusief luchthavenbelastingen, visum, benzine en persoonlijke uitgaven). MotoPlus-lezers krijgen bovendien een leuke korting van € 100,- op de reissom, vermeld daarvoor ‘Lezersaanbieding MotoPlus’ op het inschrijfformulier. Kijk voor data en m
