Yamaha European Technician Grand Prix

In de GP’s wordt de strijd door de coureurs en de motoren op de baan uitgevochten. De monteurs doen hun werk meestal letterlijk en figuurlijk achter de schermen, en dat geldt nog meer voor de monteurs die onze straatmotoren onderhouden. Die hebben bij Yamaha echter hun eigen GP: de World Technician Grand Prix. Onlangs werd in Nederland de European Technician GP gehouden, als kwalificatie voor de wereldfinale in Japan.

De World Technician Grand Prix is voortgekomen uit de Yamaha Technical Academy (YTA), het wereldwijde opleidingsprogramma dat startte in 2000. Competitie zit Yamaha in het bloed en dat wordt daarom als het ideale middel gezien om de technische trainingen te promoten. Het geeft monteurs de kans om hun vaardigheden te meten tegen hun collega’s wereldwijd – zowel leuk als leerzaam!
De technische opleidingen zijn onderverdeeld in drie niveaus: YTA Brons, Zilver en Goud. Daarnaast zijn er natuurlijk de New Model-trainingen; als monteur blijf je altijd doorleren. Brons is het basisniveau, waarin kennis en vaardigheden als het ware worden gestroomlijnd. Zowel monteurs in opleiding als ervaren monteurs die vanaf andere merken komen, moeten eerst dit niveau volbrengen: het vaststellen van voldoende basiskennis, het leren werken met Yamaha-systemen, reguliere onderhoudswerkzaamheden en werken met de Yamaha-service-helpdesk. Zilver gaat een stap verder en omvat diagnose en reparatie. Als je Goud-level hebt behaald, mag je je diagnose-specialist noemen en ben je voorbereid om werkplaatschef te worden. Hierbij is ook aandacht voor communicatievaardigheden met klanten. Wereldwijd zijn er bij 46 importeurs momenteel 32.739 mensen met YTA-certificaten, bij in totaal 13.076 dealers.

De hoge kwaliteit van de huidige motoren levert in de werkplaats ook een probleem op: een gebrek aan ervaring en routine in probleemoplossen. Het is immers meestal gewoon regulier onderhoud. Die verbeterde kwaliteit plus de langere onderhoudsintervallen zorgen er ook voor dat klanten veel minder vaak contact hebben met de dealer. Mooi, zou je zeggen, maar het betekent dat áls er contact is, het wel meteen goed moet zijn. Je krijgt immers niet zo snel een tweede kans. De YTA-opleidingen spelen op al deze ontwikkelingen in.
De YTA-niveaus Brons, Zilver en Goud zijn aangepast aan de betreffende markten. Zo worden in veel Aziatische markten bijna uitsluitend lichte, praktische modellen verkocht, terwijl de Europese markt veel meer uit hoogvermogende hightech-modellen bestaat. Om die reden zijn in de wereldfinale ook twee categorieën: de Sport Model Class en de Commuter Model Class.
De WTGP vond voor het eerst in 2002 plaats. De Europese tak heeft elke editie meegedaan en dat leverde een winnaar op in 2002 (Zwitserland), 2007 (Italië, met Duitsland op de tweede plaats), 2012 (Duitsland, met Frankrijk als derde) en 2014 (Spanje, met Duitsland tweede). Dit jaar is de zevende editie, na 2002, 2003, 2005, 2007, 2012 en 2014. Vanaf het tweede jaar is het evenement tweejaarlijks; het gat tussen 2007 en 2012 heeft te maken met de crisis, waardoor de meeste landen geen budget hadden voor de competitie.
Als je mee wilt doen, moet je YTA Zilver hebben behaald, of in elk geval alle dertien online-trainingmodules succesvol hebben doorlopen. Om je te kwalificeren voor de ETGP moet je de nationale competitie winnen. Als er in je land geen feitelijke National Technician GP wordt georganiseerd (dit jaar in Nederland was er bijvoorbeeld geen), kun je je kwalificeren via twee internet-examens. Bij een NTGP worden diezelfde examens aangevuld met een werkplaatsopdracht.

