Reizen: culinaire toer door Noord-Italië

Achter de hoge toppen van de Italiaanse Alpen, in het noorden van Italië, lokken niet alleen warmte en bochten, maar ook een culinair paradijs om letterlijk de vingers bij af te likken. Tijd voor een smaakvolle culinaire toer om zowel land als gastronomie eens lekker over de tong te laten rollen!

Er is veel goed aan Nederland, het weer is er de laatste dagen echter niet een van. De lucht is al dagenlang diepgrijs van kleur, blauw krijgt geen kans zich te laten zien, en de regen komt bij tijd en wijle met bakken uit de hemel. Bovendien veegt de wind met zijn stevige adem de straten schoon, enkel wanneer noodzakelijk, waagt men zich op straat. Geen beste omstandigheden, maar mij laat het momenteel koud. Ik heb namelijk een meer dan veelbelovende afspraak, met kameraad Christian enerzijds, en anderzijds hopelijk met een stralende zon en heerlijke delicatesse verwennerijen. Italië roept!
Christian wil zijn tot ‘Benduro’ gedoopte R nineT al een eeuwigheid eens een keer voor langere tijd uitlaten. Met z’n dikke noppenbanden en ook verder avontuurlijk opgetuigd is de boxer de uitgelezen machine voor het betere reiswerk, zowel op als naast het asfalt trouwens. Dat geldt ook voor mijn tweewieler metgezel, een standaard R nine T Scrambler.
Ons trefpunt: de meest noordelijke toppen van Italië. Ons plan: domweg rijden en maar kijken waar de weg ons heen voert. Dat laatste overigens wel met twee vereisten: er dienen zoveel mogelijk bochten onder de wielen door te gaan en zoveel mogelijk lokale lekkernijen op de tafel te verschijnen. Er is zijn dus geen routes en reserveringen gemaakt, en veel belangrijker, al helemaal geen afspraken met derden. Fantastisch vooruitzicht, de verplichtingen en beslommeringen van de dagelijkse praktijk gewoon even helemaal achter je laten!

In restaurant ‘Rebelot’ in de kleine stad Chiavenna, vallen we elkaar in de armen. We hebben elkaar lang niet gezien, veel te bespreken dus. Tijd daarom ook, om de smaakpapillen eens langzaam aan de mediterrane keuken te laten wennen. Gastheer van het inheemse etablissement is een onvervalste, wat verweerd ogende Italiaan, die ons met open hemd, glad gekamd haar en een pornobalk boven de bovenlip ontvangt. Hij serveert gedroogde ham met meloen, octopus in gelei en een malse kalfsfilet met frisse champignons. Met een ananas carpaccio en espresso als dessert buigen we ons tenslotte over de landkaart, en zijn het erover eens dat de aftrap van de trip in ieder geval al geslaagd is. Benvenuti in Italia!
De volgende ochtend begint niet helemaal zoals gehoopt, de zenuwen worden danig op de proef gesteld. Rondom de grote, bekende Noord-Italiaanse meren is het verkeer stram. Noodgedwongen snellen we met tempo 160 over de Autostrada richting Turijn en vinden uiteindelijk vlak voor de Franse grens verlossing. De Colle delle Finestre mag dan met 2.200 meter niet de hoogste aller passen zijn, enerverend is hij zeker. Hij slingert zich eerst in krappe bochten door vochtige bossen, tot de laatste kilometers steenslag je boven de boomgrens richting de top voeren. Daar aangekomen kijken we een paar minuten ademloos naar het goudgroen van de Val Chisone die zich voor ons uitstrekt. Een monumentaal uitzicht, die gedragen wordt door warme zonnestralen die zichtbaar moeite doen om de omgeving op temperatuur te brengen.
Als in een duikvlucht zetten we koers naar het dal. Kort voor de befaamde Assietapas stoppen we bij een aanlokkelijk tentje. De plaatselijke coöperatie verkoopt hier allerlei lokale producten en als nieuwsgierige gourmets zijnde kunnen we dit niet zomaar links laten liggen. Al snel staan er wat kleine lekkernijen op tafel. We krijgen beheerder Luisella zelfs zo ver dat we mogen overnachten in het kleine plaatselijke museum, tussen de opgezette berggeiten en granieten stenen. De zon staat ook al diep aan de horizon. Ondertussen mengt zich binnensmonds de smaak van wilde bloemen met roomkaas. Alles gelardeerd met sprankelend frisse huiswijn. Althans, dat is de bedoeling, alleen realiseer ik me dat we totaal blut zijn. Gevoelsmatig in staat tot grootste daden spring ik op de boxer om zoek naar de dichtstbijzijnde pinautomaat, die zich ergens in het dal bevindt. Met het vooruitzicht van een glas wijn als bungelende wortel voor me gaat het in een ietwat overmoedig tempo tussen de Alpenweides door naar beneden het dal in. Duurt slechts drie bochten tot het heftig ingrijpende ABS en wild schuddende boxer me weer met beide motorvoeten op de grond zet. Oef, dankbaar voor de huidige standaard der techniek en met een aantal knisperend nieuwe bankbiljetten op zak, arriveer een krap uurtje later weer bij de toko. Tijd voor eten…en eindelijk dat wijntje!
De invallende duisternis luidt het begin van een waar eetfestijn in. Luisella serveert ons eindeloze soorten kaas, polenta, worst van wildzwijn, yoghurt met zwetsen (kleine pruimen) en honing, evenals walnoten uit het dal. Er wordt ook veel gelachen, met name om onze pogingen de communicatie middels diverse Italiaans-Nederlandse neologismen tot een begrijpelijk eind te brengen. Wat uiteindelijk leidt tot een onvergetelijke avond met negen nieuwe vrienden…

