Occasion Yamaha FJR1300
Het verhaal gaat dat FJR staat voor Fast Journey and Ride. Of dat nu bedacht is door het ontwikkelingsteam van Yamaha of één of andere FJR liefhebbersclub op internet is onbekend. Feit is wel dat die naam ergens op slaat.Eigenlijk was Yamaha met de FJR in 2001 een trendsetter in de toerwereld, want met de FJR sloegen de Japanners een nieuwe weg in. Ze rekenden af met de al dan niet bewuste gedachte dat toermotoren genoeg hadden aan 100 pk vermogen en 100 Nm koppel. Daarnaast keerde Yamaha zich tegen de acceptatie van een dusdanig beperkte grondspeling dat je de motor ook op de linker voetsteun kon zetten bij het parkeren en namen ze afstand van de bij dit soort motoren haast ingeburgerde pendelneiging bij snelheden boven de 130 km/uur. De op dat moment nieuwe BMW R1150RT kwam niet verder dan 95 pk en 100 Nm, de ST1100 Pan European zat op 100 pk en 111 Nm, de Kawasaki GTR1000 haalde net de 110 Pk en net niet de 100 Nm. Ze waren allen voorzien van stalen frames en weliswaar comfortabel geplaatste, maar ook bochtenpret beperkende lage voetsteunen. De ‘pseudo’ BMW K1200GT (de K1200RS met toerruit, -kuip en –stuur als voorloper van de échte K1200GT) moest nog komen, evenals de ST1300 en de echte antwoorden op de niet gestelde FJR-vraag.Eigenlijk waren die 100 pk en 100 Nm ook geen kinderachtige waarden en iedere toeristisch ingestelde rijder was daar best ook tevreden mee, maar daar stond hij dan ineens: de FJR1300. Totaal onverwacht en wellicht ongevraagd met 143 pk, 134 Nm en een niet onevenwichtig laag rijklaargewicht van 290 kilo. Daar moet de concurrentie van geschrokken zijn. En mogelijk ook de doorsnee en dus doorgaans kalende en grijs bebaarde toerrijder. Hadden ze om zo’n powerpakket gevraagd? Was dat nou allemaal wel nodig? Nee, natuurlijk niet! Maar het bleek wel heel leuk te zijn. De FJR koppelde goede toerkwaliteiten (comfort, windbescherming en uithoudingsvermogen) aan sportieve eigenschappen. Dat betekende in de eerste plaats een weelderige buddyseat, een ontspannen zitpositie, een elektrisch verstelbare ruit (die heel chic na het uitzetten van de motor automatisch weer in zijn laagste stand ging staan) en een zijdezacht lopend motorblok. Het betekende ook dat de FJR een tank met 25 liter inhoud kreeg, waar je met gematigde rechterpols tot wel 500 km ver op kon komen en dat zonder dat je daardoor in een soort spagaat op de motor hoefde te zitten. Hij kreeg ook montagebeugels, of beter: onzichtbare montagepunten, voor de (toen nog) optionele, in kleur gespoten kofferset en had voldoende voortstuwingskracht in de onderste regionen om je geen zorgen te hoeven maken of je wel in de juiste versnelling zat.Maar het was ook een supersnelle sprinter die door bleef trekken en dusdanig strak stuurde, dat menig ‘Blade-runner’ er een breed kleurpallet van in zijn onderbroek kreeg. En zelfs de stoppers van het toerkanon moesten door de sportieve natie worden gevreesd. Dat alles maakte de FJR uniek voor zijn tijd en zijn tijd vooruit.Maar ondertussen zijn we bijna tien jaar verder en lijkt de FJR inmiddels een beetje achterhaald door de concurrentie. Ook al is de FJR er ook in de AS-versie met semi-automatische versnellingsbak: meer dan 155 pk en zes versnellingen zijn de norm, evenals elektronisch verstelbare vering, traction control, variabele kleptiming, eco-modi, power modi, boordcomputer, anti-hop-koppeling, variabele inlaattrajecten, kleppen in het uitlaatsysteem, bandenspanningcontrole en cruise control. Zaken waar je best wel blij van kunt worden, maar ook waarvan het maar de vraag is of we er wel omgevraagd hebben, dan wel of het nodig is. Maar ja: kon je dat van de Yamaha FJR1300 in 2001 ook niet zeggen?PLUSSportieve mogelijkhedenSuper snel (‘tot 2006…’)Enorm stabielWendbaarActieradiusLage onderhoudskostenMINStelmogelijkheden achterschokbrekerGeen zesde versnelling/overdriveBescherming/turbulenties ruitZwaar gas (2006-2008)MARKTSITUATIEAl bijna tien jaar op de markt, heel veel verkocht en dus ook veel te koop als occasion. Wat opvalt, maar ook weer niet helemaal onverwacht komt, zijn de hoge