Eerste Test KTM 350 Freeride

Is dat nu een zweetdruppel of een regendruppel, die daar aan mijn neus bungelt? Het zou beide kunnen, want op het moment dat het eind maart in Nederland de zomer lijkt begonnen, rijdt ik in een kil en regenachtig Marokko op de KTM Freeride. Op de flanken van het Atlas-gebergte rijden we over met stenen bezaaide ‘Donkey-trails’, paadjes waarover de in dit gebied nog volop gebruikte pakezels voortsjokken. En deze single-tracks zijn het natuurlijke werkgebied van de nieuwe KTM Freeride. Het is zwoegen, zeker voor iemand met maar weinig trialervaring als ik. De Freeride is een totaal nieuwe machine binnen het KTM-programma. Het is geen hardcore competitiemotor, maar juist een ‘playbike’, om lekker ongedwongen mee door de natuur te ‘wandelen’ met een tank vol benzine, een rugzakje of camelback water voor de inwendige mens en verder vooral veel goede zin. Zin om plezier te maken en van het leven te genieten. In België en Frankrijk noemen ze dit soort motoren Randonees. Het zijn machientjes waarmee je niet hard door de natuur knalt, maar lekker tuft en een beetje gaat spelen. De Freeride is voor KTM dan ook wel nieuw, veel trialmerken hebben dit soort ‘longrides’ al langer in het programma. Een lichte, handige machine met trial-eigenschappen, maar toch ook een buddyseat om gewoon op te kunnen zitten, plus een benzinetank waarmee je een dagje vooruit kunt. We noemen de Beta Alp, de GasGas Pampera en Ossa Explorer. KTM waagt zich nu dus ook op dit pad en maakt daarbij nog iets nadrukkelijker de mix tussen offroad-motor en trialmotor. Een machine waarmee je in Nederland echter ook in het drukke stadsverkeer wel eens uitstekend uit de voeten zou kunnen! Op de flanken van het Atlas-gebergte mogen we een paar dagen stoeien met de Freeride. KTM heeft voor ons een route uitgestippeld van 60 kilometer, waarmee we vrijwel de hele dag bezig zijn. Ons rij-gemiddelde komt dus neer op nog geen 15 km/uur, niet in de laatste plaats omdat we regelmatig even ergens blijven hang om wat te trialen en over obstakels te crossen. Bovendien rijden we eigenlijk alleen maar over geitenpaadjes (of beter gezegd: ‘donkey-trails’), waarvan hier in de atlas een ongelooflijk netwerk ligt. De lokale bevolking van het Marokkaanse binnenland vervoerd er met pakezels de spullen van dorpje naar dorpje, of loopt zelf met enorme takkenbossen op de rug of het hoofd kilometers over deze paden. Paden die trouwens regelmatig direct langs ravijnen of diepe afgronden voeren en alhoewel ik nooit echt last van hoogtevrees heb gehad, begint die diepte als een magneet op me te werken zodra de vermoeidheid toeslaat. Kortom: die druppels aan m’n neus konden ook nog wel eens angstzweet zijn, want voor ons plattelanders is het altijd weer even wennen als we echt de hoogte in moeten. Want dat kan hier dus echt. Wij kennen Marokko natuurlijk vooral als subliem offroad-gebied, waarbij de prachtige gravelwegen van het Atlas-gebergte naadloos overgaan in het echte Sahara-zand. Maar dat datzelfde atlasgebergte een droom is voor trialrijders, had ik nooit verwacht. Terug naar de KTM Freeride 350. Als basis van deze machine dient het vertrouwde KTM 350 cc ééncilinder viertaktblok, zoals dat ook in hun enduro’s en crossmotoren wordt gebruikt. En hoe: de Italiaan Tony Cairoli werd er afgelopen jaar nog wereldkampioen motorcross mee. Zijn 350 levert naar schatting een kleine 60 pk, in de enduromotoren levert hetzelfde blok er ongeveer 40 en in deze Freeride-trim zijn er daarvan nog ongeveer 23 over. Daarbij veranderde er aan het draaiende gedeelte echter veel minder dan je wellicht zou verwachten. Alleen de vier kleppen zijn nu van staal in plaats van titanium, omdat het maximum toerental elektronisch is begrensd tot 10.000 tpm, waar de crosser er nog 13.000 mag maken. Stalen kleppen zijn wat zwaarder, maar ook veel minder gevoelig voor slijtage. Maar uit al deze ingrepen mag je verwachten dat het met de levensduur van de Freeride wel goed zit, want het blok wordt eigenlijk maar half zo zwaar belast als in de motorcross. De vermogensbeperking werd vrijwel geheel gehaald uit de aangepaste injectie-mapping (het gasklephuis van 42 mm bleef opmerkelijk genoeg ongewijzigd, evenals de kleptiming en compressie), de uitlaat en het luchtfilter. Deze relatief kleine aanpassingen zorgen ervoor dat je het stoere, felle motorblok niet terug kent. Het luchtfilter