Geiten grazen de volgende ochtend rustig in het gras, de bergtoppen gloeien als een stuk smeedijzer. Duidelijk het startschot van een zonnige dag. De Assietapas is vanwege een aardverschuiving helaas afgesloten, we keren daarom om en zetten koers in zuidoostelijke richting, terug naar de Povlakte. Het tempo is ambitieus, wat vooral te danken is aan het feit dat de BMW’s ondanks de vele bagage, prima in hun vel zitten. Met de Alpen inmiddels in de achteruitkijkspiegels gaat het langs eindeloze maïsvelden richting Alba, waar de eerste uitlopers van de Apennijnen zich verheffen. We doorkruisen onder meer Dego, Sasello en Urbe, kleine steden die zich in het bergachtige bosomgeving hebben genesteld. De route danst op en neer en heen weer weer, waarbij de felle zon zorgt voor een verwarrend spel tussen licht en schaduw onder het groene bladerdek. Dansend in dit lichtspel gaat het richting de Golf van Genua, waarbij deze levendige havenstad zich keer op keer als een waar panorama met de schitterende Middellandse Zee op de achtergrond aan ons opdringt.
Daar, waar Ligurië de Piemont kust, komt onze rijdag weer tot een eind. Een Agriturismo-hostel begroet ons als enige gasten. De dame des huizes staat er desondanks op om ons ’s avonds op een maaltijd te trakteren. Gefrituurde pompoen, broccolipaté, ingemaakte groenten en pindataart met perziken wordt die avond ons deel en voldoet al meer dan goed aan het doel van onze missie. Het culinaire hoogtepunt van de avond echter wordt gevormd door een regionale delicatesse: met komkommerkruid gevulde ravioli. Een goed gevulde maag blijkt in ieder geval vandaag de garantie voor een prima nachtrust!
Fris en fruitig gaat het de volgende dag weer verderBij Monte Orditano gaat het eerst door dichte eikenbossen, waar het sterk naar verbrand loof ruikt. We duiken naar beneden richting kust, gaan vervolgens weer het binnenland in, nippen aan espresso, vinden wonderbaarlijk mooie pasjes en buigen uiteindelijk iets achter La Spezia af in de richting van Aulla.
Pas vanaf daar lost de bladeroverkapping van onze route langzaam op, wat ook geldt voor de slinger van asfalt die in een drooggelopen rivierbedding oplost.
De weg is eerst nog iets breder dan een pad, maar wordt alsmaar smaller en smaller. Maar omkeren is voor softies. Het blijkt een behoorlijke uitdaging om op de steenslagpiste tussen rotsen door laverend niet de controle over de motor te verliezen, zeker niet op de steile afdalingen. Op dit extreme terrein knaagt de BMW toch wel duidelijk aan de grenzen van zijn kunnen. Mijn compagnon heeft dankzij Wilbers vering en de noppenbanden net even wat meer lucht, hij cirkelt speelt door het terrein en heeft er duidelijk zin in. “Beetje opgewarmd?”, geint Christian wanneer we na twee uur stoeien eindelijk weer asfalt onder de voeten hebben, terwijl ik trots bezig ben met het overvloedige zweet van m’n voorhoofd te vegen. Genoeg gewerkt voor vandaag1

De volgende dag begint meteen al goed. Mijn compagnon kent in de buurt een bijzonder winkeltje, dat we koste wat het kost bezocht moeten hebben. Op naar de Mucci in Monteverdi! In de verre omgeving staan de ratelende broers bekend om hun beste kaas- en vleesspecialiteiten. Hun kleine, wat rommelige winkel is een waar gruwelkabinet voor vegetariërs. Een wild zwijn hangt aan de muur, worsten zo groot als anaconda’s worden met mes plakje voor plakje ingekort en de scherpe lucht van pekelzout vult de lucht. Door een regenbui verblijven we bijna twee uur in dit walhalla voor vlees-freaks, genieten van de harde smaak van een driejarige pecorino en vervolgen dan voldaan onze weg.
Vanaf hier gaat het weer richting noorden. Christian en ik spelen als een stel kleuters met de plassen water op straat, de zon die inmiddels de hemel weer siert droogt alles toch snel weer op. Ontelbaar veel bochten begeleiden ons naar Forcoli. Savini Tartufi geldt daar ter plaatste als sinds de jaren ’20 als hét adres voor truffels. We proberen er verschillende soorten en leren er Zela kennen. Deze truffeljager trok vroeger altijd met BSA of Vespa de bossen in op zoek naar de vondst van zijn leven. De man heeft stijl!
Nog meer luxe wacht ons in Borgo di Colleoli, waar we met duidelijk kapitaalkrachtiger medegasten de nacht doorbrengen op een middeleeuws landgoed. De modderige motorlaarzen worden geruild tegen een paar comfortabele gymschoenen, iets dat met argusogen wordt gadegeslagen door de formeler geklede andere gasten van ‘I Secoli’. De aantrekkelijke serveerster maakt het allemaal niets uit. Ze schotelt ons met een wulpse oogopslag onder meer ragout, gefrituurde artisjokkenharten en runderfilet in sesamkorst voor. Een meer dan aangenaam diner, een waardige afsluiter ook van deze culinaire trip. Morgen zullen we ons weer, na een ontbijt op de zonnige binnenplaats van dit fantastische verblijf, als een volleerd dynamisch duo op de bochten van de Apennijnen storten. En misschien vinden we op deze terugweg nog even de tijd om in Parma een stuk gelijknamige ham te scoren, en safraan risotto in Milaan. Italië, je krijgt er nooit genoeg van!