Fabrieksbezoek Fantic/Minarelli
Fantic timmert enorm aan de weg. De revival van het relatief kleine Italiaanse merk in de motorcross en enduro’s kreeg de wind behoorlijk in de zeilen na een strategisch partnerschap met de Japanse motorgigant Yamaha. Ook nam Fantic de traditionele motorblokkenfabriek Minarelli onlangs over van Yamaha. We namen een kijkje bij die fabriek in Bologna.
Sinds de doorstart van het uit 1968 stammende Fantic verbaast het vriend en vijand. Met een hele lijn e-bikes, 50 cc’s en moderne classic bikes voor de straat lijken het de weg omhoog weer gevonden te hebben, maar vooral het strategische partnerschap met Yamaha – waardoor Fantic gebruik kan maken van de Yamaha YZ-modellen als basis voor haar cross- en enduromachines – legt het italiaanse merk geen windeieren. In één klap doen ze weer serieus mee: Andrea Bonacorsi werd in 2020 EMX125-kampioen op een Fantic, en ook in het WK enduro speelt het merk sinds dit jaar weer een grote rol. De Fantic XE125 blijkt in de Youth-klasse de te kloppen machine en Davide Guarneri speelt inmiddels een hoofdrol in de E1-klasse op de nieuwe XEF250 enduro.
Sportief gezien gaat het het merk dus lekker voor de wind. En ook zakelijk weet Fantic van wanten: na de slimme overeenkomst met Yamaha nam het in het najaar van 2020 de Minarelli-fabriek – waar heel veel motorblokken worden geproduceerd voor talloze merken – over van de Japanners.
Minarelli werd in 1951 opgericht in Bologna en werd omgedoopt tot Motori Minarelli in 1967 toen het vooral motorblokken voor andere merken ging produceren. Één van die andere merken was Yamaha. Sinds 1990 bestaat er een heel nauwe band tussen Yamaha en Minarelli en de motorblokken (vooral 50cc-tweetakt-scooterblokken) die sinds die tijd zijn geproduceerd, zijn in heel Europa gebruikt door onder meer Aprilia, Beta, MBK, Yamaha en Rieju.
Door een extreem krimpende markt kwam Motori Minarelli aan het begin van het nieuwe millennium in economische problemen en dat resulteerde in een volledige overname door Yamaha in 2002. Naast de productie van motorblokken breidden de Japanners ook de ontwikkelingsafdeling uit en werd de fabriek een soort vooruitgeschoven Europese post van de Japanse fabriek. Onder meer de XT660 werd hier getekend en ontwikkeld en later ook geproduceerd. Ook speelde Minarelli een grote rol bij de Europese homologatie van alle Yamaha-motorfietsen. Op een speciale homologatoie-afdeling vol met testbanken en meetapparatuur werd de typegoedkeuring van veel Yamaha motorfietsen voorbereid.
Momenteel produceert Yamaha in de fabriek in Bologna voornamelijk de aandrijflijn (lees: de complete ‘achtervork-motorblokken’) van de Xmax scooterfamilie van 125 t/m 400 cc. Daarnaast produceert Minarelli ook nog motorblokken voor Rieju, Sherco en Fantic. Bovendien doet de ontwikkelingsafdeling op contractbasis ook steeds meer EU-homologatiewerk voor andere motormerken.
Fantic heeft nu dus de complete Minarelli-fabriek overgenomen van Yamaha, de overeenkomst werd op 19 januari 2021 ondertekend en trad in werking op 22 april 2021. De deal werd mogelijk gemaakt door een wereldwijde heroriëntatie van de motorproductie van Yamaha, die steeds vaker in Zuidoost-Azië zal plaatsvinden, in de grote Yamaha-fabrieken in Indonesië en Thailand. In dat licht bezien stond het voortbestaan van de fabriek in Italië al ter discussie. En op het eerste gezicht lijken alle partners te profiteren van deze opmerkelijke overname: Yamaha kon op elegante wijze afscheid nemen van een voor hen mogelijk overbodig wordende motorfabriek in Europa, en Fantic kreeg de motorproductie en motorontwikkeling in eigen handen plus een aanzienlijk grotere productiecapaciteit. Bovendien kan Fantic zich nu verder ontwikkelen en in de toekomst ook blokken voor derden blijven produceren, wat een mooie extra poot is onder het relatief jonge bedrijf. Als ‘startfinanciering’ sleepte Fantic bovendien meteen een mooie opdracht van Yamaha binnen: het komende jaar laten de Japanners er hun XMAX-300 aandrijflijn produceren.
Mariano Roman is aangesteld als CEO van het nieuwe bedrijf. Een slimme zet, want hij was hoofd van de ontwikkelingsafdeling van Aprilia en Moto Guzzi en heeft dus een uitstekend netwerk. Inmiddels heeft hij ook al enkele andere grote namen uit de Italiaanse motorindustrie voor zich weten te winnen, die nu overstappen naar de afdeling ontwikkeling en productie van Fantic Motor in Dosson di Casier bij Treviso.
