Eerste Test SWM SM650R

Het dikke ééncilinder supermoto segment is op zijn zachtst gezegd mager gevuld, noem een Yamaha XT660X en KTM 690SMC en dan ben je er feitelijk wel. Maar goed nieuws voor liefhebbers van de stampende mono, het Italiaanse SWM heeft met deze nieuwe SM650R nu ook wat in de schaarse melk te brokkelen. Laat het speelkwartier beginnen!

In het leven draait het om kansen pakken. En precies dat deed Ampelio Macchi een jaartje of drie geleden. BMW verkocht haar zorgenkindje Husqvarna aan KTM, slechts kort nadat het nabij Varese een hagelnieuwe productiefaciliteit in gebruik had genomen. De rest van het verhaal is inmiddels bekend, KTM hevelde de Husqvarna-productie over naar Oostenrijk, bij de fabriek in het Italiaanse Biandronno kwam een makelaarsbordje in de tuin te staan. Voor Macchi, die na een lange carrière als chef ontwikkeling bij eerst Husqvarna en aansluitend Aprilia in 2010 van het mondiale motortoneel verdween, de uitgelezen mogelijkheid voor terugkeer in de branche waarin hij zoveel naam en faam had gemaakt. In het Chinese Shineray vond hij een financieel meer dan goed bemiddelde partner, in de rechten van SWM een merk met een diepgewortelde Italiaanse historie en een smetteloos blazoen, bij veel teloorgegane merken ook geen vanzelfsprekendheid. SWM (of Macchi/Shineray) kochten vervolgens niet alleen de voormalige Husqvarna-productiefaciliteit in Biandronno, maar ook de inrichting en intellectuele rechten van het van origine Zweedse merk.
Een geniale zet, want zo kon de uit de as herrezen firma in no-time een heel pallet aan ‘nieuwe’ SWM’s presenteren, waaronder deze SM650R. Een dikke ééncilinder supermoto op basis van de in 2011 gepresenteerde Husvarna SMS630. Een behoorlijk brede basis overigens, de SWM-exponent is namelijk voor ongeveer 85% identiek aan het origineel. Kleine optische aanpassingen aan het kuipwerk geven de machine echter net even een wat scherper, meer bij de tijd uitstraling. Ook kreeg het exact 600cc metende blok een andere ECU (nu van GET/Athena) en zijdeksels met SWM-logo aangemeten, maar daar houdt het dan ook op. Op zich niet vreemd, want de basis van de SMS630 stond en staat nog altijd als een huis.

Te beginnen bij het blok, een moderne eencilinder met dubbele bovenliggende nokkenassen, injectie en geregelde katalysator. Goed voor 57 pk, waarmee hij zich precies tussen de 66,7 pk sterke KTM en 47,6 pk sterke Yamaha positioneert. Qua rijwielgedeelte kiest de SWM echter voor een beduidend extremere layout, ondanks de fractie langere wielbasis ten opzichte van de KTM, geeft de steile 63° balhoofdhoek in combinatie met de extreem korte naloop van 83 millimeter al wel aan dat de machine niet is geconstrueerd met het oog op een hoge rechtuitstabiliteit, maar dat een uiterst flitsend stuurgedrag bovenaan het prioriteitenlijstje stond. Aardig extreem zijn ook de veerwegen van 250 mm voor en 290 achter. Voor vertrouwt de 650 trouwens op een dikke Ø 45 mm Marzocchi USD-vork met instelbare uitgaande demping, achter houdt een volledig instelbare Sachs demper (met high- en lowspeed verstelling van de ingaande demping) de boel in het gareel. Mooie componenten, en dat geldt ook voor onder andere de remmerij van Brembo, met fraaie Ø 320 mm wave-disc in het voorwiel, en de instelbare hendels.
Onder de streep een honderd procent pure machine, geknot van alle overbodige mikmak en sniksnak. Minimalistisch in de overtreffende trap, wat nog eens wordt onderstreept door het uiterst bescheiden digitale displaytje dat zich achter het voorkuipje heeft genesteld. Biedt tal aan informatiestromen (accuraat tot twee cijfers achter de komma), alleen slechts twee zaken gelijktijdig. Of drie eigenlijk, naast de snelheid, die groot wordt weergegeven, en een klein venstertje daaronder (voor weergave van o.a. of tijd, tripstand, stopwatch, tellerstand, toeren in cijfers, tijd etc.) zit aan de rechterzijde nog een toerentellerbalkje. Zo klein dat het eigenlijk geen enkele functie dient. Niet dat je het mist in de praktijk overigens, de SM presenteert zich namelijk echt als een motor die zich volledig op het gevoel laat rijden!

