Offroad Zweden
Wie aan wintersport denkt, denkt doorgaans aan schaatsen en skiën, maar er bestaat ook gemotoriseerde wintersport. Daarvoor kun je bijvoorbeeld terecht in het noorden van Zweden, bij de Nederlander Wilco Lange met zijn OffroadZweden. In de zomer organiseert hij offroad- en allroad-trips; in de winter kun je er terecht voor avontuurlijke tochten op een sneeuwscooter of een Explorer.
Zes jaar geleden is het alweer dat Wilco Lange en Nollie Knoop Nederland verruilden voor een plekje in het ongerepte en uitgestrekte Jämtland. Zo’n vijf uur rijden noordelijk van Stockholm, in het plaatsje Albacken om precies te zijn, streek het stel daar neer samen met hun toen driejarige dochtertje Jytte. De familie kreeg enige landelijke bekendheid omdat hun verhuizing naar Zweden te zien was in het TROS programma ‘Ik vertrek’. De taal kregen ze vrij snel onder de knie, mede door hun dochter die tweetalig is opgevoed. “Het is nu zo dat we door Jytte worden gecorrigeerd als we iets verkeerds zeggen in het Zweeds”, aldus Nollie die zich door haar werk in een plaatselijke supermarkt de taal en de gebruiken van de Jämtlanders snel eigen maakte. Wilco sloot zich aan bij de jachtvereniging (alleen dan tel je pas mee op het Zweedse platteland) en Nollie zette zich daar waar mogelijk in voor de plaatselijke gemeenschap. Mede door deze snelle inburgering hebben de mensen in de gemeente Bräcke geen moeite met hun bedrijfje OffroadZweden (zie ook www.offroadzweden.nl), waarmee ze groepen motorrijders door de Zweedse natuur gidsen. Tot in de verre omgeving wordt Wilco begroet als hij met een groep rijders langs komt rijden. Wilco: “De mensen hier zijn wel wat gewend. Bij de meeste Zweden staat er wel een offroad- of crossmotor in de schuur. En voor de wintermaanden heeft bijna iedereen een sneeuwscooter als standaarduitrusting.”
Tijdens de zomermaanden is het gebied van OffroadZweden namelijk het domein van offroad-liefhebbers, maar in de winter verandert dat decor volledig; Er ligt een dik pak sneeuw en de ontelbare meren zijn bevroren en vormen een soort snelweg voor de sneeuwscooters. De besneeuwde Zweedse wildernis in de gemeente Bräcke (bijna zo groot als de provincie Utrecht) is daarmee de ideale plek voor een alternatieve skivakantie. Wilco: “Vanuit onze tuin kunnen we dan zo met de sneeuwscooter het meer op en dan de bossen en heuvels in. Ik kijk het eerste uur met een nieuwe groep altijd eerst even aan wat de gasten kunnen om zo mijn routes aan te kunnen passen aan het niveau. Willen ze het gemakkelijk dan kan dat maar willen ze zweten, dan kan dat ook! Met z’n allen een sneeuwscooter uitgraven hoort er bij, daar krijg je het warm van, heel warm.” Voor onderweg gaat er koffie mee want terrasjes kom je niet tegen in het vrijwel onbewoonde heuvellandschap. Een verlaten trekkershut, met als je geluk hebt een kachel die je brandend kunt maken, is al een luxe.
Er zijn meer plaatsen in het noorden van Scandinavië waar je georganiseerd met sneeuwscooters op pad kunt. Dit is vaak in grotere groepen, maar bij OffroadZweden is het kleinschaliger en daardoor avontuurlijker. Niet alleen vlakke paden maar ook heuvels, of dwars door de bossen waar je zelf het pad moet maken. Vergelijk het maar met wat je met een offroad-motor doet, maar dan in de sneeuw met een sneeuwscooter. En als je durft (en kunt) mag je die sneeuwscooter ook verruilen voor de Explorer, waar OffroadZweden er drie van heeft. Dat zijn Honda of Yamaha offroads, waarvan in de winterperiode de wielen zijn vervangen zijn door een ski vóór en een rupsband achter. De eerste meters met deze machine voelen heel onwennig. Het stuurt zwaarder en het blijkt de kunst om de snelheid er in te houden. Rijden in verse sneeuw is het leukst, maar kan alleen als je zeker weet dat je nergens hoeft te stoppen. En als je wel moet stoppen, moet je dat in een sneeuwscooterspoor te doen, zodat je nog enige vaste grond onder de voeten hebt. Doe je dat niet dan zakt de Explorer diep weg in de sneeuw. Rijden met de Explorer is echter pure fun en hard werken geblazen. Je voelt ’s avonds spieren waarvan je het bestaan niet eens wist. Gelukkig zijn de hot-tub en sauna in Zweden uitgevonden, dus je kunt ’s avonds heerlijk relaxen en de spieren weer verwennen.
Voor wie dat wil staat na een paar dagen sneeuwscooteren een ander avontuur op het programma; rallycrossen op ijs. In de buurt (nou ja: 50 km verderop, maar nog steeds binnen de eigen gemeente Bräcke) is een rallyschool gevestigd, waar ook erkende Zweedse rallyrijders vaak trainen. Op een groot meer zijn twee rallyparcoursen uitgezet, waar je met oude Volvo’s naar hartenlust kunt driften. Elk stukje luxe is uit die auto’s verwijderd en als er toevallig water op de baan staat, krijg je natte voeten, maar de kick is er niet minder om. Plankgas in drie door een bocht driften waar maar geen einde aan lijkt te komen is echt een belevenis. En raka je van de baan dan komt uitbater en oud-rallyrijder Pål met zijn pickupje aangereden om je weer los te trekken.
Behalve met auto’s kan er op een ander parcours ook met motoren met spikes gereden worden op het ijs. Ook dat vraagt in het begin enige gewenning, want ergens in je achterhoofd blijft er maar een stemmetje roepen dat motorfietsen en ijs niet samengaan, maar met die spikes heb je juist ongelooflijk veel grip.In het begin van de winter, als er nog niet zoveel sneeuw op het ijs ligt, kan er op deze manier ook bij Wilco en Nollie thuis op het meer gereden worden. Wilco: “Met een kleine tractor en een schaaf zetten we dan een baantje uit, maar later in de winter lukt dat niet meer omdat de sneeuwlaag te dik wordt. Dan kost het teveel moeite om de baan open te houden. Afhankelijk van wat de gasten willen kun je bij deze alternatieve wintersportvakantie elke nacht verblijven op de thuisbasis van Wilco en Nollie, maar je kunt ook een rondreis maken en van ‘verrassing naar verrassing’ rijden. Een van die verrassingen is bijvoorbeeld een indrukwekkende jachthut, waar je verblijft tussen opgezette jachttrofeeën als vogels, klein wild en zelfs een grote bruine beer, die in een boom klimt naast het trapje wat naar de slaapkamers leidt. Die uit boomstammen opgebouwde blokhut heeft zes tweepersoons slaapkamers, een keuken en een grote living met een joekel van een open haard. Op het dak groeien weer bomen en struiken en dat alles bij elkaar zorgt voor een overnachting die je niet snel zult vergeten. Wilco: “Voorop staat dat iedereen het naar de zin heeft bij ons en dat de mensen als ze weer naar huis gaan ook een indruk hebben gekregen van hoe hier geleefd wordt en hoe het er hier in Jämtland in de winter aan toe gaat.”