Generatietest Yamaha Fazer 600

Dankzij zijn sterke, levendige motorblok, zijn met speels gemak te beheersen rijwielgedeelte èn zijn nette prijs is Yamaha’s kleine Fazer al jarenlang een topper in de middenklasse. Een successtory die nu al tien jaar duurt. Toen de Yamaha FZS600 Fazer in 1998 aan het publiek werd gepresenteerd, sloeg die in als een bom en was het van meet af aan een gewilde machine.

De nieuwe Fazer vulde toen perfect de enorme kloof in het Yamaha-programma tussen de XJ600S Diversion (een doodgoeie, 61 pk sterke allrounder met toeristische inslag) en de YZF600R Thundercat (een wat zwaarlijvige, maar potente supersportfiets). Er was dus duidelijk behoefte aan een sportieve allrounder die een brug kon slaan tussen die twee werelden. Het idee achter het concept van de FZS600 Fazer was slim. Met zijn onbeschaamde, brutale styling kreeg de nieuweling als basis het viercilinderblok van de Thundercat mee. In de Fazer leverde dat blok 95 in plaats van 98 pk om tot een wat vettere koppelkromme te komen en de geweldige remmen kwamen zelfs uit de schappen van de YZF1000R Thunder Ace.

Nu, tien jaar later, heeft Yamaha de 600cc Fazer nog steeds in de verkoop. In 2008 heet de machine intussen FZ6 Fazer S2 en levert hij 98 pk. Je kunt echter nog steeds zien dat hij uit de zelfde familie als zijn oervader stamt. Daarnaast is er tegenwoordig ook een geknepen versie leverbaar met 78 pk en die heet FZ6 Fazer. De rijwielgedeeltes zijn in beide gevallen praktisch gelijk en ze gebruiken ook allebei dezelfde basismotoren. Die stamt anno 2008 van hun supersportieve 600 cc-broertje, de YZF-R6, compleet met benzine-inspuiting en geregelde katalysatoren. Net als tien jaar geleden is ook bij het laatste Fazer-model het topvermogen weer wat geknepen: van de oorspronkelijke 117 pk blijven er door veranderde inlaatkanalen, een tammere nokkenastiming en andere klepveren dus 98 over. De 78 pk-variant wordt domweg beteugeld met een extra aanslag voor de gaskleppen.

Het basisprincipe bleef dus tien jaar lang overeind: getemde topsporttechniek in een meer all-round en alledaags bruikbaar jasje. Hoe veel – of hoe weinig – er verder in die tien jaar is veranderd, gaan we in deze generatievergelijking bekijken.

Yamaha Fazer 600 motorblok

Het makkelijk startende, levendige en mechanisch mooi stille motorblok van de ‘oer-Fazer’ heeft in de loop der tijd niets van zijn aantrekkingskracht verspeeld. Nauwelijks breder dan een attachékoffertje is de krachtbron van de FZS600 nog steeds in staat om dapper met de meest actuele 600 cc viercilinders mee te blazen. De motor pakt spontaan op en reageert vlot op het gas. Deze nog van carburateurs voorziene Fazer heeft zelfs een gespleten persoonlijkheid: boven de 8.000 tpm geeft hij een ruk aan je armen en juicht dan door tot dat zijn toerenbegrenzer bij 11.500 tpm een eind aan het feest maakt. Dat karakter is heus een feestje! Maar ook in het middentoeren gebied doet deze vierpitter zijn werk zoals het hoort. Inhaalacties zijn zo voorbij en bij het uitkomen van bochten is er doorgaans voldoende stoom aan boord, ook als je in een wat hogere versnelling rijdt. Daardoor hoef je de perfecte – zij het soms ietwat hakerig schakelende – versnellingsbak helemaal niet zo vaak te gebruiken. Je kunt deze oer-Fazer zogezegd lekker schakellui rijden. Kortom: de eerste Fazer blijkt nog steeds een fijn machientje. Een ideale motor voor woon-werk-verkeer, voor een zomeravond op je eigen privécircuit, een toerritje met de motorclub èn voor het ritje naar de bakker.