Zoals gezegd: de SM650R is een fiets die terugvoert tot de pure essentie van het rijden, slechts geschapen om te knallen en bochten te vreten! Toverwoord in voorgaande zinsnede is ‘bochten’. Tuurlijk, dat een supermoto niet geschapen is voor snel rechtoe-rechtaan werk, kan zelfs Stevie Wonder zien, maar helaas ontkom je hier in Nederland bij tijd en wijle niet aan een stukje snelweg. En nondeju, wat is de 650R hier misplaatst. Als Kim Holland in het voorste bankje van de gereformeerde kerk. Ondanks de aanwezigheid van een balansas ontkom je bij een dikke ééncilinder als deze niet aan een zeker mate van vibraties, bij een funbike als dit zelfs een vereiste. Zo rond de zesduizend toeren laten de trillingen zich voor het eerst echt merkbaar gelden, zegge en schrijve exact bij 120 km/uur. Rond de 130 km/uur zijn de vibraties zelfs zo allesoverheersend in zowel buddy, voetsteunen als stuur, dat direct aanliggende ledematen al na een minuutje of tien gereanimeerd dienen te worden. Met 110 op de klok is het op de snelweg goed vol te houden, onder andere omdat de SM zeker gezien zijn geometrie opvallend redelijk stabiel is, maar een pretje wordt de snelweg nooit.
Op klein, lommerrijk en bovenal bochtig asfalt vallen de SM650R-puzzelstukjes pas echt goed op hun plaats. Dat begint al met de zithouding. Riant hoog – 910 mm en dat vergt een enigszins lenig gestel – zit je ronduit actief bovenop (niet in) de motor. Breed, enigszins taps toelopend stuur stevig in de knuisten en het achterwerk op de smalle, voor supermoto’s overigens nog wel licht comfortabele buddy, die alle benodigde bewegingsvrijheid biedt voor een stuk enerverend stuurwerk. De hele ergonomie laat er, net als het dynamische design met de twee dikke einddempers onder de kont, wat dat betreft geen misverstand over bestaan over hoe deze Italiaan gereden wil worden: actief. Als een stier die bij de horens gevat wil worden.

Voor het zover is, heeft de eencilinder eerst nog wat tijd nodig om wakker te worden, maar is het blok eenmaal op temperatuur dan laat het zich ook van een prima kant zien. Al vanaf zo’n 2.500 toeren pakt het soepel op, waarbij de initiële aan/uit gasreactie wel wat aan de directe kant is. Onder deellast is de gasaanname echter spot-on, waarbij de eencilinder al vanaf zo’n drieduizend toeren flinke passen zet. Stationair klinkt het allemaal nogal braafjes, maar laat je het blok flink trekken dan worden de klappen van de dikke Ø 100 mm zuiger akoestisch buitengewoon treffend vertaald. Maakt de oermens in je wakker, zelfs als je je normaliter tevreden stelt met een gezapig toertje langs Heeren wegen, neemt op de SM650R het duveltje in je de leiding over. Constant de eencilinder tussen vier- en zevenduizend toeren opzwepend, bocht na bocht aaneenrijgend voelt het rijden als een oneindig speelkwartier.
De SM geeft het begrip lichtvoetigheid daarbij een heel nieuwe dimensie. Werkelijk vederlicht laat ‘ie zich sturen en omleggen, wat gezien zijn drooggewicht van 147 kilo (met volle 12 liter tank slaat de naald waarschijnlijk tot zo’n 160 kilo uit) misschien niet zo heel verrassend is. Onderhoudend is het wel. Ook te danken aan de weliswaar fijn aansprekende, maar ook relatief diep duikende voorzijde bij het aanremmen, waardoor de achterzijde flink wordt ontlast en je jezelf voor je het weet al slidend als een volleerd supermoto-coureur richting de volgende slinger katapulteert. À propos remmen, de Brembo’s zijn gretig, snaarstrak te doseren en vertragen als de beste. Door de combinatie van uitstekende vering, gripvol Michelin Pilot Power schoeisel, de al genoemde remmen en een voorspelbaar maar nooit overdonderend blokkarakter laat de SM zich heel intuïtief en vrij rijden. Nooit voelt het rijwielgedeelte overbelast, terwijl het wel degelijk hard gaat. Al is dat laatst behoorlijk relatief. De 650 loopt op de teller vlot 160 km/uur (lange eindoverbrenging), maar dat zul je in de praktijk, ook op de snelweg, nooit rijden. Een groter achtertandwiel voor nog wat meer trekkracht zou wat dat betreft de toch al uitbundige feestvreugde nog een stukje verhogen.

Een regelrechte funbike pur sang dus, deze SM650R. Om hem als extreem te betitelen is wellicht een groot woord, maar een motor voor Jan Modaal is hij zeker niet, daarvoor is ‘ie domweg veel te eigenzinnig, te beperkt ook. Maar voor burgerlijke zaken als praktisch gebruiksgemak, goede windbescherming of optimaal rijcomfort ga je maar naar de buurman. Waar normaliter de ratio de touwtjes in handen heeft, regeert op de SM650R juist de emotie. Je koopt hem niet om zijn allround kwaliteiten, maar om slechts één ding: ongebreideld speelplezier. Soms moet je gewoon het kind in je voeden, nietwaar?