De European Technician Grand Prix 2016 werd eind september in Schiphol-Rijk gehouden bij Yamaha Motor Europe, met de winnaars uit tien landen. Drie daarvan zouden doorgaan naar de wereldfinale in Japan, de World Technician GP op 12 oktober op het YTA Global Training Center in Iwata in Japan, met 21 deelnemers uit de hele wereld. Er stond dus kwalificatie op het spel!
De deelnemers worden vergezeld van hun eigen trainer/begeleider. Deze trainers zijn tevens de observateurs bij de andere deelnemers. Je snapt: die gaan scherp opletten. Daarbij moet je je realiseren dat ze uiteindelijk allemaal hetzelfde doel nastreven: het omhoogtillen van het niveau van het technisch personeel.
De tien deelnemende landen in deze ETGP waren Duitsland (Michael Häns), Finland (Timo Sundberg), Frankrijk (Yoann Roncier), Groot-Britannië (David Ball), Italië (Raimondo Pomelli), Nederland (Remco van Wijk), Polen (Kamil Bialkowski), Portugal (Bruno da Costa Alves), Spanje (Ovidiu Regheni) en Zwitserland (Dominique Mathys).
De ETGP werd ‘verreden’ over twee dagen, waarin de deelnemers werden getest op hun vaardigheid in het gebruiken van de computer/dealer-systemen en technische documentatie, trouble-shooting met het Yamaha Diagnostic Tool (YDT), het gebruik van algemene elektrische en elektronische gereedschappen, technische kennis en sleutelvaardigheden. Dit in zes praktijkopdrachten en twee theorieopdrachten. Voor de praktijkopdrachten stonden zes motoren klaar, met daarbij een taak- of klachtomschrijving. In het kort:

XT1200Z: vervang de ABS-eenheid en maak de motor gereed voor een proefrit.
XSR700: binnengebracht door klant. Motor sloeg af en wil niet meer starten. Liep daarvoor als een zonnetje. Noteer je stappen en leg uit wat je denkt dat de oorzaak is.
MW125 Tricity-scooter: blok ligt op werkbank. Vervang de zuiger, monteer de zuigerveren.
MT-09: motor is binnengebracht met startproblemen. Startte goed met nieuwe accu, maar accu was na korte rit weer leeg. Noteer je stappen en leg uit wat je denkt dat de oorzaak is.
MT-10: duurtestmotor met 10.000 km op de klok, moet klaar worden gemaakt voor verkoop. Noteer alle punten waar extra werk aan moet worden verricht. Je krijgt punten voor correcte constateringen, maar aftrek voor elke incorrecte diagnose. Voer een dynamische inspectie uit met het Yamaha-diagnoseapparaat.
YZ450F: een collega heeft een YZ450F-blok gedemonteerd. Hij heeft zijn twijfels over de krukas en koppeling. Inspecteer beide componenten en assembleer de koppeling.

Voor elke opdracht krijgen de deelnemers 45 minuten. Het is niet per se noodzakelijk de opdracht af te hebben; de beoordeling is vooral op werkwijze, aanpak en kwaliteit. Ook als je het niet af hebt, kun je dus meer punten scoren dan iemand die wel klaar is.
Na twee dagen sleutelen en analyseren onder hoogspanning volgde de bekendmaking van de drie podiumfinishers. Winnaar bleek de Zwitser Dominique Mathys, tweede was de Duitser Michael Häns en op de derde plaats de benjamin van het gezelschap: Remco van Wijk! Behalve eeuwige roem leverde hen dit ook een persoonlijke waardebon voor Yamaha-muziekproducten op, plus een flinke waardebon voor hun dealer, te besteden aan winkel- of werkplaatsartikelen. Maar vooral konden deze drie heren zich dus gaan verheugen op een stevige portie jet-lag en 18 nieuwe tegenstanders uit de hele wereld. Voor alle anderen geldt: over twee jaar is er weer een kans….