Zijn tien jaar jongere opponent, de S2 is er niet zo eentje van de compromissen. Op de testbank ontlopen de twee motoren elkaar niet eens zo veel. We maten 92 pk voor de FZS600 en 100 pk voor de onbeteugelde FZ6 Fazer S2. Maar de manier waarop die paarden draven, is heel verschillend. Het nieuwe blok is heter en sportiever en daar moet je een prijs voor betalen. Terwijl de oude viercilinder consequent en lineair opklimt naar zijn hoogste toerental en daarbij over de hele linie mooi zacht aan het gas hangt, daar gunt de nieuwe inspuiter zich in het middengebied, zo rond de 7.000 tpm een adempauze om boven ruim 8.000 toeren de spierballen weer lekker te laten rollen. Die ‘adempauze’ ligt helaas precies in het werkgebied voor relaxed dagelijks gebruik. En zo kan het gebeuren dat de oude carburateur-Fazer bij de acceleratie van 0 naar 100 km/uur en bij het doortrekken (accelereren van 100 naar 140 en van 140 naar 180 km/uur) zelfs sneller is dan zijn drie modernere injectie-broers! Ga je echter alles uit de kast rijden en kom je in de hogere toerengebieden, dan moet de oer-Fazer het onderspit delven. Bovendien blijkt de versnellingsbak van de moderne Yamaha Fazer 600 makkelijker te schakeler en geschiedt dat schakelen ook stiller.

Geknepen versie

De nieuweling heeft dus het moderne R6-blok met injectie en voldoet dankzij de geregelde katalysator aan hedendaagse Euro3-emissieeisen, waar de oer-Fazer nog carburateurs en geen enkele vorm van uitlaatgas-reiniging bezat. Voor het benzineverbruik maakt het weinig uit. Bij de verbruiksmetingen op secundaire wegen noteerden we 1 op 20,8 voor de jongste FZ6 Fazer S2 tegen 1 op 19,6 l/km voor de 1998-Fazer. Constant 130 op de snelweg levert in beide gevallen 1 op 18,5 op. Opvallend is wel dat de ‘geknepen’ FZ6-variant een tikje meer brandstof verbruikt dan de versie zonder restricties: deze komt dan 1 op 17,9. De technisch minder fraaie aanpak om het vermogen alleen met een gasklep-aanslag te beperken heeft zijn prijs. De 78 pk-FZ6 draait wel dapper door tot ver in de vijfcijferige toerentallen, maar een echte ‘bite’ voel je nooit, terwijl op deze manier de dip in het middentoerengebied ook niet echt weggewerkt wordt. Het voordeel van deze geknepen versie wordt eigenlijk alleen duidelijk als je in een land woont waar de verzekering- en/of belastingtarieven zijn gekoppeld aan het motorvermogen.

Gelukkig zijn Yamaha Fazers door de generaties heen onweerstaanbaar gebleven. Al na een paar honderd meter voel je je er volkomen op thuis. Met speels gemak en buitengewoon neutraal danst de Fazer door de bochten, imponeert met zijn messcherpe handling en genereert zo’n veilig rij gevoel dat de berijder zich op moeders schoot voelt. De relatief smalle banden (voor 110/70 en achter 150/60) maken de FZS600 Fazer bovendien ongevoelig voor spoorvorming en ook bij remreacties in de bochten wil de machine zich niet of nauwelijks oprichten. En zelfs naar de huidige maatstaven die zijn vierzuiger-remklauwen aan de voorkant nog beestachtig goed. Ze remmen fenomenaal en zijn fantastisch te doseren.

