Interview Frans Poepjes
In een openstaande garage poetst een man aan zijn motor. Vanaf een bureaustoel, maar vol overgave. Niet zo vreemd, want hij poetst nieuwe kleur in zijn MV Agusta 750S. Wel vreemd: een magnifieke MV Agusta op Terschelling, een eiland waar het langste stuk asfalt 15 kilometer lang is en waar je niet harder mag dan 60 per uur. De eigenaar heeft niet één MV, maar vier. “Frans Poepjes is de naam. Niemand vergeet zo’n naam.” En Poepjes neemt nog eens een trekje van zijn sigaar.
Een heel leven op het water als garnalenvisser, ooit eigenaar van twee schepen voordat hij voet aan vaste wal zette op Terschelling. Een goede plek voor zijn pensioen, vond Frans Poepjes na een lang werkzaam leven. Met het afsluiten van een hard regime van vroeg op, hard werken en lange dagen werd zijn horizon plotseling verbreed. Het leven bestond uit meer dan garnalen. Bijvoorbeeld ook nog uit motoren, merkte hij tot zijn eigen verwondering. Hij dacht namelijk dat boek tientallen jaren eerder te hebben dichtgeslagen. “Vroeger als jonge jongen, in 1970, was ik één van de eersten geweest, op een Honda CB750. Daarvoor was mijn allereerste motor, een Norton Atlas. Na de CB volgden nog een paar BMW’s, maar mijn grote droom toen was een MV Agusta”, zegt Poepjes met een glimlach. Die droom begon zich weer te herhalen, 35 jaar later. Er moest een MV komen, al was het maar een replica. En die MV kwam er, op basis van een Honda 400 met zes versnellingen. Frans bouwde een prachtig racertje. Maar die droom van toen ging niet over met een vermomde Honda, hoe leuk ook. Het bleef toch een Zeeman spijkerbroek, waar je moeder een Levi’s-embleem op had genaaid. Met liefde weliswaar, maar toch. “De droom ging over een echte MV 750S.” Een jaar of wat later laat een kennis vallen dat hij iemand kent met ’twee van die dingen’. Dingen? “Ja, een opknapper en een goed exemplaar. De opknapper was redelijk origineel en er zat zelfs een krat met onderdelen bij, alleen de benzinetank en buddyseat ontbraken”, vertelt Poepjes. Frans is zeer enthousiast en weet dat hij niet te veel geld hoeft te betalen voor deze fraaie vondst. Zijn echtgenote sputtert echter tegen wanneer ze verneemt om welk bedrag het gaat. Maar de koop gaat toch door. Ondanks een dreigende huwelijkscrisis. “Totdat een paar weken later iemand het dubbele bood”, lacht hij. Vrouwlief is ook overtuigd; een MV is geen weggegooid geld. Frans begint onmiddellijk met restaureren. Zijn grote passie blijkt het werken aan de motorfiets. “Het allermooiste wat er is”, vertelt hij. “Eigenlijk nog veel mooier dan er op rijden, sleutelen en daarna poetsen en kijken. Heel lang kijken, naar die prachtige lijnen en de schoonheid delen met andere liefhebbers.” Zijn blik draait naar de 750S en de gevallen stilte zegt meer dan een boek vol prachtige volzinnen. De 750S is ook 37 jaar later nog een imposante motorfiets met een geweldig krachtig en robuust ogend motorblok in dat Italiaanse frame. Er moest wel heel wat werk verzet worden, voordat hij tevreden naar de 750S kon kijken. Poepjes leunt eens achterover in zijn bureaustoel en begint het verhaal over de restauratie. “Technisch moest alles uit elkaar. In het blok zat geen enkele beweging meer”, zegt hij, lurkend aan zijn sigaar. “De zuigers en zuigerveren zaten vast geroest. De lagers van de versnellingsbak moesten worden vernieuwd. De kruiskoppeling van de cardan had z’n beste tijd gehad. De buddyseat en tank moesten nog gevonden worden en daarna moest alles nog mooi gemaakt worden en gespoten. Toch viel er heel veel mee tijdens de restauratie. We schroefden het blok open en met geduld en olie kwamen de zuigers weer los van de cilinders en er bleek geen schade te zijn ontstaan.” Hij lacht. “De krukas leek wel uit een vrachtwagen te zijn gekomen. Hij is wel zo stevig en zwaar gelagerd.” De krukas behoeft echter geen werk. De bakken hebben een wat fragielere reputatie en er zit wat speling op de lagers, dus Frans voorziet ze vakkundig van nieuwe lagers. De kruiskoppeling van de cardan blijkt exact dezelfde te zijn als van een Moto Guzzi. “Dat scheelde ook weer lang zoeken. De rest van de originele onderdelen die nog ontbraken vonden we allemaal. De originele uitlaat zat ook nog in het krat met losse onderdelen die bij het restauratieobject mee geleverd werd.” Een geluk, omdat goede originele uitlaten zeer zeldzaam zijn. Uit de papieren van de MV blijkt dat de motor een tijd dienst heeft gedaan als racer in Zuid-Afrika. Er had een vier-in-één uitlaat opgezeten, zo blijkt uit de oude