kilometerstanden. Het eerste type, nog zonder ABS en standaard koffers, heeft voor het grootste deel van het momentele aanbod meer dan 70.000 kilometer achter de horizon. De prijzen liggen tussen de € 5.250,- en € 6.000,-. Waar een regel is, is een uitzondering: er wordt net zo makkelijk € 5.950,- voor een 2002-model met 80.000 kilometer gevraagd als een op het oog in identieke staat verkerende ´12.000-er´.ABS en kofferdragers (vanaf 2003 dus) zijn een stuk duurder. Het prijzenfestival begint bij € 7.250,- en eindigt bij € 9.000,-, de afgelegde afstanden bij 20.000 en 75.000 km. Voor een laatste FJR met het oude design en minder dan 20.000 kilometer moet je zo´n € 10.000,- ophoesten.De modernere, scherpere FJR die vanaf 2006 ons wegennet op kwam vrolijken, heeft doorgaans nog niet de 50.0000-barrière doorbroken. Tot 20.000 km moet je ongeveer € 16.000,- reserveren, heeft hij meer gereden dan kost hij zo´n € 1.500,- minder.De voor de fotografie gebruikte FJR1300 staat bij Roadrunner in Velp te koop voor € 11.950,-. Het gaat om een net exemplaar van de eerste eigenaar uit 2006 (paar spikkeltjes op de rechterkant van de kuip) met 37.500 verreden kilometers. Daarnaast heeft Roadrunner ook een FJR van het eerste uur die bijna 78.000 km achter de kiezen heeft. Het betreft een ´meenemer´ voor € 5.990,-. maar wel één met koffers. Info: www.roadrunnermotoren.nl of tel. 026-495 11 25. AANKOOPTIPSTechnisch gezien is de FJR geen tobber, maar juist een topper. Klachten en gebreken zijn er weinig, aanloopproblemen zijn er niet geweest. De techniek is relatief simpel en gaat door voor door en door betrouwbaar. Knap dus niet bij voorbaat af op kilometerstanden boven de 50.000 (maar lees de 100.000 km ervaringen in het kader). Blijft als tip over een FJR te kopen met ABS, want daarmee staat de gemiddeld ervaren motorrijder nog steeds het snelst stil. Verder is de FJR die ook nog is voorzien van de hogere/bredere ruit en de kofferset te prevaleren: er is keuze genoeg.MODELGESCHIEDENIS2001 Introductie van de FJR1300, type RP04.2003Introductie van de FJR1300A met ABS, type RP08. De richtingaanwijzers worden in de kuip geïntegreerd, waarin nu ook een klein opbergvakje zit. De ruit wordt 40 mm hoger en iets breder. Bovendien verandert de hoek van 18° naar 23°. Verder wordt de vering straffer afgesteld en worden de binnenpoten van de voorvork gewijzigd voor een beter aanspreken. De diameter van de remschijven voor groeien met 22 millimeter. De koplampen krijgen een goed toegankelijke hoogteverstelling en de brandstofpomp ondergaat een kleine wijziging.2004De RP11 krijgt standaard koffers, die voorheen als optie werden aangeboden. Daarnaast krijgt de FJR een geheel nieuwe brandstofpomp.2006Het aanzien van de FJR, type RP13, wordt wat aangescherpt met een hoekiger kuip. Verder worden de spiegels in kleur mee gespoten en wordt het achterlicht gewijzigd. Om enigszins aan de kritiek van een ontbrekende zesde versnelling tegemoet te komen, wordt de vijfde versnelling langer en worden de hitteproblemen aangepakt. Ook worden zadel en stuur verstelbaar, de remmen gekoppeld en de achtervork verlengd voor meer stabiliteit. Naast dit alles verschijnt de FJR1300AS met halfautomatische versnellingsbak.2007Standaard handvatverwarming en two-tone lak.2008Aanpassing van de injectie voor een soepelere reactie bij gas geven. Opnieuw verbeteringen aan de kuip, de two-tone lak vervalt weer.2009Aanpassing aan het gashendel voor een lichtere bediening.TECHNISCHE GEGEVENS (2005)MOTOR vloeistofgekoelde viercilinder lijnmotor met vier kleppen per cilinder, injectie Ø 42 mm, hydraulisch bediende natte meerplaatskoppeling, vijf versnellingen, cardan.Boring x slag 79,0 mm x 66,2 mmCilinderinhoud 1.298 ccCompressie 10,8:1Max vermogen 105,8 kW (144 pk) bij 8.000 tpmMax koppel 134 Nm bij 7.000 tpmRIJWIELGEDEELTE aluminium brugframe, telescoopvoorvork, aluminium swingarm met monoschokbreker, dubbele schijfrem voor Ø 320 mm met vierzuiger remklauwen, schijfrem achter Ø 282 mm met dubbelzuiger klauw, bandenmaten v/a 120/70-17 en 180/55-17.MATEN EN GEWICHTEN wielbasis 1.515 mm, balhoofdhoek 64°, naloop 109 mm, veerweg v/a 135/125 mm, zithoogte 800 mm, tankinhoud 25 liter, rijklaar gewicht volgetankt 290 kg, max. belading 186 kg. ALTERNATIEVENEn de concurrentie schrok van de FJR. De R1150RT en de ST1100 Pan European stonden met één tegengoal direct drie doelpunten achter en konden niet tippen aan de rijkwaliteiten en het vermogen van de FJR. De echte alternatieven kwamen pas enkele tot vele jaren na de FJR als echte antwoorden. Eerst kwam Honda met een geheel nieuwe Pan European, BMW volgde in 2006 met de ‘echte’ K1200GT en pas daarna Kawasaki met de 1400GTR.