Onder leiding van Roman breidde Fantic het portfolio de laatste vijf jaar sterk uit. Dat begon met het ‘submerk’ Caballero, waarmee scrambler-achtige modern classic motorfietsen tussen 125cc en 500cc in de markt werden gezet. Snel daarna volgden de sportieve cross- en enduromotoren tussen 50cc en 250cc. Bovendien begreep Roman dat het lanceren van zo’n nieuw cross- en enduromerk alleen succes heeft, als dat merk ook in de sport succesvol is. Dus van meet af aan ging de fabriek in zee met ervaren teams, en dat resulteerde via het team van Maddii Racing in de Europese EMX125-titel van Andrea Bonacorsi in 2020. En ook de entree in het WK enduro dit jaar mag er zijn, want daar draait Fantic via het ervaren Jet Zanardo-team al van meet af aan vooraan mee.
Toch lag bij de doorstart in 2015 de focus aanvankelijk op een andere sector: de ontwikkeling en productie van e-bikes, en dan met name elektrische mountainbikes. “In de eerste drie jaar hebben we onze omzet weten te verdrievoudigen, omdat er gaten in de markt waren die wij met onze nieuwe producten perfect konden opvullen”, legt Mariano Roman uit. “Van vijf miljoen euro omzet in 2015, tien in 2016 en 15 miljoen euro in 2017 heeft het bedrijf zich opgewerkt naar een opmerkelijke 47 miljoen euro omzet in 2020. En dankzij de aquisitie van Motori Minarelli verwachten we een enorme omzetstijging, tot wel 140 miljoen in 2021.”
Roman ziet de overname van Minarelli dus als een belangrijke stap voorwaarts. De noodzakelijke herstructurering en organisatiestructuur van de nieuw ontstane onderneming is sinds mei grotendeels afgerond. Zo huisvesten de twee industriehallen in Calderara di Reno bij Bologna – samen een oppervlakte van ongeveer 80.000 m2 – naast de daadwerkelijke motorblokken-productie door Minarelli ook een compleet nieuw geïnstalleerde productielijn voor motorfietsen, waar de Fantic’s zullen worden gebouwd. De productiecapaciteit is hierdoor met maar liefst 60% toegenomen. Daarmee speelt Fantic in op de vraag naar haar motorfietsen, want in 2020 moest het door leveringsproblemen veel potentiële klanten teleurstellen. Volgens Roman had Fantic 4.000 motorfietsen meer kunnen verkopen, als de fabriek ze had kunnen produceren. De verwachting is dat de vraag alleen maar toeneemt nu ook het internationale distributienetwerk met importeurs en dealers in veel landen op stoom komt.
Bovendien hoopt men met Motori Minarelli ook blokken voor derden te kunnen blijven produceren. Vittorino Filippas, general manager bij Minarelli, legt uit: “Wij zien ook daar nog steeds groeimogelijkheden, al zullen dat niet enkel verbrandingsmotoren zijn, maar ook elektromotoren voor de tweewieler-industrie. Naar verwachting gaan we zelfs op drie van de vijf productielijnen elektro-aandrijfunits produceren om aan die groeiende vraag te kunnen voldoen. En dat niet alleen voor Fantic e-bikes, maar ook voor andere producenten. Verder is de productielijn van alle Fantic Racing-motorfietsen ook hierheen verhuisd, en we nemen hier ook de verdere ontwikkeling van de competitiemotoren en racekits over. Daarnaast breiden we Minarelli uit tot een expertisecentrum voor de motorfietsindustrie in Europa, waarbij we bijvoorbeeld de homologatie van nieuwe modellen voor de Europese markt kunnen blijven aanbieden voor Yamaha en voor andere merken.”
Toen Mariano Roman in 2014 begon bij Fantic, had het bedrijf zes werknemers. In 2020 werkten er al 120 mensen en dit jaar stijgt dat personeelsbestand, dankzij Minarelli, door naar 320 werknemers. Als de motorfietsproductie echt goed op gang komt, verwacht men nog eens 40 extra banen. De vooruitzichten lijken dus goed voor het nieuwe bedrijf, ook al omdat de aandeelhouders hebben aangegeven voor een langetermijn-strategie te kiezen. “VeNetWork heeft de winst van de eerste vijf jaar volledig geherinvesteerd en heeft onlangs besloten om dit in de komende vijf jaar ook te doen”, legt Mariano Roman uit. Hij geeft daarbij zijn visie op het toekomstige modelbeleid, waar het verdiende geld in geïnvesteerd gaat worden: “We werken momenteel aan het uitbreiden van het productassortiment en het ontwikkelen van interessante motoren voor de offroad-sector. Denk aan een nieuwe 300cc-tweetaktmotor met brandstofinjectie. Deze innovatie mag aan het eind van 2021 worden verwacht. Eerder al komt de nieuwe Caballero 125 op de markt, voorzien van een vierklepskop met variabele kleptiming. Dit geheel in eigen huis bij Minarelli ontwikkelde hoogstandje is belangrijk voor de grote A1-rijbewijsmarkt. Fantic roert zich flink, met name in de terreinsport. Maar dit is nog maar het begin!”
