Duurtest tussenverslag Yamaha YZF-R1

Laat je niet in verwarring brengen door de openingsfoto. De R1 is op de redactie vooral een graag geziene gast tijdens snelle weekendtoertjes en uitjes op het circuit. Volgepakt op pad ging de Yamaha maar zelden. Het blijf per slot van rekening een racer….

Als er een superbike in ons duurtestpark komt, is de spanning altijd om te snijden. Moderne superbikes moeten immers altijd voldoen aan het ideaal van nog meer vermogen bij nog hogere toerentallen en een nog lager gewicht. Ondanks steeds betere materialen en productiemethoden rijst altijd weer de vraag: blijft dat heel allemaal? Het Crosplane-blok kreeg immers een kortere slag, en het maximaal toerental ging 1.000 toeren omhoog. En de R1 trad toe tot de 200-pk-club. Duidelijk materiaal voor een duurtest.
Dat was in mei 2015. En sindsdien, zoveel verklappen we alvast, is er het een en ander gebeurd. Uiteraard de verplichte gang naar de vermogensbank. Resultaat: met 197 pk blaakt onze R1 van gezondheid. Kort daarop stond de R1 voor het eerst stil, of beter gezegd: hij lag stil. Een bij het afslaan niet oplettende automobilist stond een van onze redacteuren letterlijk beeldvullend in de weg. Gelukkig was er geen persoonlijk leed en met wat nieuwe kuipdelen en een vers remhendel konden we weer op pad. Maar toen al, na amper 800 kilometer, bleek de R1 een enorm polariserende machine, ‘love it or leave it’. De opmerkingen in het logboek liepen uiteen van ‘sexy’ tot ‘angstaanjagend’. En binnen dat spanningsveld bevindt de R1 zich sindsdien.
Tijdens een snelle rit komen de R-afficionados volledig aan hun trekken, genieten van het uitstekende rijwielgedeelte, de ongekende bochtenhonger en de enorme stabiliteit. Maar dat merk je pas op hoge snelheid. Het probleem daarbij: de R1 maakt het je daarbij zo makkelijk dat je voortdurend op je hoede moet zijn om je rijbewijs niet in gevaar te brengen. Je zit al op hoogst illegale snelheden voor je er überhaupt erg in hebt. Wie de R1 daarentegen door de drukke avondspits moet laveren, zal er waarschijnlijk minder warm van worden. Een ellenlange eerste versnelling, een wat lastig te doseren koppeling en een vermoeiende zithouding. Maar één van onze redacteuren had ook met dat laatste geen enkele moeite: “Het blijft fantastisch, ook al moet ik na iedere rit naar de fysiotherapeut”.
In het logboek duiken wel steeds meer meldingen over de koppeling op. Het aangrijppunt is vaag en zelfs geoefende rijders lieten de motor na een koude start afslaan. Mede door de combinatie met de lange eerste versnelling is enig Fingerspitzengefühl en het laten slippen van de koppeling noodzakelijk. Heel verrast waren we dus niet toen er bij kilometerstand 11.383 een officiële terugroepactie van Yamaha voor de koppeling binnenkwam. De koppeling werd vervangen en de R1 kreeg meteen ook een set nieuwe koppelingsplaten. Echt langdurige verbetering bracht het echter niet.

De beperkte actieradius en de al even beperkte bagagemogelijkheden maken de R1 niet bepaald tot een kilometervreter, ook al is de tankrugzak uit Yamaha’s accessoirelijn een welkome aanvulling voor klein spul. De kilometers werden dus hoofdzakelijk in het weekend gedraaid. Maar natuurlijk mocht de R1 ook het circuit op en daar komt de Yamaha met zijn geniale stuureigenschappen volledig tot zijn recht.
De 20.000-beurt had op de R1 de uitwerking van een echte opfriskuur. Een heerlijk zacht lopend blok, een soepel werkende versnellingsbak, de beurt had de Yamaha merkbaar goed gedaan. Alleen de klachten over de dosering van de koppeling verdwenen niet uit het logboek, waarna niet veel later, bij kilometerstand 23.330, de complete koppeling inclusief koppelingskorf onder garantie werd vervangen. En prompt verschenen er lovende woorden over de werking van de koppeling in het logboek.
Maar met de naderende winter begon de R1 bij de koude start wat tegen te sputteren. Bij temperaturen rond het vriespunt of daaronder was het raadzaam om de R1 na de start even rustig stationair te laten draaien. Even onachtzaam aan het gas draaien voor vertrek, en de R1 sloeg af om daarna pas na flink wat moeite weer tot leven te komen. De beperkte accucapaciteit bleek de veroorzaker, en de accu moest niet veel later dan ook vervangen worden.

Los van dit kleine ongemak werkte de R1 de testkilometers verder probleemloos en zonder defecten af. Tot vlak voor dit tussenverslag op de vermogensbank bleek dat er van de aanvankelijk gemeten 197 paardenkrachten nog maar 186 present waren. In een zoektocht naar de oorzaak bleek de compressie- en drukverliesmeting in ieder geval in orde. Ook nameten en uitlezen bij de dealer bracht geen opheldering. Bij Yamaha zelf dachten ze in eerste instantie aan een verkeerd afgestelde klep in het uitlaatsysteem na de montage van een vervangingsdemper, maar ook nu bracht een uitgebreide inspectie niets vreemds aan het licht. Bij Yamaha werd uiteindelijk geopperd dat het pk-verlies te wijten was aan de nog niet volledig ingelopen nieuwe koppeling. Ondertussen blijft het vermogen na nieuwe metingen stabiel op 191 pk. We blijven het natuurlijk in de gaten houden.
Belangrijker in de dagelijkse praktijk zijn echter zaken als verbruik, dat eveneens heel stabiel op 1 op 15,2 ligt. Op de tot nu toe verreden 32.000 testkilometers vroeg de R1 tussen de service-intervallen van 10.000 kilometer door slechts een maal om een klein slokje olie. De prijzen voor een onderhoudsbeurt lagen tussen de € 333,- (10.000-beurt) en € 450,- en dat is normaal in deze klasse. Dat geldt ook voor de slijtage van de remblokken – tot nu toe hebben we twee sets voor en een set achter gebruikt – en de ketting. Zeker is in ieder geval dat de vurige R1 ons tot het duurtesteinde zal blijven boeien.