De schaduwzijde

Maar waar zoveel licht is, daar is ook schaduw. Want ofschoon de zitpositie lekker ontspannen is en zelfs uitnodigt tot het betere toerwerk, liggen je benen niet prettig aan tegen de hoekige tank. Jammer. De duopassagier heeft het zelfs nog moeilijker, want diens voetsteunen zitten veel de hoog. Daarom moeten de knieën scherp gebogen worden, zodat lange ritten geen pretje zijn. Vanaf modeljaar 2000 – de eerste update voor de FZS600 Fazer – kreeg de passagier het beter (zie ook het kaderstuk met de modelhistorie). Wat toen bleef is de eerder comfortabele dan sportieve afstemming van het rijwielgedeelte, maar de voorvork werd in elk geval voorzien van een regelbare veervoorspanning. Sportief rijdende FZS600 Fazer-bezitters deden desondanks vaak beroep op een ander setje voorvorkveren en dito olie, om de vork wat beter te laten veren en aanspreken.

Bij de overstap naar de FZ6 Fazer valt ten eerste de geheel andere werkplek voor de berijder op. En dat is een vooruitgang. Zitten doe je er dan wel tien centimeter(!) hoger op, maar je benen liggen veel mooier tegen de tank aan en er is in zijn geheel meer ruimte, ook voor rijders met langere benen. Bovendien zit je prettig kort op het stuur. Alles voelt compacter, je zit er meer ontspannen op en toch wat actiever dan op de oude Fazer. Ook bij het rijwielgedeelte zijn er grote verschillen. Een veel stijver aluminium frame vervangt het vlechtwerk van stalen buizen en zorgt, in combinatie met stuggere veerelementen, voor een duidelijk hogere stabiliteit in de bochten. Een doorslaande voorvork of een deinende achterpartij zijn de moderne Fazer vreemd.

Hij ligt als een blok op de weg en geeft de berijder een heel directe feedback. Twee kilo lichter stuurt de nieuwe Fazer net zo spontaan als zijn voorganger, al wil hij wel nadrukkelijker op koers gehouden te worden. Door zijn bredere banden (120/70 voor en 180/55 achter) reageert hij duidelijker op oneffenheden in het wegdek en richt hij zich bij remmen in de bocht ook nadrukkelijker op. Net als het oermodel is ook de huidige Fazer trouwens van perfecte stoppers voorzien. En dat was van 2004 tot en met 2006 wel anders: toen werden de fijne, ééndelige vierzuigerklauwen vervangen door tweezuiger-exemplaren die minder nauwkeurig te doseren waren en ook minder goed vertraagden. Gelukkig is die ‘misstap’ in 2007 weer helemaal goedgemaakt.

Wat nu onder de streep de allerbeste Yamaha Fazer 600 is? Eigenlijk hangt dat volledig van je persoonlijke voorkeur af. Het is de keuze tussen de dynamische allrounder in zijn oervorm of de dynamische sportieveling die het nu is. En in feite zie je hier ook een logische evolutie in terug. Alleen de 78 pk-uitvoering van de Fazer mist in onze ogen toch de boot, met name als het op de motorische dynamiek aan komt.

Maar het is duidelijk dat de Fazer 600 een uniek all-round-talent is uit de Yamaha-stal, waarbij de modellen van 1998 tot en met 2003 vooral komfortabel en ‘no-nonsense’ zijn, terwijl er vanaf 2004 een vleugje sportiviteit over de Fazers hangt. Hoe dan ook: een successtory blijft het![[Kasten 10 jahre Fazer 600, komplett ubernehmen am ende, seite 30-31]]

10 Jaar Yamaha Fazer 600 1998

Tien jaar geleden begon de successtory van de FZS600 Fazer. Na zijn presentatie steeg de machine direct met stip de verkoop top tien in en het werd meteen een absolute verkooptopper. En dat deed de ‘oer-Fazer’ met zijn 95 pk in 1999 nog eens dunnetjes over in 2000.

