Oude liefde: BMW R75/5
“Tja,” zegt Cor peinzend, ”soms twijfel ik of ik hem toch maar eens zal verkopen.” Hij kijkt me vervolgens lange tijd zwijgend aan. In zijn garage staat zijn BMW R75/5 geduldig te wachten om weer eens uitgelaten te worden. De motor maakt door lichamelijke klachten van baasje Cor van Schaijk de laatste jaren weinig kilometers, maar dat is ooit heel anders geweest. Als knaap van goed 18 was de motorfiets zijn lust en zijn leven: “Man, ik leefde op dat ding!” Als BMW in 1969 de “streep 5”serie introduceert, is dat een kleine revolutie in de motorwereld. De R50/5, R60/5 en R75/5 zijn de opvolgers van de “ouderwetse” R50, R60 en R69S. Weg waren de gebrekkige 6-volt installatie, de matige remmen en het oubollige voorkomen. De BMW 5-serie was klaar voor een nieuwe generatie motorrijders. Met een geheel nieuw rijwielgedeelte, sterkere remmen, een elektrische startmotor en voor het eerst de keuze uit meerdere kleuren, ging BMW de concurrentie met de Japanse fabrikanten met open vizier aan. Toch was men bij BMW destijds wel geschrokken van de eveneens in 1969 geïntroduceerde Honda CB750. Deze regelrechte sensatie uit het land van de rijzende zon overtrof letterlijk in bijna alles de R75/5 uit het Duitse Beieren. Maar liefst 67 paarden uit Japan tegenover 50 uit Duitsland, 4 cilinders in plaats van twee en een revolutionaire schijfrem in het voorwiel waarbij de trommel van BMW er wat magertjes leek uit te zien. Het leek een bijna verloren strijd in de gunst van een nieuw motorpubliek, maar BMW kon op een trouwe schare kopers rekenen die de betrouwbaarheid, de goede stuureigenschappen en het karakter van de boxer prefereerden boven de Japanse naaimachines. Maar liefst 38.000 maal wist de Duitse fabriek een R75/5 te verkopen, voordat het model in 1974 werd opgevolgd door de op enkele punten (onder meer schijfrem voor en andere snelheids- en toerenteller) gewijzigde R75/6. Cor van Schaijk (53) is zo’n trouwe BMW-man. “Ik wil niks negatiefs zeggen over de Japanse motoren hoor,” zegt hij, “maar Japanse motoren doen mij helemaal niets. Er zit geen leven in en het heeft geen karakter,” verklaart hij stellig. “Kijk, zo’n BMW heeft een mooie roffel en is in uitstraling nog een echte motor.” Cor begon zijn motorleven in 1972 op een oude uit 1953 stammende BMW R51/3. In 1972 kon je als beginnend motorrijder bij de politie een zogenaamde “Oefenvergunning” halen. Met deze vergunning mocht je dan zonder geldig rijbewijs op een aantal door de politie aangewezen straten in jouw woonplaats rijden: “Mijn vader had relaties bij de politie en zo kreeg ik ook een zeer ruim oefengebied toebedeeld. Dat was natuurlijk ideaal want op die manier kon ik al heel snel de nodige kilometers maken, waarna ik vol vertrouwen naar een rijschoolhouder ging om de aanvraag voor een echt rijbewijs te doen.” De rijschoolhouder vond het verstandig om eens achter hem aan te rijden om eventuele ingeslopen foutjes eruit te halen. “En hij vond het helemaal niks,“ zegt Cor lachend, “Ik was veel te woest en zou zakken als een baksteen.” Het pakte echter anders uit want Cor slaagde in één keer en gaf twee andere kandidaten, die wel keurig meer dan 20 lessen hadden gevolg, tot spijt van de rijschoolhouder het nakijken. Met het rijbewijs op zak stond de wereld voor Cor open en hij begon meteen motortreffens te bezoeken. Op de terugweg van het Elefantentreffen (dat vooral bekend staat om de sneeuwval) in de winter van 1973 reed Cor zijn R51/3 in Duitsland total loss en belandde in het ziekenhuis. Het wrak van die R51/3 ging naar een lokale dealer, die het frame gebruikte om een heuse BMW-chopper van te bouwen (zou deze motor nog bestaan?) en Cor kocht een R60. In september 1973 trouwt hij met Hennie en worden er allerlei andere plannen gemaakt voor een huis en kinderen. Het motorrijden zou er echter niet onder lijden, want ze hielden er teveel van. De treffens werden vanaf die tijd dus samen bezocht. Cor: “We reden wat af in die dagen. Ik stond echt bijna elke maand bij onze dealer voor een nieuwe achterband!” In december 1973 vroeg Cor zijn dealer tussen neus en lippen door of die misschien nog een interessante andere motor voor hem had staan. “Hmm,” zei de dealer toen op een bijna samenzweerderige toon, “ik heb nog