JONGSTE DEELNEMER & FINALIST: REMCO VAN WIJK
Nederland had de jongste vertegenwoordiger in de persoon van de 20-jarige Remco van Wijk, monteur bij Hans van Wijk Motoren in Zoetermeer. En ja, er is verband: Remco z’n vader is een neef van Hans. Remco won de nationale competitie en sleutelde zich vervolgens bij de beste drie van Europa, wat een ticket opleverde naar de WTGP-finale in Japan!
Vertel! Hoe ben je zo snel zo ver gekomen? “Na de middelbare school heb ik de opleiding tweede monteur in Rotterdam gevolgd. Da’s één dag in de week, de rest van de week werken. Na die opleiding heb ik twee jaar de opleiding tot eerste motormonteur in Den Bosch gevolgd, ook een dag in de week. Daarmee ga ik dit jaar ook verder. De BBL-opleiding in Den Bosch (Beroepsbegeleidende Leerweg) is echt aan te bevelen.”
Remco werkt inmiddels al vijf jaar bij Hans van Wijk – het spreekt voor zich dat de werkzaamheden aan het begin wel iets anders waren dan nu. Het voor deze competitie vereiste YTA-level had hij trouwens maar net op tijd: “Je moet Zilver hebben – in elk geval het theoretische deel – en dat heb ik een week voor m’n inschrijving gehaald. Het praktijkdeel heb ik nog niet.” (Dat laatste lijkt ons inmiddels een formaliteit…)
Hoe schatte je je kansen vooraf in? “Ik had er van tevoren niet op gerekend dat ik hier bij de eerste drie zou komen. Tijdens de wedstrijd voelde ik wel dat het goed ging, maar je weet natuurlijk niet hoe de rest het doet. Ik had in elk geval alle opdrachten binnen de tijd af, maar soms maar net. Met die XT had ik echt maar tien seconden over, pfff.”
Ben je nog tegen problemen aangelopen, dat er iets niet lukte? “Nou die XSR, dat was wel even lastig. Toen dacht ik wel even ‘oei’. Vervolgens was er ook nog oponthoud door een storing in het computersysteem. Die opdracht werd ook krap, want ik was in de extra tijd nog bezig. Maar goed, dat maakt niet uit, er waren geen bonuspunten voor een snelle tijd.”
Waar denk je zelf dat je nog punten hebt laten liggen? “Ik krijg m’n exacte puntenlijst niet te zien, dus zeker weten doe ik dat niet. Misschien bij het werken met het online-werkplaatshandboek, dat is af en toe nog wel zoeken voor me.”
Wat wordt na de wereldfinale de volgende uitdaging? Zou je bij een raceteam in de GP’s of het WK Superbike willen werken? “Misschien wel, maar ik heb daarvoor nog geen plannen.”

DE FINALE: WTGP IN JAPAN
Net voor het verschijnen van MotoPlus vond de wereldfinale in Japan plaats. Die verliep voor Remco van Wijk erg goed, want hij behaalde (in de Sports Model Class) de derde plaats! Winnaar werd de Japanner Ryohei Samejima, voor de Canadees Luke Pakkala. Remco liet zijn Zwitserse en Duitse collega’s nu dus achter zich. Waar zij zijn geëindigd weten we niet, aangezien alleen de eerste drie plaatsen bekend worden gemaakt. Wel waren de verschillen door het hoge niveau klein; kleine foutjes waren dus duur. Remco: “De opdrachten waren niet moeilijker, eerder makkelijker, maar de stress erachter was nu een stuk hoger! Voor mijn gevoel had ik het niet beter gedaan dan tijdens de ETGP, maar het bleek genoeg voor een derde plaats. Het hele evenement is geweldig, het is hier allemaal perfect georganiseerd en ik ben blij dat ik hieraan mee heb kunnen doen. Nu begint het sight-seeing in Japan en het bezoek aan de fabriek, daar verheug ik me echt op!”