Producttest autonome airbagvesten
In autoland al ik weet niet hoe lang standaard, in de racerij alweer een tijdje verplichte kost en ook toerrijders kunnen tegenwoordig vertrouwen op de bescherming van een elektronisch aangestuurde airbag in hun motorkleding. Maar hoe snel zijn ze en hoe goed is de bescherming? Met behulp van experts zochten wij het uit!
Nieuwe motoren beschikken al jaren over een omvangrijk pakket aan elektronische hulpmiddelen. En de ontwikkeling daarvan lijkt nog lang niet op zijn eind, de technologie wordt steeds slimmer en we gaan zelfs al richting systemen met voorspellende gaven. Maar wat is er nog altijd belangrijker dan de motor zelf? Precies, het poppetje erop. Om ons te beschermen hullen we ons in deugdelijke kleding van slijtvast materiaal, compleet met een uitgebreid spectrum aan protectoren, evenals een helm, laarzen en handschoenen. En dat al zo’n beetje honderd jaar. Maar ook op kledinggebied is er beweging te zien. Mechanisch, per kabel geactiveerde airbagmotorkleding is er al een behoorlijke tijd. De interventietijd van dergelijke systemen, zeg maar de tijd tussen de eerste impact en het volledig gevuld zijn van de airbag(s), is echter relatief lang, aangezien de kabel eerst strak getrokken moet worden, voor de airbag gevuld wordt. Elektronische systemen detecteren veel sneller een ophanden zijnde valpartij en vullen razendsnel (middels een gasgenerator) de airbag die het bovenlichaam en nek van de rijder omhullen. De totale interventietijd ten opzichte van mechanische systemen bedraagt gemiddeld ruim minder dan de helft.
Een behoorlijk ingewikkelde techniek, die zoals wel vaker in eerste instantie voor en met behulp van de racerij werd ontwikkeld. Dainese had daarin een echte voortrekkersrol, al in 2007 verschenen drie fabriekscoureurs aan de start van de afsluitende GP in Valencia met een soort van opblaasbare kraag. D-Air Racing was geboren en liet meteen zijn potentieel zien. Alle drie de rijders crashten waarna een grote witte luchtzak schouders en nek omhulden. Ondanks dat de airbag een beetje komisch gedimensioneerd was, zag de wereld al wel direct de voordelen van airbags in motorkleding. In 2011 werd D-Air beschikbaar voor de grote massa, zij het toen nog exclusief voor gebruik op het circuit. In 2014 volgde Alpinestars met haar Tech-Air systeem, waarna in Dainese weer een jaar later het eerste autonome systeem (dus zonder kabel óf sensoren aan de motor) voor op de openbare weg presenteerde. Vervolgens volgde een jarenlange juridische patentstrijd tussen beide fabrikanten.
En hoe hangt de vlag er nu vijf jaar verder bij? Inmiddels zijn er vier fabrikanten met een autonoom, elektronisch gestuurd airbagsysteem op de markt. De Franse firma In&Motion werd in 2014 opgericht en levert haar systeem aan verschillende kledingfabrikanten, zo is onder meer het in dit artikel behandelde eVest Clip-in van Held er mee uitgerust. De eveneens Franse fabrikant Helite, dat altijd enkel een mechanisch geactiveerde airbag had, presenteerde in 2019 op de Eicma ook een elektronisch systeem.
Betekent dit dan de echte doorbraak van elektronische airbagmotorkleding? Moeilijk te beantwoorden natuurlijk. Het belangrijkste van airbagkleding is de bescherming die het biedt, daar loopt je echter tegen het fundamentele probleem aan dat geen enkel ongeval hetzelfde is. Ergo, iedere impact vereist een andere soort of mate van bescherming. Kijk alleen al naar de factor snelheid: hoe hoger de snelheid, hoe sneller de rijder van de motor vliegt, hoe minder tijd de airbag heeft om zich te vullen. Dat een airbag beter beschermt als geen, hebben de talrijke valpartijen, met soms snelheden tot over de 300 km/uur, inmiddels wel bewezen. Bepalend daarbij is zoals gezegd de snelheid waarmee de airbag wordt geactiveerd. Of meer specifiek, voordat de bestuurder een object raakt, moet deze volledig gevuld zijn.
Een crashtest met drie autonome airbagvesten, uitgevoerd in samenwerking met de ADAC (de Duitse tegenhanger van onze eigen ANWB), verheldert dit scenario kraakhelder op cijfermatige wijze. De experts lieten een motorfiets met een relatief bescheiden snelheid van 50 km/uur op een stilstaande auto klappen, al na slechts 120 milliseconden raakt de testdummy het voertuig. Deze tijdspanne moet dus door de airbagjassen worden onderboden. Dat lukt overigens ook, elk van de kandidaten heeft voor volledige opblazen ongeveer 80 milliseconden nodig, voldoende voor binnen de bebouwde kom dus. Gaat de snelheid echter omhoog, dan zijn zelfs de meest actuele systemen te langzaam bij een directe impact. Dat is een tamelijk ontnuchterende conclusie, want hoe vaak rij je nu echt slechts 50 km/uur? Enkel binnen de bebouwde kom, die je als motorrijder juist zoveel mogelijk probeert te vermijden. Bij high- en lowsiders daarentegen, met een glijfase, is er weer ruim voldoende tijd voor de airbag om zich te vullen en aansluitend zijn beschermende taak te vervullen. Iets dat het, zoals onder andere bewezen in de MotoGP, behoorlijk effectief doet. Desondanks is ook een airbag geen garantie voor een letselvrije valpartij, het biedt enkel additionele bescherming. Maar wie weet, ooit was er een tijd dat niemand een helm droeg. Ondenkbaar nu, maar sommige zaken hebben nu eenmaal tijd nodig om in te burgeren. Zeker wanneer het veiligheid betreft!
CONCLUSIE
Een testwinnaar heeft deze test niet, simpelweg omdat maar drie van de zes deelnemers een crashtest hebben ondergaan. De overige drie kwamen pas later op de markt namelijk. Bovendien is er het volgende probleem, we weten namelijk niet welke van de jacks/vesten de beste bescherming biedt (objectief gemeten). We weten enkel dat de geteste systemen extreem snel, ruim binnen de kritische marge van 120 milliseconden, volledig gevuld zijn en daarmee optimaal hun beschermende taak kunnen uitvoeren. En dat is heel wat waard. Want één aspect hebben we op voorgaande pagina’s een beetje verwaarloosd, het koppie speelt bij het motorrijden namelijk een centrale rol. De wetenschap van een airbag die het lichaam beschermt – hoe onopvallend aanwezig ook – geeft een zeker mate van rust. Of dat nu het autonome systeem van Dainese, Alpinestars’ nieuwste of de Held jas met In&Motion unit is, dat kun je het beste voor jezelf uitmaken. Alle drie de kandidaten reageren nagenoeg even snel, waarbij Alpinestars het grootse beschermingsoppervlak biedt, Dainese daarentegen het meest universeel is. Feit is dat ze extra bescherming bieden en een extra engeltje op je schouder kan nooit kwaad. Zeker niet als motorrijder!