Yamaha reageert op de kritiek van de duopassagiers en laat de uitlaatdemper een eindje zakken, zodat de duovoetrusten maar liefst 45mm omlaag kunnen. De achterkant van de buddy wordt daarbij 16 mm verhoogd. Om het schakelen wat lichter te laten verlopen wordt de hevel aan het schakelpedaal iets aangepast. De cockpit krijgt een klokje en twee dagtellers en de knipperlichten krijgen nu ook een alarmfunctie. Een veranderde tankvorm zorgt er voor dat de tankinhoud van 18 naar 20 liter groeit. Het stuur wordt iets hoger en wat smaller. De veervoorspanning van de voorvork wordt instelbaar. 2002

Na vier jaar krijgt de FZS600 Fazer de eerste facelift. Er komt een ander kuipje op en de koplampen worden beter. De tank is andermaal aangepast en kan nu 22 liter bevatten. Door de aangepaste spiegels is het zicht naar achteren verbeterd. De hendels krijgen nu vijf in plaats van vier stelmogelijkheden. De uitlaatbochten en het verloopstuk naar de dempers zijn beter bestendig tegen roest en er is een zwaardere dynamo (nu 290 Watt) gemonteerd. 2004Een echte modelwisseling, inclusief nieuwe naam: de machine gaat voortaan zonder kuip als FZ6 en met kuip de FZ6 Fazer door het leven. Het nieuwe 98 pk sterke motorblok met elektronische benzine-injectie is geleend van de R6. Mooi en erg sportief oogt de uitlaatdemper onder de buddyseat. Het stalen frame wordt vervangen door een erg stabiel aluminium brugframe. De achterschokbreker werkt direct, dus zonder tussenkomst van hevelsysteem. De uitgaande demping is niet langer instelbaar. Voor en de achterband worden vetter. Het 17” achterwiel zit als vanouds in een aluminium achtervork. Zwevende dubbelzuiger-remklauwen vervangen de vierzuigertangen aan de voorkant. Aan de achterkant moet een enkelzuiger klauw doen wat een dubbelzuiger klauw eerst deed. De tankinhoud wordt kleiner: 19,4 liter. In de cockpit worden de zaken vanaf dan digitaal aangegeven.

De Fazers worden nu ook leverbaar met een ABS-remsysteem. Het aluminium frame is nu zwart geëloxeerd en het motorblok is ook zwart in plaats van zilverkleurig. Ook worden de service-intervallen opgeschroefd naar 10.000 km, nuttig voor de kilometervreters!2007Als S2-versie krijgt de Fazer wat cosmetische aanpassingen. De aluminium achtervork is voortaan gegoten en voorzien van heel precieze asgeleidingen. Er is weer een – beter afleesbare – analoge toerenteller aan boord en vierzuiger-remtangen uit één geheel verbeteren het remgedrag. De buddy is slanker bij de aansluiting van de tank, terwijl de vulling ervan wat steviger is geworden. Ook is het oppervlak van het zadel iets stroever. De FZ6-en zijn ook in een geknepen 78-pk-versie leverbaar. Nu stelt die restrictie niet veel voor, maar het is bij aankoop van een gebruikte (of geïmporteerde) machine wel even handig om daar naar te informeren.4 X Bildunterschrifte:[[eine Zeuile unter die Type-andeuting ersetzt den kompletten Kasten mit Technische Daten]]

1998 Yamaha FZS600 Fazer

Vloeistofgekoelde 599 cc viercilinder, 95 pk, stalen frame, rijklaar gewicht volgetankt 217 kg, nieuwprijs: € 7.029,-.
De vierzuiger-remklauwen stammen uit de YZF1000R ThunderAce. Ze remmen fantastisch en zijn perfect doseerbaar.
Ronde, analoge klokken sieren de cockpit. De toerenteller ligt centraal in beeld.
De eerste Yamaha fazer 600 was gebaseerd op een licht geknepen motorblok uit de YZF600R Thundercat, Yamaha’s supersportfiets uit die tijd.

