Op pad met – Johan van de Wal
Ditmaal een bijzondere vakantie-editie van mijn Op pad met-serie: in Andorra zocht ik Johan van de Wal op om een paar dagen met ‘de Lange’ door de Pyreneeën te rijden. De legendarische motorhandelaar, enduranceracer, zijspancrosser, raceteam-eigenaar, hotelier, offroad-gids en vooral familieman is inmiddels 76 jaar maar weet van geen ophouden: “Je moet nooit terugschakelen in je leven, want als je teveel terugschakelt draait je motortje over toeren en gaat alles stuk…”
Johan van de Wal woont inmiddels ruim 25 jaar met zijn vrouw Jopie in het ministaatje Andorra, middenin de Pyreneeën op de grens van Spanje en Frankrijk. Oudere motorrijders kennen hem nog als eigenaar van de grote – trendsettende – motorzaak in Vianen. Daarnaast was Van de Wal een begenadigd wegracer, die zich vooral toelegde op de endurance-races. Hij won onder meer tweemaal de befaamde 24 uurs race van Oss, en werd in 1982 met zijn team derde in het WK endurance, wat hem naast een officiële bronzen WK-medaille ook de Hans de Beaufort-beker – de hoogste Nederlandse motorsport-onderscheiding – opleverde.
“We hebben dertig jaar onze motorzaak in Vianen gehad, en waren in die jaren eigenlijk altijd open, elke dag tot 23.00 uur. Ons leven bestond uit werken en racen, want dat was mijn passie. Ik begon de zaak samen met Jopie op m’n twintigste en zei altijd: ‘Als ik 50 ben maken we de balans op en kijken we hoe we verder gaan met ons leven’. En precies op dat moment – het waren toen hoogtijdagen voor de motorbranche met ruim 18.000 nieuwverkopen per jaar – kregen we de kans ons bedrijf te verkopen. Ik had op dat moment al een appartementje in Andorra, dus we besloten hier naar toe te verhuizen. Onze beide jongvolwassen dochters Anneke en Marjan volgden ons en vestigden zich ook hier. We voelen ons hier helemaal thuis, het klimaat is erg fijn en je kunt hier in de zomer geweldig motorrijden, paardrijden, wandelen en fietsen. En in de winter heerlijk skiën. En er heerst natuurlijk ook een prettig belastingklimaat, waarbij Andorra wel een landje is waar echte doeners wonen. Mensen die met hard werken iets hebben bereikt. En veel topsporters, ook uit de MotoGP en Superbikes. Mannen als Viñales, Rins, de Espargaro-broers en Miller wonen hier, net als veel trial- en enduro-toppers. Die kunnen in deze regio goed trainen.”
Omdat stilzitten niet echt in de aard van Van de Wal zit, werd al snel Motorcycle Experience Andorra gestart vanuit hotel Residencia Aldosa, een klein familiehotel dat inmiddels werd gerund door dochter Marjan en schoonzoon Bas de Groot: “We gingen dus motortrips organiseren in en rond Andorra. In het begin voornamelijk met offroad-motoren, later ook wel met mooie trips voor allroad- en wegmotoren. Maar omdat het bloed kruipt waar het niet gaan kan, begon ik een kleine tien jaar geleden ook weer een motorzaak in Andorra, vooral voor offroad-motoren. Die zijn in deze regio enorm populair, dat zaakje draaide binnen de kortste keren als een trein. Ook omdat ik de gouden formule van vroeger in Vianen weer toepaste: ik was er altijd voor mijn klanten. Als ze op zaterdag brokken hadden en op zondag weer wilden rijden, konden ze me altijd bellen. Zelfs uit heel Noord-Spanje wisten ze me al snel te vinden, ook omdat we hier door de lage belastingen altijd scherpe prijzen konden hanteren. Ik raakte in die tijd zeer gecharmeerd van Husaberg: een lekker eigenzinnig offroad-merk met een mooi compact modelprogramma, zodat ik in 2013 de importeur voor Andorra werd. Dat was prachtig, ik zat weer volop in de business. Een paar jaar later werd Husaberg echter overgenomen door KTM en verdween die merknaam, ik kreeg er Husqvarna’s voor in de plaats. Niks mis mee, ook dat liep lekker, maar merkte wel dat er vanuit Oostenrijk steeds meer regeltjes en eisen kwamen. Daar zat ik toch helemaal niet op te wachten. En toen kwamen ze ook nog met de Vitpilen als wegmotor, dat zag ik echt niet zitten…