Afrikaanse facturen. Minder geluk geeft de ontbrekende benzinetank. “Ik belde stad en land af, struinde het hele internet af en ik vond uiteindelijk slechts één exemplaar. En dat was ook nog eens niet te koop! De eigenaar van de benzinetank wist hoe schaars zo’n tank was en wilde hem graag ook reserve houden voor zijn eigen 750S.” Ten slotte vindt Poepjes toch na heel lang zoeken een tweede tank in het circuit van MV-rijders. “Niet goedkoop, maar alles beter dan namaak.” Hij vindt een onderkant van een buddyseat en hij creëert kundig weer een ‘zitplek’, precies in lijn van het origineel. Al het spuitwerk wordt op het eiland gedaan bij de plaatselijke autospuiter, die zelf rond rijdt in een Dodge Super Bee uit de jaren ‘70 en een groot liefhebber is van alles wat klassiek is. Maar als de machine klaar is, heeft het motorvirus z’n werk al gedaan. Frans is besmet geraakt met de MV-variant, kennelijk in een heel heftige vorm. “Binnen een jaar kocht ik een F4 Serie Oro met slechts 1.200 km op de teller en nog niet gekentekend, zeg maar nieuw eigenlijk. Weer een mooi poets- en kijkobject erbij”, zegt hij grinnikend. Poepjes meent het, want hij heeft er tot nu toe nog nooit op gereden. “Een motor die twee keer zo sterk is als de Agusta 750S op dat hele kleine beetje asfalt, hier op Terschelling.” Hij heft zijn handen ten hemel, op zoek naar begrip. Weer een jaar later slaat het virus nog heviger toe. Poepjes slaat aan het restaureren en stort zich in serieus sleutelwerk. Iemand in zijn kennissenkring komt met een America op de proppen. De verkoper blijkt veel haast te hebben en Frans besluit de gekuipte MV aan te schaffen. “Ongezien”, benadrukt hij. Het lijkt een goede koop, de motorfiets is origineel en compleet, op de uitlaat na. De afgelopen winter heeft Frans restaurerend doorgebracht. Wanneer de originele Magni-dempers gevonden zijn en er weer onder zitten, zal de Terschellinger lucht in de zomer trillen van de machtige brul van een prachtig gerestaureerde MV Agusta America. En als de rust regeert, is de kans groot dat ergens op het eiland, in een openstaand schuurtje iemand in een bureaustoel zit te poetsen aan een toch al jaloers makend blinkende MV. “Tja, welke zullen we vandaag eens aaien?” Er lopen wel eens mensen langs en zien Frans zitten in zijn bureaustoel. ”Van die bejaarden”, zegt Poepjes. ”Zoals ik zelf. Ze vragen dan ‘hoe hard ie kan’.” Poepjes leunt achter over. Nee, lange gesprekken worden dat niet. Af en toe staat Frans Poepjes tijdens het poetsen nog wel eens even op uit zijn stoel en tuurt dan over de Waddenzee. Maar nee, hij mist het vissen niet, zegt hij beslist. “Het was heel erg mooi werk”, knikt hij. “Maar de hele dag praten over MV en m’n hobby delen, dat is toch echt het allermooiste wat er is.” [kader + beeld -14] TECHNISCHE GEGEVENS MV AGUSTA 750S, 1975 Luchtgekoelde viercilinder viertakt lijnmotor, twee bovenliggende nokkenassen en twee kleppen per cilinder, boring x slag 65,0 x 65,0 mm, cilinderinhoud 743 cc, compressie 9,5 : 1, vier Dell’Orto UB24 carburateurs Ø 24 mm, max. vermogen 52,3 kW (72 pk) bij 8.800 tpm, topsnelheid 220 km/uur, vijfversnellingsbak, cardan, dubbele Scarab schijfrem voor, trommelrem achter, tankinhoud 20,2 liter, banden v/a 3.50 x 18; 4.00 x 18. [STREAMERS] DIE DROOM VAN TOEN GING NIET OVER MET EEN VERMOMDE HONDA, HOE LEUK OOK. HET BLEEF TOCH EEN ZEEMAN SPIJKERBROEK, WAAR JE MOEDER EEN LEVI’S-EMBLEEM OP HAD GENAAID “EEN MOTOR DIE TWEE KEER ZO STERK IS ALS DE AGUSTA 750S OP DAT HELE KLEINE BEETJE ASFALT, HIER OP TERSCHELLING.” [Beeld + BU’s] [opening: 1] Oud-garnalenvisser Frans Poepjes in karakteristieke pose tussen zijn MV’s in zijn garage op Terschelling. [2e spread groot: MV Agusta 750S_2888] Een rasechte Italiaan met onderdak in een oer-Hollandse setting op Terschelling, hoe gek wil je het hebben? [-20] Vingers op de oren op Terschelling als Poepjes met zijn MV het weinige asfalt onveilig maakt. [MV Agusta 750S_2868] Prachtig klassieke Smiths tellerpartij boven de grote ronde koplamp [-2] Een keer flink gas geven en je knalt het eiland af met zo’n F4 Serie Oro. In dat opzicht is een glazen kistje niet zo verkeerd. [-3] Een eerste project smaakt altijd naar en helemaal merkblind is Poepjes niet. [-7] Bloed, zweet en tranen zitten er in de vierpitter van de 750S met zijn machtige rijtje Dell’Orto carburateurs. [-9] Na het vinden van originele benzinetank, een hels karwei, krijgt ook het zadel zijn definitieve vorm. [MV Agusta 750S_2895] Met de originele uitlaten is Poepjes over het hele eiland te horen.