is nu een klein uitwasbaar patroonfilter geworden, dat van bovenaf in een ruimte in de benzinetank zit. Die tank bereik je weer door het lange doorlopende zadel op te klappen via een scharnier achter het balhoofd. De uitlaat zorgt ook voor de nodige restrictie: de uitlaatbocht loopt nu onderlangs en splitst zich onder het blok in twee dunne pijpjes, die weer uitmonden in twee compacte en fluisterstille einddempers aan weerszijden. Die einddempers zijn bovendien beiden voorzien van een katalysator, zodat je zo milieuvriendelijk mogelijk onderweg bent op de Freeride. Overigens zijn ook de carters wel nieuw, want deze Freeride heeft geen kickstarter meer, zoals de crosser en enduro voor noodgevallen nog wel hebben. Of in elk geval als optionele mogelijkheid hebben. Die kickstarter ging verloren in de zoektocht naar een gewicht beneden de 100 kilo en de wetenschap dat de elektrische starters inmiddels prima functioneren. Maar daarom kon het carter dus nog ietsje compacter worden. Het rijwielgedeelte is totaal nieuw en gebaseerd op een stalen wiegframe met een aangeschroefd aluminium achterdeel waarin de swingarm scharniert. De benzinetank ligt tussen de twee bovenste framebuizen en dat is al zo gemaakt met het oog op de elektrische KTM Freeride, die over niet al te lange tijd uit komt. Op de plaats de huidige benzinemotor zit dan een elektromotor en waar nu de benzinetank is geplaatst, komt dan een uitneembaar accupakket te zitten. Bij de ontwikkeling van de Freeride heeft dus die elektroversie al danig meegepeeld. Achter het aluminium framedeel zit een compact kunststof achterframe, als houder voor de uitlaten, het zadel en achterspatbord. In dit kunststofdeel zit ook vrijwel alle elektronica, alleen de accu en de spanningsregelaar zijn daarbuiten, boven de versnellingsbak geplaatst. De kleine, enkele radiateur loopt achter de voorste framebuis langs en heeft een flinke fan voor koeling op lage snelheden. Door die radiateur smal te houden, kon d ehele machine lekker slank blijven en is er bovendien minder kans op beschadigen als je eens een keertje omvalt met het stunten op de Freeride. De instelbare vering (met grote stelbereiken) komt van WP en om de wielen (21 inch voor en 18 inch achter) zitten Dunlop trialbanden, gewoon voorzien van binnenbanden. De hele Freeride heeft wel wat weg van een oversized mountainbike en dat komt het sterkste naar voren als je de remmen bekijkt. De complete hydraulica is van het merk Formula en lijkt namelijk zo uit het magazijn van een fietsenzaak te komen. Heel mooi en licht spul, dat nog blijkt te werken ook. Bovendien is er over nagedacht: remhendel en koppelingshendel zijn bijvoorbeeld gelijk, zodat je er dus maar één reserve mee hoeft te nemen als spare-part, als je echt de bergen in trekt… De zitpositie is even wennen, vooral omdat de Freeride zo laag en compact is, met bijna geen ‘benzinetank’ voor je. Tussen je benen is hij echter niet overdreven smal, zodat je hem goed kunt klemmen tussen je onderbenen. De voetsteunen en stuur zijn overigens nog instelbaar door de montagepunten om te draaien en voor wie de 895 mm zithoogte nog steeds te hoog is, biedt KTM nog een 20 mm lagere buddyseat en een 25 mm veringverlagingskit aan. Maar ook in standaardtrim is de Freeride al lekker laag en ook rijders van circa 1.75 m kunnen gewoon met beide voeten aan de grond komen. Dat is op een gewone hoge offroad- of enduromotor wel anders, die hebben een zithoogte die wel 10 centimeter hoger is. Dat maakt de Freeride ook bij uitstek een machine voor beginnende offroad-rijders. Of juist de oudere garde die vanwege problemen met de heupen en knieën niet meer op een enduro van een meter hoog kunnen klauteren. (Ik ken er genoeg!) Trouwens ook het motorkarakter van de Freeride zal geen enkele beginnende zandhaas afschrikken, want het blokje eet uit je hand. Hij draait heel lief rond en is daarbij superkort gegeard met een voortandwiel met slechts elf tanden. Daardoor kun je in een soort kruipversnelling wegrijden; je schiet niet meteen vooruit in de eeerste versnelling. Door die superkort gearing zit je op gewone wegen wel snel aan zijn max. Je bent in no-time door de goed schakelende zesbak heen en de topsnelheid ligt rond de 110 km/uur. Maar dan staat de éénpitter al stevig te jodelen; 70 à 80 km/uur is een meer normale kruissnelheid. Voor gebruik in de stad en het normale verkeer zou