een nieuwe R75/5 staan en die wil ik wel voor een speciale prijs verkopen.” Het was liefde op het eerste gezicht, toen Cor de R75/5 daar zo maagdelijk nieuw zag staan in de winkel. “Er was iets bijzonders met deze motor aan de hand,” begint Cor. “In 1973 waren er veel Amerikaanse soldaten in Brunssum gelegerd en één van die soldaten had deze R75/5 besteld. De motor zou uitgevoerd worden naar Amerika en dus ook van een Amerikaans kenteken worden voorzien. Vlak voordat de R75/5 afgeleverd zou worden, kwam de geruchtenstroom over de nieuwe BMW R90S op gang en toen daarvan ook de eerste foto’s verschenen, hoefde die Amerikaan de R75/5 niet meer. Hij ruilde feitelijk zijn 750 alweer in, nog voordat deze afgeleverd was. Hij kocht direct een R90S en zo kon ik die motor dus inderdaad voor een hele speciale prijs kopen en deed dat dan ook gelijk. Alleen moest ik dat thuis nog wel even vertellen.” Thuis aangekomen werd het verhaal in eerste instantie als een grap aangehoord, maar bij de dealer kwam Hennie er al snel achter dat het helemaal geen geintje was. “Ik hield thuis vol dat een BMW zo’n goede motor was, dat je hem echt kocht voor het leven.” vertelt Cor en onder die voorwaarde kreeg hij dan ook toestemming en ging de koop door. Een kleine 33 jaar later staat de BMW er nog altijd in de garage in Voerendaal. “We hebben er enorm veel mee gereden en later gingen ook de kinderen soms mee achterop. In het begin reed ik met een klein stuurschermpje, maar later zag ik bij de dealer deze kuip liggen en die heb ik toen gekocht. Het was een hele verbetering voor wat betreft de bescherming, maar wat het uiterlijk betreft zijn er tegenwoordig wel mooiere exemplaren te koop,” aldus Cor. Het is in de jaren zeventig nog niet zo’n accessoireparadijs als nu. Er werd dus nog erg veel zelf gemaakt en in vele schuurtjes werd woest gesleuteld. Motoren werden vaak “getuned” door niet meer dan het plakken van (snelle) stickers of het monteren van een sportstuur; een ingreep die zelfs vele van de allereerste GoldWings ondergingen! Ook Cor was in die periode niet afkerig van dergelijke ingrepen, getuigen de twee Turbo-emplemen op de zijkant van de kuip. “Echt jaren zeventig hé,“ zegt Cor. Ook het klokje dat gemonteerd is, is een jaren zeventig icoon. Ach ja, als oud-bezitter van een R75/5 weet ik maar al te goed dat ombouwen vaak met serieuze identiteitsproblemen gepaard kon gaan. Ook ik verbouwde mijn R75/5 destijds met een sportzadel, clip-ons, een twee-in-een-uitlaat en een gigantische toerkuip incl. handbediende ruitenwisser! Klinkt idioot, maar in de jaren zeventig was dat hartstikke hip… Terwijl Cor de motor start zegt zijn vrouw Hennie dat het toch wel zonde is dat de BMW er zo werkloos bijstaat: “We hebben de laatste jaren ons hart verloren aan de trike, dat geeft wat minder lichamelijke problemen en we vinden het fantastisch om er met zijn tweeën op uit te trekken,” zegt ze. Toch kan ze haar ogen niet van hun oude liefde afhouden. “Tsja, verkopen is ook weer zoiets definitiefs hé? Er zitten zoveel herinneringen aan zo’n motor…” We rijden even later de straat uit en volgen de weg door het dorp een smalle slingerende weg op. “Dit is het oude NMB-racecircuit van vroeger,” zo vertelt Cor als we een eindje verder stoppen. De weg slingert door een volgend dorp heen, langs muren en hekken en ziet er beangstigend smal en gevaarlijk uit. “Typisch jaren zeventig, het is nu echt ondenkbaar om op zo’n landweggetje te racen,” antwoord ik hem. We rijden nog een eindje verder en als we terugkomen bij zijn huis stapt Cor af en kijkt tevreden naar de rustig stationair tokkelende BMW. “Wat zei ik daar straks ook al weer? Een motor voor het leven hé! Ik ga er nog maar eens goed over nadenken of ik hem wel wil verkopen!” [[kasten 1]] BMW Club Nederland Er zijn meerdere clubs voor BMW rijders in Nederland, maar de BMW Club Nederland is de meest algemene. De club werd in 1962 opgericht en elke BMW-rijder is welkom of je nu met een R75/5 aankomt of met een splinternieuw K1200R Sport. De club is zeer actief, organiseert het hele jaar door evenementen en geeft 6 x per jaar een prachtig clubblad uit. Verplichte kost dus voor de BMW-rijder. Voor meer info: www.bmwclubnederland.nl [[bildunterschrifte mache ich in den PDF]]