Bovendien gebeurde er rond die tijd, zo rond 2018, ineens veel tegelijk. We konden met de familie een groter hotel kopen in Arans, aan de doorgaande weg richting het skigebied. Dat moest helemaal opgeknapt worden, maar we konden het dan wel meteen helemaal naar eigen inzicht inrichten. Bovendien was daar ruimte voor een echt restaurant, waar onze kleinzoon Andre – inmiddels kok – de scepter kon gaan zwaaien. En als klap op de vuurpijl kreeg ik in die tijd ook een zwaar auto-ongeluk, toen er een vrachtwagen vol links in mijn auto reed. Ik zat flink in de kreukels en ben daar wel anderhalf jaar zoet mee geweest. Helemaal ongeschonden ben ik er ook niet uitgekomen: er is een zenuw in mijn been beschadigd, zodat m’n linkervoet niet meer vlekkeloos functioneert. Om een lang verhaal kort te maken: een goede klant van onze motorzaak nam dat bedrijf in Andorra-stad over, en we hebben Aparthotel La Tulipa gekocht. Daar zijn we vervolgens meer dan een jaar mee bezig geweest. Het is helemaal gestript en opnieuw opgebouwd met 16 fraai ingerichte appartementen voor vier personen. Of lekker met z’n tweeën in een hele ruime kamer natuurlijk. We hebben daar bewust voor gekozen omdat hier in de winter veel gezinnen komen skiën. En in de zomer kunnen de motorrijders ook best wat extra ruimte gebruiken met al hun motorspullen. Ook heeft elk appartement een eigen keuken, voor wie bijvoorbeeld op zichzelf wil ontbijten of koken. Maar verder blijven motorfietsen me natuurlijk bezighouden: ik heb net mijn eigen KTM 950 Supermoto met 130.000 km op de klok helemaal uit elkaar gehaald. Die had wat olielekkage, maar het blok ziet er nog ongelooflijk goed uit van binnen, die kan zo weer in elkaar. Ook heb ik mijn eigen Husqvarna enduro omgebouwd met supermoto-wielen en een elektrisch schakel-systeem. Zo kan ik op- en terugschakelen met knoppen op het stuur en ondanks mijn onwillige voet dus weer lekker rijden.
En dat laatste bleek toen we samen een paar dagen op pad gingen. In juli deed de Tour de France Andorra aan en op dag 1 reden we een deel van die touretappe na. De eerste grote Pyreneeënrit van 2021 kwam via de Col de Beixalis zelfs langs Aparthotel La Tulipa, om iets verderop te finishen bij skistation Ordino Arcalis. In 2016 was Tom Dumoulin in deze rit nog de snelste, ditmaal was de jonge Lotto-Jumbo-coureur Sepp Kuss het eerste boven, voor Alejandro Valverde en Wout Poels. Helaas was op dat moment onze landgenoot Robert Geesink al uit de strijd; ook die woont tegenwoordig hier in Andorra.
De tweede rijdag voerde ons dwars door de stad Andorra la Vella naar Noord-Spanje, waar we via La Seu d’Urgell (bekend van het roeien en wildwatervaren van de Olympische spelen in Barcelona) langs de in Noord-Spanje liggende golfbaan en (klein) vliegveld van Andorra via prachtige slingerende asfalt- en gravelwegen naar Castellbo voor een lekkere lunch met èchte Spaanse Paella. Mocht je eens in de buurt zijn: een echte aanrader!
Johan van de Wal: “Toen ons nieuwe hotel klaar was, stak corona de kop op, dus jammer genoeg hebben nog niet veel gasten er van kunnen genieten. Maar iedereen is welkom, we hopen al onze motorvrienden eindelijk weer te ontvangen in Andorra. We zijn nu gestopt met de verhuur van enduromotoren, maar blijven wel gewoon groepen op hun eigen motor gidsen in deze heerlijke omgeving; m’n schoonzoon Bas bij de offroad-trips en ik met de allroad- en wegrijders over mooie gravelpaden of Pyreneeën-passen.”