ik meteen een groter voortandwiel overwegen, voor wat meer eindsnelheid. Het blok is heerlijk soepel en kruipt overal doorheen. Echte trialisten zullen waarschijnlijk wat vliegwielwerking missen, want het draaiende deel lijkt namelijk aan de lichte kant. Daardoor wil hij bij lastige passages toch nog wel eens afslaan als het even spannend wordt en je niet genoeg gas geeft. Waarschijnlijk komt dat ook door zijn relatief lage stationaire toerental en de van oorsprong best stevige compressie van dit 350-blok. Een beetje finetuning met de mapping misschien? Je kunt er trouwens een optionele mapping-stelknop bijkopen voor op het stuur. Bovendien had ik het idee dat mijn testmotor behoorlijk mager stond afgesteld, wat wel goed moet zijn voor een verbruik van minder dan 1 op 20, maar waarmee niet alle paardenkrachten altijd even paraat aanvoelen en de motor ook vrij lang nodig heeft om aan te slaan bij het starten. In tegenstelling tot op vrijwel alle andere KTM’s heb je op de Freeride echter absoluut niet de neiging om te gaan jakkeren. Nee, hiermee wandel je inderdaad gemoedelijk door de natuur. Hij is superwendbaar dankzij een korte draaicirkel en staand op de voetsteunen tokkel je spelenderwijs over de single-tracks. En mocht een grote kei of lastig opstapje eens de doorgang versperren, dan levert dat in het Freeride-zadel eigenlijk alleen maar een dikke glimlach op, want je wipt hem er zo overheen, zelfs als je geen meervoudig Nederlands trialkampioen bent, zoals Marco Reit of Alex van den Broek. Obstakels waar je op een gewone offroad of enduro je handen vol aan hebt, zijn opeens pure fun! De KTM is een heerlijke machine om de gein van het trialen ontdekken. De Freeride maakt namelijk van iedereen een betere motorrijder en toont bovendien aan dat er motorleven is onder de 50 km/uur. En nog een leuk motorleven ook! Het is ongelooflijk hoe de Dunlopbanden (met een luchtdruk van slechts 0,7 bar achter en 0,9 bar voor) zich vastbijten in de stenen. Door die lage bandenspanning vormen de banden zich optimaal naar de ondergrond en bieden ze tractie onder alle omstandigheden. De vering is ook lekker soepel en slokt alles moeiteloos op. Soepel en comfortabel, dat geldt gewoon voor de hele Freeride. KTM denkt met deze machine een heuse topper in huis te hebben. Ze gaan er dit jaar maar liefst 7.500 maken, waarmee dit model dus meteen één van de belangrijkste van KTM zal zijn. Voor de Oostenrijkse fabrikant zelf is deze Freeride dus zeker geen playbike, maar hele serieuze business. In Nederland gaat de 350 Freeride voor net iets minder dan 8.000 euro over de toonbank (België: € 7.250,-). Voor een enduromotor is dat niet veel, voor een trialmotor niet weinig, ook daarin vormt hij een mooie mix. De hamvraag is echter: wat moeten we ermee. België heeft wellicht nog wel wat mooie paadjes in de Ardennen, maar in Nederland zijn de mogelijkheden om motorisch buiten te spelen minimaal. Wij hebben helaas geen kilometers single-tracks, waarop je heerlijk kunt boemelen en spelen met de Freeride. En als ze er al zijn, dan heten die anno 2012 ‘mountainbike-routes’ en riskeer je een nekschot als je daar met de motor in de buurt komt. Daarmee zal je in Nederland niet zo snel een Freeride in zijn natuurlijke habitat tegenkomen. Toch zullen zeker beginnende offroad-rijders (of juist ouderen) er een heerlijke machine aan hebben. Of mensen die hem gebruiken in de stad, of meeenemen op vakantie. Maar eigenlijk heeft een Freeride pas echt zin als KTM in hun enorme accessoireboek ook een heuse berg met donkey-trails gaat aanbieden, om in je eigen achtertuin neer te leggen. Ja, dan willen we er allemaal wel een! [[bijschriften]] Soms sloeg de hoogtevrees toe… Zie de achterband zich trouwens mooi naar de bodem plooien. Heerlijk buiten spelen in het Marokkaanse Atlasgebergte met de nieuwe KTM Freeride 350. Het land lijkt met zijn ontelbare donkey-trails gemaakt voor deze ‘play-bike’. ‘He your my friend. You want a donkey? I make you special price…’ [Detail 1] Het 350 cc eencilinderblok bleef inwendig vrijwel ongewijzigd. Door diverse uitwendige aanpassingen levert hij in de Freeride-trim 23 pk. [Detail 2] Onder het opklapbare zadel zit de benzinetank en het kleine luchtfilter, dat als een soort patroon snel gewisseld kan worden. [detail 3] Pure mountainbike look-a-like: de remmerij komt van Formula en heeft zeer compacte rempopen en klauwen.