2002 Yamaha FZS600 Fazer

Vloeistofgekoelde 599 cc viercilinder, 95 pk, stalen frame, rijklaar gewicht volgetankt 217 kg, nieuwprijs: € 7.790,-.
Een nieuw kuipje met betere windbescherming. De lichtopbrengst van de koplampen is vergroot.
Het klokje en de dagteller zitten niet meer in de snelheidsmeter, maar in de toerenteller.
Nog steeds te hoekig en met een slechte aansluiting voor de knieën. Maar er gaat wel 20 liter in.

2004 Yamaha FZ6 Fazer

Vloeistofgekoelde 600 cc viercilinder, 98 of 78 pk, aluminium frame, rijklaar gewicht volgetankt 209 kg, nieuwprijs: € 7.999,-.
Het stalen buizenframe is op dit vernieuwde model vervangen door een bijzonder, tweedelig aluminium brugframe.
Het zeer compacte combi-instrument geeft de informatie alleen nog maar digitaal aan.

Het motorblok komt voortaan uit de supersportieve R6, het vermogen is wel teruggebracht naar 98 pk.

2007 Yamaha FZ6 Fazer

S2Vloeistofgekoelde 600 cc viercilinder, 98 pk, aluminium frame, rijklaar gewicht volgetankt 215 kg, nieuwprijs: € 8.699,-.
Een stevige, gegoten swingarm met fraaie prisma-kettingspanners zorgt voor nog meer stabiliteit.
Het dashboard wordt weer iets ruimer van opzet, met weer een aparte analoge toerenteller.
Het slanke kontje met de hooggeplaatste uitlaatdempers oogt erg modern.

Vermogensgrafiek¹

Yamaha FZ6 Fazer S273,6 kW (100 pk) bij 11.900 tpm65 Nm bij 9.800 tpmYamaha FZS600 Fazer67,9 kW (92 pk) bij 11.200 tpm62 Nm bij 9.600 tpmYamaha FZ6 Fazer (met restrictie)55,3 kW (75 pk) bij 11.400 tpm52 Nm @ 4.800 tpmVermogen in kW/pkMotortoerental x 1000 tpmKoppel in NmDe vermogens- en koppelkrommes van de oer-Fazer, met een gemeten vermogen van 92 pk, verlopen erg gelijkmatig. De ook onder het rijden merkbare vermogensdips van de meest recente Fazer S2 zijn ook in het diagram terug te vinden. De geknepen variant is enkel begrensd op zijn gasklep-opening. Hij draait nog steeds flinke toerentallen, maar levert 25 pk minder topvermogen.¹ Vermogen aan de krukas, metingen op een Dynojet 150 vermogensmeetbank, gecorrigeerd naar 95/1 EG-richtlijn, maximale afwijking +/- 5%MOTOPLUS METINGEN[[[In 4 Balken sehen lassen, zusammen mit den Leistungsdiagram:]]] FZ6 Fazer FZ6 Fazer (met restrictie) FZ6 Fazer S2TopsnelheidFZS600 Fazer 213 km/uurFZ6 Fazer 220 km/uurFZ6 Fazer (met restrictie) 200 km/uurFZ6 Fazer S2 220 km/uurAcceleratie 0-100 km/uur 0-140 km/uur 0-200 km/uurFZS600 Fazer 3,4 6,1 15,7FZ6 Fazer 3,5 5,7 14,7FZ6 Fazer (met restrictie) 4,4 7,9 -FZ6 Fazer S2 3,7 6,2 14,4Doortrekken 60-100 km/uur 100-140 km/uur 140-180 km/uurFZS600 Fazer 6,0 5,9 7,0FZ6 Fazer 5,2 6,4 7,8FZ6 Fazer (met restrictie) 5,3 6,6 13,0FZ6 Fazer S2 4,9 6,2 7,1