KTM patenteert bladvering

KTM lijkt te werken aan de terugkeer van de bladveer. In een patent heeft de Oostenrijkse motorfabrikant een nieuw veringsysteem vast laten leggen dat op cross- en offroad-modellen gebruikt kan worden.

Bladveren op een motorfiets zijn niet nieuw. In de jaren twintig van de vorige eeuw werden ze vaak als voorvering gebruikt, terwijl de achtervering star was. De opvolger was de spiraalveer en dat was een blijvertje, aangezien het bijvoorbeeld langere veerwegen mogelijk maakte. Ideeën om de bladveer als achtervering te gebruiken, zijn er altijd wel geweest. Zelfs zijspanbouwer EML experimenteerde er in de jaren 80 al mee en ook Yamaha had in 1992 al een YZM250-fabrieksmachine met een bladveer achter. Later was de Nederlandse tuner en manager van het Kawasaki-fabrieksteam in de motorcross Jan de Groot een heel eind op weg met deze bijzondere ontwikkeling. Onder meer Bas Verhoeven reed er in 2006 ONK-wedstrijden mee, maar toen Jan in 2007 overleed kwam deze ontwikkeling ook tot stilstand.

Met name bij offroad-motoren zou een bladveer gewicht en ruimte kunnen besparen, maar door een gebrek aan materiaal-alternatieven kwam de bladveer niet echt uit de verf, maar na de grote stappen die de laatste jaren zijn gezet op het gebied van glasvezelversterkte kunststoffen (GVK) heeft KTM dit idee nu weer opgepakt en er zelfs patenten op aangevraagd. Bijzonder is dat KTM een voorgevormde bladveer uit glasvezelversterkte kunststof heeft gemaakt die niet plat onder het motorblok ligt, maar verticaal achter het motorblok staat. De bladveer zit bovenaan vast aan het frame, en onderaan via een hevel aan de swingarm. Een compacte hydraulische demper zou voldoende zijn om de veerbewegingen te dempen. Die demper kan een stuk kleiner dan gebruikelijk worden omdat het composiet van de bladveer zelf ook al een behoorlijke mate van eigen demping heeft. Bovendien kan door te spelen met de bevestigingspunten en hevels een progressief, degressief of lineair veergedrag worden bewerkstelligd.

Het begrip bladveer suggereert een zwaar pakket van vlakke veerstalen platen, maar KTM vliegt dat dus anders aan en construeert de bladveer als een S-vorm, die zelfs geen vast montagepunt aan het frame heeft en dus als het ware zwevend gemonteerd is. Het aantal krommingen in de constructie en de radius er van zijn van invloed op de veerratio en geven een enorme vrijheid en plaats-besparing. Een ander voordeel van deze nieuwe bladveerconstructie is de mogelijkheid om de veer in nagenoeg iedere positie te kunnen monteren of zelfs verschillende bladveren te kunnen combineren. Dat maakt het mogelijk om de rest van de motor vrijer vorm te geven, met name wat de afmetingen en positie van de airbox, het uitlaatsysteem of zelfs de elektrische aandrijving betreft. Zo kon bij de Yamaha in 1992 en de Kawasaki in 2006 door de liggende bladveer het aanzuigkanaal voor het carter veel rechter worden wat het vermogen ten goede kwam.  Of en wanneer KTM deze bladvering in praktijk gaat brengen, is niet bekend. De KTM-vinding zelf stamt al uit 2021, maar werd pas in januari van dit jaar openbaar na een patentaanvraag.