[Beeld: K1200GT]BMW K1200GT (2006-2008)Het was een moeizame start voor de K1200-serie. Het totaal nieuwe en wederom eigenzinnige blok (dit keer een 55° naar voren gekantelde dwarsligger) had nogal wat aanloopproblemen, maar die lijken, zoals je van een merk als BMW verwachten mag, opgelost. Blijft er nu een beresterke toermotor over die zijn gewicht wel, maar zijn afkomst niet verloochent. Voor de K-serie werden de Duolever voorvork en het (optionele) E(lectronic) S(uspension) A(djustment) ontwikkeld, verder vertrouwde BMW op huiselijke eigenschappen als ABS, in hoogte verstelbaar zadel, gecombineerde remmen en een arsenaal aan opties. Voor wie iets meer te besteden heeft een serieuze alternatief. TECHNISCHE GEGEVENS (2006)Vloeistofgekoelde, viercilinder lijnmotor, 1.157 cc, injectie, 152 pk, 130 Nm, 6 versnellingen, cardan, aluminium brugframe, Duolever voorvork, enkelzijdige aluminium Paralever swingarm met monoschokbreker, banden 120/70-17 en 180/55-17, tankinhoud 24 liter, rijklaar gewicht volgetankt 298 kg, max. belading 218 kg PLUSStabiliteitWendbaarheidBalansRemmen MINSpeling aandrijflijnGasreactieTrillingenVersnellingsbak[Beeld: Pan_European]HONDA PAN EUROPEAN ST 1300 (2002-HEDEN)Een jaar na het verschijnen van de FJR, werd de ST1100 door de ST1300 vervangen. Stond de oude Pan al bekend om zijn sublieme balans, zijn voorspelbaarheid, wendbaarheid en, gelet op het gewicht, ongekende stuurkwaliteiten: de 1300 deed alles nog weer wat beter. De Pan is echter veel meer een pure toermotor dan de FJR en daardoor nog comfortabeler. Voor wie totaal niet gehinderd wordt door sportieve aspiraties en eens wat anders wil dan een vier-in-lijn-motor een bijzonder aangename optie. TECHNISCHE GEGEVENS (2003)Vloeistofgekoelde 90° viercilinder V-motor, 1.261 cc, injectie, 126 pk, 125 Nm, 6 versnellingen, cardan, aluminium brugframe, telescoopvoorvork, aluminium swingarm met monoschokbreker, banden 120/70-17 en 170/60-17, tankinhoud 29 liter, rijklaar gewicht volgetankt 326 kg, max. belading 191 kg.PLUSABS/D-CBSPerfect in balansWendbaarActieradiusMINTe hoge ruit voor kleine rijdersLelijk zonder koffersRechtuit stabiliteitRollende acceleratieWeinig beenruimte[Beeld: gtr1400]KAWASAKI 1400GTR (2007-HEDEN)Het duurde even (zes jaar na de FJR en vijf jaar na het verdwijnen van de GTR1000) voordat Kawasaki weer met een echte toermachine kwam. Op basis van de ZZR1400 werd een unieke machine gebouwd, voorzien van in de reiswereld ongebruikelijke modernismen als een upside-down voorvork, radiale remklauwen en rempomp, echte variabele kleptiming, een anti-hop-koppeling, een monocoque frame, een home-made Tetralever swingarm, bandenspanningcontrole, wave remschijven en een transponder als contactsleutel. Al dan niet los van dat alles, was en is de 1400GTR een sterke concurrent voor de FJR. TECHNISCHE GEGEVENS (2007)Vloeistofgekoelde viercilinder lijnmotor, 1.352 cc, injectie, 155 pk, 136 Nm, 6 versnellingen, cardan, aluminium monocoque brugframe, upside-down voorvork, aluminium Tetralever swingarm met monoschokbreker, banden 120/70-17 en 190/50-17, tankinhoud 22 liter, rijklaar gewicht volgetankt 312 kg, max. belading 191 kg.PLUSTurbineachtig blokStuurgemakVersnellingsbakVeel hightechMINActieradiusLange vijf, érg lange zesGeen gekoppelde remmen*Te lange uitlaat*Turbulenties/bescherming ruit** sinds modeljaar 2010 verbeterd [Beeld + BU’s][Opener: YamahaFJR-0565][2e spread: YamahaFJR-1]Ook zonder koffers smoelt de FJR nog goed, aangezien de ophangpunten mooi in het kontje zijn geïntegreerd. [Details]